Ki-demang.com : Centhini

Jilid 6 - Kaca : 205

368 Girisa

1.
Mangkana ta sang abrangta |
kang wuru dènnira pana |
apan wus sasontên mila |
dènnya suhul ing Hyang Suksma |
jênêg lagya kanikmatan |
sarira wus tanpa sesa |
saujur-ujure niba |
katri priyangga priyangga ||

2.
Mujur ngulon ngalor ngetan |
tan ana ingkang salaya |
sangating pana tan padha |
tinêtah ing satariyah |
jlalah barjah isbandiyah |
amrat gaibing Pangeran |
winêtara dangunira |
apan tigang èwu napas ||

3.
Sira Ki Sèh Amongraga |
uwus bakda wiritira |
asêgu lawan istigpar |
tan antara ingkang garwa |
Nikèn Tambangraras luwar |
dènnira wirit sampurna |
cèthi Cênthini tan beda |
samya bakda dènnya bengat ||

4.
Gya patakur ing Hyang Suksma |
nalangsa minta apura |
saking kiparat ing donya |
akèh kang dadya gigila |
taksis langiping kawula |
aral kang bangsa riyah |
kontrak karaosing driya |
lupute tan ana sêla ||

5.
Katêlu pisan mangkana |
ikraling nala nalangsa |
dadya samya mênggak waspa |
misêsêg napas dhucungan |
ting salênggruk kawistara |
karuna tanpa karana |
karanane brangtanira |
marang Hyang ingkang amurba ||

6.
Wus mangkana Sèh Mongraga |
tyasira lêjar wèntèhan |
aningali maring garwa |
kang mêntas luwaran padha |
sih mingsêg-mingsêg karuna |
lan Cênthini nora beda |
Sang Monêng alon ngandika |
sarta sung salam mring garwa ||

7.
Lan Cênthini sinalaman |
lingira Sèh Amongraga |
yayi sira karahmatan |
nugrahanira Hyang Suksma |
yèku aplalu ngagêsang |
pasêmon saking Hyang Suksma |
pupucukaning nugraha |
iku angrahmati sira ||

8.
Yata Nikèn Tambangraras |
umatur nalangsèng raka |
kawula darmi kewala |
amundhi brêkah paduka |
jiwangga tan paja muga |
lir sarah munggèng lautan |
ing karsa ngrèh tanpa sesa |
ing mangke praptèng wêkasan ||

9.
Kang raka arum ngandika |
yayi alkamdulilahi |
muga sira tinulusna |
santosaning tokitira |
nulya Ki Sèh Amongraga |
maring patirtan akadas |
Tambangraras tan kêna sah |
myang Cênthini samya kadas ||

10.
Wusnya toyastuti samya |
rambah malih tangatira |
sukril wuluki tahyatal |
-masjidi kalih rêkangat |
sawusira nulya ngangkat |
tahajud rolas rêkangat |
garwa cèthi makmum samya |
pan wus saeka ing tingkah ||

11.
Mangkat usali tangatan |
tahjudi rakangatèni |
lilahi tangala Allah |
-hu Akbar kabiran walkam |
-dulilahi kasiran pa |
subkanalahi bukratan |
wa asila nulya wajah |
-tu waji iya lajêngnya ||

Jilid 6 - Kaca : 206

12.
Lilahi patarasama |
-wati walarli kanipan |
wa musliman wa mahyaya |
wa mamati muslimina anulya |
[.
.
.
] |
ngalêsik maca Patekah |
surat Ikrak wêwacannya |
subêkana bikamdika ||

13.
Yèn nuju kalimahira |
waswud tarib anulya |
ing adêge sinujudan |
ing sabên-sabên mangkana |
gumulung rolas rêkangat |
wus antara tangatira |
nêm salam rêkangat akir |
tahyat sarta tumaninah ||

14.
Têrtib ing iptitahira |
nulya salam awal akir |
sawusira bakda tangat |
amapanakên ing bengat |
wus lobok nora rêkasa |
panarike wiritira |
aguyêng ngayêngi rasa |
rasa rasaning sarira ||

15.
Sarira kang tanpa sesa |
kumambang ing dhèwèkira |
pan wus jomblah kajumbuhan |
iya nyata nora nyata |
iya tanpa nora tanpa |
nora tanpa nyata tanpa |
tan pae kang wus tan kêna |
kinarsèng dening Hyang Suksma ||

16.
Wus dangu wuru worira |
mangkana Sèh Amongraga |
(n)dodonga nglindhung ing Suksma |
munkiri kiparat donya |
wus linuwar wiritira |
aris dènnira ngandika |
mring garwa Kèn Tambangraras |
yayi sira anuduha ||

17.
Marang iku cèthinira |
Cênthini konên pêpandam |
gupuh kang garwa kèn pasang |
pandam ni Cênthini sigra |
tan adangu nulya prapta |
patrangan sumaos ngarsa |
wau Nikèn Tambangraras |
umatur marang kang raka ||

18.
Punika rayinta prapta |
Rarasati saos dhahar |
Sèh Mongraga ris ngandika |
iya ing kene kewala |
Rarasati majêng ngarsa |
angladèni mring kang raka |
Cênthini nampa rampadan |
lancaran tinatèng ngarsa ||

19.
Tambangraras saos tirta |
anèng bokor pawijikan |
ngandika Sèh Amongraga |
payo yayi lan rinira |
kêmbul nadhah lan manira |
kang garwa ris aturira |
pukulun anuwun duka |
ajrih durakèng Hyang Suksma ||

Jilid 6 - Kaca : 207

20.
Namung ngalap bêrkah tuwan |
pakècèran tapak asta |
têdhan kang dadya lorodan |
Sèh Mongraga gya atirta |
adan lêkas dènnya nadhah |
pulukira sakêmlaka |
adangu pangêpêlira |
dhinahar tan pati ulam ||

21.
Amung paru kang dhinahar |
sakêdhik lawan lalaban |
têmu poh lawan lêmpuyang |
pikantuk dènnya adhahar |
pan angsal pitung pulukan |
atobe ping kawan-wêlas |
tan kawawa nutugêna |
nulya atêturuh asta ||

22.
Wus suci dènnya atirta |
rampadan ambêng linarad |
Cênthini uthi anata |
ingingsêd nèng ngarsanira |
garwa ri nadhah carikan |
tan pati piktuk nadhah |
wus nutug nulya luwaran |
sigra ingundurkên samya ||

23.
Cênthini nadhah lorodan |
sarêng parèstri warata |
samya tuwuk sadayannya |
luwaran kang samya nadhah |
lancaran tinatèng dhulang |
kang anampa wus samêkta |
Nikèn Rarasati nêmbah |
mundur saking ngarsèng raka ||

24.
Gya dhêdharan majêng ngarsa |
woh-wohan olah-olahan |
myang pateyan mêmanisan |
wus samêkta anèng ngarsa |
kang nampa mundur sadaya |
yata Ki Sèh Amongraga |
ngandika marang kang garwa |
yayi mungguhing agêsang ||

25.
Lah kawruhana dènnira |
mungguh lakune kang bengat |
kudu pinrih lobok lanyah |
lanyahe kudu anêtah |
saking patang prakaranya |
sarengat ing wiritira |
lawan tarekating wirit |
miwah kakekating wirit ||

26.
Tuwin makripat wiridan |
iku yayi wruhanira |
sarengating wirit ika |
nêbut sawiji kalimah |
pan la ilaha ilalah |
nut panjang wêtuning napas |
tanasubing mukaranah |
ngling ing ati sanubari ||

27.
Ya la ilaha ilalah |
pan ora nana Pangeran |
anging Allah ingkang Êsa |
kang andadèkkên sadaya |
kudu mangkono ciptanya |
tan kêna kasêlan basa |
ing dalêm sajroning cipta |
dene tarekating wirit ||

28.
Lapal ilalah ilalah |
nut napas kang manjing mêdal |
tanasubing mukaranah |
pamupusing ati puat |
anging Allah kang sunsêmbah |
pan mangkono tan kêna ra |
yayi ywa kanti kasêlan |
liyan osik kang kadyeka ||

Jilid 6 - Kaca : 208

29.
Dene kakekating wirit |
lapalira Allah Allah |
nut tanapas manjing mêdal |
tanasubing mukaranah |
unining ati maknawi |
angandêl nyataning Allah |
kudu mangkono kang cipta |
tan kêna kasêlan liyan ||

30.
Dene makripating wirit |
hu hu hu lapalira |
pan anut wêtuning nupus |
tanasubing mukaramah |
pamuwusing ati siri |
Allah pan uripe langgêng |
mangkono tan kêna nora |
ana dene napas ika ||

31.
Ingkang mêdal saking lesan |
anpas kang mêdal ing karna |
tanapas kang mêdal netra |
nupus kang mêdal ing grana |
dene wiriting sarengat |
apan wirit Satariyah |
apan kaji salatira |
ambuntu tigang prakara ||

32.
Karna netra grananira |
amêngakakên sajuga |
mung lesan apêngallulah |
dene wiriting tarekat |
iya wirit isbandiyah |
apan kusta salatira |
ambuntu tigang prakara |
grana netra lesannira ||

33.
Amêngakakên sajuga |
mung talingan asma-ullah |
dene wiriting hakekat |
apan iya wirit barjah |
iku daim salatira |
ambuntu tigang prakara |
lesan grana karnanira |
amêngakakên sajuga ||

34.
Mung paningal sipatulah |
dene wiriting makripat |
pan iya wirit jalalah |
ismungalim salatira |
ambuntu tigang prakara |
netra karna lêsannira |
amêngakakên sajuga |
mung gêrana êdatolah ||

35.
Iku yayi lanyahêna |
yèn uwis nora rêkasa |
ya ing dalêm bengatira |
sampurnaning pat prakara |
kang kaucap mau ika |
ingkang dhingin sampurnanya |
apêngalu tan rêkasa |
ping kalih sampurnanira ||

Jilid 6 - Kaca : 209

36.
Asma-ulah tan rêkasa |
lan kaping tri sampurnanya |
sipatulah tan rumangsa |
kaping pat sampurnanira |
datulah tan ana rasa |
iya yayi iku ingkang |
dènranni gaibing Allah |
tan kêna kinaya-ngapa ||

37.
Ora ana kang kalilan |
ambuka-a gaibing Hyang |
mung mukmin kang wus musliman |
ya kang santosa bengatnya |
maring Hyang kang Mahamulya |
karana ingkang wus bisa |
mujud mukal mung mukmin kas |
yayi iku kang kalilan ||

38.
Ambuka gaibing Allah |
janma kang wus wujud makal |
iku roroning ngatunggal |
pamoring Gusti kawula |
sanalikaning ing kana |
mulane ingaran tunggal |
sabab tunggal ing pinangka |
dene mungguhing Pangeran ||

39.
Dat sipat asma apêngal |
de ta mungguhing kawula |
wujud ngèlmu ênur suhud |
nyatane amor tan beda |
padha kênane ngaranan |
dat sipat asma apêngal |
wujud ngèlmu ênur suhud |
karone kêna ngaranan ||

40.
Gusti kalawan kawula |
tan pae pinae sama |
sira Nikèn Tambangraras |
manêmbah matur ing raka |
amba punapa kalilan |
umatur ing (n)Jêng paduka |
wau Ki Sèh Amongraga |
aris dènnira ngandika ||

41.
Iyèngsun lilani sira |
aturira Tambangraras |
bab dat sipat asma apngal |
lan wujud ngèlmu nur suhud |
nyatane ingkang sanyata |
kang mugi tuwan sung wulang |
marang gêbal padukamba |
kang brangta kawêlas-arsa ||

42.
Angga lir bantala bêlah |
mangkya kadhawahan jawah |
mèh rapêt bêlahing bumi |
(n)jêng tuwan nampunakêna |
tungtuming tyas kang anêla |
nuwun balêbahing wulang |
supaya bantala rahmat |
idayat wuwulang tuwan ||

43.
Sèh Mongraga ris ngandika |
ya yayi pariksakêna |
mungguh nyataning dat yayi |
Êdat iku pan sawiji |
tan kêna linoro tingal |
dene nyataning kang sipat |
sipat iku kaelokan |
tan kêna ingèmpêr-èmpêr ||

Jilid 6 - Kaca : 210

44.
De yayi nyataning asma |
asma iku apan langgêng |
nora kêna pinaido |
yayi nyataning apêngal |
ya apêngal iku pêsthi |
nora kêna sinikara |
iku yayi wruhanira |
dene wujud nyatanira ||

45.
Anane kita punika |
kalawan dating Hyang Suksma |
dene ngèlmu kang sanyata |
nyatane ngèlmu pan uni |
ya kalawan sipating Hyang |
dene nyataning kang ênur |
nyatane pan urip kita |
kalawan ya asmaning Hyang ||

46.
Dene nyatane kang suhud |
nyataning pan ajal kita |
kalawan apêngaling Hyang |
wujud kita ya dating Hyang |
ngèlmu kita sipating Hyang |
ênur kita asmaning Hyang |
suhud kita apngaling Hyang |
iku yayi ingaranan ||

47.
Wujud mokal jatinèka |
basa mokal iku yayi |
patêmon kawula Gusti |
iku mokal namanira |
datan Gusti tan kawula |
ya Gusti iya kawula |
Gusti kang sipat kawula |
kawula kang sipat Gusti ||

48.
Yayi iya iku mokal |
gaibing roroning tunggal |
nora tunggal nora pisah |
tan kêkalih tan sajuga |
nora ewuh nora gampang |
loro-loroning atunggal |
iya ewuh iya gampang |
ananing Hyang wujud kita ||

49.
Ikram kita wujuding Hyang |
iku wujud mokal rannya |
paguting kawula Gusti |
anèng jamaning akomplang |
plêng wêng-uwêng suwung gêmplung |
yèku mokal namanira |
sira yayi dènwaspada |
marang sajatining ora ||

50.
Yèn wus bisa lobok yayi |
yèku wujuding nugraha |
wus mokale dhèwèkira |
mokal tan kênaning rusak |
urip tan kênaning pati |
muni tan kênaning luput |
langgêng bae sêlamine |
lamine nora watêsan ||

51.
Yèku pok-pokane ing kak |
poma yayi ywa pêpeka |
tokitêna ing tyasira |
ingkang tan kalawan-lawan |
sira kang amokal mring sun |
sun mokal marang Pangeran |
Pangeran mokal ing sira |
sira kang rumangsa mokal ||

52.
Ywa rumangsa yèn tan mokal |
iku yayi mungguhing kak |
kang tan kêna winicara |
kajaba kang wus anunggal |
ubaya saeka kapti |
iku yayi pasênêtan |
rasa kang nèng jroning gaib |
yèn wus tumanêm ing sira ||

Jilid 6 - Kaca : 211

53.
Pêpêtên ywa kêwanguran |
ingkang agêmi akunci |
kang narima maring titah |
tutupên ing wêdi asih |
maring Hyang ingkang amurba |
angadili ing dumadi |
adiling Hyang rong prakara |
angganjar lawan aniksa ||

54.
Dene yayi kang ginanjar |
wong kang ngêgungakên ing Hyang |
de yayi ingkang siniksa |
wong kang angapêskên ing Hyang |
iku yayi kawruhana |
kang ngati-ati ing titah |
aywa takabur ing manah |
utawa yèn kawicara ||

55.
Iku ngapêskên Hyang Suksma |
ya kang mangkono têmahan |
ganjaran asalin siksa |
sabab dening kibirira |
ya mulane yayi sira |
kang wêdi asih apasrah |
kang kumambang wisesèng Hyang |
ywa pêgat sêmbah pujinta ||

56.
Marang Hyang kang Mahamulya |
poma yayi ywa nalimpang |
mring cipta ingkang maksiyat |
mangkana Ni Tambangraras |
nêratas tyasira padhang |
nêrawang nora sumêlang |
mêlêng wuwulanging raka |
kabuka kalbunira dyah ||

57.
Cipta wus cakup kacupan |
sakêcap tan ana ninang |
lir kaywaking rinancaka |
mèntèr-mèntèr antaranya |
umatur sayèsmu waspa |
tan sagêd kawula nabda |
sumanggèng karsa (n)jêng tuwan |
kawula darmi lumampah ||

58.
Dhumatênga lara pêjah |
tan sumêlang ngèstu pada |
kang raka aris ngandika |
ya yayi alkamdulilah |
kang muga sira lulusa |
sinung kanugrahaning Hyang |
sarwi niyung lungayannya |
ingusap srinatanira ||

59.
Pinêtêg larapanira |
astaning raka kangêtan |
maruntus riwe sang rêtna |
kêkêtêging githok sumyar |
mung ukur-ukur kewala |
wontên labête nêratab |
kang raka anamur sabda |
yayi mungguh kawasèng Hyang ||

60.
Andhêkêt nora gêpokan |
adohe nora wangênan |
kita lir ulam sagara |
sêgara upamaning Hyang |
anglimputi iwak kabèh |
jaba jro pari-polahnya |
si iwak saking sagara |
suprandene tan rumangsa ||

Jilid 6 - Kaca : 212

61.
Lamun puniku kapurba |
kawisesa ing sêgara |
mangkono manèh kawula |
tan uninga dhêkêtira |
bênêr ujare pralambang |
suluk kidung kitab Jawa |
kêmasan tan wruhing rukmi |
sarati tan wruhing gajah ||

62.
Panêgar tan wruhing kuda |
kawula tan wruhing Gusti |
mulane akèh kang wigar |
anggagar kawruhe bubar |
kaburu ing kibirira |
kaur ngèlmune kêsasar |
jubar ambêlabar nasar |
pangrasane wus ambabar ||

63.
Aywa maha sira rara |
nêrak kang wus linarangan |
upamane wong apasa |
owêl batale sapala |
sira wus sinung nugraha |
ginanjar ilham tyasira |
kang garwa nuwun turira |
tyasnya rapèh tan nêratap ||

64.
Pasang-surute wus kawrat |
cipta tan tuwuh winulang |
kalangkung ombèr tyasira |
wus papêsthèn titahing Hyang |
tinitah èstri utama |
anglangkungi kadang darma |
brangtine marang Pangeran |
bêgyantuk krama kasaman ||

65.
Kaidayating nugraha |
winantu surasèng ngèlmu |
sangsaya sênêning cahya |
angulati ing awirya |
yata wau nalikanya |
ing ratri wus waktu pajar |
wau ta ingkang trêbangan |
anduduk suwuk gêndhingnya ||

369 Mêgatruh

1.
Abubaran pra bagor sadayanipun |
nulya samya kinèn mulih |
miwah wong nonton akukut |
Jèngraga malbèng wismèki |
acucul dènnya mêrabot ||

2.
Sawusira lajêng mring patirtan adus |
Widiguna amidèni |
arta nèng bokor ingetung |
totomboke angsalnèki |
tigawêlas reyal bolong ||

3.
Arta tigawêlas pan pinara têlu |
saduman mring ringgit kalih |
saduman mring kang ambadhut |
saduman mring para santri |
pandume sami kemawon ||

4.
Ngawan reyal wolung uwang langkungipun |
wolung dhuwit dènnya (m)bagi |
wusnya sigra sami mantuk |
pra santri ambage malih |
kaduman kawan wang kang wong ||