Babad Tanah Jawi - 

20 Pérangan Kang Kaping Pindho
Bab 12
Kaanané VOC. Ngarepaké Ambruké
(tahun 1757 - 1800)

ng sasirepé kraman Mataram lan Banten, ing Tanah Jawa banjur dadi tentrem, kang durung mung ing Blambangan, amarga saka panggawéné wong ing Bali lan turuné Untung Surapati.
Sarèhné ing wektu iku wus ana wong Inggris kang dedagangan ing kono, VOC. sumelang yèn tanah Bang Wétan bakal dirukun, mulané banjur nglurugaké bala mrono.
Wiwit ing tahun 1772 Blambangan iya sirep.

Dadi saTanah Jawa ing jaman iku wis wiwit raharja lan kelakon kawengku ing Compagnie kabèh.
VOC. wis prasasat maharaja, sakèhing mungsuhé padha dipunthes, kira kira wis ora bakal mbebayani, ora abot sanggané.
Nanging mungguh sranané kang kanggo munthes iku ing jaman wekas wekasan wis dudu kasentosaning wadya bala thok, nanging uga nganggo akal kajuligan, mratandhani yèn VOC. entèk kekuwatané, kaya kang dicritakaké ing ngisor iki.

Sabakdané jaman peperangan ing Tanah Jawa, saya suwé saya katon yèn Compagnie bakal ambruk.
GG. Mossel 9tahun 1750 - 1761) lan Van der Parra (tahun 1761 - 1775), apadéné para GG. kang padha gumanti yaiku Van Riemsdijk (tahun 1775 - 1777), De Klerk (tahun 1777 - 1780) padha mbudi daya ngentèkaké akal, murih tulusé VOC., nanging ngrekasané tanpa pituwas, Compagnie wis ora kena digéndholi.

Nalika semana ing Tanah Jawa malah wiwit raharja, awit wis ora ana peperangan, sarta Compagnie tansah njaga murih bisané tansah memitran karo Kangjeng Sunan ing Kejawan.
Sanadyan tindaké para ratu Jawa kerep ndadèkaké kapitunané wong cilik, nanging Compagnie trima meneng, awit pancèn ora ngrembug marang begja cilakané wong bumi.
Yèn kadhang kala Surakarta lan Ngayogyakarta padha gèsrèk prakara watesing nagara, VOC. iya ora gelem mèlu mèlu.

Jajahan ing sajabané Tanah Jawa ing wektu iku VOC. iya ora pati bisa ngrembug, wasana suda kuwasané.
Ana ing Indhu Ngarep kuwasané wong Inggris saya gedhé.
Malah ana ing Benggala kuwasané ngungkuli VOC.

Kerep baé wong Walanda lan wong Inggris ana ing kono padha grejegan, malah terkadhang nganti dadi perang.
Sarèhné VOC. kalah kuwasa, wasana kantor kantoré ing Benggala kudu nganggo diawat awati ing wong Inggris.
Ana ing Ceylon VOC. kerep sulaya karo raja ing Kandhi prakara padagangan manis jangan lan pandumaning bebathèn, nanging rahayu isih bisa terus panguwasané.
Ana ing Persi VOC. ora bisa terus dedagangan.
Padagangan ing Sumatra pasisir kulon lan wétan ora bisa ngolèhaké kauntungan kang mèmper marang VOC., samono uga padagangan ing Bornéo.
Ana ing kapulowan MOLOKO VOC. iya isih lestari oleh dagangan crakèn, nanging saya katon yèn suda suda.

Sarèhné Compagnie kaya mangkono kaanané, ora lawas mesthi bakal ambruk.
Kebarengan tanah Walanda banjur perang lan Inggris, iku kang nyengkakaké ambruké VOC., awit VOC, wis ora bisa ngukuhi jajahan ing Asia, marga saka kuranging prajurit, mangka ora bisa oleh bantu saka nagara Walanda.
Kantor kantor ing Indhu Ngarep tiba ing tangané wong Inggris.
Jajahan ing Sumatra pasisir wétan kulon kena direbut ora nganggo bisa lawan.

Kaanané VOC. ing nagara Walanda luwih rekasa lan ing tanah Indhiya.
Prau prau kang saka Indhiya akèh kang padha dirampas déning wong Inggris.
Saking kekesing ati nganti ora ana prau dagang kang wani mingsed saka pelabuhan.
Dadi laku dagang mandeg babar pisan.
ing Betawi ora ana prau teka anggawa prajurit, gegaman utawa dhuwit, utawa njupuk dagangan, nganti sakèhing gudang gudang padha ambruk, mulané yèn ana prau saka negara liya kang gelem kulak dagangan murah murahan baé.
Paréntah ing Betawi wis rumangsa bungah.


Nganti telung tahun lawasé tanah Indhiya enggoné karibedan mangkono iku, wasana ing tahun 1784 perangé Walanda lèrèn.
Miturut prajangjiané bedhami: Compagnie ora kena mbanjuraké bedhami monopolie ing tanah Indhu, wong Inggris ora kena dilarangi enggoné dagang layar ana ing kono.
Ing sabakdané perang VOC. saya katon ngrekasané, ing tahun 1791 kecupetan 96 yuta, mangka arep golèk utangan wis ora ana kang ngèndel.
Mangkono iku kaanané VOC. nalika nagara Walanda lagi jaman dahuru, wiwit tahun 1795 nagara Walanda banjur kecekel ing para kraman ing Frankrijk, mangka nagara Frankrijk mungsuhan karo Inggris.
Awit saka iku tanah Walanda iya mèlu mungsuhan karo negara Inggris.
Kacarita Willem V, Stadhouder ing tanah Walanda ing sajroning jaman dahuru mau sumingkir menyang tanah Inggris.
Déné VOC. saka panémuné Willem V luwih becik dititipna dhisik menyang wong Inggris supaya aja kecekel ing para kraman Walanda, awit yèn wis kecekel ing para kraman bisa uga direbut ing krajan Inggris (Layang saka Kew.), nanging panimbang iku ora digugu, mulané VOC. sida diperangi karajan Inggris.
Wiwit tahun 1796 jajahané VOC. mèh kabèh, kejaba Tanah Jawa lan Ternate, klakon direbut Inggris.
Wasana ing tahun 1799 VOC. ambruk, dibubaraké, barang darbèké diliyer ing Paréntah Walanda kang lagi tetep anyar.

beteng_walanda
Bètèng Walanda

 kds penutup
wangsul-manginggil

играть онлайн в игровые автоматыкисть дуофибра полигон

Kaca Ngajeng

IKON KIDEMANG 2016 A

 
ikon-penanggalan
ikon-piwulang-kautaman
ikon-puspawarna
 ikon-pasinaon
 ikon-referensi
 ikon-naskah-kuno
 ikon-cerkak
 ikon-kesenian
 ikon-galeria
 ikon-kendhang
 ikon-lelagon
 ikon-resep-masakan
 ikon-download

Link Sutresna Jawa

kongres-bahasa-jawa
candi-diy-jateng
sejarah-medang

    Jumlah Pengunjung

9897149
  Hari ini     :  Hari ini :633
  Kemarin     :  Kemarin :1497
  Minggu ini   :  Minggu ini :6232
  Bulan ini   :  Bulan ini :41930
Kunjungan Tertinggi
04-17-2020 : 6517
Online : 9

Kontak Admin.

email-kidemang