(11b) Kaca 132 – 141 |
( Suluk Wali Sanga – Waringin Sungsang ) |
6. Dumugi ing Pêkalongan, têrus dhatêng Panêgaran puruita Wasi Kawiswara, winarah isining Sêrat Nitisruti. Dumugi ing rêdi Slamêt pinanggih Sèh Sêkardalima, winêjang bab: 1. Suluk Wali-sanga; 2. Cariyos (pralambang) Waringin-sungsang; 3. Bab tapa 5 prakawis; 4. Suluk Langit-sapta; 5 Kanugrahan, pribadining manungsa tuwin napsu sakawan. Lampahipun lajêng dumugi rêdi Sawal pinanggih Rêsi Narawita, bantah ngèlmu wêkasan prang tandhing abên kasantikan. Sang rêsi kawon lajêng muksa ... Kaca 122-141 |
Jilid 1 - Kaca : 5
6. Kulup wus padhang tyasingsun |
datan sumêlang ing ati |
sira kariya raharja |
têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |
batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||
7. Têmbe ing sapungkuringsun |
sakèhe dunyarta mami |
sidhêkahna kang warata |
pêkir miskin anak yatin |
lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||
8. Poma kulup wêkasingsun |
Ni Samboja nulya lalis |
sawusira binêrsiyan |
layon kinubur tinunggil |
lan raka Kyai Samboja |
ing mangkya titiyang Giri ||
9. Lastantun pamundhinipun |
ing gusti Jêng Sunan Giri |
samya kapanjingan iman |
nglampahi sarengat Nabi |
ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||
10. Gêmah arjane kalangkung |
tan ana kang laku juti |
samya cêkap nyandhang mangan |
adoh ingkang dadya miskin |
têntrêm ciptane raharja |
wong ngamanca kathah prapti ||
11. Kabanjur tan arsa mantuk |
kalajêng wisma ing Giri |
raja pandhita Sètmata |
jujuluk Susunan Giri |
Gajah Kadhaton minulya |
kawêntar ing liya nagri ||
12. Miwah wus pinundhut mantu |
ing Suhunan Ngampèlgadhing |
dhinaupkên lan putrinya |
Nyai Agêng Ratu nami |
atut dènnya palakrama |
lêstantun ngantya sisiwi ||
13. Wowolu èstri myang jalu |
Nyi Agêng angrumiyini |
kondur maring rahmatolah |
layon sumare anunggil |
marasêpuh èstri priya |
garwa putra gung prihatin ||
14. Sigêg gantya kang winuwus |
Brawijaya Narapati |
mirêng pawartos sanyata |
ing mangkya Susunan Giri |
linulutan sakèh janma |
nungkul tan kalawan jurit ||
15. Sang prabu utusan gupuh |
Gajahmada kyana patih |
kinèn lumampah priyangga |
mukul prang Giri Garêsik |
tan cinatur lampahira |
wus prapta jajahan Giri ||
16. Gègère kadya pinusus |
kang katrajang samya ngili |
minggah kadhaton Prawata |
Jêng Sunan Giri marêngi |
anyêrat manêdhak Kur'an |
kagyat mirêng suwaraning ||
Jilid 1 - Kaca : 6
17. Tiyang alok mungsuh rawuh |
sumêdya ngrisak ing Giri |
kalam ingkang kagêm nyêrat |
anulya binucal aglis |
andodonga ing Pangeran |
sinêmbadan ing sakapti ||
18. Kalam lajêng dadya dhuwung |
cumlorot ngamuk pribadi |
pra wadya ing Majalêngka |
kathah ingkang angêmasi |
sakantune kang palastra |
pra samya lumayu (ng)gêndring ||
19. Mantuk marang Majalangu |
sawusira mêngsah gusis |
dhuwung wus wangsul pribadya |
sumèlèh ing ngarsanèki |
panyêratan sang pandhita |
sarta akukuthah gêtih ||
20. Kagyat risang amanêngkung |
miyat dhuwung kuthah gêtih |
dahat panalangsanira |
dyan dodonga mring Hyang Widdhi |
mugi Allah ngapuntêna |
solah amba ingkang sisip ||
21. Sang pandhita ngandika rum |
marang ing wadyanirèki |
kabèh padha piyarsakna |
myang anêksènana sami |
katgèki sun wèhi aran |
si Kalammunyêng prayogi ||
22. Sakèh wadya saur manuk |
wus samya kalilan mulih |
mring wismane sowang-sowang |
lêstantun asramèng Giri |
jumênêngnya Jêng Susunan |
Prabu Sètmata linuwih ||
23. Gêmah arjane kalangkung |
saya wêwah wadyanèki |
tan ana kang kasangsaya |
nahan wus antara lami |
Sunan Giri nandhang gêrah |
kaparêng praptaning takdir ||
24. Kundur mring rahmatolahu |
gumêr tangis ing jro puri |
wandu wandawa sungkawa |
layon sawusing barêsih |
sinarèkkên nora têbah |
sangking padalêmanèki ||
25. Sedanira tilar sunu |
sadasa kakung lan putri |
kang kalih sang king ampeyan |
Pangran Pasirbata nênggih |
kalawan Siti Rohbayat |
wowolu sangking padêmi ||
26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |
putra sêpuh sinung nami |
Ratu Gêdhe ing Kukusan |
nulya Sunan Dalêm nênggih |
katrinira apanêngran |
Susuhunan Têgalwangi ||
27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |
panca Sunan Kidul nênggih |
Ratu Gêdhe Saworasa |
Sunan Kulon kang sumêndhi |
Sunan Waruju ragilnya |
wau ta ingkang winardi ||
Kacara 1 : 7
28. Sasampunira pangubur |
kumpul para wadya Giri |
angrêmbag ingkang gumantya |
mandhirèng Susunan Giri |
pra wadya wus golong rêmbag |
Sunan Dalêm kang gumanti ||
29. Gya ingangkat ajujuluk |
Sunan Giri kaping kalih |
Susunan Giri Kadhatyan |
garwa kakalih padêmi |
tan mashur ing panjênêngan |
Jêng Sunan wus praptèng jangji ||
30. Kundur mring rahmatolahu |
ugi sumare ing Giri |
atilar putra sadasa |
(m)bajêng Sunan Sedamargi |
panênggaknya apêparab |
Sunan Giri Prapèn Adi ||
31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |
Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |
Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |
Pangran Bongkok nulya Nyai |
Agêng Waru arinira |
Pangeran Bulu sumêndhi ||
32. Wragil Pangran Sedalaut |
paripurna kang wus swargi |
rêmbag kang yoga gumantya |
kêmpal sakèhe kang dasih |
Sunan Parapèn ingangkat |
linuwih lir eyang swargi ||
33. Mandhirèng Giri Kadhatun |
jujuluk maksih lêstari |
Sunan Giri Prapèn dibya |
suyut kang wadya gung alit |
kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||
3. Mêgatruh
1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |
sampun amiyarsa warti |
lamun Sunan Giri Prabu |
Sètmata wus angêmasi |
mangkya wayahe gumantos ||
2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |
lalajone kadya nguni |
sang wiku tan arsa nungkul |
marang nagri Majapait |
dadya sru bêndu sang katong ||
3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |
miwah kinanthèn pra siwi |
angirid wadyabala gung |
kinèn ngrabasèng ing Giri |
wus samapta nulya bodhol ||
Jilid 1 - Kaca : 8
4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |
mring sang prabu Majapait |
wus budhal carakèng prabu |
kya patih myang rajasiwi |
balane lir samodra rob ||
5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |
karsanira nanggulangi |
mring carakèng Majalangu |
tan dangu mêngsah kaèksi |
nulya pinapak prang popor ||
6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |
kathah ingkang nandhang kanin |
tanapi tumêkèng lampus |
Sunan Prapèn angoncati |
sagarwa putra wus lolos ||
7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |
binasmènan kitha Giri |
sadaya wus dadya awu |
rajabrana dènjarahi |
rajaputra tindak alon ||
8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |
Sunan Giri kang wus swargi |
ingkang rumêksa ing kubur |
tyang kakalih samya dhêngkling |
rawuhe sang prawira nom ||
9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |
gya tumandang sagung dasih |
halate sang maha wiku |
cihnaning wali linuwih |
singa cêlak anggaloso ||
10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |
kang kantun kalangkung giris |
bramantya sang rajasunu |
tumandang pribadi ajrih |
merang lamun tan kalakon ||
11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |
kinèn andhudhuk dèn aglis |
binilaèn yèn tan purun |
pasthi tumêkèng ing lalis |
kinarya coban kris waos ||
12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |
dupi prapta blabak jati |
tutuping tabêlanipun |
binuka saking sakêdhik |
nulya ana ingkang miyos ||
13. Warni kombang tan petungan kathahipun |
mabur ngèbêki wiyati |
maniyub lir langit rubuh |
nêmpuh wadya Majapait |
dènnya nanggulang pakewoh ||
14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |
bingung wadya Majapait |
ting bilulung rêbut dhucung |
dènnira angungsi urip |
sèlèh gagamaning pupoh ||
Jilid 1 - Kaca : 9
15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |
sirah rapêt ngroyok sikil |
ngaruara sambat bingung |
prapta nagri Majapait |
kombang anglut datan kegoh ||
16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |
tan kawawa nanggulangi |
dadya tilar prajanipun |
sawadya balanirèki |
gusis praja tan ana wong ||
17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |
wangsul mring nagrinya malih |
siji tan ana kang kantun |
sang aprabu Majapait |
sawadya wangsul ngadhaton ||
18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |
datan nêdya malih-malih |
nyikara dhatêng sang wiku |
ngamungêna ingkang uwis |
ing tyas datan walangatos ||
19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |
kanugrahan mantun dhêngkling |
gagancangan lampahipun |
anusul Jêng Sunan Giri |
ingkang lagya amakuwon ||
20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |
tyang kalih marêk tur uning |
ing mangkya mêngsah wus larut |
jalaran tinêmpuh dening |
kombang ingkang mapak pupoh ||
21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |
tilar gagamaning jurit |
samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |
tan ana ingkang tinolih |
swarane pating galêmbor ||
22. Sampun katur ing purwa wasananipun |
dalah waluyaning dhêngkling |
sang wiku kalangkung sukur |
(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |
rahayu ywa na pakewoh ||
23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |
wus paripurna ing nguni |
eca tyase para wadu |
satêngah ana kang kibir |
sajêg tan na mungsuh rawoh ||
24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |
lamun kraton Majapait |
wus andungkap sirnanipun |
jalarane sangking siwi |
dyan Patah mijil karaos ||
Jilid 1 - Kaca : 132 38 Asmaradana 34. Siti Jênar nama tuwan | Siti Jênar mangkya turre | inggih Allah jênêngamba | nora na Allah ika | anging Siti Jênar iku | sirna Jênar Allah ana || 35. kapir dadi Siti Jênar | Aji Cêmpa angling alon | kapir danas Siti Jênar | Islamipun indalah | kapir danas wong puniku | punika kapir sampurna || 36. Suhunan (n)dawêg winêjang | masjid dalêm suwung kabèh | ana bêkti ana ora | têmah ngrusak agama | anggêgampang têmahipun | kang salah (n)dawêg pinêdhang || 37. (n)dawêg sampun kalayatan | lawang swarga mênga kabèh | Siti Jênar sinêrampat | dening kaum sakawan | Sèh Lêmah Bang sampun khukhum | pinêdhang tatas kang jangga || 38. apan sêdya pinêjahan | samya prawira khukhume | titiga samya anêdya | anêbut Subkhanallah | wontên rare angon wêdhus | sigra amiyarsa warta || 39. kasusra angaku Allah | punang rare angon age | lumayu asumbar-sumbar | amarêg mring ngayunan | wontên Allah kari iku | katungkul ya angon menda || 40. rare iku kudu pêjah | khukhumêna aja suwe | sandhingêna Siti Jênar | angling Ki Siti Jênar | sandhingêna lawan ingsun | aywa adoh ingsun gawa || 41. sampun (n)dika kalayatan | rare cilik sru tangise | age tumuta pralaya | wus mênga lawang swarga | pinêdhang janggane sampun | mèsêm rare angèn menda || 42. nora kira Siti Jênar | maksih wutuh rêragane | tigang dina gilang-gilang | tumulya uluk salam | kantuna andika ratu | Siti Jênar nulya ilang || 43. sadaya wus samya ilang | miwah rare angon mangke | datan kantun mèlu ilang | sadaya sampun sirna | gawok sakèh kang andulu | dhumatêng Sèh Siti Jênar || Jilid 1 - Kaca : 133 44. Sèh Lêmah Bang wus anyata | katon kandêl kumandêle | nanging pilih kang abisa | kadi Sèh Siti Jênar | akèh mandhêg anèng catur | pinêntog mundur plarasan || 39 Durma 1. pan ana kawruh malih | crita Wringin-sungsang | wajibe kawruhana | anggitên dipun sayêkti | sajroning manah | lah anggèr ngong jarwani || 2. panjêre satunggal | tambenipun sêkawan | pupusipun mung sawiji | pange sakawan | wohe rêtna-di luwih || 3. daging kumala adi | otote sosotya | babalunge kalpika | sungsume motyara luwih | uwiting wrêksa | iman wujud kang pasthi || 4. lalima kathahnèki | ingkang anèng têngah | aran pêksi-dewata | anadene kang angapit | pêksi sakawan | iku wajib ngawruhi || 5. wastane kang waringin | lan pancêre pisan | lawan tambining ngêpang | pupuse lan wohe ugi | apa arannya | wajib sira kawruhi || 6. apa asalmu dhingin | iku kawruhana | asal sangking punapa | miwah benjing lamun mati | êndi (ng)gonnira | lawan marganing pati || 7. apa ta mêtu kuping | apan sukêr ika | apa ta mêtu netra | iku pasthi molèr kaki | yèn mêtu sirah | pasthi pêcah kang rêksi || 8. kang pasthi bolong kaki | lamun mêtu grana | yêktine jêmbêr uga | lamun mêtu cangkêm najis | lah ngêndi baya | margane lamun mati || Jilid 1 - Kaca : 134 9. yèn mêtu pusêr ugi | pasthi bojot ika | lah ngêndi ingkang marga | lamun ing wulu kang margi | lah iku mokal | marga kalangkung rungsit || 10. liyane marang mami | kabèh takokêna | purwa madya wasana | takokna dipun patitis | asraha badan | ngaturna pati urip || 11. prênahe kerat ngêndi | takokna dèn angsal | aja angayawara | dipun wêruh ing sajati | basa ngakerat | ênggon wong agung sisip || 12. tan donya tan ing ngakir | anèng Darussalam | ênggon wong agung mulya | iku gurokna sayêkti | ing Darussalam | iku suwarga êning || 13. wujud mukal kang pasthi | iku gurokêna | kang aran wujud mukal | yèn tan wêruha sayêkti | angur si kopar | karuwan mati garing || 14. lah poma dipun olih | kalamun olèha | ing guru kang wawarah | silêma jroning jaladri | upamanira | ywa tolèh anak rabi || 15. têmahan mati kapir | nuli labuhana | wêjange gurunira | labuhan kawan prakawis | aywa kawuntat | tapa kawan prakawis || 40 Pangkur 1. anarima sihing Hyang Suksma jati | apa karsane Hyang Agung | apan anut kewala | anglir sarah anèng satêngahing laut | apa karsaning parentah | kawula têka nglakoni || 2. gêniara iku dipun lakoni | anadene artinipun | malêbu ing dahana | yèn kabrangas ing ujar iku dèn têguh | yèn dènucap ing têtangga | mapan tan nêdya gumingsir || Jilid 1 - Kaca : 135 3. têgêsipun punika tapa ngèli | mapan anut ing pitutur | rêmbuge pawong sanak | lan nasabi ing wong kawiranganipun | iku laku kang utama | wong awas ing Suksma jati || 4. tapa ngluwat amêndhêm jroning siti | iya iku têgêsipun | aja ngatokkên uga | ing bêcike awake dhewe puniku | miwah lawan lakunira | pêndhêmên dipun arêmit || 5. dipun andhapasor sarèh ing budi | dèn kalah ing parapadu | utamakna ing lampah | iya iku wong bêkti marang Hyang Agung | iku aranne wong lanang | iya wong mênang prang sabil || 6. cinacadhang manggon ing sawarga-di | ingkang dahat adiluhung | kang aran Darussalam | sarwa muwah adi-adi sakalangkung | pan sampun karsaning Allah | kang duwe wong aprang sabil || 7. nora lawan si kopar lan si kapir | sajroning jajamu iku | ana prang Bratayuda | luwih rame ayuda pupuh-pinupuh | iya lawan dhèwèkira | iku jatine prang sabil || 8. nuli ngancik ing nagri Maèspati | amboyong Kêncanawungu | nuli jumênêng nata | aparentah sakathahe para ratu | datan ana kang amalang | supami jumênêng aji || 9. aywa mamang manahira sayêkti | poma sêtyanana iku | ujar kang dhingin uga | dèn prawira anganggit sajroning kalbu | iku laku kang utama | tan ana ingkang nyamèni || 10. sampurnane ing niyat lawan takbir | miwah sahadat puniku | kalawan yèn sakarat | poma radèn puniku ta dipun antuk | lawan sampurnaning pêjah | takokna dipun patitis || Jilid 1 - Kaca : 136 11. gurokêna iku dipun mangêrti | iku sampurnaning kawruh | poma ta dipun angsal | iya iku sira gurokêna kulup | yèn tan amuruk mangkana | dudu gurumu sayêkti || 12. bumi pitu lah radèn sun jarwani | kang dhingin bumi rannipun | ingaran bumi rêtna | kaping pindho ingaranan bumi kalbu | bumi jantung kaping tiga | pan kaping pat bumi budi || 13. ingaranan bumi jinêm sayêkti | lawan kaping nênêmipun | ingaran bumi suksma | ping pitune bumi rahsa arannipun | iku wajib kawruhana | têgêse sawiji-wiji || 14. têgêsipun dhadhanira pribadi | bumining manungsa luhung | iku gêdhong kang mulya | ingaranan astananing Islam iku | lawan kaping kalihira | bumi kalbu dènwastani || 15. astanane ing iman kang sajati | kaping têlu bumi jantung | iku ta ingaranan | astanane anênggih sakèhing kawruh | lan malih kaping patira | ingaranan bumi budi || 16. astanane ing puji lawan dhikir | lawan kaping limanipun | bumi jinêm têgêsnya | ingaranan astanane sih satuhu | lawan kaping nêmme ika | bumi suksma dèn arani || 17. iya iku astanane ing ngèlmi | nênggih kaping pitunipun | ingaran bumi rahsa | bumi rahsa apan iya têgêsipun | astananing ing paningal | asmaradana gumanti || 41 Asmaradana 1. prakara kang langit sapta | ana ing sira dununge | poma-poma dipunpirsa | langit kang ana sira | mara ngong jarwani kulup | dèn bêcik pidhangêtira || 2. dene langit ping kalihnya | langit roh-nabadi ranne | roh-napsani kaping tiga | dene langit kaping pat | roh-rokani wastanipun | dene langit kaping lima || Jilid 1 - Kaca : 137 3. langit kaping nêmme ika | roh-rabani ing wastane | langit kaping pitu ika | roh-kapi wastanira | anênggih ing têgêsipun | langit roh satunggal-tunggal || 4. tinitahakên ing Allah | amêpêki ing uripe | ana ing jasat sadaya | langit roh-nabadi ka | amêpêki uripipun | salire badan sadaya || 5. amêpêki ingkang karsa | karêpe badanne kabèh | langit roh-rokani uga | mêpêki ngèlmunira | sakèhe badan sadarum | langit roh-nurani ika || 6. sakèhe badan sadaya | langit roh rabani radèn | amêpêki adhêpira | ingkang badan sadaya | lan langit roh-kapi iku | pan pêpak pasrahing badan || 42 Mijil 1. ingkang winiraos | kanugrahan lawan nugrahane | lawan sapa ingkang nugrahani | nugraha sayêkti | mungguh ing Hyang Agung || 2. nugraha Hyang Manon | anglir bêdhug tinabuh snepane | tetabuhe nugraha sayêkti | unine sayêkti | nugrahan rannipun || 3. sihira Hyang Manon | pan puniku janma ingkang luwèh | kang narima sihira Hyang Widdhi | saobahe ugi | nugrahan puniku || 4. nugrahan Hyang Manon | ganda swara miwah paningale | panarimèng dadiya sawiji | dadi wong linuwih | benjang lamun lampus || 5. pirsakna sayêktos | ngèlmu iku aja akèh-akèh | yèn rinicik dadi nora bêcik | yèn layar ing pati | aja kèh kadulu || Jilid 1 - Kaca : 138 6. kang abangsa êroh | roh-ilapi nênggih ling-alinge | kang apêtêng wadhag kang jasmani | pan iku sayêkti | panasaran tuhu || 7. kang kasasar kang wong | lanum nora bisa panuksmane | yèn wis bisa nuksma wujud siji | wujudira ugi | wujuding Hyang Agung || 8. wujudmu sayêktos | pan ingakên Dattolah jatine | wulunira wuluning Hyang Widdhi | kulitmu sayêkti | kulite Hyang Agung || 9. kagungan Hyang Manon | samubarang jroning badan kiye | iya iku sangking Hyang kang Luwih | apan iku ugi | wawadhahing ngèlmu || 10. pan adi Hyang Manon | poma iku wêkasingsun anggèr | dèn agêmi lawan dèn nastiti | têgêsipun gêmi | dèn aja kawêtu || 11. saprentah Hyang Manon | dèn waspada sak ngèlmu-ngèlmune | dipun têrus lair lawan batin | ywa sok padu ngèlmi | lan wong liya kulup || 12. kathah winiraos | upamine kali akèh-akèh | kali gêdhe lawan kali cilik | karsane pan sami | jêbul samodra gung || 13. ana ngetan ngulon | ngidul ngalor sasênêng-sênênge | dene karêp jêbul ing jaladri | ywa maido ngèlmi | tan ana kang luput || 14. sok pradondi padon | ingkang bênêr sapa (m)bênêrake | sisip sapa nisipakên kaki | aniruwa ugi | mundhak apa iku || 15. kang kawongan êndhog | ingkang putih amung (n)jaba bae | ingkang (n)jêro apan warni abrit | lir kukila paksi | tinon cilam-cilum || 16. lamun ana kodhok | pan minangsa iku wawatêke | puluh putih lir kuntul kang pêksi | nyandhang sarwa putih | yèn tinon amulus || Jilid 1 - Kaca : 139 17. radèn wêkasingong | mung puniku tampanana kabèh | ngèlmuningong anggèr sampun ngênting | nanging ingong mêling | marang sira kulup || 18. poma dèn kalakon | aja ajubriya sira radèn | lan sumêngah aja anglakoni | lah dèn ngati-yati | ywa kasupèn kulup || 19. masthèkakên kang wong | ala bêcik kapasthi anane | kang sumêngah têgêse sayêkti | (m)bêcikakên dhiri | sabudine punggung || 20. ngantya wêktu Suboh | datan ebah sangking ing ngarsane | sang sèh luhung angandika aris | kulup kang kawijil | kabèh tuturingsun || 21. lawan wêkasingong | sira banjur mangulona radèn | gunung Sawal ana maharêsi | pan sadulur mami | tur kaprênah sêpuh || 22. (n)Jêng Nabi kinaot | isih kukuh ngukuhi Budane | lamun ana kang ngasorkên maring | ing kadibyanèki | dhandhang suka anut || 43 Dhandhanggula 1. hya sumêlang ingsun jangkung sira | lah uwis mangkata radèn | Sèh Sêkar wusing atus | pangandika datan kaèksi | mung kantun sabatira | ki Sabar ki Maklum | Rahadyan kantun anggana | ngandika ris nêdha kaki salah siji | andika antêrêna || 2. anèng ngarsa tan rêkasèng lampah | Sèh Sêkardlima kramate | lêpas ing lampahipun | wus angancik ing Sawal wukir | rahadyan angandika | bangêt tarimèngsun | ki Sabar sira wangsula | Gathak Gathuk kariya ngandhaping wukir | ingsun munggah priyangga || 3. Rêsi Narawita datan samar | lamun dhatêngan wiyose | janma nung dibya ngèlmu | wasi Nara umapak aglis | rahadyan ginunturan | sela datan surut | sarira asrah ing Suksma | praptèng arga mandhêg ing sela matindhih | lir undhaking ancala || Jilid 1 - Kaca : 140 4. sigra jumênêng lambunging arga | ki Ajar sangsaya tyase | mojar Hyang gurunipun | sang alaba punapa kardi | dhatêng wukir patapan | rahadyan lingipun | iya pakoning Pangeran | karyaningsun Ki Ajar marang sirèku | amardi akon Islam || 5. myang pangandhêg miwah ta ing dhadhang | kuncara mangulu kabèh | ingindhang gurunipun | èsmu bangga dènnira angling | emane ingsun Islam | yèn tan kasor kawruh | myang kadi ing kasantikan | sigra ngambil kang tigan anulya prapti | tinumpuk anèng ngarsa || 6. kang nèng ngisor prandene tan tiba | kang ana ing luhur dhewe | Ki Ajar sigra nambut | kang cupumas pan isi warih | ginantung anèng wiyat | rahadyan anêmbung | ing jungkat anulya pasah | mawut kèri toyane datan tumitis | Ki Ajar karepotan || 7. inguncalakên dhatêng ngawiyat | lir paksi krêndha ibêre | rahadyan sigra wau | ngracut kaosira anuli | nguncalakên ngawiyat | anitihi kêthu | prabawa wus katitihan | dyan Ki Ajar lumumpat sarwi sêmadi | andunung ronning pisang || 8. sang abagus wus ana ing kana | jumênêng anêng pupuse | Ki Ajar sigra wangsul | nulya ngobong mêrunirèki | mubal ingkang dahana | Ki Ajar umangsuk | rahadyan wus anèng kana | andhingini jumênêng madyaning gêni | Ki Ajar karepotan || 9. amung gêntha kakêlèng kêncana | nyanane tan wruh prênahe | rahadyan pan wus ayun | pan sarira durgamaning sih | cipta anglêbur gêntha | rêmêk anggalêpung | rahadyan angling mring ajar | wutuhêna brahalamu kabèh iki | Ki Ajar datan bisa || 10. dadya atêmbung dhatêng rahadyan | lah mara wutuhna age | arca agêntha iku | radyan sigra nanêdhèng Widdhi | katarima kang donga | arca sampun wutuh | rahadyan akon Islama | lingira Jar yèn uripêna wong mati | sun idhêp ujarira || Jilid 1 - Kaca : 141 11. ngilangêna padhang lawan wulan | kang mati uripna age | yèn tan gêsang kang lampus | sakathahe sabdanirèki | yêkti ingsun lênggana | tan arsa umanut | rahadyan nulya tumêdhak | amarani kang mati nulya kapanggih | angling kinèn uripa || 12. iya pakone Hyang Mahamulya | têka maksih mujung bae | rahadyan malih muwus | lah tangiya karsaning Widdhi | sarta lan pakoningwang | jênggèlèk alungguh | urip tan lêngganèng karsa | mring rahadyan mring Ki Ajar nagih janji | aris kang pangandika || 13. kalingsêman lajêng sinung lara | lumpuh (n)dumuk durakane | nuhun apuranipun | mring rahadyan nuwun jêjampi | rahadyan angandika | Islam tambanipun | angucapêna Sahadat | Kyai Ajar tan suwala anampèni | Sadat anulya mingkrat || 14. kukuwunge nêlahi saarga | sumunar katon tejane | sru ascaryaning kalbu | ngunguning tyas datan winarni | tumurun sangking arga | panggya Gathak Gathuk | gupuh matur ing rahadyan | kadipundi dene ngantos kalih ratri | tyas amba kêlap-kêlap || 15. ungguling prang sang rêsi kasoran | ngantya anon ing tejane | Thak Gathuk manthuk-manthuk | sukaning tyas sukur ing Widdhi | kagyat sang ungguling prang | aningali gunung | ing Carême sukunira | langkung pringga rahadyan tandya lumaris | lêpas ing lampahira || 16. kumbang-kumbang ngarasing wulusan | sumêrang ngiring wukire | èngêt kantêping kalbu | maring kadang ingkang lunga nis | nulya manggih talaga | toyanya sumunu | kinubêng ing kayu lata | langkung kathah wowohan ingkang sarwa-di | anêdhêng uwohira || |
Jilid 1 - Kaca : 5
6. Kulup wus padhang tyasingsun |
datan sumêlang ing ati |
sira kariya raharja |
têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |
batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||
7. Têmbe ing sapungkuringsun |
sakèhe dunyarta mami |
sidhêkahna kang warata |
pêkir miskin anak yatin |
lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||
8. Poma kulup wêkasingsun |
Ni Samboja nulya lalis |
sawusira binêrsiyan |
layon kinubur tinunggil |
lan raka Kyai Samboja |
ing mangkya titiyang Giri ||
9. Lastantun pamundhinipun |
ing gusti Jêng Sunan Giri |
samya kapanjingan iman |
nglampahi sarengat Nabi |
ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||
10. Gêmah arjane kalangkung |
tan ana kang laku juti |
samya cêkap nyandhang mangan |
adoh ingkang dadya miskin |
têntrêm ciptane raharja |
wong ngamanca kathah prapti ||
11. Kabanjur tan arsa mantuk |
kalajêng wisma ing Giri |
raja pandhita Sètmata |
jujuluk Susunan Giri |
Gajah Kadhaton minulya |
kawêntar ing liya nagri ||
12. Miwah wus pinundhut mantu |
ing Suhunan Ngampèlgadhing |
dhinaupkên lan putrinya |
Nyai Agêng Ratu nami |
atut dènnya palakrama |
lêstantun ngantya sisiwi ||
13. Wowolu èstri myang jalu |
Nyi Agêng angrumiyini |
kondur maring rahmatolah |
layon sumare anunggil |
marasêpuh èstri priya |
garwa putra gung prihatin ||
14. Sigêg gantya kang winuwus |
Brawijaya Narapati |
mirêng pawartos sanyata |
ing mangkya Susunan Giri |
linulutan sakèh janma |
nungkul tan kalawan jurit ||
15. Sang prabu utusan gupuh |
Gajahmada kyana patih |
kinèn lumampah priyangga |
mukul prang Giri Garêsik |
tan cinatur lampahira |
wus prapta jajahan Giri ||
16. Gègère kadya pinusus |
kang katrajang samya ngili |
minggah kadhaton Prawata |
Jêng Sunan Giri marêngi |
anyêrat manêdhak Kur'an |
kagyat mirêng suwaraning ||
Jilid 1 - Kaca : 6
17. Tiyang alok mungsuh rawuh |
sumêdya ngrisak ing Giri |
kalam ingkang kagêm nyêrat |
anulya binucal aglis |
andodonga ing Pangeran |
sinêmbadan ing sakapti ||
18. Kalam lajêng dadya dhuwung |
cumlorot ngamuk pribadi |
pra wadya ing Majalêngka |
kathah ingkang angêmasi |
sakantune kang palastra |
pra samya lumayu (ng)gêndring ||
19. Mantuk marang Majalangu |
sawusira mêngsah gusis |
dhuwung wus wangsul pribadya |
sumèlèh ing ngarsanèki |
panyêratan sang pandhita |
sarta akukuthah gêtih ||
20. Kagyat risang amanêngkung |
miyat dhuwung kuthah gêtih |
dahat panalangsanira |
dyan dodonga mring Hyang Widdhi |
mugi Allah ngapuntêna |
solah amba ingkang sisip ||
21. Sang pandhita ngandika rum |
marang ing wadyanirèki |
kabèh padha piyarsakna |
myang anêksènana sami |
katgèki sun wèhi aran |
si Kalammunyêng prayogi ||
22. Sakèh wadya saur manuk |
wus samya kalilan mulih |
mring wismane sowang-sowang |
lêstantun asramèng Giri |
jumênêngnya Jêng Susunan |
Prabu Sètmata linuwih ||
23. Gêmah arjane kalangkung |
saya wêwah wadyanèki |
tan ana kang kasangsaya |
nahan wus antara lami |
Sunan Giri nandhang gêrah |
kaparêng praptaning takdir ||
24. Kundur mring rahmatolahu |
gumêr tangis ing jro puri |
wandu wandawa sungkawa |
layon sawusing barêsih |
sinarèkkên nora têbah |
sangking padalêmanèki ||
25. Sedanira tilar sunu |
sadasa kakung lan putri |
kang kalih sang king ampeyan |
Pangran Pasirbata nênggih |
kalawan Siti Rohbayat |
wowolu sangking padêmi ||
26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |
putra sêpuh sinung nami |
Ratu Gêdhe ing Kukusan |
nulya Sunan Dalêm nênggih |
katrinira apanêngran |
Susuhunan Têgalwangi ||
27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |
panca Sunan Kidul nênggih |
Ratu Gêdhe Saworasa |
Sunan Kulon kang sumêndhi |
Sunan Waruju ragilnya |
wau ta ingkang winardi ||
Kacara 1 : 7
28. Sasampunira pangubur |
kumpul para wadya Giri |
angrêmbag ingkang gumantya |
mandhirèng Susunan Giri |
pra wadya wus golong rêmbag |
Sunan Dalêm kang gumanti ||
29. Gya ingangkat ajujuluk |
Sunan Giri kaping kalih |
Susunan Giri Kadhatyan |
garwa kakalih padêmi |
tan mashur ing panjênêngan |
Jêng Sunan wus praptèng jangji ||
30. Kundur mring rahmatolahu |
ugi sumare ing Giri |
atilar putra sadasa |
(m)bajêng Sunan Sedamargi |
panênggaknya apêparab |
Sunan Giri Prapèn Adi ||
31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |
Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |
Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |
Pangran Bongkok nulya Nyai |
Agêng Waru arinira |
Pangeran Bulu sumêndhi ||
32. Wragil Pangran Sedalaut |
paripurna kang wus swargi |
rêmbag kang yoga gumantya |
kêmpal sakèhe kang dasih |
Sunan Parapèn ingangkat |
linuwih lir eyang swargi ||
33. Mandhirèng Giri Kadhatun |
jujuluk maksih lêstari |
Sunan Giri Prapèn dibya |
suyut kang wadya gung alit |
kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||
3. Mêgatruh
1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |
sampun amiyarsa warti |
lamun Sunan Giri Prabu |
Sètmata wus angêmasi |
mangkya wayahe gumantos ||
2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |
lalajone kadya nguni |
sang wiku tan arsa nungkul |
marang nagri Majapait |
dadya sru bêndu sang katong ||
3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |
miwah kinanthèn pra siwi |
angirid wadyabala gung |
kinèn ngrabasèng ing Giri |
wus samapta nulya bodhol ||
Jilid 1 - Kaca : 8
4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |
mring sang prabu Majapait |
wus budhal carakèng prabu |
kya patih myang rajasiwi |
balane lir samodra rob ||
5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |
karsanira nanggulangi |
mring carakèng Majalangu |
tan dangu mêngsah kaèksi |
nulya pinapak prang popor ||
6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |
kathah ingkang nandhang kanin |
tanapi tumêkèng lampus |
Sunan Prapèn angoncati |
sagarwa putra wus lolos ||
7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |
binasmènan kitha Giri |
sadaya wus dadya awu |
rajabrana dènjarahi |
rajaputra tindak alon ||
8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |
Sunan Giri kang wus swargi |
ingkang rumêksa ing kubur |
tyang kakalih samya dhêngkling |
rawuhe sang prawira nom ||
9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |
gya tumandang sagung dasih |
halate sang maha wiku |
cihnaning wali linuwih |
singa cêlak anggaloso ||
10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |
kang kantun kalangkung giris |
bramantya sang rajasunu |
tumandang pribadi ajrih |
merang lamun tan kalakon ||
11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |
kinèn andhudhuk dèn aglis |
binilaèn yèn tan purun |
pasthi tumêkèng ing lalis |
kinarya coban kris waos ||
12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |
dupi prapta blabak jati |
tutuping tabêlanipun |
binuka saking sakêdhik |
nulya ana ingkang miyos ||
13. Warni kombang tan petungan kathahipun |
mabur ngèbêki wiyati |
maniyub lir langit rubuh |
nêmpuh wadya Majapait |
dènnya nanggulang pakewoh ||
14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |
bingung wadya Majapait |
ting bilulung rêbut dhucung |
dènnira angungsi urip |
sèlèh gagamaning pupoh ||
Jilid 1 - Kaca : 9
15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |
sirah rapêt ngroyok sikil |
ngaruara sambat bingung |
prapta nagri Majapait |
kombang anglut datan kegoh ||
16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |
tan kawawa nanggulangi |
dadya tilar prajanipun |
sawadya balanirèki |
gusis praja tan ana wong ||
17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |
wangsul mring nagrinya malih |
siji tan ana kang kantun |
sang aprabu Majapait |
sawadya wangsul ngadhaton ||
18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |
datan nêdya malih-malih |
nyikara dhatêng sang wiku |
ngamungêna ingkang uwis |
ing tyas datan walangatos ||
19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |
kanugrahan mantun dhêngkling |
gagancangan lampahipun |
anusul Jêng Sunan Giri |
ingkang lagya amakuwon ||
20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |
tyang kalih marêk tur uning |
ing mangkya mêngsah wus larut |
jalaran tinêmpuh dening |
kombang ingkang mapak pupoh ||
21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |
tilar gagamaning jurit |
samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |
tan ana ingkang tinolih |
swarane pating galêmbor ||
22. Sampun katur ing purwa wasananipun |
dalah waluyaning dhêngkling |
sang wiku kalangkung sukur |
(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |
rahayu ywa na pakewoh ||
23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |
wus paripurna ing nguni |
eca tyase para wadu |
satêngah ana kang kibir |
sajêg tan na mungsuh rawoh ||
24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |
lamun kraton Majapait |
wus andungkap sirnanipun |
jalarane sangking siwi |
dyan Patah mijil karaos ||