Ki-demang.com : Centhini

Ngundhuh Serat Centhini PDF

ngundhuh-serat-centhini

Kaca Ngajeng

kaca-ngajeng

Ringkasan Serat Centhini

ringkasan-serat-centhini

Resensi / Ulasan Serat Centhini

resensi-serat-centhini

Pupuh Surat Centhini

pupuh-surat-centhini-01
pupuh-surat-centhini-02
pupuh-surat-centhini-03
pupuh-surat-centhini-04
pupuh-surat-centhini-05
pupuh-surat-centhini-06
pupuh-surat-centhini-07
pupuh-surat-centhini-08
pupuh-surat-centhini-09
pupuh-surat-centhini-10
pupuh-surat-centhini-11
pupuh-surat-centhini-12

    Jumlah Pengunjung

0434692
Hari ini     :Hari ini :92
Kemarin     :Kemarin :69
Minggu ini   :Minggu ini :158
Bulan ini   :Bulan ini :3321
s/d hari ini   :s/d hari ini :434692
Kunjungan Tertinggi
01-10-2023 : 1327
Pengunjung Online : 19

Kontak Admin.

email-kidemang

(17) Kaca 231 – 246

 

( Bab Agami Kanabiyan )

3. R. Jayèngsari nyariyosakên bab agami-agami kanabiyan: Adam, Sis, Nuh, Ibrahim, Dawud, Musa tuwin Ngisa dumugi sarengat Nabi panutup Muhammad Rasulullah.

Ki Buyut (n)dongèngakên bab 'Sri-Sadana' wiwit Dèwi Sri dados sawêr sawa rumêksa Kèn Rakêtan anakipun Nyi Wrigu karêncana para dewa, nanging sagêd kacabarakên dening Ki Wrigu ingkang nindakakên sarat sarana miturut pitêdahipun Dèwi Sri, ngantos badharipun sawêr sawa dados Dèwi Sri kundur makayangan sarêng kalihan Dèwi Tiksnawati. ...


Kaca 231-246

 


Jilid 1 - Kaca : 5

6. Kulup wus padhang tyasingsun |

datan sumêlang ing ati |

sira kariya raharja |

têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |

batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||

7. Têmbe ing sapungkuringsun |

sakèhe dunyarta mami |

sidhêkahna kang warata |

pêkir miskin anak yatin |

lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||

8. Poma kulup wêkasingsun |

Ni Samboja nulya lalis |

sawusira binêrsiyan |

layon kinubur tinunggil |

lan raka Kyai Samboja |

ing mangkya titiyang Giri ||

9. Lastantun pamundhinipun |

ing gusti Jêng Sunan Giri |

samya kapanjingan iman |

nglampahi sarengat Nabi |

ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||

10. Gêmah arjane kalangkung |

tan ana kang laku juti |

samya cêkap nyandhang mangan |

adoh ingkang dadya miskin |

têntrêm ciptane raharja |

wong ngamanca kathah prapti ||

11. Kabanjur tan arsa mantuk |

kalajêng wisma ing Giri |

raja pandhita Sètmata |

jujuluk Susunan Giri |

Gajah Kadhaton minulya |

kawêntar ing liya nagri ||

12. Miwah wus pinundhut mantu |

ing Suhunan Ngampèlgadhing |

dhinaupkên lan putrinya |

Nyai Agêng Ratu nami |

atut dènnya palakrama |

lêstantun ngantya sisiwi ||

13. Wowolu èstri myang jalu |

Nyi Agêng angrumiyini |

kondur maring rahmatolah |

layon sumare anunggil |

marasêpuh èstri priya |

garwa putra gung prihatin ||

14. Sigêg gantya kang winuwus |

Brawijaya Narapati |

mirêng pawartos sanyata |

ing mangkya Susunan Giri |

linulutan sakèh janma |

nungkul tan kalawan jurit ||

15. Sang prabu utusan gupuh |

Gajahmada kyana patih |

kinèn lumampah priyangga |

mukul prang Giri Garêsik |

tan cinatur lampahira |

wus prapta jajahan Giri ||

16. Gègère kadya pinusus |

kang katrajang samya ngili |

minggah kadhaton Prawata |

Jêng Sunan Giri marêngi |

anyêrat manêdhak Kur'an |

kagyat mirêng suwaraning ||

Jilid 1 - Kaca : 6

17. Tiyang alok mungsuh rawuh |

sumêdya ngrisak ing Giri |

kalam ingkang kagêm nyêrat |

anulya binucal aglis |

andodonga ing Pangeran |

sinêmbadan ing sakapti ||

18. Kalam lajêng dadya dhuwung |

cumlorot ngamuk pribadi |

pra wadya ing Majalêngka |

kathah ingkang angêmasi |

sakantune kang palastra |

pra samya lumayu (ng)gêndring ||

19. Mantuk marang Majalangu |

sawusira mêngsah gusis |

dhuwung wus wangsul pribadya |

sumèlèh ing ngarsanèki |

panyêratan sang pandhita |

sarta akukuthah gêtih ||

20. Kagyat risang amanêngkung |

miyat dhuwung kuthah gêtih |

dahat panalangsanira |

dyan dodonga mring Hyang Widdhi |

mugi Allah ngapuntêna |

solah amba ingkang sisip ||

21. Sang pandhita ngandika rum |

marang ing wadyanirèki |

kabèh padha piyarsakna |

myang anêksènana sami |

katgèki sun wèhi aran |

si Kalammunyêng prayogi ||

22. Sakèh wadya saur manuk |

wus samya kalilan mulih |

mring wismane sowang-sowang |

lêstantun asramèng Giri |

jumênêngnya Jêng Susunan |

Prabu Sètmata linuwih ||

23. Gêmah arjane kalangkung |

saya wêwah wadyanèki |

tan ana kang kasangsaya |

nahan wus antara lami |

Sunan Giri nandhang gêrah |

kaparêng praptaning takdir ||

24. Kundur mring rahmatolahu |

gumêr tangis ing jro puri |

wandu wandawa sungkawa |

layon sawusing barêsih |

sinarèkkên nora têbah |

sangking padalêmanèki ||

25. Sedanira tilar sunu |

sadasa kakung lan putri |

kang kalih sang king ampeyan |

Pangran Pasirbata nênggih |

kalawan Siti Rohbayat |

wowolu sangking padêmi ||

26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |

putra sêpuh sinung nami |

Ratu Gêdhe ing Kukusan |

nulya Sunan Dalêm nênggih |

katrinira apanêngran |

Susuhunan Têgalwangi ||

27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |

panca Sunan Kidul nênggih |

Ratu Gêdhe Saworasa |

Sunan Kulon kang sumêndhi |

Sunan Waruju ragilnya |

wau ta ingkang winardi ||

Kacara 1 : 7

28. Sasampunira pangubur |

kumpul para wadya Giri |

angrêmbag ingkang gumantya |

mandhirèng Susunan Giri |

pra wadya wus golong rêmbag |

Sunan Dalêm kang gumanti ||

29. Gya ingangkat ajujuluk |

Sunan Giri kaping kalih |

Susunan Giri Kadhatyan |

garwa kakalih padêmi |

tan mashur ing panjênêngan |

Jêng Sunan wus praptèng jangji ||

30. Kundur mring rahmatolahu |

ugi sumare ing Giri |

atilar putra sadasa |

(m)bajêng Sunan Sedamargi |

panênggaknya apêparab |

Sunan Giri Prapèn Adi ||

31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |

Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |

Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |

Pangran Bongkok nulya Nyai |

Agêng Waru arinira |

Pangeran Bulu sumêndhi ||

32. Wragil Pangran Sedalaut |

paripurna kang wus swargi |

rêmbag kang yoga gumantya |

kêmpal sakèhe kang dasih |

Sunan Parapèn ingangkat |

linuwih lir eyang swargi ||

33. Mandhirèng Giri Kadhatun |

jujuluk maksih lêstari |

Sunan Giri Prapèn dibya |

suyut kang wadya gung alit |

kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||

 

3. Mêgatruh

1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |

sampun amiyarsa warti |

lamun Sunan Giri Prabu |

Sètmata wus angêmasi |

mangkya wayahe gumantos ||

2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |

lalajone kadya nguni |

sang wiku tan arsa nungkul |

marang nagri Majapait |

dadya sru bêndu sang katong ||

3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |

miwah kinanthèn pra siwi |

angirid wadyabala gung |

kinèn ngrabasèng ing Giri |

wus samapta nulya bodhol ||

Jilid 1 - Kaca : 8

4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |

mring sang prabu Majapait |

wus budhal carakèng prabu |

kya patih myang rajasiwi |

balane lir samodra rob ||

5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |

karsanira nanggulangi |

mring carakèng Majalangu |

tan dangu mêngsah kaèksi |

nulya pinapak prang popor ||

6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |

kathah ingkang nandhang kanin |

tanapi tumêkèng lampus |

Sunan Prapèn angoncati |

sagarwa putra wus lolos ||

7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |

binasmènan kitha Giri |

sadaya wus dadya awu |

rajabrana dènjarahi |

rajaputra tindak alon ||

8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |

Sunan Giri kang wus swargi |

ingkang rumêksa ing kubur |

tyang kakalih samya dhêngkling |

rawuhe sang prawira nom ||

9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |

gya tumandang sagung dasih |

halate sang maha wiku |

cihnaning wali linuwih |

singa cêlak anggaloso ||

10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |

kang kantun kalangkung giris |

bramantya sang rajasunu |

tumandang pribadi ajrih |

merang lamun tan kalakon ||

11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |

kinèn andhudhuk dèn aglis |

binilaèn yèn tan purun |

pasthi tumêkèng ing lalis |

kinarya coban kris waos ||

12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |

dupi prapta blabak jati |

tutuping tabêlanipun |

binuka saking sakêdhik |

nulya ana ingkang miyos ||

13. Warni kombang tan petungan kathahipun |

mabur ngèbêki wiyati |

maniyub lir langit rubuh |

nêmpuh wadya Majapait |

dènnya nanggulang pakewoh ||

14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |

bingung wadya Majapait |

ting bilulung rêbut dhucung |

dènnira angungsi urip |

sèlèh gagamaning pupoh ||

Jilid 1 - Kaca : 9

15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |

sirah rapêt ngroyok sikil |

ngaruara sambat bingung |

prapta nagri Majapait |

kombang anglut datan kegoh ||

16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |

tan kawawa nanggulangi |

dadya tilar prajanipun |

sawadya balanirèki |

gusis praja tan ana wong ||

17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |

wangsul mring nagrinya malih |

siji tan ana kang kantun |

sang aprabu Majapait |

sawadya wangsul ngadhaton ||

18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |

datan nêdya malih-malih |

nyikara dhatêng sang wiku |

ngamungêna ingkang uwis |

ing tyas datan walangatos ||

19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |

kanugrahan mantun dhêngkling |

gagancangan lampahipun |

anusul Jêng Sunan Giri |

ingkang lagya amakuwon ||

20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |

tyang kalih marêk tur uning |

ing mangkya mêngsah wus larut |

jalaran tinêmpuh dening |

kombang ingkang mapak pupoh ||

21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |

tilar gagamaning jurit |

samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |

tan ana ingkang tinolih |

swarane pating galêmbor ||

22. Sampun katur ing purwa wasananipun |

dalah waluyaning dhêngkling |

sang wiku kalangkung sukur |

(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |

rahayu ywa na pakewoh ||

23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |

wus paripurna ing nguni |

eca tyase para wadu |

satêngah ana kang kibir |

sajêg tan na mungsuh rawoh ||

24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |

lamun kraton Majapait |

wus andungkap sirnanipun |

jalarane sangking siwi |

dyan Patah mijil karaos ||

Jilid 1 - Kaca : 231

65 Jurudêmung

4.
Sadasa wêkdal kathahnya |

tigang wêkdal siyangipun |

pitung wêkdal dalunipun |

jangkêp ping sadasa wêkdal |

musakapipun Kitabun |

sadasa jilid punika |

Malekat Jabrail tumrun ||

5.
Pan namung kaping sawêlas |

sabên wulan siyammipun |

êbèl kalawan siyam sut |

êbèl pêthak têgêsira |

nênggih sabên tanggal nuju |

ping patbêlas gangsal wêlas |

lajêng ping nêmbêlas sampun ||

6.
Sut pan cêmêng têgêsira |

sabên tanggal sangalikur |

tridasa sapisannipun |

jangkêp dene bukanira |

sami sontên wussing surup |

kang kinaramkên punika |

anêdhaa dagingipun ||

7.
Sato kewan kang paedah |

kapêndhêt ing damêllipun |

rabi kadang sarêngipun |

sadintên pambabarira |

kinalalkên bilih dhaup |

kadang kang datan sarêngan |

miyos saking garbèng biyung ||

8.
Nanging sarêng sawussira |

Kangjêng Nabi Adam surud |

kang gumantya putra jalu |

nJêng Nabi Sis kakasihnya |

apan kinaramkên lamun |

krama antuk samya kadang |

kinalalkên lamun antuk ||

9.
Naking sanak miwah misan |

apan sapiturutipun |

tanpa ningkah bilih dhaup |

anggêr sampun condhong karsa |

lajêng kaidenan sampun |

dening pra pangagêngira |

lamun wus kalakyan dhaup ||

10.
Yèn lakinya praptèng lena |

randhanira datan antuk |

nambut silaning kramèku |

lamun ingkang èstri pêjah |

dhudha rabi datan antuk |

pra umat lamun palastra |

pinêtak ing gunung-gunung ||

11.
Ping kalih sarengatira |

nênggih Kanjêng Nabi Ênuh |

sahadatipun Ashadu |

Allah Ilahailollah |

wa ashadu ana Ênuh |

kalipatolah têgêsnya |

yêkti anêksèni ingsun ||

12.
Satuhune nora ana |

Pangeran anging Allah lawan anêksèni ingsun |

Nabi Ênuh satuhunya |

iku gêntine Allahu |

kalih wêlas wêkdal salat |

sadintên sadalunipun ||

13.
De musakapipun Kitab |

sèkêt jilid kathahipun |

katurunan mlaekatu |

Jabrail ping gangsal dasa |

siyammipun sabên tèngsu |

ing wêkasanira tanggal |

amung sadintên sadalu ||

Jilid 1 - Kaca : 232

14.
Kang kinaramakên kewan |

sato pancèn nêdha iku |

susukêr sasaminipun |

nanging nadyan pancèn nêdha |

susukêr yèn dèrèng ayun |

tuwin dèrèng nate nêdha |

kinalallakên puniku ||

15.
Kadi ta kirik kang lagya |

gumêlo sasaminipun |

lamun nambut pikramèku |

kêdah lilinton punika |

sandhangan panganggenipun |

kaidèn tyang sêpuhira |

nênggih kalih-kalihipun ||

16.
Punika minangka ningkah |

panganggene ingkang jalu |

rinawatan èstrinipun |

panganggening èstrinira |

rinawatan ingkang jalu |

saupami pipindhahan |

kang sandhang panganggya wangsul ||

17.
Nanging kalih-kalihira |

sami tan kenging kalamun |

nambut silaning kramèku |

kalamun pêgat palastra |

kenging kalih-kalihipun |

randha laki dhudha krama |

pra umat yèn praptèng lampus ||

18.
Wangke kinêlêm ing toya |

ingkang langkung lêbêtipun |

kaping tiga sarengatu |

nJêng Nabi Ibrahim mulya |

sahadatipun Ashadu |

Allah ilahailollah |

ashadu ana puniku ||

19.
nJêng Ibrahim kalillolah |

makna anêksèni ingsun |

satuhune tan anèstu |

Pangeran anging Allahu |

lawan anêksèni ingsun |

satuhune Sang Minulya |

nJêng Nabi Ibrahim salamu ||

20.
Pawong mitranira Allah |

salat sadintên sadalu |

kaping kalih likur waktu |

pan musakapipun Kitab |

sadasa jilid puniku |

ping sawidak katurunan |

Malekat Jabrail namung ||

21.
Siyam sabên ri Jumungah |

buka sawussira surup |

kang kinaramakên satu |

-kewan mangsa dadagingan |

lan wohwohan kang wittipun |

mawa ri tan kêna nadhah |

myang êron sadayanipun ||

22.
Kang(ng)gatêli mapan karam |

ingkang kinalalkên lamun |

kewan ingkang tan mangsèku |

daging myang kalal ngunjuka |

sajêng ing sasaminipun |

kang ningkahkên lamun krama |

bapa tuwin kakinipun ||

Jilid 1 - Kaca : 233

23.
Miwah sadhèrèke priya |

tiyang jalêr wênang wayuh |

saking kalih tuwin langkung |

randha laki tan cinêgah |

dhudha rabi malih antuk |

para umat yèn palastra |

pan pinêtak jisimipun ||

24.
Wontên ing siti kang mulya |

kang sukci inggih puniku |

siti kang dèrèng satuhu |

dados jalantah rannira |

kawutahan dening marus |

tiyang kang kinaniaya |

katètèsan rahsanipun ||

25.
Tiyang jina babandrèkan |

kaping sakawan winuwus |

Nabi Musa srengatipun |

sahadatipun winarna |

Ashadu Allah ilahu |

Illolah ashadu ana |

ya Musa kalamolahu ||

26.
Makna anaksèni ingwang |

tan na Pangeran satuhu |

anging Allah Tangalèstu |

lawan anêksèni ingwang |

Kangjêng Nabi Musa iku |

pangandikanira Allah |

salat sadintên sadalu ||

27.
Kaping kawandasa wêkdal |

dene ta musakapipun |

juga Kitab Torèt amung |

sarêng dugi panjênênganira |

Kangjêng Nabi Dawud |

musakapipun awêwah |

sajuga kang Kitab Jabur ||

28.
Myang matrapkên paukuman |

kinisap ing lêrêsipun |

amêjahi pan linampus |

myang mêdharkên wênangira |

sagunging kang para ratu |

kenging aningkahkên tiyang |

èstri kathahipun satus ||

29.
Siyam ing dalêm sawarsa |

kawandasa dintên muput |

sabên sontên bukanipun |

myang sabên Jumungah siyam |

kêna hat saha tan antuk |

nêdha ulam dadagingan |

ingkang kinaramkên namung ||

30.
Kewan ingkang mawi ngaral |

kadosta upaminipun |

kewan èstri ingkang nuju |

wawrat datan kenging dhahar |

kinalallakên sadarum |

kewan kang tan mawi ngaral |

wawrat sakit saminipun ||

31.
Yèn laki rabi punika |

kaningkahkên dening ratu |

utawi parentah agung |

bilih randha tuwin dhudha |

laki myang rabi pikantuk |

manawi pêjah pinêtak |

siti rêsik lan mandhukul ||

32.
Kaping gangsal srengatira |

nJêng Nabi Ngisa linuhung |

sahadatipun Ashadu |

Allah ilahailallah |

ashadu ana Ngisa ruhullah |

apan têgêsira |

ingkang nêksèni satuhu ||

33.
Tan ana Pangeran liyan |

mung sawiji ya Allahu |

lawan anêksèni ingsun |

satuhune Nabi Ngisa |

iku atmajèng Hyang Agung |

salat sabên ari Akat |

mung sawindu dangunipun ||

Jilid 1 - Kaca : 234

34.
Anênggih sèkêt rêkangat |

musakapipun pan namung |

sajuga Kitab Injillun |

katurunan Malaekat |

Jabrail dutèng Hyang Agung |

namung kaping kalihwêlas |

pan siyammipun winuwus ||

35.
Sabên Passên akaliyan |

ngajêngakên Kamsin puniku |

Passên awit sedanipun |

Nabi Ngisa dumuginya |

saking seda nulya wungu |

dados ing dalêm tri siyang |

buka sabên wussing surup ||

36.
Kamsin punika nalika |

tumêdhaking Rohul Kudus |

dhumatêng sakabatipun |

Gusti Kangjêng Nabi Ngisa |

kalih siyang siyammipun |

sami Passên bukanira |

lajêng ariaya Kamsun ||

37.
Kang kinaramkên punika |

sabên Jumungah tan antuk |

nêdha kewan dagingipun |

nanging kawênangkên nêdha |

ulam loh sasaminipun |

kinalallakên sadaya |

anggêr datan karya gigu ||

38.
Kogug kogêl sêmang-sêmang |

yèn laki rabi puniku |

kaningkahakên ing ratu |

utawi para parentah |

sampunne paningkah rampung |

mawi kaparingan sêrat |

kawin cacêpênganipun ||

39.
Jalu kalawan wanita |

wanita kinarya unggul |

dadya datan kinawayuh |

randha dhudhaning pêgatan |

gêsang tan kenging puniku |

palakrama kalihira |

anjawi yèn sampun rêmbug ||

40.
Para umat bilih pêjah |

pan kapêndhêm jisimipun |

ing siti kang tan mandhukul |

rêsik gumrining warata |

kalangkung utami lamun |

ana ing masjit pinêtak |

mancorong kadya mas timbul ||

66 Maskumambang

1.
Kaping nênêm sarengat ingkang mungkasi |

Kangjêng Nabi duta |

nayakaningrat lènêwih |

Mukhamaddan Rasulollah ||

2.
Salalahu ngalaihi wasalami |

bakdaning Mukhamad |

datan wontên nabi malih |

linuri têkèng samangkya ||

3.
Kang wus samya angangge agama sukci |

sadrah tanah Jawa |

minurut Nabi sinêlir |

punika sahadatira ||

Jilid 1 - Kaca : 235

4.
Ashadu anlailaha ilollahi |

wa ashadu anna |

Mukhamad Rasulollahi |

ing maknanira winarna ||

5.
Utusaning Allah Ingkang Maha Sukci |

sabên ri salatnya |

sadintên sadalu kaping |

gangsal wêktu datan gothang ||

6.
[...]

7.
Kang kapisan waktu Subuh bangun enjing |

ing sadèrèngira |

Sang Hyang Surya andhadhari |

pan amung kalih rêkangat ||

8.
Kaping kalih wêktu Luhur wancinèki |

Hyang Surya gumlewang |

ing sadèrèngipun lingsir |

kawan rêkangat gya salam ||

9.
Kaping tiga winastan waktu Ngasar-i |

wanci Sang Hyang Surya |

mèh tumamèng maring ardi |

kawan rêkangat gya salam ||

10.
Ping sêkawan winastanan waktu Mahrib |

wanci surup surya |

kantun sunaripun abrit |

pan amung tigang rêkangat ||

11.
Kaping gangsal waktu Ngisa ingkang wanci |

sunaring Hyang Surya |

waradin datan kaèksi |

kawan rêkangat gya salam ||

12.
Bakda Ngisa nadyan sunat nanging wajib |

salat kang winastan |

nênggih sunat Minalwitri |

pan amung kalih rêkangat ||

13.
Wusing salam linajêngkên sunat malih |

salat kang winastan |

nênggih rêkangat Talwitri |

sarêkangat nulya salam ||

14.
Jakatipun sapisan ing sabên warsi |

pan mawa kamurwat |

ingkang kenging dènjakati |

pitrah sabên ariraya ||

15.
Siyammipun sabên wulan Ramlan nênggih |

amuput sawulan |

buka wusing bakda Mahrib |

ing sabên malême siyam ||

16.
Têngah dalu dhahar sasênêngirèki |

saur pan winênang |

supadi kuwating dhiri |

têtêp nglampahi agama ||

17.
Bilih kinawasakakên ing Hyang Widdhi |

ing wulan Dulkijah |

maring Mêkah minggah khaji |

manjing pirukuning Islam ||

18.
Dadya gangsal sahadat ingkang rumiyin |

ping kalihe salat |

jakat ingkang kaping katri |

ping caturira puwasa ||

19.
Kaping gangsal maring Mêkah minggah khaji |

musakapnya Kur’an |

tigangdasa êjus isi |

satus kawan dasa surat ||

Jilid 1 - Kaca : 236

20.
Pan amêngku wahyudi tigang prakawis |

satunggal Nurbuwat |

kalihe Kukumah nênggih |

katiga Wahyu Wilayah ||

21.
Jawinipun Wahyu Nurbuat puniki |

dene wus anyata |

jumênêng Nabi kakasih |

Wahyu Kukumah jinarwa ||

22.
Dene sampun jumênêng Narpati yêkti |

kang Wahyu Wilayah |

jumênêng Waliyullahi |

mustikaning kang panutan ||

23.
Katurunan Malaekat Jabarail |

kaping kalih lêksa |

pangulu ingkang (m)bawani |

anglampahakên agama ||

24.
Pan kapara sakawan imanirèki |

kalanira wêkdal |

anèng Masjiddil Karami |

angadhêpakên Betolah ||

25.
Wetan majêng mangilèn Iman Sapingi |

lèr ngidul ajêngnya |

nênggih nJêng Iman Kanapi |

ing kilèn majêng mangetan ||

26.
Nênggih Iman Maliki ingkang (n)darbèni |

kidul lèr adhêpnya |

Iman Kambali nyitènni |

catur panutan sêmbahyang ||

27.
Para umat pundi ingkang dèn rêmêni |

ing salah sajuga |

bilih bangsa kula Jawi |

Iman Sapingi panutan ||

28.
Ingkang dipun karammakên sakathahing |

daging kewan mawa |

siyung myang sakèhing paksi |

kang nyangkêrêm anggarudha ||

29.
Tuwin kewan ingkang gêsang toya kalih |

lire kang nèng toya |

tan kurang juga punapi |

nèng dharatan tan ngapaa ||

30.
Tuwin ingkang mêkêruh kalawan najis |

myang kang mawa wisa |

utawi ingkang ngêndêmi |

punika karam sadaya ||

31.
Ingkang dipun kalallakên samukawis |

kang tan kalbèng karam |

manawi alaki rabi |

kaningkahkên wali bapa ||

32.
Kaki kadang jalêr wajib amalèni |

sêpêne titiga |

ingkang kenging amalèni |

kadang warga saking bapa ||

33.
Kaningkahkên pangulunipun agami |

sinaksèn sakawan |

bilih dhudha kenging rabi |

randha kenging imah-imah ||

34.
Wit Nabi Sis dumugi Muhkhamad Nabi |

èstri kang winênang |

dumadya ajatukrami |

naksanak misan mindhowan ||

Jilid 1 - Kaca : 237

35.
Saking jalêr èstri myang sanèsing ahli |

ingkang tan linilan |

kramantuk sadhèrèk nunggil |

yayah rena myang sêsêpan ||

36.
Sadarahe saking sadhèrèkirèki |

tan kenging sadaya |

mayuh kadang datan kenging |

satunggal kêdah pinêgat ||

37.
Tiyang jalêr winênangkên wayuh èstri |

tumêka sakawan |

langkung samantên tan kenging |

rare jalêr yèn wus yuswa ||

38.
Kalihwêlas taun kêdah dèntêtaki |

rare stri yèn yuswa |

têlung taun dènsunati |

dene manawi palastra ||

39.
Jisimmipun kapêtak wontên ing siti |

yèn madahab Iman |

Sapingi ujurirèki |

mangalèr bilih madahab ||

40.
Nênggih Iman Kanapi kuburirèki |

mangilèn ujurnya |

madahab Iman Maliki |

mujur mangidul kuburnya ||

41.
Kang mahadab anênggih Iman Kambali |

ujurnya mangetan |

mênggah sampurnaning jisim |

wit sarengat Nabi Adam ||

42.
Têkèng mangke pan namung kawan prakawis |

dhingin sinucènan |

ing toya kang ngantya rêsik |

sinalatkên ping kalihnya ||

43.
Kaping tiga rinukti ingkang prêmati |

aywa katingalan |

ping pat pinêndhêm ing siti |

utawi kinêlêm toya ||

44.
Sampun tamat cariyosing para nabi |

kang mêngku sarengat |

jêjêripun nênêm nabi |

mirib kang kasêbat Kitab ||

45.
Mèsêm-mèsêm Ki Ajar ngandika aris |

kulup ingsun rasa |

laku-lakuning agami |

Buddha lawan kanabeyan ||

46.
Amung gèsèh laku nanging jogge sami |

andhêku rahadyan |

Buras umatur sang rêsi |

gambuhipun rare jabang ||

67 Gambuh

1.
Sang wiku ngandika rum |

rare jabang caritane dangu |

anane kang sinaratan warni-warni |

duk jaman Sri Maha Punggung |

Purwacarita ngadhaton ||

Jilid 1 - Kaca : 238

2.
Dwi putra èstri jalu |

dyan Sadana lan Dèwi Sri iku |

sinabdakke Sadana dumadya sriti |

Sri dadya sarpa sawèku |

nandhang papa putra karo ||

3.
Sakarone anglangut |

tan karuwan kang bakal jinujug |

sarpa sawa lampahira duk dumugi |

tlatah nagri Wirathèku |

lêrêm nèng sawah amanggon ||

4.
Ngalêkêr têngah pantun |

ing desa Wasutira puniku |

panggêdhene tuwaburu Wrigu nami |

Nikèn Sangki wadonnipun |

wêktu iku wawrat sêpoh ||

5.
Ing ngarêp tuwaburu |

Kyai Wrigu pruhita sang wiku |

Sang Wisama kapencut adarbe siwi |

gya sinungan saranèku |

myang winêling wantos-wantos ||

6.
Hèh Wrigu kawruhanmu |

sira bakal kaparingan sunu |

yèn kaidèn anggawa bêgja sayêkti |

sarana iku dèngupuh |

klukunên we yoga gupoh ||

7.
Kang ran we yoga iku |

warna catur sawarna kang banyu |

saka bumi dwi warna we saka nglangit |

tri warna we asallipun |

saka cucukulan manggon ||

8.
Catur warna kang banyu |

saka kang asipat nyawa iku |

winor kanggo ngaluku sarana iki |

gya inumên lan somahmu |

lamun katrima kêlakon ||

9.
Anggarbini satuhu |

sakaroron mareneya gupuh |

ingsun arsa paring wangsit mring sirèki |

kadadeyaning sutamu |

Kyai Wrigu mundur alon ||

10.
Kèn Sangki sawussipun |

anggarbini sakaliyan gupuh |

umarêk ing sang yogi ngandika aris |

hèh Wrigu kawruhanamu |

nyaimu ênggone (m)bobot ||

11.
Kang nèng wêtêngan iku |

widadari pan panuksmanipun |

Dèwi Tiksnawati kadadeyanèki |

Rêtna Dumilah ing dangu |

sirantuk kabêgjan yêktos ||

12.
Dèwi Sri ananipun |

Tiksnawati widadari iku |

anane Sri kadidene satu munggwing |

ing rimbagan saminipun |

dene margane patêmon ||

Jilid 1 - Kaca : 239

13.
Sri Tiksnawati kumpul |

ngupyaa sarpa sawa luhung |

kang anganggo susumping pari sawuli |

kalamun sira wus antuk |

rêksanên dipun gumatos ||

14.
Ywa nganti praptèng lampus |

lamun mati pralena sutamu |

tlasing sabda Ki Wrigu kalilan mulih |

wus lami dènnira ngluru |

tan mantra lamun kapanggoh ||

15.
Tanggal sapisan nuju |

mangsa Padrawana Kyai Wrigu |

sruning sayah lèrèn nèng pêpèrèng guling |

antuk wangsiting dewa gung |

sarpa sawa (ng)gonne manggon ||

16.
Yèn cinêkêlan purun |

pasangana kalasa kang alus |

sasapana jarit putih urapsari |

kêpyurana ganda arum |

yèn wus nèng piranti kono ||

17.
Gulungên kang barukut |

prênahêna sajroning wismamu |

kang asuci têlas ujare kang wangsit |

Wrigu tangi banjur mantuk |

nglêksanani kang wiraos ||

18.
Praptane sabin gupuh |

gya ginêlar sarpa duk amambu |

ganda arum (ng)galêsêr nulya marani |

ngalêkêr nèng sinjangipun |

Ki Wrigu anêmbah alon ||

19.
Kang sarpa wus ginulung |

praptèng wisma pinarnahkên sampun |

nèng patanèn Ki Wrigu myang Nikèn Sangke |

ing tyas kacaryan kalangkung |

dene warnanya mancorong ||

20.
Cacawisan pinatut |

kodhok ijo satumbu gung munjung |

kacarita ratrinya wêtêngan lair |

mijil dyah ayu kalangkung |

marwatèng tyas sakarongron ||

21.
Sayah Ki Wrigu turu |

ponang sarpa marimpèni Wrigu |

ingsun aja kok sajèni kodhok wilis |

sajènana suruh ayu |

kêmbang dupa aja towong ||

22.
Andadèkkên satuhu |

kabêgjanmu lan wawêkasingsun |

sutanira iku wèhana kakasih |

Rara Rakêtan wus mungguh |

jroning sapta ri wit mêngko ||

23.
Ratri ywa kongsi turu |

yèn raina sira kêna turu |

pan minangka pangrêksa supaya dadi |

kalis beka rêncanèku |

byar enjing tangi linakon ||

Jilid 1 - Kaca : 240

24.
Supênanirèng dalu |

tan pantara janma amburubul |

tilik bayi (ng)gawa pawèwèh mawarni |

Ki Wrigu lan somahipun |

padha sukur ing Hyang Manon ||

25.
Ing nalika puniku |

Suralaya gègère kalangkung |

marga saka (ng)gonne Dèwi Tiksnawati |

(n)janma nir paliwarèku |

Hyang Guru utusan gupoh ||

26.
Sang Hyang Kala puniku |

kinèn angrêncana wus tumurun |

nuksma sona ajag Wrigu kala guling |

sarpa marimpèni Wrigu |

kawruhana surup mangko ||

27.
Sang Hyang Kala tumurun |

angrêncana marang ing sutamu |

rupa asu ajag tulakana aglis |

sakèhing lawangirèku |

kutugana wlirang gupoh ||

28.
Ing sajrone wismamu |

oborana balarak ping têlu |

sawêngine sarta sasajiya sami |

punar wak ati saundhuh |

sajèkna dagane mênok ||

29.
Kadokokana kêlut |

sapu papon gantal aywa kantun |

pasangana damar paesan ywa mati |

ing wismamu mêngko surup |

ubêngana alon-alon ||

30.
Matêka mantranipun |

o Kala nama si Wayèh iku |

ing sawêngi mêngko sutanira nini |

sayêkti manggih rahayu |

Wrigu tangi turu wartos ||

31.
Marang ing semahipun |

wus rumanti tan ana kalimput |

sona ajag kewran dènnya ayun manjing |

ngantya tumêka byar esuk |

kawêlèh gya muksa gupoh ||

32.
Hyang Jagatnata bêndu |

gya utusan Hyang Brahma tumurun |

nuksma dadya Lêmbu Gumarang rêspati |

ki Wrigu awanne turu |

sarpa marimpèni alon ||

33.
Hèh Wrigu wruhanamu |

mêngko ratri sirêp janma wêktu |

ana prapta Sang Hyang Brahma mindha sapi |

arsa ngrêncana sutamu |

tutulakmu dimirantos ||

Jilid 1 - Kaca : 241

34.
Kanan keringing pintu |

pasangana ron nanas kang sinung |

lalonthèngan angus lawan ênjêt putih |

kulit brambang dupanipun |

kaya kang wis blarak obor ||

35.
Ing dagane si gêndhuk |

sajènana sêga abang lawuh |

kukuluban wutuhe karo kang uwis |

kinang paradan ywa kantun |

aywa giris lair batos ||

68 Girisa

1.
Kalamun ngubêngi wisma |

iki mantrane ucapna |

poma-poma Hong Brahmana |

rasioyêh maswaena |

sayêkti manggih raharja |

Wrigu satanginya nendra |

wawarti mring rabinira |

Kèn Sangki sasaji sigra ||

2.
Wrigu mituhu supêna |

dupi Sang Lêmbu Gumarang |

arsa manjing maring wisma |

akewran dening sarana |

asru mêksa tan kawawa |

wêkasan byar enjing muksa |

matur cabaring dinuta |

Hyang Guru sigra utusan ||

3.
Sang Hyang Wisnu wus tumêdhak |

anuksma dadi waraha |

Wrigu siyangira nendra |

sarpa sawa sung sasmita |

Wrigu têngah wêngi mangkya |

Hyang Wisnu tumurun dadya |

waraha arsa ngrêncana |

iya marang sutanira ||

4.
Tutulakmu wuwuhana |

ri widara tunggalêna |

lan ron nanas wingi ika |

padupane salinnana |

ronning tanjung oborana |

kaya dene kang wus klakyan |

ing dagane sajènana | iwak êloh sêga krêsna ||

5.
Wuwuhe lan wingi gantal |

kêmbang kang wangi gandanya |

ênggonmu ngubêngi wisma |

nganggo obor matêk mantra |

lah mangkene omma suya |

namartagda namandaha |

yêkti sutanta raharja |

Wrigu satanginya nendra ||

6.
Gupuh-gupuh awawarta |

mring Kèn Sangki rabinira |

linaksanan sadayanya |

wussing wanci wraha prapta |

arsa manjing maring wisma |

tan kawawa dening srana |

ing wayah byar esuk muksa | matur cabaring dinuta ||

Jilid 1 - Kaca : 242

7.
Hyang Pramèsthi èsmu duka |

arsa nêdhaki priyangga |

manuksma maring kukila |

kathah kang para jawata |

tumutur samya anuksma |

sasênêngira priyangga |

siyang Ki Wrigu anendra |

sarpa sawa sung sasmita ||

8.
Wrigu mêngko bangun rina |

Hyang Mahèswara tumêdhak |

manuksma dadi kukila |

ingiring para jawata |

sadaya samya manuksma |

Hyang Naraddha mring Kodhok Pas |

Brahma mring Kala Gumarang |

Surya marang Walang Anggas ||

9.
Hyang Mahadewa manuksma |

Wêdhus Parucul Hyang Yama |

mring Kidang Ujung manuksma |

Kuwera Tikus Jinada |

Hyang Siwah manuksma marang |

Manjangan Karandhi nama |

Hyang Pritanjala manuksma |

marang ing Êmprit Kukila ||

10.
Rodra mring Lêmbu andana |

Wisnu mring Têmbalung Wraha |

Bayu mring Kêbo Andanya |

Basuki mring Sarpa Lanang |

Kala mring Asu Wiyungyang |

Candra Kucing Candramawa |

kabèh pan arsa ngrêncana |

iya marang sutanira ||

11.
Kaya kang uwus kalakyan |

wismanira kênthêngana |

mubêng dening lawe wênang |

anêkakêna têtangga |

lawan pamong mitranira |

ajakên mêlèk sadaya |

ana maning saratira |

paturonne lèmèkana ||

12.
Ron senthe cinorèk gambar |

waraha kalawan baya |

lawan gandhik lonthèngana |

ênjêt pipindhanên janma |

nèng ron senthe turokêna |

awit surup sutanira |

mêlèk-turu pinangkuwa |

tumêkane bangun rina ||

13.
Pagêr wisma sêmburana |

dalingo balênge bawang |

kang wrata mataka mantra |

Hong Hyang Hyang Siwah aboja |

abuyana kita marta |

swana maswana wus tamat |

dhenok yêkti manggih arja |

myang sining wisma sadaya ||

14.
Lan maninge mêngko ratri |

aywa sira mamatèni |

sabarang ingkang kaèksi |

ywa wani-wani nukrêti |

kranèku ngalad-aladi |

Hyang Guru arsa nêdhaki |

Kalakuthana (n)dingini |

yèku ratune wisa-di ||

Jilid 1 - Kaca : 243

15.
Saka ing Yomani nraka |

dadi sarapsawan rupa |

salire ingkang dumadya |

sadhengah kang kawistara |

pindha lêmut sasamanya |

mangka nganti matènana |

sayêkti de sutanira |

bakal kêna ing rêncana ||

16.
Sarate iku bagèkna |

kaping têlu sawênginya |

sambêt araning kang Kala |

Kuthana ingkang nalika |

nganakkên ratuning sawan |

sawan têlu cacahira |

kawit têka surup surya |

mangkene (ng)gonmu (m)bagèkna ||

17.
Abangko Sang Nuriswa ta |

kang kesdya ayu aweka |

hya ngayu muli angkosa |

karêngkêtan tata nama |

walungyanto ya wanggawa |

ingkang sawijine têka |

nalika têngah ratrinya |

mangkene (ng)gonmu (m)bagèkna ||

18.
Ahangko Sang Nêris têkang |

kisdya ayu Akwiki Hyang |

ngayu muli hangko saka |

rêng têkanta tan na mawa |

lunganta ywa gawa purna |

kang sawiji manèh têka |

ing nalika byar raina |

mangkene (ng)gonmu (m)bagèkna ||

19.
Ahangko Sang Naris têkang |

ke sêdya ayu Akwiki |

ywangayu muli angkosa |

saka rêng tekan tan nana |

mawa lungyanta ywang gawa |

èh Wrigu dèn eling poma |

(ng)gonnira ambagèkêna |

kaping têlu sawênginya ||

20.
Dhewe-dhewe arannira |

ingkang dhingin Sang Nuriswa |

kapindhone Sang Niris rannya |

ping katri Sang Naris ika |

pan padha kadadeyannya |

Sang Kala Kuthana ingkang |

angratoni sarap sawan |

sabên sira sung pambagya ||

21.
Dèn santak kaya wong (ng)gêtak |

ing kono sagunging sarap |

-sawan gya lumayu samya |

datan ana wani pêrak |

sutanta manggih raharja |

Wrigu satanginya nendra |

saking karsaning jawata |

sinung emut tan kalepyan ||

22.
Wawarta mring rabinira |

sasaji sampêt sadaya |

kacrita tumêdhakira |

Hyang Guru myang pra jawata |

sami kawêlèh sadaya |

nir nandukakên rêncana |

awêkasan samya muksa |

jabang lêstari raharja ||

23.
Datan ana kara-kara |

lah iku Buras kawitnya |

katêlah têkèng samangkya |

Buras malongo tan nabda |

manthuk-mantuk mangap-mangap |

radyan nyêblèk Buras kagyat |

garagapan nêmbah-nêmbah |

lêstari datan wacana ||

Jilid 1 - Kaca : 244

24.
Rahadyan matur sang tapa |

kadiparan waluyanya |

Sri kang dadya sarpa sawa |

sang pandhita angandika |

Sang Hyang Jagadnata mawas |

cabar ingkang pangrêncana |

saka Sri ing panggawenya |

[...] ||

25.
Gya utusan widdhadarya |

kinèn animbali marang |

Dèwi Sri ayun kinarya |

jangkêpe kang widdhadarya |

wus tumurun lan Sri panggya |

andhawuhkên kang timbalan |

Sri matur kalingga murda |

ananging darbe sêmaya ||

26.
Yèn wus ruwat saking papa |

lawan arine Saddhana |

têmbe dinadosna dewa |

Dèwi duta wangsulannya |

ing mangke Radèn Saddhana |

sampun waluya kang ngruwat |

Sri Wiku Ngatasmaruta |

dhinaupkên atmajanya ||

27.
Ran Dèwi Laksmitawahni |

nanging karsane Hyang Giri |

têmbe yèn wus asisiwi |

wit bakal nurunkên wiji |

sarpa sawa duk miyarsi |

sabdaning kang widhadari |

warti lampahe kang rayi |

karantan-rantan ing ati ||

28.
Anglalêkêr kawistara |

sêmune minta ruwatnya |

gya rinuwat wus waluya |

sarpa sirna Sri kang ana |

anulya ayun binakta |

nanging Sri maksih lênggana |

aturnya mring Widdharya |

kang dadya sandeyèng driya ||

29.
Nilar mring Wrigu-atmaja |

manawi kenging rêncana |

ing dewa têmah palastra |

yêkti yayah rênanira |

saiba susahing driya |

mangka ngagêsang punika |

yèn rumaos katupiksa |

wajib sangêt (m)baurêksa ||

30.
Liripun kula punika |

rumaos dipun opènni |

walês kula angopènni |

sagunging kang widdhadari |

ngraos lêrês turira Sri |

ana widdhadari siji |

anama Dèwi Nariti |

misik dhatêng Dèwi Êsri ||

31.
Kalamun Ki Wrigu siwi |

panjanmaning Tiknawati |

mila agung rêncanèki |

awit (ng)gonnira manjanmi |

paliwara datan mawi |

dadya dukane Hyang Giri |

wangsulannya Dèwi Êsri |

Hyang Jagadnata sayêkti ||

Jilid 1 - Kaca : 245

32.
Sipat asih lawan mirah |

tur kawasa amisesa |

nanging tan karsa marwasa |

sanggyaning kang tanpa dosa |

karantên punapa dhawak |

kamirahan yèn tan lawan |

papasiyan kadiparan |

patraping kang pangangsan ||

33.
Têka badhe amirosa |

lampahing kang amisesa |

malah arsa amarwasa |

Hyang Giri yèn makatêna |

punika punapa sipat |

arubiru sayêktinya |

pasthi titahipun samya |

[...] ||

34.
Lalawora haruhara |

mangkana pra widdhadarya |

kaluhuran ingkang sabda |

gya muksa sapungkurira |

Ki Wrigu lawan somahnya |

yun (m)bêrsihi (ng)gyanning sarpa |

myak samir kagyat ing driya |

sarpa nir ana wanudya ||

35.
Kalangkung endahing warna |

Wrigu sakalih aturnya |

Dèwi Sri uwus sajarwa |

ing purwa madya wasana |

Wrigu amarwata suta |

akèh-akèh aturira |

ayun sudhiya sugata |

Sri tan arsa mung aminta ||

36.
Kinang ayu lawan kêmbang |

gêdhang ayu myang padupan |

Wrigu mundur tur sandika |

nulya para Widdhadarya |

tumurun lawan Sri panggya |

(n)dhawuhkên timbalanira |

Hyang Giri angsung uninga |

wijiling kang pangandika ||

69 Mijil

1.
Hyang Daruna lan Dèwi Daruni |

kadangira wadon |

karya saru anèng kahyangane |

anglakoni panggawe tan yukti |

yèku lambangsari |

lawan kadangipun ||

2.
Sakarone saiki kaungsir |

marcapada anjog |

Hyang Daruna manjanma sutane |

Ki Subandha ingkang lagi lair |

de Dèwi Daruni |

anjanmaa iku ||

3.
Mring Rakêtan Ki Wrigu kang siwi |

minangka dumados |

liruning dyah Tiksnawati kuwe |

diwasane kalihira sami |

karsaning dewa di | dadya jodhonipun ||

Jilid 1 - Kaca : 246

4.
Têmbe darbe atmaja pawèstri |

dadya garwa katong |

ing Wiratha iku nurunnake |

sanggyaning kang ratu tanah Jawi |

Dèwi Sri duk myarsi |

lêga galihipun ||

5.
Sarya matur sandika nglampahi |

dhawuhe Hyang Manon |

nanging nyuwun pêthukan sowanne |

padhati sinang ingkang pangirid |

Lêmbu Gumarang di |

Naga Serang pêcut ||

6.
Wusnya atus ature Dèwi Sri |

waranggana gupoh |

samya muksa prapta ing ngarsane |

Sang Hyang Giri gya matur salwiring |

dènnira tinuding |

ing Sri aturipun ||

7.
Sapungkure para widdhadari |

Wrigu sakarongron |

nyaosakên gantèn myang dupane |

Sri wus mucang Wrigu matur aris |

pun Rakêtan mangkin |

panas badannipun ||

8.
Sri ngandika iku prabawaning |

kang manuksma gantos |

ing maune apan panjanmane |

Tiksnawati liru dyah Daruni |

dene Tiksnawati |

iki sandhingingsun ||

9.
Kyai Wrigu lawan Nikèn Sangki |

basa wêruh (n)jomblong |

dene kêmbar tan ana siwahe |

Sri ngandika dilatana nuli |

(m)bunbunannirèki |

anakmu si gêndhuk ||

10.
Lan udêle èpèk-èpèk kalih |

dalamakan karo |

ngaping têlu ing kiwa wiwite |

sarta (ng)gyanta (n)dilati sêmbari |

wuwuda sayêkti |

sutanta rahayu ||

11.
Lamun sutanira nuju guling |

poma wêkasingong |

jwa kok ambung lawan sadurunge |

pupak untu aywa wani-wani |

nyiwêl pipineki |

apadene Wrigu ||

12.
Ywa kok èmpêr lawan kang wus lalis |

la-ilane awon |

tan na tulus yèn kok èstokake |

awidada pangêmongirèki |

sira sun jatèni |

ing têmbe sutamu ||

13.
Milu nurunnakên narapati |

nungsa Jawa kaot |

Wrigu Sangki sru suka sukure |

pamit mêdal lajêng andilati |

ing sutanirèki |

wus waluya ayu ||

14.
Tan pantara widdhadari prapti |

pêthukan sumaos |

kadi dene sang Sri panyuwune |

Sri myang Tiksnawati wus anitih |

lan para apsari |

nèng padhati mamprung ||

Jilid 1 - Kaca : 5

6. Kulup wus padhang tyasingsun |

datan sumêlang ing ati |

sira kariya raharja |

têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |

batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||

7. Têmbe ing sapungkuringsun |

sakèhe dunyarta mami |

sidhêkahna kang warata |

pêkir miskin anak yatin |

lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||

8. Poma kulup wêkasingsun |

Ni Samboja nulya lalis |

sawusira binêrsiyan |

layon kinubur tinunggil |

lan raka Kyai Samboja |

ing mangkya titiyang Giri ||

9. Lastantun pamundhinipun |

ing gusti Jêng Sunan Giri |

samya kapanjingan iman |

nglampahi sarengat Nabi |

ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||

10. Gêmah arjane kalangkung |

tan ana kang laku juti |

samya cêkap nyandhang mangan |

adoh ingkang dadya miskin |

têntrêm ciptane raharja |

wong ngamanca kathah prapti ||

11. Kabanjur tan arsa mantuk |

kalajêng wisma ing Giri |

raja pandhita Sètmata |

jujuluk Susunan Giri |

Gajah Kadhaton minulya |

kawêntar ing liya nagri ||

12. Miwah wus pinundhut mantu |

ing Suhunan Ngampèlgadhing |

dhinaupkên lan putrinya |

Nyai Agêng Ratu nami |

atut dènnya palakrama |

lêstantun ngantya sisiwi ||

13. Wowolu èstri myang jalu |

Nyi Agêng angrumiyini |

kondur maring rahmatolah |

layon sumare anunggil |

marasêpuh èstri priya |

garwa putra gung prihatin ||

14. Sigêg gantya kang winuwus |

Brawijaya Narapati |

mirêng pawartos sanyata |

ing mangkya Susunan Giri |

linulutan sakèh janma |

nungkul tan kalawan jurit ||

15. Sang prabu utusan gupuh |

Gajahmada kyana patih |

kinèn lumampah priyangga |

mukul prang Giri Garêsik |

tan cinatur lampahira |

wus prapta jajahan Giri ||

16. Gègère kadya pinusus |

kang katrajang samya ngili |

minggah kadhaton Prawata |

Jêng Sunan Giri marêngi |

anyêrat manêdhak Kur'an |

kagyat mirêng suwaraning ||

Jilid 1 - Kaca : 6

17. Tiyang alok mungsuh rawuh |

sumêdya ngrisak ing Giri |

kalam ingkang kagêm nyêrat |

anulya binucal aglis |

andodonga ing Pangeran |

sinêmbadan ing sakapti ||

18. Kalam lajêng dadya dhuwung |

cumlorot ngamuk pribadi |

pra wadya ing Majalêngka |

kathah ingkang angêmasi |

sakantune kang palastra |

pra samya lumayu (ng)gêndring ||

19. Mantuk marang Majalangu |

sawusira mêngsah gusis |

dhuwung wus wangsul pribadya |

sumèlèh ing ngarsanèki |

panyêratan sang pandhita |

sarta akukuthah gêtih ||

20. Kagyat risang amanêngkung |

miyat dhuwung kuthah gêtih |

dahat panalangsanira |

dyan dodonga mring Hyang Widdhi |

mugi Allah ngapuntêna |

solah amba ingkang sisip ||

21. Sang pandhita ngandika rum |

marang ing wadyanirèki |

kabèh padha piyarsakna |

myang anêksènana sami |

katgèki sun wèhi aran |

si Kalammunyêng prayogi ||

22. Sakèh wadya saur manuk |

wus samya kalilan mulih |

mring wismane sowang-sowang |

lêstantun asramèng Giri |

jumênêngnya Jêng Susunan |

Prabu Sètmata linuwih ||

23. Gêmah arjane kalangkung |

saya wêwah wadyanèki |

tan ana kang kasangsaya |

nahan wus antara lami |

Sunan Giri nandhang gêrah |

kaparêng praptaning takdir ||

24. Kundur mring rahmatolahu |

gumêr tangis ing jro puri |

wandu wandawa sungkawa |

layon sawusing barêsih |

sinarèkkên nora têbah |

sangking padalêmanèki ||

25. Sedanira tilar sunu |

sadasa kakung lan putri |

kang kalih sang king ampeyan |

Pangran Pasirbata nênggih |

kalawan Siti Rohbayat |

wowolu sangking padêmi ||

26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |

putra sêpuh sinung nami |

Ratu Gêdhe ing Kukusan |

nulya Sunan Dalêm nênggih |

katrinira apanêngran |

Susuhunan Têgalwangi ||

27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |

panca Sunan Kidul nênggih |

Ratu Gêdhe Saworasa |

Sunan Kulon kang sumêndhi |

Sunan Waruju ragilnya |

wau ta ingkang winardi ||

Kacara 1 : 7

28. Sasampunira pangubur |

kumpul para wadya Giri |

angrêmbag ingkang gumantya |

mandhirèng Susunan Giri |

pra wadya wus golong rêmbag |

Sunan Dalêm kang gumanti ||

29. Gya ingangkat ajujuluk |

Sunan Giri kaping kalih |

Susunan Giri Kadhatyan |

garwa kakalih padêmi |

tan mashur ing panjênêngan |

Jêng Sunan wus praptèng jangji ||

30. Kundur mring rahmatolahu |

ugi sumare ing Giri |

atilar putra sadasa |

(m)bajêng Sunan Sedamargi |

panênggaknya apêparab |

Sunan Giri Prapèn Adi ||

31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |

Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |

Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |

Pangran Bongkok nulya Nyai |

Agêng Waru arinira |

Pangeran Bulu sumêndhi ||

32. Wragil Pangran Sedalaut |

paripurna kang wus swargi |

rêmbag kang yoga gumantya |

kêmpal sakèhe kang dasih |

Sunan Parapèn ingangkat |

linuwih lir eyang swargi ||

33. Mandhirèng Giri Kadhatun |

jujuluk maksih lêstari |

Sunan Giri Prapèn dibya |

suyut kang wadya gung alit |

kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||

 

3. Mêgatruh

1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |

sampun amiyarsa warti |

lamun Sunan Giri Prabu |

Sètmata wus angêmasi |

mangkya wayahe gumantos ||

2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |

lalajone kadya nguni |

sang wiku tan arsa nungkul |

marang nagri Majapait |

dadya sru bêndu sang katong ||

3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |

miwah kinanthèn pra siwi |

angirid wadyabala gung |

kinèn ngrabasèng ing Giri |

wus samapta nulya bodhol ||

Jilid 1 - Kaca : 8

4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |

mring sang prabu Majapait |

wus budhal carakèng prabu |

kya patih myang rajasiwi |

balane lir samodra rob ||

5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |

karsanira nanggulangi |

mring carakèng Majalangu |

tan dangu mêngsah kaèksi |

nulya pinapak prang popor ||

6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |

kathah ingkang nandhang kanin |

tanapi tumêkèng lampus |

Sunan Prapèn angoncati |

sagarwa putra wus lolos ||

7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |

binasmènan kitha Giri |

sadaya wus dadya awu |

rajabrana dènjarahi |

rajaputra tindak alon ||

8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |

Sunan Giri kang wus swargi |

ingkang rumêksa ing kubur |

tyang kakalih samya dhêngkling |

rawuhe sang prawira nom ||

9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |

gya tumandang sagung dasih |

halate sang maha wiku |

cihnaning wali linuwih |

singa cêlak anggaloso ||

10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |

kang kantun kalangkung giris |

bramantya sang rajasunu |

tumandang pribadi ajrih |

merang lamun tan kalakon ||

11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |

kinèn andhudhuk dèn aglis |

binilaèn yèn tan purun |

pasthi tumêkèng ing lalis |

kinarya coban kris waos ||

12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |

dupi prapta blabak jati |

tutuping tabêlanipun |

binuka saking sakêdhik |

nulya ana ingkang miyos ||

13. Warni kombang tan petungan kathahipun |

mabur ngèbêki wiyati |

maniyub lir langit rubuh |

nêmpuh wadya Majapait |

dènnya nanggulang pakewoh ||

14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |

bingung wadya Majapait |

ting bilulung rêbut dhucung |

dènnira angungsi urip |

sèlèh gagamaning pupoh ||

Jilid 1 - Kaca : 9

15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |

sirah rapêt ngroyok sikil |

ngaruara sambat bingung |

prapta nagri Majapait |

kombang anglut datan kegoh ||

16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |

tan kawawa nanggulangi |

dadya tilar prajanipun |

sawadya balanirèki |

gusis praja tan ana wong ||

17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |

wangsul mring nagrinya malih |

siji tan ana kang kantun |

sang aprabu Majapait |

sawadya wangsul ngadhaton ||

18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |

datan nêdya malih-malih |

nyikara dhatêng sang wiku |

ngamungêna ingkang uwis |

ing tyas datan walangatos ||

19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |

kanugrahan mantun dhêngkling |

gagancangan lampahipun |

anusul Jêng Sunan Giri |

ingkang lagya amakuwon ||

20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |

tyang kalih marêk tur uning |

ing mangkya mêngsah wus larut |

jalaran tinêmpuh dening |

kombang ingkang mapak pupoh ||

21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |

tilar gagamaning jurit |

samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |

tan ana ingkang tinolih |

swarane pating galêmbor ||

22. Sampun katur ing purwa wasananipun |

dalah waluyaning dhêngkling |

sang wiku kalangkung sukur |

(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |

rahayu ywa na pakewoh ||

23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |

wus paripurna ing nguni |

eca tyase para wadu |

satêngah ana kang kibir |

sajêg tan na mungsuh rawoh ||

24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |

lamun kraton Majapait |

wus andungkap sirnanipun |

jalarane sangking siwi |

dyan Patah mijil karaos ||


 kds penutup
wangsul-manginggil

  • < (16) Kaca 216 – 230)
  • (18a) Kaca 247 – 255) >