Ki-demang.com : Centhini

Jilid 4 - Kaca : 155

290 Wirangrong

3.
Ayo kulup dirahapi |
apa saananing sugoh |
wus kalungsèn mangsa kang pakantuk |
(ng)gonnira bukti |
sugata tan misrama |
sangune wong nèng baita ||

4.
Lumayan rêrêm kalantih |
ingkang sinung sabda gupoh |
nadhah jinajahan raosipun |
eca sadayèki |
tan ana kang kuciwa |
bikut rèh nêmbe uninga ||

5.
Dumugi (ng)gènnira bukti |
wusing ngundurkên alon |
linorotkên marang Ki Darmayu |
kalawan Nurwitri |
Saloka Kartipala |
Palakarti wus anadhah ||

6.
Ki Saloka gèdhèg angling |
ing sajêgingsun tumuwoh |
lagi nêmbe iki mangan nginum |
pakolèh mring dhiri |
marêm sêgêr sumyah |
tambah mathênthênging badan ||

7.
Karênan tyase sang yogi |
mèsêm angandika alon |
saturahanira sanguningsun |
pasrahêna maring |
rewange si Cêbolang |
iku dimène kinarya ||

8.
Sangu dènnya (n)don lumaris |
kang sinungan nêmbah gupoh |
maringkên tirahan sangu sampun |
tinampènan maring |
rencange Mas Cêbolang |
Brahmana malih ngandika ||

9.
Kulup ingsun arsa bali |
mring palwa sira nakingong |
kariya raharja sapungkurku |
têbiha sakèhing |
bêbaya sambekala |
katêkan kang sinêdya ||

10.
Cêbolang umatur aris |
sru kapundhi kang dhumawoh |
dadosa jimat dasihipun |
ngaturi pamuji |
mancal praptaning praja |
manggiya suka raharja ||

11.
Gya ngujung sarencangnèki |
wusing ngujung wiku bodhol |
sadaya tumutur praptanipun |
têpining jaladri |
Brahmana sarencangnya |
wus minggah maring baita ||

12.
Bêdhol jangkar mancal saking |
laut kidul ngidul ngulon |
lir pasir lumaras lampahipun |
katon widik-widik |
tandya tan kawistara |
Cêbolang kantun anggana ||

Jilid 4 - Kaca : 156

13.
Mring Ki Darmayu wus pamit |
[...] |
sasowangan lampah Darma mantuk |
Mas Cêbolang tuwin |
rencangira sakawan |
lajêng lumampah mangetan ||

14.
Nyabrang lèpèn alit wêning |
wanci Hyang Surya tumlorong |
mèh manunggang arga kang samya dus |
èstri sami èstri |
caciblon gêgêndhingan |
samya langên gêgojegan ||

15.
Tan rininga solahnèki |
rangkêpan malik mantholos |
bokong jênar kiyal mupruk-mupruk |
rangkêpane kentir |
rikuh kang rinawatan |
wimbuh miyat kang anyabrang ||

16.
Priya kang kakalih pêkik |
kang samya dus anon (n)jomblong |
supe ing wiweka wadinipun |
datan dènrawati |
katon mawijah-wijah |
kang kintir rangkêpanira ||

17.
Ngungkurkên balêdhês mlêdhing |
toya muwêr ngajênging rong |
suka kang anyabrang myat pêpêncu |
rampak nyêngkirgadhing |
cacingklok pindha pudhak |
Nurwitri myang Mas Cêbolang ||

18.
Kakênan tyasira rujit |
myat rara yu-ayu sêntor |
kanggêg lampahira mêmpêng (n)dulu |
tinampan ing liring |
katalika kèngêtan |
gita mêntas jagigikan ||

19.
Macak malèpèt mathinthing |
cariwis sêmon-sinêmon |
gèrètan jorogan kacêmplung byur |
mêntas anjêdhindhil |
anglès manguman-uman |
nosotakên lêlarikan ||

20.
Kang samya nabrang dumugi |
ing brang wetan lampahnya lon |
nolèh asung ulat têka gathuk |
lawan kang tinolih |
apindha prajanjiyan |
tartamtuning prajanjiyan ||

21.
Wus laju lampahirèki |
ngambah jurang-jurang sigrong |
mênlasak glagah gêng-gêng galur |
dhusun dhukuh awis |
dalu sipêng ing wana |
tan cinatur laminira ||

22.
Kawuryan pagagan têgil |
marga alit limit anjog |
maring padhusunan ing Sêlaung |
Cêbolang lingira ris |
paran rèh sru katoran |
payo mampir padhusunan ||

23.
Kang katon ing ngarsa iki |
rencang sakawan rumojong |
ngambah ing pagagan têgal talun |
tanêman mawarni-warni |
jèpèn canthèl bang pêthak |
otèk juwawut myang boga ||

Jilid 4 - Kaca : 157

24.
Anêdhêng wohe andadi |
abêntêt mêntas gumeyong |
kasilir ing angin manggut-manggut |
sêmu-sêmu kadi |
ngawe ingkang mahawan |
nahan ta pangagêngira ||

25.
Ing Sêlaung ki pêtinggi |
Nursubadya santri kolot |
laka pagunungan tanah kidul |
rencang santri-santri |
têbih marang wadonan |
kèh lampah gêmblak jathilan ||

26.
nênggih Nursubadya lagi |
anèng têgal nyangking jompong |
sruwal pêthak panjang bênting sarung |
ikêt wulung langkung |
dupi myat kang mahawan |
mêdal saking patêgalan ||

27.
Mapagakên kang lumaris |
tundhuk sasalaman gupoh |
gantya-gantya pragat têtanya rum |
kang nêmbe pinanggih |
paringa pangaksama |
mring wong arga tan wrin krama ||

28.
Pun bapa anilakrami |
sintên sinambating jlamprong |
ing wingking pinangka kang kinayun |
tanggap kang sinung ling |
ulun rarya Mantaram |
pun Cêbolang namaningwang ||

29.
Rencang catur pun Nurwitri |
Saloka kang wrêdha jenggot |
Pala-Kartipala samya ayun |
maring Pranaragi |
nanging dèrèng wrin marga |
katlanjur praptèng Pacitan ||

30.
Wus kawêdhar sadayèki |
Subadya ngakak lingnya lon |
bagus gangsal pisan yèn saraju |
ulun purih kampir |
lêrêm ing wismaningwang |
kalamun wus mantun sayah ||

31.
Sakarsa laju lumaris |
supadi aywa kajlomprong |
ulun ingkang têdah marginipun |
Cêbolang nuruti |
wus kerit Nursubadya |
sapraptanira ing wisma ||

32.
Rubiyah kinèn (ng)gêlari |
pandhapa salu kang kulon |
myang kinèn mirantya sêgahipun |
têtamu wus munggwing |
salu ajèjèr wayang |
dhuh anak dipunsakeca ||

33.
(ng)Gènnipun pinarak sami |
(ng)gih punika sudhungingong |
kang sinung ling mapan (ng)gènnya lungguh |
sunggata mangarsi |
wedang katêmulawak |
jae lalaban gêndhis klapa ||

Jilid 4 - Kaca : 158

34.
Wajik otèk jèpèn tuwin |
juwawut canthèl karawon |
klobot paududan upêt mancung |
panigan miranti |
kang lalados wanita |
tan ana jalu sajuga ||

35.
Ki Wisma angacarani |
wawi anak ywa pakewoh |
jampining katoran wedang têmu |
jae gêndhis krambil |
nyamikan sawontênnya |
paringe Allah Tangala ||

36.
Cêbolang sarencangnèki |
wus samya ngrahabi sugoh |
kawistarèng nayana mangungun |
ki panti wus (n)dugi |
klèjêming tamunira |
mèsêm-mèsêm lon wacana ||

37.
Saking ing pangintênmami |
sami eram dene anon |
sadaya wanita jalêripun |
sawiji tan mawi |
mangke bilih wus wêkdal |
kula angandhar carita ||

38.
Punika wanci Mahribi |
wêkdal nèng ngriki kemawon |
langgar sawêg risak galaripun |
tan kobêr nyantunni |
santri kèh ambalayang |
gêmbêlakan jajathilan ||

39.
Wus mring sêndhang sadayèki |
samya wulu gantos-gantos |
wangsul mring pandhapa mapan sampun |
adan Ki Nurwitri |
Sunat Mahrib paragat |
Mas Cêbolang nulya kamat ||

40.
Saloka ingkang ngimami |
Mahrib prapta Ngisa manggon |
Sunat puji donga wus kacakup |
sasalaman sami |
nyai wisma mangarsa |
angladosakên sugata ||

41.
Sêkul jagung jangan mênir |
sambêl pantês ayam babon |
panggang cinocohan lalabipun |
kacambah kêmangi |
sambêl gocèk traos bang |
ingulêt we jêram linglang ||

42.
Sampating panatanèki |
Subadya lingira alon |
lah puniki anak bêdhatipun |
rubiyah tyang ngardi |
tangèh lamun mirasa |
suwawi wawanting asta ||

43.
Bismilah adan abukti |
kokoh jangan cekoh-cekoh |
ingurap cambah panggangipun |
pinothèng waradin |
lombok kêncêng linalap |
linothèkkên trasi abang ||

44.
Dumugi sami abukti |
ambêng rampatan linorot |
nyamikan padutan slêpa bambu |
wus lumadyèng ngarsi |
sumangga (ng)gèr mangsêkan |
supados sampun kumambang ||

Jilid 4 - Kaca : 159

291 Maskumambang

1.
Kang sinung ling sasênêngira wus ngambil |
manadhah mangsêgan |
udut mucang sêdhah rawis |
Nursubadya mêdhar sabda ||

2.
Santri ngriki kêpaung ngudubilahi |
parentahing sarak |
awis ingkang dèntêtêpi |
(ng)gêga karsane priyangga ||

3.
Gêmblak wau warok gênggêk namanèki |
tan rêsêp maring dyah |
rubiyah sami kapering |
rêmênipun jêjathilan ||

4.
Warok gênggêk adat kalakuhanèki |
patrap panganggenya |
tuwin ginêmipun sami |
botên mupakat ing kathah ||

5.
Ngangge ikêt lawan kacu wiyarnèki |
wulung langking gilap |
mêlêng-mêlêng klawus kadi |
nyunggi gênthong babar anyar ||

6.
Mawi kuncung satêbah winalik |
mondholan sinubal |
gêngnya sami sirahnèki |
nèng ngandhaping (m)bun-êmbunan ||

7.
Pêpèthèkan satêbah anyêkar-turi |
dhèblèngên tri kilan |
jinèmbrèng sinungan tajin |
anjêbabah ngering nganan ||

8.
Mawi kotang kipêr pêthaknèki |
bathok balu wêtah |
binuntêl ing sinjang abrit |
mata itike sakilan ||

9.
Klambi Jawi sikêpan kipêr linangking |
wit gulon mangandhap |
miwah lêngên kanan kering |
bêntêt pinasangan kaca ||

10.
Mawi sruwal pêthak cêmêng silih-asih |
nutupi dlamakan |
ing ngiringan kanan kering |
miwah pungkasaning ngandhap ||

11.
Sinung jêmlêm gêmbyong lawe kang kinardi |
usus-usus panjang |
ngalèwèr kalèngsrèh siti |
binara arembyak-rembyak ||

12.
Yèn pinuju lumampah ngangge kacu tri |
cinancang pangglangan |
kinalungakên satunggil |
têkên linggis nyangking berang ||

13.
Suka ngungun gèdhèg-gèdhèg kang miyarsi |
ngudubilah minha |
dene têka (ng)gêgirisi |
paran kang nami jathilan ||

Jilid 4 - Kaca : 160

14.
De jathilan lare jalêr kang prakati |
kang wanda wanodya |
ayu manis umur lagi |
gangsalwlas warsa lumampah ||

15.
Lamun wontên rarya jalêr kang kadyèki |
pra warok rêbutan |
kadugi asung sarami |
ing dalêm sawarsanira ||

16.
Anyukani pituwas mahingsa kalih |
utawi titiga |
mênggah pêrlunipun jathil |
wênèh kanggo kasênêngan ||

17.
wontên ingkang pinindha rayat kinasih |
miwah wontên ingkang |
kinarya ngupados asil |
binarangkên pindha tandhak ||

18.
Binusanan sacara-caraning èstri |
ingkang sarwa endah |
rinêngga ing sari-sari |
binalonyo gandawida ||

19.
Warok gênggêk sabên mirêng wontên jathil |
tinanggap gamboyongan |
tartamtu sami ningali |
lajêng pabên pasulayan ||

20.
Mratah sami damêl moga patrap tuwin |
ginêm sasongaran |
ngewak-ewakakên ati |
adamêl saksêrik ing lyan ||

21.
Wus dilalah lajêng kadunungan budi |
onggrongan gêndhungan |
sumêngah dak êdir kibir |
angkara botên eraman ||

22.
Gadhah cipta tan kawon samèng dumadi |
tangèh rumaosa |
apêse badan puniki |
kumalungkunge andadra ||

23.
Ngêndêlakên aji jaya wijayanti |
myang isarat-sarat |
kawêngku isining bumi |
lêlananging jagad-raya ||

24.
Bilih nuju marêngi ri riyadi |
samya dhatêng kitha |
mring lun-lun niningali |
wêngah rêrêngganing badan ||

25.
Mrêcon agêng alit rinèntèng kinardi |
kêndhit kalung srempang |
tuwin ginubêtkên tali |
usus-usus praptèng ngandhap ||

26.
Mrêcon agêng kinarya cundhuk susumping |
pinindha jamangan |
lèng irung dipun sêsêli |
dèn-êmut mêcoco mangang ||

27.
Gya sinulêt katon kadi Sang Hyang Agni |
kiprah sru gambira |
kang pêdhak gègèr lumaris |
kang myat surak-surak suka ||

Jilid 4 - Kaca : 161

28.
Wênèh nyunggi jathilan binusanan di |
mubêng-mubêng giyak |
papakan tan nêdya nyingkir |
malah wantun nêndhang (n)dugang ||

29.
Langkung malih warok gêgêk yèn pinanggih |
sami warok tandya |
èkèr molahakên dhiri |
kabranang dadya kêrêngan ||

30.
Karowangan pêpênthungan linggis wêsi |
têp-antêpan sela |
udrêg dene kang kapilis |
satêngah dhèr ginosongan ||

31.
Mas Cêbolang ngungun atatanya aris |
tingkah botên kaprah |
têrkadhang aniniwasi |
damêl sangsaraning liyan ||

32.
Prentah nagri têka botên angawisi |
(ng)gèr botên kadosa |
nguni sampun dènawisi |
malah andadra dêksura ||

33.
Mila lajêng kinèndêlkên prapta mangkin |
agênging kang manah |
rumaos dipunidèni |
wasana wruh tatacara ||

34.
Warok gêgêk wontên malih dènrêmêni |
dados reyog mawa |
gêndruwon barongan jathil |
ingkang dados rêringgitan ||

35.
Tinambuhan salomprèt bukaning gêndhing |
angklung thingklung kêndhang |
kênong kêmpule mêkasi |
ambarang myang tinanggênah ||

36.
Ngarak ngantèn tuwin rare dènsunati |
kalamun kapapag |
lan sanès golongannèki |
barongan anggro lir singa ||

37.
Ngikal lamêng gandarwo amolak-malik |
kang anumpak kepang |
pindha kuda (m)bêkos (n)jondhil |
mbêngingèh alunjak-lunjak ||

38.
Saya parêk mêngsah kadi mangunjurit |
barongan kêrahan |
gandarwo asilih-ungkih |
kang kapalan lêng-ulêngan ||

39.
Sasodhoran pênthungan bithi-binithi |
kuwêl rêg-urêgan |
sanadyan sayayah bibi |
kalamun sanès golongan ||

40.
Tan pêrduli manjing dadya mêngsahnèki |
kèndêl kang dènarak |
kalamun salah sawiji |
sampun wontên kang kabranan ||

41.
lajêng sapih suwuk gêndhing magut-jurit |
buka gagêndhingan |
giyak kang ungguling jurit |
merang kang kasoran yuda ||

Jilid 4 - Kaca : 162

42.
Ngancam-ancam têmbe yèn pinanggih malih |
arsa nyaur wirang |
walês-winalês aganti |
makatên sajêge gêsang ||

43.
Bilih ayun nyatakkên cariyosmami |
kêparêng lêrêpa |
ngantos sawatawis ari |
Paing ngajêng pêkên Pucang ||

44.
Wagenipun pêkên Myang Lêginèki |
pêkên ing Jambeyan |
tartamtu warok (n)dhatêngi |
ambêbingah jêjathilan ||

45.
Benjang Kliwon kula sinêdhahan maring |
Kyai Têgalamba |
nyunatkên sutanirèki |
mawi reyog rak-arakan ||

46.
Sasarêngan lan kyai ing Têgalsumpit |
sami prêlunira |
anak bilih amarêngi |
(m)balabagi caritamba ||

292 Balabak

1.
Mas Cêbolang mangsuli sumanggèng karsi |
andhèrèk |
kyai wisma kalangkung asukarêna |
manahe |
lingira ris hèh rubiyah parentaha |
mring batèh ||

2.
Konnên-nata pondhok sakilèning wisma |
ing êlèr |
Mas Cêbolang lan Nurwitri dimèn nunggal |
pondhoke |
Ki Saloka Palakarti Kartipala |
kidule ||

3.
Amarintah nyi wisma mring batèhira |
tan suwe |
wus arampung samêkta sapirantinya |
matur ge |
Nursubadya angling maring tamunira |
ecane ||

4.
Sami ngaso anuntumakên sarira |
mring pondhok |
krana Allah kawula ywa subasita |
galiye |
dènakadi anèng wismane pribadya |
patrape ||

5.
Kang sinung ngling matur nuwun wus umentar |
praptane |
jawi wisma kapanggih Ki Wrêddajaga |
regole |
ngirit èstri kasapta saking Pacitan |
sêdyane ||

6.
Maring Pranaraga bakul sambiwara |
kawêngèn |
nêdya kèndêl nèng ngriki ing benjang-enjang |
lajênge |
(n)dumugèkkên lampah Cêbolang duk miyat |
malêngèh ||

Jilid 4 - Kaca : 163

7.
Wrêddajaga wus matur mring lurahira |
prentahe |
pasrahêna mring nyai mèn turu wisma |
kabèhe |
kang yun mondhok matur sampun susah-susah |
kyaine ||

8.
Yèn kêparêng nyuwun nèng (n)jawi kewala |
enjinge |
kalilana lajêng pangkat amrih gancang |
lampahe |
yèn mêngkono prênahna nèng kulon omah |
lor dhèwè ||

9.
Wus ingirit nèng pondhok sakilèn wisma |
lêt gèntèr |
lan pondhoke Cêbolang lêga tyasira |
kakèkne |
wangsul maring regol saptèstri tan drana |
nulya ge ||

10.
Mring pondhoke Cêbolang dupi pinangya |
sarèhne |
nunggal karsa jumbuh kapiadrêng samya |
kakunge |
tanpa taha èstrine datan sawala |
rêgèdèg ||

11.
Kang sajuga binêkta mring sênthongira |
kang êlèr |
Ki Nurwitri nèng sênthong kidul manggènnya |
wus (ng)gèrèt |
kang lilima sudhiya nèng ambèn jaba |
ngalèlèh ||

12.
Ambèn êpring lalajuran watonnira |
têmpuke |
ing asmara babanggan suwaranira |
grat-gêrèt |
ngadhuh-adhuh ngêsês-êsês gantya-gantya |
ning rirèh ||

13.
Dupi ayun katrêsan rasa kang nyata |
sêgune |
napas ngangsur sambat tobil ngudubilah |
thik ngene |
orêg grag-grêg kang sami nèng ambèn jaba |
napase ||

14.
Gumurêmêng gulu salit dalèwèran |
kringête |
nyunyung mrêntul rumaras angarawistha |
anune |
kêmbêng-kêmbêng ing panggagas kadrawasan |
rasane ||

15.
Badan sami marinding (m)bêkuh wus lêga |
napase |
pangangsure alon-alon ngisis waja |
acape |
rèhne kadi darbe aji pancasona |
milane ||

16.
Tan pantara dangu pulih drênging nala |
(m)brêgènggèng |
wus luwaran kang kataman (n)don asmara |
wêdale |
ginantènan kakalih kang anèng jaba |
solahe ||

Jilid 4 - Kaca : 164

17.
Tarlèn kadi ing ngarsa mung sambatira |
kang bènèh |
wus luwaran wêdalira sêsarêngan |
katrine |
kang nèng (n)jawi kakalih malêbêt sigra |
mêndhiyêt ||

18.
Kantun siki dèrèng kataman asmara |
(n)jêdhodhog |
dupi ingkang nèng sênthong wus kasêmbadan |
karsane |
sarêng mêdal kang jêdhodhog (m)lêbêt sigra |
sênthonge ||

19.
Mas Cêbolang radi sarèh patrapira |
pagude |
kaparêng (ng)gon tan dangu mijiling rahsa |
wadene |
dènnya kêjêr marambah-rambah nging panggah |
bêtèke ||

20.
Ngantu-antu wijiling asmara priya |
milane |
sami sêngkut (ng)grêgut-(ng)grêgut sangsayarda |
dhokohe |
pinudyèng tyas asarêng wêdaling rahsa |
sambate ||

21.
Adhuh simbok adhuh lae iki apa |
nyamlênge |
sampun-sampun aluwung pinêjahana |
dasihe |
tan kuwawi nêlaskên bayuning angga |
sru cape ||

22.
Luwaring kang papagutan ing asmara |
nglênggèkke |
Ni Waita èngêt mring Nurwitri tandya |
(m)brêgènggèng |
wus waluya mêdal gya tumamèng marang |
sênthonge ||

23.
Ki Nurwitri netra êrêm-êrêm sata |
praptane |
si Waita gya (n)dhêsêl anunggal nendra |
tanggape |
gêmêt tapis sajabaning parewana |
kaliye ||

24.
Sami adrêng amrih paguting asmara |
nulya ge |
Ki Nurwitri anamakakên warastra |
andêngkèng |
ramening prang angorêgakên bawana |
ning ambèn ||

25.
Gonjang-gonjing jumêthot lir gêlap ngampar |
galare |
kang (n)don lulut rêsêp aliru prabawa |
têmahe |
datan ana kasoran sampyuhing yuda |
kaliye ||

26.
Kasaputing asmara pindha kantaka |
sawuse |
kasiliring samirana tandya mêdal |
akanthèn |
bêbondhètan Mas Cêbolang nèng paheran |
katrênjoh ||

27.
Katri wusing susuci sarêng wangsulnya |
praptane |
ambèn jawi Waita kang sawêg mêntas |
dèn angge |
Ki Nurwitri binêkta mring Mas Cêbolang |
katrine ||

Jilid 4 - Kaca : 165

28.
Praptèng sênthong ginambang alemah-lemah |
lir gêrèh |
gantya-gantya wusing katrêsnan malembar |
sijine |
tiga pisan sarasa marême samya |
manahe ||

29.
Ingkang kantun nèng ngambèn jawi titiga |
nulya ge |
binêkta mring Nurwitri katiga pisan |
ginêndèr |
pamrih sarêng ingêcupan gantya-gantya |
sundrine ||

30.
Wus warata katri kataman asmara |
wancine |
pajar gidib kanêm sami wêdalira |
kang ijèn |
anèng jawi tumuntur dupi praptanya |
pondhoke ||

31.
Angêncêngi sinjang kasumêkanira |
nulya ge |
mangkat datan ana jalma kang uninga |
lampahe |
tan cinatur wus prapta ing wismanira |
sakèhe ||

32.
Wau èstri pipitu ingkang anungka |
yêktine |
pra wanita kang adus anèng sabrangan |
wingine |
lir sêmayan nututi kang (n)don lumampah |
sakèhe ||

33.
Sami kênya mung siji wulanjar mudha |
warnine |
rêsik-rêsik kuning suluh mukanira |
manise |
dhasar berag winulang ni bo wulanjar |
solahe ||

34.
Sukarêna lam-lamên jroning asmara |
pindhane |
lir supêna sigêg kang wus kasêmbadan |
karêpe |
winursita Mas Cêbolang sarewangnya |
nulya ge ||

35.
Mring paheran kalihe anêlês rema |
aduse |
Ki Saloka Palakarti Kartipala |
adhèhèm |
ngunandika kaya mêntas pancakara |
kaliye ||

36.
Dènbut pitu nora lirip datan lêsah |
mêtègès |
Nurwitri ngling saratri pulês anendra |
têmêne |
nglilir-nglilir basa wus mèh bangun rina |
kemase ||

37.
Aku ingkang mungu gugup banjur marang |
pondhoke |
pra waela suwung siji thil tan ana |
kang kècèr |
kang Saloka gêtunku tanpa upama |
mulane ||