Ki-demang.com : Centhini

Jilid 6 - Kaca : 166

366 Asmaradana

49.
Sandika kang putra kalih |
nulya ngêlik wong sasanga |
rêmpêg lagune kaboyong |
swara sru landhung angêmbat |
lailaha ilalah |
hu rabana ya Alahu |
kasbuna ya Allah nulya ||

50.
Santri gêr kathah nampani |
rampak gumêr tanpa rungwan |
gora gêng alit tan wanèh |
tarêbang ambata rêbah |
angklung gumrah lir gêrah |
kêndhange sêsêg anduduk |
kêmpyange ngablak bêngkakak ||

51.
Nulya emprak santri Luci |
mèyèk lir anglangi ênggak |
tangan karo nyêpêng corong |
hebat kadya sêpat molah |
emprake Tunjangkara |
dhasar gêdhog ngiras badhut |
kèh carane jogèdira ||

52.
Ting salinthut sikutnèki |
sikile kaya kapinjal |
pepekohan acecekon |
tangan ro coronge mubyar |
prabot taksih têkêsan |
Luci sih caraning kaum |
jubah bêbathok jêplakan ||

53.
emprake caraning santri |
jumbul-jumbul saleyoran |
gèsèh lawan gêndhingane |
mung rujuk lan kalimahnya |
lumrah emprak slawatan |
mung mangkono kluyur-kluyur |
seje lawan Tunjangkara ||

54.
Megal-megol anarisik |
tangan sêblak sêraweyan |
rengkot-rengkot cara Regol |
cangklakane palênthètan |
wêtênge palêmbungan |
ngulêt sumbu-sinumbu |
Ki Bayi asuka-suka ||

55.
Kasoran ki santri Luci |
apan kalah babrongotan |
nyunyuk sakêna-kênane |
cècèg-cinècègan wangnya |
nèng salang mayang kandhutan |
gêni tanpa raosipun |
mila rahab bêbakaran ||

56.
Wus dangu antaranèki |
gya suwuk maca sêlawat |
nulya kêndêl sadayane |
angiring-iring mêmangan |
santri sayah kasatan |
kang miyat masih kêmrusuk |
(ng)gêguyu kang samya emprak ||

57.
Nulya Nuripin kang prapti |
angirit Sênu gus Surat |
singgah sarwi (m)bêkta obor |
sakèhe wong anêningal |
apiyak ngering nganan |
ting balêkèr samya kukuk |
dubilah nora kêjamak ||

Jilid 6 - Kaca : 167

58.
Wau kang pinindha èstri |
amêpês sila panggungan |
sarwa adi busanane |
sinjang cindhe bang pêpradan |
pêngasihe sandhungan |
sak asta nêrampat pungkur |
ciningkrang pawingkingira ||

59.
Watês mêmêlan mawingkis |
winidan jênar gêbêgan |
dadya anglela kempole |
sinamêkan bangun tulak |
rinenda klengkam jênar |
ngawêng singsêtane mungguh |
ing pundhak pirit pungkuran ||

60.
Bubuntar winiru apik |
jèrèng tumumpang taliban |
mancut sipat kêkodhoke |
lir githoke (ng)gik-ênggikan |
cêthik methok pinêkak |
ing cathok trètès intên byur |
pasingsêtan sutra jênar ||

61.
Atumpal mêndhala giri |
sebêt akace kumbaya |
kusta lus abrit pinocot |
kalpika lintring tajugan |
mirah bang gêlang kana |
anting-anting kêlat-bau |
kalung badhong sungsun tiga ||

62.
Sumping puspa krêsna rukmi |
acundhuk mêntul tamengan |
pakêncêng suri tinrètès |
gêlung sêdhêng tinêngahan |
ing grudha kanin nuntak |
sinêkar roncèning gêlung |
pinalipit ing anggitan ||

63.
Sêngkang uliran hèr thathit |
pêngajênge pinahyasan |
mawi cithak cêcênthunge |
pêtha thi-athi lêlatha |
alis mênjangan milar |
tasik rinêmbug sumunu |
satêngu tan mantra priya ||

64.
Sadaya gawok ningali |
marang ro kang pinindha dyah |
samya kasmaran sakèhe |
Ki Bayi suka tumingal |
gumujêng sarwi nabda |
mangkono jawane iku |
akale si Jayèngraga ||

65.
Iku sapa kang maèsi |
si Sênu lawan si Surat |
Jayèngraga lon ature |
punika pun Nini Daya |
Ki Bayi mèsêm nabda |
sasmita mring garwanipun |
ya talah si bibi Daya ||

66.
Bisa têmên karya adi |
wong desa nora kaduga |
maèsi kaya mangkono |
Malarsih matur ing raka |
mila pun bibi Daya |
sabên tiyang kang mêmantu |
tan liya pun bibi Daya ||

67.
Ki Bayi ngandika aris |
wis mara nuli lêkasa |
Jèngraga nyandhak trêbange |
Macan garongan ginêmbyang |
angêlik wong sasanga |
lêlagon Kinanthi tarub |
tarub agung Allah Allah ||

Jilid 6 - Kaca : 168

68.
Pangaubaning wong brangti |
abrangti marang Pangeran |
Pangeraning alam kabèh |
sinauran santri kathah |
gumuruh swara rampak |
trêbang kêndhang lawan angklung |
kadya gêrah ajêngguran ||

69.
Nulya ngadêg ronggèng ngibing |
wiwit ukêl bêbadhayan |
antuk sarambah gongane |
salin raras sarimpenan |
pan angsal sarambahan |
mêdhar cengkok ukêl lagu |
nulya kêjêr gêgambyongan ||

70.
Ronggèng kalih sarêng ngêlik |
lir rêbab amathêt sanga |
lan suling ênêm nyamlênge |
siji lir gêtêring rêbab |
amiwil ngêmbat kawat |
kang siji lir gêtêripun |
ing suling êlong tutupan ||

71.
Angêlus tilêpan miwil |
swara rum manis araras |
rantas tyase kang myat kabèh |
koyup mring Sênu gus Surat |
kang saplak ing kalangyan |
sindhèn lir sêsêndhon nganyut |
têtela parikanira ||

72.
Panjalin tulak ros langking |
tratês pita ing dharatan |
tingalana rêragane |
yeka purbaning Pangeran |
obor têgal siluman |
palêsthane ing pamuwus |
aywa mangmang anèng donya ||

73.
Yèn urip wêkasan pati |
sandhang lawe among wohan |
dene patrine wong pandhe |
ling-lingên sariranira |
ywa pijêr ngujar ujar |
ya hu-Allah kuntul biru |
dêruk seta ing Bênggala ||

74.
Cêngak-cêngèk lir raryalit |
nora pintêr anèng donya |
mênyan seta upamane |
ya ilahi jênu tawa |
tiwasing uripira |
pan katungkul lura-luru |
dening sasmitaning netra ||

75.
Dodotane wong pawèstri |
ngulatana ingkang nyata |
sampurnaning ngèlmu kabèh |
wong gêmati kakècèran |
kêlasa jinamang bang |
eman-eman wong tumuwuh |
yèn kêlakon mati bangka ||

76.
Gudhe pandhak wong ngaurip |
praja nèng kuranji ika |
krondhahan papa têmahe |
puspa ranu ya hu-Allah |
swarane pra pujangga |
uripira anglir tunjung |
atuwuh tanpa têlaga ||

Jilid 6 - Kaca : 169

77.
Wong têtanya wusing kardi |
sapa (n)dadèkakên sira |
pêksi krêndha lae lae |
dewa nataning gambira |
sabdaning guru nyata |
dadi lawan dhèwèkipun |
sêsana juluk satriya ||

78.
Ngêndi ngong Pangranirèki |
prêkutut gung ya hu-Allah |
kang pêsthi cinandu raos |
iya iku ucapêna |
kang angucap lan sira |
patanyan gambirèng kutuk |
sapa molahakên sira ||

79.
Minangkara ya Ilahi |
kang praja ingapus gita |
kasatmatan ing osike |
tanpa karana nèng donya |
patakon pangupaya |
sêsana pacalang laku |
êndi (ng)gon kang dhihin-dhihin ||

80.
Sawo sêmpal saupami |
surya ratri diwangkara |
saking ora wiwitane |
mulaningsun dadi ana |
lulungan wusing gêsang |
êndi parane yèn lampus |
tapas arèn ya hu-Allah ||

81.
Latu mindha buntala di |
ulih mara pan waluya |
nulya kadya duk norane |
Sana prabu kunir pita |
jron pati nêmu apa |
pêngantèn lagi pinagut |
jujuluk putri Jênggala ||

82.
Dene jroning pati iki |
nora nêmu paran-paran |
kang gula drawa dhuh lae |
nata yaksa Purubaya |
wuta tuli mukanya |
bisa tan pêgat amuwus |
lae ngêndi (ng)goning Suksma ||

83.
Kang tata prana upami |
pratapane sang Rahwana |
ananing Hyang sayêktine |
anglindhung ana ing cipta |
srêngenge wus gumiwang |
mênyan seta wus kadulu |
ywa gingsir mawas kang nyata ||

84.
Kang pari lagya kumêmping |
parentah undhang prayoga |
katungkul tata-kramane |
marang muka ya hu-Allah |
sela ginêniara |
badan rêmpu pujinipun |
kêlurung tambuh parannya ||

85.
Pawijilan cacad ragi |
kang tan mêtu marga-ina |
wisangkara upamane |
kang gêbang paniwêr wana |
kalamun kababaran |
ing wuwus tanpa gawèku |
ya hu-Allah jambu alas ||

86.
Jêmpana kang munggèng èsthi |
aja kapok alêlana |
teja muka kramèng katong |
kumingsun kurang pracaya |
putra ing Lesanpura |
rêca kayu kang pinatut |
golèka ujar kang sêtya ||

Jilid 6 - Kaca : 170

87.
Toya rêka ya Ilahi |
intên dèwi Drêsanala |
mêtuwa gêni ujare |
ing tutuk mangsa kandêla |
kawuk citra upama |
kulampis seta tan rikuh |
kapilang dening sarira ||

88.
Mangkana dènnira ngibing |
si Sênu lawan gus Surat |
lir binagi sarirane |
jalu èstri kang tumingal |
brantèng solah warnanya |
lan swara busananipun |
samya kedanan tênaga ||

89.
Sawênèh ingkang jalwèstri |
ingkang sampun ahli rasa |
tyas kanyut ing parikane |
kraos uripe nèng donya |
tinitah langkung ina |
lir winirang ing panutuh |
pangolok-oloking Suksma ||

90.
Tanpa guyu tanpa angling |
kagagas ing pêparikan |
pan wus dangu antarane |
singir sèlèh ing sauran |
tinampan ing wong kathah |
saurane tarub agung |
tarub agung Allah Allah ||

91.
Pêngaubaning wong brangti |
abrangti marang Pangeran |
Pangerane alam kabèh |
kêndhang anjujud irama |
sêsêge kinêndhonan |
ngandhêlong anulya suwuk |
samya amaca sêlawat ||

92.
Lèrèn pan angaring-aring |
para santri sadayanya |
aso sarwi asêsambèn |
anginum wedang nyamikan |
tan cuwa sasênêngnya |
miwah ingkang nginang udud |
nutug dhêdharan mawarna ||

93.
Mangkana (n)Jêng Kyai Bayi |
Panurta alon ngandika |
dene bêcik parikane |
lah iku sapa kang mulang |
pêparikan kadyeka |
apa bisa maunipun |
Jèngraga umatur nêmbah ||

94.
Punika pun Jamal Jamil |
kang mulang suluk wangsalan |
pan limrah tiyang bang kilèn |
wangsalan tanah ing Karang |
parikan dadya rasa |
kang rama ngling lah ya iku |
brêkate sabat uliya ||

95.
Karênan ingong miyarsi |
êmèle suluk wangsalan |
kuciwa rada kasêron |
trêbange lan saurannya |
kakehan kang slawatan |
kajaba mung trêbang têlu |
sêtun santri sêlawe prah ||

96.
Iku tatela kapyarsi |
dadi nora na kang samar |
ing raos tan ana kècèr |
umatur kang para tuwa |
pan inggih kasinggihan |
Ki Pangulu manthuk-manthuk |
nganthuki Sênu gus Surat ||

Jilid 6 - Kaca : 171

97.
Kinèn maju ngarsanèki |
manira duwe wangsalan |
bêcik kinarya rêrêpèn |
lah ta mara tampanana |
ênggonên pêparikan |
anyêlak gus Surat Sênu |
bisik-bisik winarahan ||

98.
Suda rêga pracayèngsih |
macan galak gêgaweyan |
tuna dungkap ing ngèlmune |
nganggêp ujar boborongan |
marus dyah gênthong lanang |
durung ilang kadasipun |
maksih sukêr anèng donya ||

99.
Paran wus apil sirèki |
sarwi mèsêm-mèsêm mojar |
Ki Pangulu ing batine |
saking kêpengin cêdhakan |
Ki Pangulu aberag |
aling-alinge mumuruk |
mung cêdhak thok thil kewala ||

100.
Sênu ngling mèsêm ngawêti |
kagungan dika sap tangan |
lan kêpêt kula suwune |
kumbaya kusta langkung bang |
kula rêmên kalintang |
Ki Pangulu ngling karêpmu |
ênya pundhutên priyangga ||

101.
Sap tangan nulya ingambil |
sumampir anèng wangkingan |
Ki Basar sikute (n)dhosok |
kêpêt sap tangan binêkta |
mantêngah Sênu Surat |
Ki Pangulu ginaguyu |
Kulawirya latah-latah ||

102.
Akale Ki Basarodin |
kathik lir wong sakiyikan |
kênan kêpêt sap tangane |
daya-daya kêcanthèla |
sikute nambutkarya |
lèh thithik rong thithik lowung |
urube kêpêt sap tangan ||

103.
Kang myarsa gumujêng sami |
Ki Bayi gumujêng nabda |
sapa dèn-guguyu kuwe |
umatur Ki Kulawirya |
punika kakang Basar |
anambut damêl bêbratu |
kecalan kêpêt sap tangan ||

104.
Angsal nyikut bokong kêdhik |
Ki Bayi gumujêng suka |
priye hèh Ngulu surupe |
Ki Basarodin aturnya |
kula mulang parikan |
kalih wanda têmbungipun |
wêwangsalan suda rêga ||

105.
Ki Bayi mèsêm ling aris |
parikamu kuna laya |
ya bêcik lwih utamane |
ngandika marang kang putra |
Jèngraga santrinira |
yèn wus aso payo gupuh |
kang putra matur sandika ||

106.
Lan kang raka Jayèngwèsthi |
sarêng dènnya nyandhak trêbang |
anglik bawa lan santrine |
umyung swara rum araras |
sajak cengkoke santak |
lêlagon Jawa Lung-gadhung |
sauranira mangkana ||

Jilid 6 - Kaca : 172

107.
Sèmun kèring sèmun kèring |
jare Allah Allah Allah |
jalma wong tuwane jare |
lanat agung ya hu Allah |
hu Allah jare lanat |
gung mas anggèr sira têmbung |
nulya tinampan wong kathah ||

108.
Kêlangkung gumuruh atri |
abarungan tanpa runggwan |
trêbang kêndhang lan angklunge |
pong ping pong pêk dhêng thung dhung brang |
plak plak blang pyak prung pung bang |
tong ting tong prig klur klur thir thur |
thung plêk thung plêk bêng pyang pyang byang ||

109.
Jayèngraga nulya nuding |
Crêmasana Widiguna |
kinèn emprak sigra jèngklèk |
jogèd kêlana kasmaran |
rupane karo pisan |
lir nganggo topèng satuhu |
salin rupane walaka ||

110.
Ki Bayi gumujêng angling |
si Crêma lan Widiguna |
apa padha nganggo topèng |
Jèngraga matur ing rama |
duka dalêm punika |
Jamal Jamil akalipun |
manthuk-manthuk Ki Panurta ||

111.
Wong roro dènnira ngibing |
arakit sasolahira |
nêlaskên cengkoking jogèd |
pangêmbyake tan salaya |
amiwir sondhèrira |
kêkicatan tindakipun |
pacak gulune ejlegan ||

112.
Andhêglèg klêg oklak-aklik |
hebat kumruwêl lir bahak |
endha sinambêr ing kèkèt |
kiprah kitrang kipat-kipat |
ngling ngling bling ngling jênggigat |
agrudha babon nêladhung |
kêsrug gidrah runyah-runyah ||

113.
Ilo-ilo ngolang-ngaling |
atindak lir katèl nêbak |
manggêl kadung medong-medong |
anggêdhindhang pêpincangan |
dhêdhangkan lenggak-lenggok |
gêdrug-gêdrug nèmpèl pupu |
naricig sisirik manggang ||

114.
Kêplok tangan angêtibing |
mênthang bau asêblakan |
nulya sêsêg lêlagone |
semun keringira niba |
ginunjang langkung santak |
kang bêksa cêlana cancut |
capêng lir arsa mangunprang prang ||

Jilid 6 - Kaca : 173

115.
Anduduk kêndhang tinitir |
anggobyog trêbang lir bêdhah |
saking asru pênabuhe |
angklung sêngkrak kadya gêrak |
mangkana Jamil Jamal |
anuduh pra bagoripun |
kinèn emprak sadayanya ||

116.
Nyêpêng corong siji-siji |
bagor sêlawe prah emprak |
maro rolas lir balane |
kêlana sawijineka |
agibrah kêkalangan |
samya salin warninipun |
kadya balane kêlana ||

117.
Punggawa rupa mawarni |
ting prêngangah rupa-rupa |
kang sakêpêl babrêngose |
kang godhèg wok akakaban |
simbar dhadha sasagan |
mukane lir topèng tuhu |
ilang rupane wêlaka ||

118.
Eram sakèh kang ningali |
pratingkah ingkang tongtonan |
kabèh pan katêmbèn tumon |
(n)Jêng Kyai Bayi Panurta |
kalangkung sukanira |
yata kang emprak sadarum |
rekane samya nglurug prang ||

119.
Mubêng ing kalangan ngibing |
ting jêlèmprak sarwi emprak |
pêpanthan nèng wetan kulon |
kabèh samya kêplok tangan |
cawêdan tandang pêrang |
Ginonjing gya tiba Liwung |
saya sru trêbang sauran ||

120.
Gumuruh gora rèh atri |
sêsêg ngêtog rahabira |
gya campuh kang emprak prange |
arame bakar binakar |
samya asêlomotan |
sru nyunyuk sumbu-sinumbu |
bar-bêr rame têlorongan ||

121.
Aliwêran pasêr gêni |
kang kêna tan pilih papan |
kumaprês nèng rêraine |
wangwa sumyur lir wêsi bang |
pinalu kras mancurat |
obor têlas lawan sumbu |
anulya salin gêgaman ||

122.
Pêdhang kalewang miwah kris |
gigitik wêsi giligan |
rit bapang talêmpak towok |
gègèr giris kang tumingal |
sadaya maras ing tyas |
kabèh pra samya anêbut |
kaya priye kuwe Allah ||

123.
Nulya prang kêris-kinêris |
myang pinêdhang kinalewang |
bat-bêt kumêpruk swarane |
kang pasah kang tan tumama |
kang tatu gêlangsaran |
sawênèh ana kang lampus |
ludira adêladagan ||

124.
Akathah warnining kanin |
ana kang gulunya pagas |
wênèh klèwèran ususe |
gêrêng-gêrêng kalosotan |
kêlana Crêmasana |
balane sêdaya lampus |
de kêlawan Widiguna ||

Jilid 6 - Kaca : 174

125.
Mung kanin kêdhik kang mati |
gya kêlana Crêmasana |
angamuk lawan kêrise |
maju kinarubut bala |
ngrêmpak ngiwung mrêjaya |
têlas kang bala ingamuk |
pan kantun sami kalana ||

126.
sarêng majêng aprang tandhing |
suduk sinuduk aramya |
samya ajurira karo |
rontang-ranting angganira |
aniba kalih pisan |
kalana ro pêjah sampyuh |
pra bagor nêmlikur pisan ||

127.
Samya pêjah anggulinting |
sarta gêtih bêlabaran |
myang kang klawèran ususe |
gêrêng-gêrêng tan bisa bah |
sakèhe kang tumingal |
gawok samya jrih andulu |
biyas ulate sêdaya ||

128.
Tan tahan ningali jisim |
akèh kalêngêr aniba |
binayang marang sanake |
trêbange mênêng priyangga |
tan kanthi sinalahan |
trêbang maksih pinangku |
anggantung ngungun tumingal ||

129.
Kabèh tan ana cumuwit |
jalwèstri gêgêtun samya |
sidhakêp tutup cangkême |
mangkana Ki Jamal Jamil |
ngadêg anèng kalangan |
linuruban jisimipun |
ujuring mayit tinata ||

130.
Ronggèng ro kinèn angibing |
nulya ngadêg Sênu Surat |
Jamal bawa Siwal-molê |
jujuluke Waliulah |
Pangeran kang minangka |
Nabi minangka jatiku |
jatine tale wangsulan ||

131.
Sinauran para santri |
landhung samya lilirihan |
lêlagone Parianom |
lir nangisi kang palastra |
rarase kang slawatan |
ronggèng ro gus Surat Sênu |
kinèn ngubungi mayitnya ||

132.
Jamal Jamil anèng wuri |
sarwi ngangklung kalih pisan |
nut wurine ing ronggèng ro |
tibane sauranira |
anulya Sênu Surat |
sarêng ngêlik nganyut-anyut |
lir nangisi kang palastra ||

133.
Pênangise garwa siwi |
kadya pulung kapipitan |
asêndhêt-sêndhêt wilête |
lir wong anyuling karipan |
sambada parikan |
ana tangis layung-layung |
tangise wong wêdi pêjah ||

134.
Tangise wong wêdi mati |
gêdhongana kuncènana |
yèn wus pasthi nora wande |
gya tinampan ing sauran |
trêbang imbal ambalan |
lagune lirih alandhung |
Sênu Surat Jamil Jamal ||

Jilid 6 - Kaca : 175

135.
Samya angubungi mayit |
kumêlun kutug angambar |
mangkana gêtih kang lèbèr |
wus tan ana labêtira |
ronggèng ro ngambil sêkar |
saoncèn ing gêlungipun |
winigar sinêbar-sêbar ||

136.
Winratan lir nêbar wiji |
sinawur kang kêmbang-kêmbang |
sarwi sindhèn parikane |
jatingarang mangsa kapat |
jati têmahan mulya |
mulya têmah sampurna wus |
mulih lir wingi nguninya ||

137.
Waluya ingkang basuki |
bêdhug têlu atangiya |
sucèkna badanmu lae |
banyu saraban tauran |
mujiya ing Pangeran |
lah wis ayu ayu ayu |
wong donya baliyèng donya ||

138.
Kang mayit nulya ngalilir |
krukube kabèh binuka |
samya linggih dhêlog-dhêlog |
Jamal Jamil kêplok tangan |
Pari-anom aniba |
nulya tangi kang alungguh |
kinanthi ki Widiguna ||

367 Kinanthi

1.
Pan lajêng emprak sadarum |
mulya warnane pribadi |
ting galidrah kiprah-kiprah |
lir bungah matyurip malih |
amubêng kadya angarak |
pêngantèn Sênu Suratin ||

2.
Sadaya bêksane bêsus |
samya amberag birai |
angêlètèr ing kalangan |
sêsêg tibaning kang gêndhing |
Cèlèng-mogok kinêplokan |
umrêg kêploke gora tri ||

3.
Sakèhe ingkang andulu |
samya abungah tan sipi |
[...] |
ambyong kêplok sadayèki |
langkung rêmêning tanggapan |
samya suka-suka ngênting ||

4.
Santri sêlawatan umyung |
Cèlèng-mogoke gora tri |
wor barungan tanpa rowan |
kalangan kalangkung angrik |
kêplok angklung kêndhang trêbang |
sru natap anduduk nitir ||

Jilid 6 - Kaca : 176

5.
Mangkana antara dangu |
kêndhang duduke ngêndhoni |
ngêndhêlong iramanira |
sinalahan tan asari |
gya suwuk maca salawat |
kêsêl lèrèn ngaring-aring ||

6.
Ki Bayi Panurta (ng)gugug |
langkung sukanirèng galih |
rongèh palinggihanira |
sarwi ngandika hèh Luci |
kaduga têmên tyasingwang |
rame têmên lan duk wingi ||

7.
Luci ature agupruk |
dèdèk kaote lan wingi |
kaot mawi bêbagoran |
Ki Bayi gumujêng ngikik |
sasmita mring sadayanya |
samya tumungkul ngèsêmi ||

8.
Ngandika malih hèh cêblung |
Widiguna dèn-mangarsi |
lan si pothèt Crêmasana |
gupuh samya majêng ngarsi |
myang pra bagor wurinira |
sadaya dèn-têtakoni ||

9.
Priyê rasane awakmu |
tatu kanti têkèng pati |
matur tan wontên raosnya |
mung kadya raosing arip |
lir angantuk sacêklukan |
langkung sêkeca tan sipi ||

10.
Lah kang ora mati iku |
gêrêng-gêrêng maksih kanin |
matur kang samya liningan |
tan wontên raosing sakit |
kadya tindhihên kewala |
liyêr lir wong dipuncandhi ||

11.
Ki Bayi amanthuk-manthuk |
ngungun myat ing Jamal Jamil |
kêraos ing mantunira |
idine Sèh Amongragi |
ya wis mundura lèrèna |
kêsêl sarèhêna linggih ||

12.
Sadaya gya nêmbah mundur |
wus tata dènira linggih |
samya nutug nyênyamikan |
sêgêran myang wedang kopi |
wus aring dènira raryan |
Kyai Bayi Panurta ngling ||

13.
Jamal Jamil sira yèn wus |
aso nuli wiwit malih |
kang liningan tur sandika |
Sênu Surat wus winangsit |
kurungan pinasang têngah |
rurubing sinjang mawarni ||

14.
Sarta lan kutug kumêlun |
sajèn-sajèn amêpêki |
Jayèngwèsthi Jayèngraga |
nyandhak tarêbangirèki |
angêlik bawa sauran |
swara barung rum amanis ||

Jilid 6 - Kaca : 177

15.
La ilaha ilalahu |
Muhamad habibullahi |
tinampan ing santri kathah |
rame rêmpêg naurani |
trêbange ajêg atata |
nut irama langkung asri ||

16.
Wus rambah imbalanipun |
nulya wau Jamal Jamil |
lumêbu jroning kurungan |
ronggèng ro ngubêngi ngêlik |
anglir suling tinêrusan |
gumrining angraras ati ||

17.
Patra wisa wangsalipun |
parang jajaning pawèstri |
adhuh lae anèng donya |
susukêre tan pinikir |
paja-paja ing wardaya |
mênyan seta ya Ilahi ||

18.
Angên-angênên satuhu |
awasêna ing ngaurip |
puspa lulus ing astana |
sêkar adi ing wiyati |
têlas sihing maring raga |
kalintang rasaning ati ||

19.
Ya hu Allah sarah madu |
kalpuka ngling srênggara ris |
witning sun lamlam tilara |
ing raga manira iki |
mangkana sasindhènira |
kang myarsa sumyar tyasnèki ||

20.
Kasmaran mring Surat Sênu |
mangkana Ki Jamal Jamil |
dangu dènnya nèng kurungan |
ingungkaban ronggèng kalih |
kurungan suwung kewala |
tan ana Ki Jamal Jamil ||

21.
Tan antara praptanipun |
nunggang sima Jamal Jamil |
anggro sru (ng)gogodha gidrah |
-gidrah krah krura ngajrihi |
gègèr kagyat myat ing sima |
kadya gabah dènintêri ||

22.
Lêng-ulêngan lir pinusus |
jalwèstri pating jarêlih |
gusis kabèh kang jagongan |
lumajêng samya awingwrin |
santri kang narêbang bubar |
tinuduh sarwi lumaris ||

23.
Slawatan sambi lumayu |
Malarsih miwah parèstri |
ambyuk lumêbu jro wisma |
niba tangi rêbut dhingin |
gugup saking jrih ing sima |
kèh kajêngkang kajumpalik ||

24.
Kèh singsal gendhonganipun |
tuwa nom myang lare alit |
kaidak-idak wong kathah |
samya nangis ting jalêrit |
sima nèng têngah kalangan |
gulêt krah anggro gora ngrik ||

Jilid 6 - Kaca : 178

25.
Lumumpat saut-sinaut |
kèkèt sima agêng kalih |
anggruwak têbak-tinêbak |
milar anggro angajrihi |
sadaya samya jrih mulat |
Kyai Bayi jêlih-jêlih ||

26.
Jamal Jamil lah wus-uwus |
rucatên anggigilani |
amêsakakên wong kathah |
anak putu kèh bilai |
raryalit kaidak-idak |
wong nonton kèh kajumpalik ||

27.
Nuli Jamal Jamil nuduh |
angawe Sênu Suratin |
ronggèng ro wus sinasmitan |
samya maju marêpêki |
kinêbyok kacu kumbaya |
siji sowang angêbyoki ||

28.
Sima tutul samya mundur |
ngidul ngetan purugnèki |
tan adangu nulya lunga |
prapta wangsul egrang gêni |
anglangkahi paregolan |
sagantangan inggilipun ||

29.
Sasaka rawa gêngipun |
murub lir saka kabêsmi |
kinarya prak nèng palataran |
ting gêrajug angubêngi |
kang slawatan nut nèng latar |
myang sadaya kang ningali ||

30.
Samya tungtum andêdulu |
Jêng Kyai lan garwa siwi |
miwah sakucumbunira |
nèng pinggir kidul ningali |
sadaya ngadêg kewala |
samya suka aningali ||

31.
Kang angegrang gêni murub |
bêburon gêbangan sikil |
(n)dhêdhêgol ginol pagolan |
bênthak binênthak agathik |
latu lir wisma kabakar |
kumêbul abra mratani ||

32.
Nampêg wisma latunipun |
kwèhning miyat ting jarêlih |
e e priye kowe ika |
sadaya tyase kuwatir |
myat latuning payon ngambak |
pandhapa gêdhongan masjid ||

33.
Ki Bayi ngandika asru |
wis wis amarasi ati |
Sênu Surat nulya mara |
udhête karya nyabêti |
mati urube kang ègrang |
kari wangwa egrang lari ||

34.
Wus mêtu parane ngidul |
Jamal Jamil tan kaèksi |
kabèh wangsul ing pandhapa |
akalangan tata linggih |
akutug kumêlun ngambar |
ronggèng singir ngalik-alik ||

Jilid 6 - Kaca : 179

35.
Ngubêngi kurungan runtung |
wangsalan andudud ati |
kawis pita purwa kandha |
pacing gunung myat ing wuri |
aja pijêr bilulungan |
tolèhên wêkasanèki ||

36.
Singir sinauran barung |
la ilaha ilalahi |
Muhamadun kabibullah |
angrantêg kêlangkung asri |
tinampan Sênu gus Surat |
swara rum raras mlasasih ||

37.
Kawruh crita jêbug arum |
baskara ngayomi ngardi |
sarira surèng palagan |
iribên suruping urip |
paran padha mênyan pita |
lakune kudu wirangi ||

38.
Kang nèng jro kurungan wau |
ngaruntêg kinèn ngungkabi |
nulya kurungan binuka |
sigra Jamal Jamil mijil |
mabusana sarwa endah |
sosotya nawa rêtnadi ||

39.
Acalumpring kêlat-bau |
gêlang kana anting-anting |
kalpika kalung pamêkak |
garudha jamang susumping |
asondhèr kampuh cindhe bang |
nyuriga nyêrapang katri ||

40.
Sadaya kagèt andulu |
panganggene Jamal Jamil |
prabot katitik sadaya |
kathah ingkang andarbèni |
ana anitik cêrapang |
ingkang nitik jamang sumping ||

41.
Kang nitik cêlana kampuh |
myang nitik badhong calumpring |
kang nitik adêngongokan |
sadaya pan ora pangling |
kang dèn-angge Jamil Jamal |
darbèke kang sugih-sugih ||

42.
wontên satunggal wong dulu |
pawèstri asru anangis |
anake kang tinangisan |
kidak-idak duk lumaris |
rinubung ing sanakira |
sasuwene durung eling ||

43.
Ki Bayi ngungun amuwus |
ya talah lare mlasasih |
hèh bagus Ki Jamil Jamal |
muga tulungên jêjampi |
êndi kang nangis si bocah |
prènèkna dèntêtambani ||

44.
Nulya sinaoskên ngayun |
pinaringkên Jamal Jamil |
tinampan marang Ki Jamal |
pinangku kang rare alit |
kinurêpkên ing gêlaran |
nulya nyandhak berang aglis ||

45.
Rarywalit pinêdhang gêprus |
sigra brak ludira mijil |
sumêmbur nyiprat sumirat |
biyunge ngêlumba anjrit |
samya anjêlih kang mulat |
biyunge sru nubruk bayi ||

Jilid 6 - Kaca : 180

46.
Pinêdhang bêt salangipun |
tigas pancing anggulinting |
kagyat kang samya tumingal |
salang surup tan mangêrti |
samya alok nora trima |
sanake samya (n)jrit nangis ||

47.
Ki Bayi muwus rawat luh |
priye kuwe Jamal Jamil |
(ng)ko uga dadi prakara |
jalwèstri samya sru angling |
kèh ngarani kêsurupan |
kabotan atine miring ||

48.
Jamal Jamil kadya gêtun |
sarwi anglurubi mayit |
Sênu Surat sinasmitan |
wis kinumpulkên kang mati |
bêbayi lan biyungira |
Sênu Surat angubêngi ||

49.
Sarta ngambil sêkar gêlung |
saonce winêdhar nuli |
sinawurakên kang pêjah |
ripangine lir nangisi |
jatingarang mangsa kapat |
mulyane kusuma jati ||

50.
Jati têmahan mulya wus |
pulih anglir wingi uni |
bêdhug têlu atangiya |
sucèkna badanireki |
banyu saraban tauran |
mujiya Pangranirèki ||

51.
Lah wis ayu ayu ayu |
wong donya balyèng donyèki |
kang mayit anulya obah |
tan dangu sigra ngalilir |
mangku anak sinusonan |
bayine wus waras-wiris ||

52.
Anulya cinènèng mundur |
mring sanake dèntangisi |
wus lêga bungah sadaya |
katongton gunane Jamil |
Jamal Jamil nulya emprak |
wong papat Sênu Suratin ||

53.
Amubêng kalanganipun |
kêplok tangan Jamal Jamil |
lagone sabên bismillah |
hi amana bismillahi |
bismillahi hi amana |
manalilah sajak Kawis ||

54.
Barung kêndhang trêbang angklung |
magênturan sru swara tri |
kêndhang bêm agak sibêkan |
angklunge bêbanggèn ngênthir |
trêbang kêmpyange timpalan |
pong ping pong pêk tong ting tong gring ||

55.
Pêp pêp bah bah bah gur bah gur |
plung plêk plung plêk brang prung prung bring |
kêtong ting nguk dhêng dhung dhung brang |
bêm pêk bêm pên pung bêng pung bring |
pyak pyak pyang plak blang pyak blang blang |
klong klung thir thur klar klur thor thir ||

Jilid 6 - Kaca : 181

56.
Jamal Jamil tandangipun |
lir wong (m)begal mrih pêpati |
kalewang ligan dèn-anggar |
kot buta angigit-igit |
ambujêng sawiji sowang |
kinalewang sru ngendhani ||

57.
Sru muwêng saking sru luput |
sut-sut lir kitiran muni |
binuru binahak-bahak |
nulya kaprawasa kalih |
thêl tugêl bêt kalih pisan |
gulu pagas tibèng siti ||

58.
Rahnya (m)balabar sumêmbur |
waringutên Jamal Jamil |
anulya pêdhang pinêdhang |
samya pasahira kalih |
sadhengah kang kêna gigal |
suku bau tibèng siti ||

59.
Sarêngan panyabêtipun |
pancas gulunira kalih |
sirah gêmbung tibèng lêmah |
sirahe Sênu Suratin |
anglik ro swara rum raras |
kinanthi lagone aris ||

60.
Ana tangis layu-layu |
tangise wong wêdi mati |
tangise alara-lara |
maras atine yèn mati |
gêdhongana kuncènana |
yèn pêsthi tan wurung mati ||

61.
Sinauran santri barung |
alandhung swaranya lirih |
lir ambarungi karuna |
tarêbange ukur jawil |
sirah ro ngesot lumampah |
kadya kul kasatan ngalih ||

62.
Lorah-lorah kosèr marus |
lathinya nyakoti jarik |
sirah ro atata wastra |
gêmbung samya dènrurubi |
ing lawon wus tan katingal |
wangkene kang samya mati ||

63.
Nulya sirah numpang gêmbung |
akirap anggiting sari |
oncène gêlung sumêbar |
sumawur amêratani |
ri pangilir waunèka |
anutug satamatnèki ||

64.
Sadaya kang andudulu |
lir ngantuk sakêdhap arip |
kumpuling gêmbung lan sirah |
tan ana kang angudani |
byar waspada wus waluya |
Sênu Surat wuwuh manis ||

65.
Lir winangun paèsipun |
sangsaya ngimbuhi ati |
enggar sadaya sukèng tyas |
tan ana kang walang ati |
puji-puji kang tumingal |
mring Sênu bagus Suratin ||

66.
Jamal Jamil Surat Sênu |
dènnyemprak nuli alinggih |
wus angumpul anèng ngarsa |
ginobyong trêbangirèki |
sêsêg gumêr magênturan |
anduduk kêndhang anitir ||

Jilid 6 - Kaca : 182

67.
Sigêgên ing kêndhang kadung |
ngandhêlong irama aris |
praptèng gongan sinalahan |
nulya suwuk tan asari |
Ki Bayi alon ngandika |
padha rèrèna kang aring ||

68.
Anyampyêng babakanipun |
iba kêsêle wong muni |
umatur putra kalihnya |
tan ngraos sayah sakêdhik |
iba dangune babakan |
swara malah saya wêning ||

69.
Jèngraga ngumumkên wuwus |
mara priye santri-santri |
yèn beda kalawan ingwang |
matur para lurah santri |
alêrês atur paduka |
malah kirang dangu malih ||

70.
Pan limrah sêdayanipun |
tan rêkasa dènnya singir |
ènthèng sakeca kewala |
duka dalêm ingkang mawi |
(n)Jêng Kyai manthuk ris nabda |
wis idhêp iku kang mawi ||

71.
Iya si Jamal Jamilun |
idine Sèh Amongragi |
sasmita marang sadaya |
samyandhêku matur aris |
inggih sèstu kasinggihan |
mantu dalêm ingkang mawi ||

72.
Ki Bayi malih amuwus |
marang sira Jamal Jamil |
iku sajèn sadayanya |
sira kang aduwe wajib |
Jamal Jamil aturira |
kalangkung nuwun kapundhi ||

73.
Sih (n)Jêng Kyai pan kasuhun |
Jamal muwus mring Nuripin |
adhi Nuripin punika |
sajèn-sajèn sadayèki |
andika bage kang wrata |
arta miwah jarit-jarit ||

74.
Kang sami pangêdumipun |
aywa na kang kaot sami |
puniku ingkang pitêdhan |
barêkahe Jêng Kiyai |
dhi Nuripin lan pun kakang |
Luci angêduma sami ||

75.
Luci Nuripin abikut |
angêdum arta lan jarit |
myang panganan pinarutah |
warata sadayanèki |
tindhihira rolas reyal |
wus pinanggih etangnèki ||

76.
Pan pinara tigang atus |
kaduman nyadasa dhuwit |
sinjang ciyut ingkang wiyar |
tinapsir rêginirèki |
wontên ngalihi nyêkawan |
ngênêmi myang nyêdasani ||

77.
Kèhing sinjang sèkêt sasur |
cacah ripênêd lan gêmbring |
pan wus rampung pandumira |
tan wontên kaot sakêdhik |
Ki Bayi alon ngandika |
busuk têmên Jamal Jamil ||

Jilid 6 - Kaca : 183

78.
Pinalaur dèndum-êdum |
nora dènambil pribadi |
Jamal Jamil aturira |
dene kados tiyang pundi |
kawula botên (m)bêbarang |
kewala namung ngladosi ||

79.
Tan rumaos pênêd ulun |
darmi kawula nglampahi |
idinipun putra tuwan |
ingkang kawula tuhoni |
Ki Bayi aris ngandika |
iya talah Jamal Jamil ||

80.
Ngling malih mring putranipun |
hèh Jayèngraga apa wis |
sêdhênge padha madhangan |
mèh thithik wus têngah wêngi |
kang putra matur sêndika |
angling mring Luci Nuripin ||

81.
Takona si bapa yèn wus |
olèhe ngrakit kêndhuri |
Luci Nuripin gya mentar |
Kêrtiraga dèndhawuhi |
nulya angatag sinoman |
nyarik dhadharan nèng ngarsi ||

82.
Panganan sadaya dinum |
barêkatanira sami |
sinarang ing tapak dara |
linorod ing panjang piring |
sawusnya mundur sadaya |
nulya kêndhuri mangarsi ||

83.
Lêladèn pêngajêngipun |
bêbucu nèng panjang giri |
rampadan piring lancaran |
saosanira Ki Bayi |
putra kalih sarampadan |
para ri samya ngalihi ||

84.
Nulya (m)bêng kêndhuri pungkur |
binayang tinata ngarsi |
rolas ambêng wrat gotong-pat |
kêndhuri jinèjèr tharik |
ingkang moloni nyêdasa |
ngrolasi ngênêmbêlasi ||

85.
Ngrongpuluhi nêlung-puluh |
sa-ambêng santri lit-alit |
pinire dènnya kêpungan |
sabêne sok ngrêrusuhi |
Ki Luci sigra angatag |
marang santri bocah cilik ||

86.
Padha mangana rumuhun |
sakêndhuri wus mêpêki |
jangan pindhang bècèk ana |
tan beda kêndhuri sami |
takire jangan gênêpan |
warata kabèh ngijèni ||

87.
Aja nganggo wisuh-wisuh |
(ng)gonên ngombe bae yèn wis |
sumaur pra santri bocah |
ngriku dèrèng sami wiwit |
Luci nêntak sarwi ngatak |
kêmyayi-pyayi si Juprit ||

88.
Wis ta nocora dèn-gupuh |
aja ngêntèni priyayi |
ijih tangèh olèh dhahar |
nulya santri alit-alit |
tan kanti wisuh gya mangan |
kokoh bècèk anèng takir ||