Ki-demang.com : Centhini

Jilid 7 - Kaca : 1

SÊRAT CÊNTHINI VII

373 Lonthang

1.
Nulya kang gumanti ing taun Jimawal |
tanggalipun sasi Sura dintên Tumpak |
Wage wuku Julungwangi nulya wulan ||

2.
Sapar tanggal Sênèn Wage Mandhasiya |
wulan Mulud tanggal Slasa Pon Marakèh |
nulya wulan Rabingulakir tanggal ||

3.
Kêmis Êpon wuku Wuye nulya wulan |
ing Jumadilawal tanggale Jumuwah |
Paing kang awuku Wugu sarêng tanggal ||

4.
Wulan Jumadilakir tanggale Akat |
Paing wuku Sinta nulya wulan Rajab |
tanggal Sênèn Lêgi wuku Tolu tampa ||

5.
Wulan Ruwah Rêbo Lêgi tanggalira |
wuku Julungwangi gya wulan Ramêlan |
tanggal Kêmis Kaliwon wuku Langkirnya ||

6.
Wulan Sawal Sêptu Kaliwon tanggal |
wuku Kuruwêlut wulan Dulkangidah |
tanggal Akat Wage wuku Wuye ika ||

7.
Wulan Bêsar Salasa Wage tanggalnya |
wuku Wugu wus tamat sataunira |
nulya kang gumantya taun Je kang tampa ||

8.
Tanggalnya ing Sura Rêbo Pon punika |
wuku Watugunung nulya wulan Sapar |
tanggal Jumungah Pon Kurantil wukunya ||

9.
Wulan Mulud Saptu Paing tanggalira |
wuku Warigagung anulya kang wulan |
Rabingulakir tanggal Sênèn Paingnya ||

10.
Wuku Langkir gya wulan Jumadilawal |
tanggal Sênèn Kaliwon Kruwêlut wukunya |
Jumadilakir Kêmis Lêgi tanggalnya ||

11.
Maktal Rêjêb Jumungah Kliwon tanggal |
wuku Bala nulya wulan Sakban tanggal |
Akat Kaliwon wuku Watugunungnya ||

Jilid 7 - Kaca : 2

12.
Wulan Ramêlan Sênèn Wage tanggal |
wuku Kurantil nulya ing wulan Sawal |
tanggal Rêbo Wage Wrigagung wukunya ||

13.
Wulan Dulkangidah Kêmis Pon tanggal |
wuku Kuningan nulya ing wulan Bêsar |
tanggal Sêptu Êpon wukunipun Pahang ||

14.
Gumanti taun Dal tanggale ing Sura |
apan Akat Paing wukunipun Maktal |
sasi Sapar Salasa Paing tanggal ||

15.
Wuku Bala nulya wulan Muludira |
tanggal Rêbo lêgi Dhukut wukunira |
sasi Rabingulakir tanggal Jumungah ||

16.
Lêgi wuku Wukir anulya kang wulan |
Jumadilawal Sêptu Kliwon tanggalnya |
wuku Warigalit anuntên kang wulan ||

17.
Jumadilakir Sênèn Kliwon tanggal |
kang wuku Kuningan nulya sasi Rajab |
tanggal Sêlasa Wage kang wuku Pahang ||

18.
Sasi Sura Kêmis Wage tanggalira |
wuku Madhangkungan gya wulan Ramêlan |
tanggal Jumungah Êpon wuku Prangbakat ||

19.
Wulan Sawal Akat Êpon tanggalira |
wuku Dhukut nulya wulan Dulkangidah |
tanggal Sênèn Paing wuku Wukirira ||

20.
Sasi Bêsar Rêbo Paing tanggalira |
wuku Warigalit tamat sêtaun |
wondene nênggih ing taunipun ngarsa ||

21.
Gantya taun ehe tanggale ing Sura |
pan Jumungah Paing wukunya Galungan |
sasi Sapar Akat Paing tanggalira ||

22.
Wuku Pahang nulya sasi Muludira |
tanggal Sênèn Lêgi wuku Madhangkungan |
anulya kang wulan Rabingulakirnya ||

23.
Tanggalnya Rêbo Lêgi wuku Prangbakat |
sasi Madilawal Kêmis Kliwon tanggal |
wuku Landêp anulya ing wulan Rajab ||

24.
Tanggal Akat Wage Wrigalit wukunya |
sasi Ruwah Salasa Wage tanggal |
wuku Galungan anulya wulan Ramêlan ||

25.
Tanggal Rêbo Pon Julungpujud wukunya |
sasi Sawal Jumungah Pon tanggalira |
wuku Tambir nulya wulan Dulkangidah ||

26.
Tanggal Saptu Paing Manahil wukunya |
sasi Bêsar Sênèn Paing tanggalira |
wuku Kulawu tamat sataunira ||

27.
Gantya taun Wawu tanggale ing Sura |
tanggal Salasa Lêgi Landêp wukunya |
sasi Sapar Kêmis Lêgi tanggalnya ||

Jilid 7 - Kaca : 3

28.
Wuku Gumbrêg gya wulan Rabingulawal |
tanggal Jumungah Kêliwon wuku Sungsang |
Rabingulakir Akat Kêliwon tanggal ||

29.
Wuku Julungpujud sasi Madilawal |
tanggal Sênèn Wage Tambir wukunira |
Jumadilakir Rêbo Wage tanggal ||

30.
Wuku Manahil nulya ing wulan Rajab |
tanggal Kêmis Êpon wukunira Wayang |
Ruwah tanggal Saptu Êpon wuku Sinta ||

31.
Sasi Pasa Akat Paing tanggalira |
wuku Gumbrêg anulya ing wulan Sawal |
tanggalnya Salasa Paing wuku Sungsang ||

32.
Dulkangidah Rêbo Lêgi tanggalira |
wuku Mandhasiya nulya wulan Bêsar |
tanggal Jumungah Lêgi Marakèh wukunya ||

33.
Gantya taun Jimakir tanggaling Sura |
Saptu Kliwon wuku Wuye sasi Sapar |
tanggalnya Sênèn Kaliwon wuku Wayang ||

34.
Sasi Mulud Salasa Wage tanggal |
wuku Sinta nulya Rabingulakirnya |
tanggal Kêmis Wage Tolu wukunira ||

35.
Jumadilawal Jumungah Pon tanggal |
wuku Julungwangi anulya kang wulan |
Jumadilakir Akat Pon tanggalira ||

36.
Wuku Mandhasiya nulya wulan Rajab |
tanggal Sênèn Paing Marakèh wukunya |
nulya Ruwah Rêbo Paing tanggalira ||

37.
Wuku Wuye nulya ing wulan Ramêlan |
tanggal Kêmis Lêgi Wugu wukunya |
nulya Sawal Saptu Lêgi tanggalira ||

38.
Wuku Watugunung nulya Dulkangidah |
tanggal Akat Kaliwon Tolu wukunya |
nulya wulan Bêsar tanggalnya Sêlasa ||

39.
Kêliwon Julungwangi nulya wukunya |
wus jangkêp sawindu dintên kang nèng tanggal |
sabên taun Alip anggêr taunira ||

40.
Kêmis Kliwon sarêng tanggal sasi Sura |
wuku kalih kang lumampah gantya-gantya |
Alip wuku Kulawu Alip Langkirnya ||

41.
Taun ehe Sênèn Wage tanggal Sura |
wuku Tambir lan Kurantil ganti mara |
taun Jimawal Saptu Wage ing Sura ||

42.
Wuku kalih Mandhasiya lan Prangbakat |
taun Je Rêbo Pon sarêng tanggal Sura |
Watugunung Julungpujud gênti mara ||

43.
Taun Dal Akat paing tanggaling Sura |
wuku Maktal Gumbrêg samya gênti mara |
taun Be Jumungah Paing tanggal ||

Jilid 7 - Kaca : 4

44.
Wuku kalih Galungan Wugu pan gantya |
taun Wawu Slasa Lêgi tanggal Sura |
wuku kalih Landêp Kuruwêlut gantya ||

45.
Taun Jimakir Saptu Kliwon ing Sura |
wuku kalih Wuye Warigalit gantya |
sampun tamat kalih kang linampah ||

46.
Dene windu kathahipun mung sakawan |
windu Kunthara windu Adi kalihnya |
Sancaya tri kapate windu Sêngara ||

47.
Pan punika lampahe tapriking tanggal |
kawan Kurup kadhang sami nuntên slaya |
ingkang kêncêng namung Kurup Ngarbangiyah ||

48.
Mênggah babing wulan Siyam mêgêngan |
wa mêkatên ngulama satunggal-tunggal |
apan kêdah nyindikkên timbuling tanggal ||

374 Maskumambang

1.
Kyai Bayi Panurta têrang tyasnèki |
myarsa wuwusira |
kang putra Sèh Amongragi |
nuli malih atêtanya ||

2.
Mênggah nangasing tanggal punika pundi |
kang putra turira |
nangasing wulan satunggil |
apan sapisan sawulan ||

3.
Apan sangêt piyambak nangasing sasi |
sabarang pakaryan |
lamun anêrak tan bêcik |
cilaka tur miskin paman ||

4.
Karananya ing dintên punika lagi |
nênging rijallolah |
pan nangas agêng pribadi |
tan kenging maha anêrak ||

5.
Wiwit wulan Sura naas gung sa-ari |
pan tanggal wolulas |
wulan Sapar naasnèki |
apan tanggal ping sadasa ||

6.
Wulan Mulud tanggal ping pat naasnèki |
Rabyalakir naas |
tanggal tigawêlas nênggih |
kang sasi Jumadilawal ||

7.
Tanggal kaping tiga naasing gêng nênggih |
Jumadilakirnya |
tanggal kaping tiga nênggih |
anulya ing wulan Rajab ||

8.
Tanggal kaping wolulikur naasnèki |
wulan Sakban samya |
wolulikur naasnèki |
nulya ing wulan Ramêlan ||

Jilid 7 - Kaca : 5

9.
Tanggal pisan naasipun agêng nênggih |
dene wulan Sawal |
tanggal pindho naasnèki |
ingkang sasi Dulkangidah ||

10.
Tanggal kaping tigawêlas naasnèki |
de kang wulan Bêsar |
tanggal kaping wolu nênggih |
jangkêp nangas gunging wulan ||

11.
Kyai Bayi Panurta têtanya malih |
anakmas manira |
tyas taksih cuwa sakêdhik |
dunungipun rijallolah ||

12.
Ki Sèh Amongraga aturira aris |
mênggah prênahira |
ingkang rijallolah aib |
manut ing dintên ênggènnya ||

13.
Lamun dintên Akat rijallolah aib |
kidul bênêr (ng)gènnya |
Sênèn rijallolah aib |
anèng wetan lêrês (ng)gènnya ||

14.
lamun dintên Slasa rijallolah aib |
nèng lor wetan (ng)gènnya |
Rêbo rijallolah aib |
anèng langit ênggènira ||

15.
Namung dintên Kêmis rijallolah gaib |
nèng lor bênêr (ng)gènnya |
Jumngah rijallolah gaib |
anèng kulon bênêr nggènnya ||

16.
Namung dintên Saptu rijallolah gaib |
kidul kilèn (n)gènnya |
jangkêp rijallolah gaib |
punika ngèlmi kapiyat ||

17.
Ihtiyaring kawulèng Hyang ngam puniki |
lamun manggih karya |
mêdal (ng)gyan rijallolahi |
nadyan tiyang kêkesahan ||

18.
Kang ngèlmi kapiyat kêdah dèn-sarati |
manawi kasêlan |
sarat tumêngèng wiyati |
watara ing pitung dina ||

19.
Manawi mangkat ing dintên Sênèn nênggih |
pan sarat amangan |
tigang pulukan abukti |
yèn mangkat dintên Sêlasa ||

20.
Sarat nikêl kayu lamun mangkat malih |
ing dintên Rêbonya |
sarat (n)jêjak lêmah ping tri |
kalamun mangkat lulungan ||

21.
dintên Kêmis manggang tangan saratnèki |
yèn mangkat Jumungah |
sarat akêkêmu warih |
lamun mangkat dintên Tumpak ||

22.
Sarat tigang dintên akêkudhung jarit |
Akat susumpinga |
yèn kesah têbih ywa lali |
utawi yèn anglurug prang ||

Jilid 7 - Kaca : 6

23.
Pinandêng prênahing rijallolah aib |
ingulukan-salam |
ngalekum rahmatulahi |
wakalara rijallulah ||

24.
Sarta angênggèni keblat prênahnèki |
ingkang rijallolah |
lamun wontên lèr (ng)gènnèki |
sarat ngêngidul lakunya ||

25.
Lamun rijallolah gaib anèng langit |
mudhun ing jog-jogan |
nèng kidul mêngalèr lari |
lamun nèng kilèn mangetan ||

26.
Lamun anèng wetan mêngilèn lumaris |
namung nèng lèr wetan |
mêngidul-ngilèn lumaris |
kidul kilèn ngalèr wetan ||

27.
Tamat lampahipun rijallolah gaib |
Ki Bayi asuka |
kalangkung lêga tyasnèki |
ningali kang mantu tama ||

28.
Sakèhing kang myarsa sadaya pupuji |
mring Sèh Amongraga |
miwah kang ibu Malarsih |
rumaos rahmat tyasira ||

29.
Wiradhustha Jayèngwèsthi Jayèngragi |
Panukma Panamar |
Kulawirya Basarodin |
cipta (ng)guguru sadaya ||

30.
Samya padha tyas tan sumêlang samênir |
kaluhuran sabda |
dening sang anom kakiki |
kang tuwa majaji samya ||

31.
Tan kumlamar dènnya nganggêp guru yêkti |
mring Sèh Amongraga |
sumungkêm toh lahir batin |
suka anjurudêmungnya ||

375 Jurudêmung

1.
Ing wanci pukul sadasa |
Ki Bayi Panurta muwus |
sêdhênge bubaran lungguh |
maklum kang aduwe karya |
karipan manawa ngantuk |
kang rayi matur sandika |
Ki Bayi sung salam gupuh ||

2.
Kang putra Sèh Amongraga |
ngaturkên asta andhêku |
wusnya gya pra pamanipun |
gantya-gantya atur salam |
Wiradhustha Panukmèku |
Panamar myang Kulawirya |
anulya Kyai Pangulu ||

Jilid 7 - Kaca : 7

3.
Atur salam miwah marang |
Jayèngwèsthi Jayèngragèku |
wus waradin salamipun |
sigra Ki Bayi Panurta |
lan kang garwa samya kondur |
para ri ngiring sadaya |
wangsul paregolanipun ||

4.
Samya mantuk sowang-sowang |
yata wau ingkang kantun |
Mongraga lan garwanipun |
malbèng wisma lajêng marang |
tajug panêpèn ing pungkur |
linangse masjide seta |
awingit simpar asamun ||

5.
Sang ro wus tumamèng sanggar |
cèthi Cênthini tan kantun |
Ki Jayèngraga wus mangsuk |
ing wisma lan ingkang garwa |
wau ta kang anèng tajug |
Mongraga lan Tambangraras |
dhadharan sumaos ngayun ||

6.
Cênthini nata ing ngarsa |
Sèh Mongraga ngandika rum |
yayi dèn-kaparèng ngayun |
pan iki ana wirayat |
ing waliulah linuhung |
yogya iku kawruhana |
ing ngèlmu rasaning wuwus ||

7.
Anulya kang rayi prapta |
Jèngraga lan garwanipun |
samya mrih cacadhang wuruk |
saking masud wong kalihnya |
prapta aririh nèng ngayun |
kang raka mèsêm ngandika |
punapa botên kawayun ||

8.
Kang rayi ro aturira |
tan ngraoskên ambaliyut |
Sèh Mongraga lingira rum |
mring kang rayi Jayèngraga |
alkamdulilah aplalu |
inggih kang cêlak kewala |
sami ngraosakên ngèlmu ||

9.
Kawula sawêg anabda |
ing (m)bakyu andika sang rum |
umatur sarwi tumungkul |
kawula maklum kewala |
ing wuwulang mring (m)bokayu |
mapangat dhatêng kawula |
ri paduka ngayun-ayun ||

10.
Sèh Mongraga lon lingira |
mring garwa lon madu juruh |
yayi pamuwusku mau |
mungguh sasmitaning gêsang |
wajib kang ahli ing surup |
wus jamaking waliulah |
ingkang angyêktèni kawruh ||

11.
Iki yayi kawruhana |
mulya jatining pamuwus |
Hyang sêdya Suksma kang wimbuh |
parêking Hyang sasolahnya |
lir atma nèng angganipun |
dènnira among ing karsa |
tan pantara ing sakayun ||

Jilid 7 - Kaca : 8

12.
Paesan wahya jatmika |
ingakên rasa Hyang Agung |
rasaning Hyang purbandulu |
andulu piyambakira |
lir anopèng paminipun |
solahing rasa kawangwang |
adohing tingal kadulu ||

13.
Ilapat punika tingal |
tingalira mring Hyang Agung |
sarêgêp dulu-dinulu |
dènnya molah mong-winongan |
winong ing pribadinipun |
kadya wahya lan dyatmika |
kadya mangkana liripun ||

14.
Kang liring-liniring tingal |
lingling-linglingan pandulu |
nglingliningan ing pamuwus |
têmah ilang tanpa nora |
tunggal samudananipun |
solah ing jati kawangwang |
kang andulu kang dinulu ||

15.
Datan lulunturan tingal |
lir dhêg-êndhêg lan mun-amun |
pisah kumpule tan ngantu |
dening kang durung waspada |
panganggêpe kadung-kadung |
pan anggayuh-gayuh tuna |
tuna liwat kèh sinêngguh ||

16.
Saking tan wruh jatineka |
jatine tanpa srirèku |
sariranirèku dudu |
jatining Hyang sêdya Suksma |
among jiwa jatinipun |
jiwangga tan na sarira |
sopana pipindhanipun ||

17.
Gatha rêtna madu raswa |
kêtarèng coba dinulu |
saciptanira ing kawruh |
lan graita lan sasmita |
alpèng wangsit awas (n)dulu |
kalawan tampining driya |
dèn-akatrêm anèng kalbu ||

18.
Kadya sêkar toyèng kentar |
tan sêlaya sarirèku |
apan sarêng solahipun |
lir sêrati nunggang liman |
têkèng lampah èsthinipun |
kasariran solah kita |
yayi kaya ta wong punggung ||

19.
Tan wruh yèn anèng sarira |
anggung dènulati ngênu |
ingulatan tan kapangguh |
datansah angaya-apa |
lir pandung kalane dalu |
antya rêgêpa sirêpan |
(ng)gurayang tan wruh (ng)gènnipun ||

20.
Pangling tan kêna ngulatan |
ciptane kadya nênêmu |
balolokên ing pandulu |
kapêtêngan ing asuka |
yèku wong tan wruh ing kawruh |
têmah papa siya-siya |
yayi kang dadya puniku ||

Jilid 7 - Kaca : 9

21.
Pijêr angas ing Pangeran |
amêsthèkkên ingkang durung |
tyas kêdarung kadya lurung |
kêlurung ngambah larangan |
tan owêl uripe lurung |
tan wruh rasaning angarang |
kang kasurang-surang wurung ||

22.
Kang wus tan samar ing marga |
mangkana ponang andulu |
topèng kang anopèng iku |
tan ana lyaning paningal |
srênggaranya asung lulut |
dènnya nungsung guyunira |
guyune ingkang andulu ||

23.
Kênèng lungiding sasmita |
mèh-mèh lir milu angludruk |
kang (m)bêsur kêkêl angguyu |
kapêjêng-pêjêng alatah |
kabyaktan wangsiting ludrug |
kapênêdan ing paningal |
arda sèdhêt wuryaningrum ||

24.
Kadi kilat pamaneka |
mung sakêdhap padhangipun |
tan jênêk kêkêl punang wruh |
pan paliwara kewala |
sakèhing ingkang andulu |
banyole ki Gambuh lêbda |
singa dèn-banyolkên patut ||

25.
Sapa wruha araningwang |
lamun tan pribadinipun |
ngaranana dhèwèk iku |
yèn sung gambuh ingkang wignya |
yayi ywa kêliru surup |
kang myat dêrma ngèstokêna |
sampurnane ing pandulu ||

26.
Si rupa kang rinumpaka |
tan ana kari kêdulu |
katon kang angrumpaka yun |
sêktine amisesèngrat |
ana ora ing sirèku |
wus mangkono karsaning Hyang |
lulutira onêng wuyung ||

27.
Anjatèni jinatènan |
asung wruh ing sira tan wruh |
mangke mapan sun-angetung |
saking sira marganira |
kadya pamisiking kalbu |
rungonên bae manira |
nyananingong pangudangmu ||

28.
Andananingkung ing nala |
kagugu ing siyang dalu |
tan wun kêsambat sirèku |
tan arah yuktining lampah |
yayi yèn sira wus surup |
tutupana ing sarengat |
tarekatira dèn-brukut ||

Jilid 7 - Kaca : 10

29.
Lan kakekate kang santosa |
makripat ingkang aluhur |
Tambangraras tyasnya sukur |
karenan wulanging raka |
toh tyas syuh sêdya tumutur |
tar pae Ki Jayèngraga |
lan garwa ngartati tutur ||

376 Dhandhanggula

1.
Yata wau ingkang lagya prapti |
Jayèngwèsthi lawan ingkang garwa |
lajêng tumamèng ngarsane |
Jèngraga mingsêr lungguh |
Sèh Mongraga mingsêt sarya ngling |
yayi sawêg kularsa |
-arsa nuntên rawuh |
Jayèngwèsthi aturira |
sakalangkung kawula cuwa duk enjing |
tan katon angsal wulang ||

2.
Amongraga angandika malih |
marang ingkang garwa Tambangraras |
miwah mring kang rayi dene |
yayi ujar kang iku |
mêtu têka ing Kitab Jawi |
kidungane uliya |
waliyulah luhung |
lambang lêlèjêming rasa |
kang kaliling ing siyang kêlawan ratri |
surasaning ngagêsang ||

3.
Rinasanan kêlawan pribadi |
mungguh wêkasaning kêdadeyan |
ngèlmu sarengat jatine |
apan iku pitutur |
tur utama ran kabar yakin |
tarekat jatineka |
anglilimbang catur |
caturing para suhada |
dalil kadis kususe kalawan yakin |
dene ngèlmu kakekat ||

4.
Sajatine kêdah angyêtèni |
kabar ingkang wus kusus muktamat |
ayun wruh ing sayêktine |
makripat jatinipun |
yun waspada marang kêdadin |
dadine kang sampurna |
purwakaning kawruh |
wêruh akasatmataa |
iku yayi tan kêna kalawan saksi |
namung thok dhawakira ||

5.
Nora kêna apêpeka pikir |
iku sêmune wahya jatmika |
jatining wahya budine |
jatmika jatinipun |
apan badan kita puniki |
aran kang bangsa êrah |
kulit daging balung |
sungsum sêngsêming jatmika |
mikanana ing pati sajroning urip |
kêlawan ênêngira ||

Jilid 7 - Kaca : 11

6.
Ênêng iku yayi ingkang hêning |
hêning punika tan paja muga |
mungguh kita kumambange |
akêlêm ing asamun |
pasêmone kasaman jati |
jati kang tan tumitah |
muhung ing Hyang Agung |
kewala jatining wênang |
wênang amisesèngrat birat ngrakêti |
tan ana napi isbat ||

7.
Iku yayi sajatining hêning |
yèku ingkang nêng sajroning gêsang |
gêsang ing ati tatrape |
milane kang wus luhung |
bisa mati sajroning ngurip |
urip tan kênèng pêjah |
matitis ing kawruh |
tan kawruhan ing akathah |
wus kukutha waskitha papêsthèn gaib |
mangkono kang wus tama ||

8.
Gunung katon têgal katon yayi |
ewuh katone wahya jatimika |
yèn tan lawan paesane |
paesan iku ngèlmu |
upamane wong ngilo yayi |
kudu ngupaya kaca |
kang wêning sumunu |
lamun goroh kacanira |
ingkang ngilo gèsèh rupa jroning crêmin |
gèsèhe saking kaca ||

9.
Milane parlu talabul ngèlmi |
ngèlmi papat puniku paesan |
sarengat lan taretake |
hakekat makripatu |
kudu ngêningakên kang ngèlmi |
yèn luput tampanira |
yayi maring ngèlmu |
iku kaca gorohannya |
wahya jatmika wisesa ing carêmin |
gorohe lan yaktinya ||

10.
Kêdah ngati-ati ing ngaurip |
arêp wêruh rasaning sarira |
ana Suksma ing awake |
tan sêpi parêkipun |
nanging arang ingkang ngawruhi |
dahat dene asamar |
tan kêna dinunung |
ananing Hyang tan dunungan |
anon tinon marmane tan aningali |
alingan ing paningal ||

11.
Lamun sira yayi angabêkti |
kang tumêka sampurnaning tunggal |
tunggalêna ing karone |
haywa kèh kang kadulu |
(n)dulu tunggal iku kang jati |
pan sampurnaning tunggal |
tan dulu-dinulu |
andulu ing dhawakira |
tan anunggal-tinunggalan ing liyaning |
têgêse liya ika ||

12.
Nora kawoworan pikir kalih |
utawa yèn kasiwo ing kathah |
ethethekle panêmbahe |
yayi sira yèn yun wruh |
sampurnaning panêmbah jati |
iku marganing sunya |
nugraha kang wêruh |
marang sajatining ora |
nora kêna rewa-rewa anggêgampil |
papalên ing papastha ||

Jilid 7 - Kaca : 12

13.
Padhêm kayon yayi pangabêkti |
pan tan ana ingkang katingalan |
anging ananira dhewe |
pan siji jatinipun |
datan ana kawula Gusti |
cêp tan kêna kinêcap |
liyêting ngaluyut |
pangangrêmaning nugraha |
pamêdharing sih datan kêna dinalih |
tan wiwitan wêkasan ||

14.
Upamane yayi raga iki |
kadi pandam kurung pacakannya |
roh ilapi lir urube |
kang ngèlmu anglir kukus |
dat mutêlak panasirèki |
puniku kawruhana |
pisah kumpulipun |
urub lan panase ika |
wruh apisah kumpuling panas lan gêni |
pan tan kêna pinisah ||

15.
Aywa ngaku yayi angabêkti |
rungsit trape mungguh panarima |
lara kang tan wruh jatine |
mapan tan kênèng mundur |
lamun kundur aja agingsir |
nistha lamun kundura |
awèt ginaguyu |
alara rêke ing tiba |
lamun kundur ing tiba tan kêna tangi |
nistha tanpa puwara ||

16.
Inkang sura lêgawa ing pati |
sopanèng (n)don mungguh ananing Hyang |
tan dinadèkakên dene |
datan dulu-dinulu |
nora sêbut-sinêbut yayi |
utawa nguripana |
sêsêg jagad iku |
jail yèn amatènana |
ananing Hyang Maha Sukci gaib yayi |
langgêng tanpa karana ||

17.
Tan kajaba tan kajêro yayi |
datan kering kanan ananira |
pasthi langgêng pribadine |
tan rame tan nèng samun |
amung kang wus kinarsèng Widi |
nurbuwahing sarira |
angganira wimbuh |
ta alamun yèn sonya-a |
ananing Hyang anèng kuna awal-akhir |
nèng sadurunge awal ||

18.
Anèng sauwise akir yayi |
poma dèn-tumanêm ing wardaya |
sadaya napi isbate |
ingkang garwa sumungku |
saha sêmbah umatur aris |
ingkang bêrkah (n)jêng tuwan |
sung idayat wahyu |
jasat-kawula prasasat |
wus kaêntas saking sasanèng yomani |
luwar saking nêraka ||

Jilid 7 - Kaca : 13

19.
Amongraga sasmitèng ri kalih |
Jayèngwèsthi Jayèngraga lawan |
Turida Rarasatine |
samya nêmbah tumungkul |
aturira anor ngalap sih |
kalangkung dening rahmat |
wulang-paduka wus |
dadya pamusthining manah |
datan mèngèng sadrah pinara sakêthi |
kapusthi ing wardaya ||

20.
Sèh Mongraga ningali para ri |
kalih pisan saha ingkang garwa |
Turida Rarasatine |
miwah mring sang lir madu |
kanêm marang cèthi Cênthini |
tranging tyas wus pitaya |
kaidayat ngilmu |
Sèh Mongraga tan sumêlang |
pamulange ring garwa ri miwah cèthi |
Cênthini wus kawilang ||

21.
Samya cêcalon nugrahèng ngèlmi |
sajroning desa ing Wanamarta |
wowolu mukmin êkèhe |
èstri gangsal tinuwuh |
Tambangraras laman Malarsih |
Rarasati Turida |
Cênthini kucumbu |
priya Ki Bayi Panurta |
lawan sira Jayèngwèsthi Jayèngraga |
cêcawang ran uliya ||

22.
Mila dhusun ing Manamartèki |
langkung harjanira pinardika |
tan samèng desa kabèhe |
saking mangunahipun |
jalma luwih wolu winali |
isining kang desarja |
ing Wanamartèku |
kasanga Sèh Amongraga |
mukmin êkas sinidhikarèng desaji |
karajan Wanamarta ||

23.
Yata wus siyang bêdhug kang wanci |
Nikèn Turida matur ing raka |
myang Rarasati ature |
mring kang raka sang galuh |
kawularsa saos abukti |
wanci wus têngah siyang |
Sèh Mongraga nambung |
yayi paran dera sabda |
Ni Turida Rarasati matur aris |
kawula saos dhahar ||

24.
Amongraga angandika aris |
apuranipun yayi kalihnya |
tan kuwawa nandhang sihe |
wa mêkotên ing ngriku |
raka (n)dika yayi kêkalih |
Jèngwèsthi Jayèngraga |
aturipun nuwun |
pan taksih tuwuk duk enjing |
kang raka ngling yayi mas lamun tan bukti |
dawêg wêktu kewala ||

Jilid 7 - Kaca : 14

25.
Gupuh dènnya matur nyêndikani |
nulya kang raka mring pakadasan |
angambil toyastutine |
sadaya sigra wulu |
mring patirtan sawusnya suci |
samya aminggah salat |
kang pra ari makmum |
ing raka Sèh Amongraga |
langkung jênêg rahab dènnira abêkti |
maring Hyang murbèng jagad ||

26.
Wus antara praptèng salamnèki |
dumugi pupujianira sah |
dhikir rêmpêg ririh rèrèh |
atasing kalihatus |
wusnya nulya donga utami |
limang wêktu kataman |
sukur mring Hyang Agung |
lajêng sunat bakdiyatan |
bakda sunat atarap wirit akiki |
mutlak kaking panêmbah ||

27.
Tan sulaya dènnira trap wirit |
birainya brangta ing Pangeran |
pan sami pasang rakite |
pangguyêrira wuru |
wiwarane wêrana napi |
lir kuda ngrap pandêngan |
sanalika luyut |
layap ing pasênêtannya |
mancad saking kusta daim ismu ngalim |
ngalimput ahli pana ||

28.
Rêntah saking palinggihan sami |
tanpa kèblat labêde kalaban |
purbaning sih nugrahane |
dadya saujuripun |
apan tanpa papan pon papin |
tan pae paekanya |
dènnya samya suhul |
padhêm anèng padhêmitan |
guyêngira angayêngi jroning gaib |
ka-êbab kabibullah ||

29.
Dangu dènnira pralinèng ngèlmi |
sang kapitu mênêng kaênêngan |
kang anênga ing dhèwèke |
saobah osikipun |
apan dadya sêmbah lan puji |
puji minangka tilam |
ingkang amrik arum |
aworing èstri lan priya |
nalikane campuh tibaning raswèki |
wus jumbuh tan prabeda ||

30.
Patêmune kawula lan Gusti |
nèng sajroning puji jinêmira |
rasa lir sujud karone |
tan ana kaotipun |
nir tan ana puji-pinuji |
rasa-rinasa datan |
asêbut-sinêbut |
sêmbah-sinêmbah wus nora |
lire ilang tan ana kawula Gusti |
sêbab jênêng tan beda ||

Jilid 7 - Kaca : 15

31.
Êlidipun pan puji-pinuji |
samya rasa-rinasa bêlaka |
sêmbah-sinêmbah tan pae |
apan sêbut-sinêbut |
sabab dening roroning tunggil |
lamun datan kêlawan |
sakarone bukung |
cuthêl tan ana kang ana |
nahan wau kang lagya jênak kang mupid |
nèng jaman kanyênyêtan ||

32.
Sira Ki Sèh Imam Amongragi |
luwar dènnira suhul ing Suksma |
sèwu napas antarane |
wus wantah ing palungguh |
atêpakur sukur ing Widi |
miwah kanêm awirya |
pan lajêng têpakur |
nalangsèng tyas ing Pangeran |
wus paragad dènnira sami awirit |
sêgu Sèh Amongraga ||

33.
Sarya sêsalaman sadayèki |
wangsul (ng)yannira wau alênggah |
Amongraga lon dêlinge |
(n)dawêg yayi ing ngriku |
awon kèndêl samya nyênyamik |
rarayapan kewala |
krana Lah ing ngèlmu |
kang rayi matur sandika |
nulya sami sapikantuk anyênyamik |
nutug dènnya dhêdharan ||

34.
Wau ingkang rayi Jayèngwèsthi |
lawan kang garwa Nikèn Turida |
nêmbah matur pamit lèngsèr |
linilan ing raka wus |
samya mundur lan Jayèngragi |
manêmbah wus linilan |
lawan garwanipun |
lèngsèr lajêng malbèng wisma |
maring tilam kawayon ing ratri arip |
nendra tan winursita ||

35.
Yata wau ingkang tatakrami |
Ki Suharja kang mêmajang wisma |
rinayap kulawangsane |
dèn-nyarsa ngundhuh mantu |
pupulunanira Mongragi |
rinowa kurmatira |
dadya amêmantu |
tri ari dènnya trap karya |
ing sawêngi pan mawi midadarèni |
asêlur wong nunumbang ||

36.
Jalu èstri samya busana sri |
sadintên tan kandhêg ingkang prapta |
kang numbang lajêng tan mulèh |
badhe samya amêthuk |
ing pangantèn sang Amongragi |
yata sampun ngalêmpak |
bodhol èstri jalu |
aprapta ing Kajèngragan |
wus samêkta myang Pêngulu Basarodin |
Jèngwèsthi Jayèngraga ||

37.
Wusnya pêpak nulya tan asari |
bodhol umangkat sang pinangantyan |
gumrêdêg kang ngiringake |
[.
.
.
] |
santri tinon lampah ing margi |
jêjêl wong kang niningal |
tan ana gopipun |
wis prapta ing wismanira |
Ki Suharja gupuh manggihi têtami |
anèng pêndhapanira ||

Jilid 7 - Kaca : 16

38.
Sang ro tama nèng pajangan mamrik |
ingayap ing para èstri kathah |
kang anèng pandhapa rame |
têpung gêlang alungguh |
sinugata pawohan sami |
patehan wus warata |
cinaran sadarum |
samya nginang nginum medang |
nulya ambêng kêndhuri majêng ing ngarsi |
wus cukup ambêngira ||

39.
Jawi lêbêt waradin tan kari |
jalu èstri nutug dènnya nadhah |
wus binage kêndhurine |
sêkul pangananipun |
samya kathah barêkatnèki |
Ki Suharja lingira |
sanakngong sadarum |
mêngko wanci bakda Ngisa |
prayogine samya wangsula mariki |
samya dhikir Muludan ||

40.
Kang liningan sadaya nanggahi |
wanci mèh surup samya mit bubar |
rêbat parlu ing Mahribe |
jalwèstri bubar mantuk |
wênèh ana ingkang tan mulih |
santri samya lajêngan |
kewala ing ngriku |
waktu Mahrib samya salat |
kang ngimami Ki Pangulu Basarodin |
kang makmum santri kathah ||

41.
Sêsaking masjid natar pandhapi |
Sèh Mongraga asalat nèng wisma |
ngimami parèstri kabèh |
gandhok kilèn (ng)gyannipun |
samya rahab lêlagon puji |
wus praptèng bakda Ngisa |
sadaya kang wêktu |
tata wangsul ing pandhapa |
miwah ingkang wau mantuk sami prapti |
Jèngwèsthi Jayèngraga ||

42.
Lan sagarwanira datan kari |
lan pra ari sakawan wus prapta |
myang pra santri sadayane |
wus pêpakan sadarum |
santri (m)bêkta nuskah pribadi |
adan lêkas salawat |
singir dhikir Mulud |
datan mawi tarêbangan |
nulya ingkang raka (n)Jêng Kiyai Bayi |
Panurta ingkang prapta ||

43.
Wusnya panggih lan putra Mongragi |
sakêdhap nulya mêdal ing jaba |
kang alênggah samya mire |
nulya lajêng anutug |
dènnya samya dhikir Muludi |
lik-êlikan jor-jinoran || samya arêbut sru |
wong nonton arêbut papan |
datan ana mêndha bosênne ningali |
andon rêna niningal ||

44.
Tan wun ucapên kang suka singir |
kurmat nabi kita kang mustapa |
nutug saruktining gawe |
yata sang Amongngingkung |
sawusira bakda tangati |
atêsbèh ing palilah |
lan tangat tahajud |
saking langgar pasamuan |
tajug alit asimpar rêsik awingit |
kundur Sèh Amongraga ||

Jilid 7 - Kaca : 17

45.
Malbèng wisma lawan ingkang rayi |
Tambangraras lan kucumbunira |
Cênthini tansèng wurine |
miyat ing pandhapa wus |
samya bubar sêlawat dhikir |
samya mantuk sadaya |
kang rama wus kundur |
kantun ingkang darbe wisma |
Ki Suharja nèng pandhapa lawan santri |
miwah rèh-rèhanira ||

46.
Amongraga lajêng mring tilamrik |
lan kang garwa Nikèn Tambangraras |
sampun tumangkêb samire |
Cênthini tansèng ngayun |
mèpèt anèng waton patani |
sang ro datan anêndra |
mêksih mulang ngèlmu |
marang garwa Tambangraras |
Sèh Mongraga pangandikanira aris |
yayi Nikèn wruhanta ||

47.
Lamun sira anêmbah amuji |
sajatining puji kawruhana |
iku parlu makripate |
yèn durung wruh ing ngriku |
maksih tiron bae kang puji |
puji tan paja-paja |
sampurnaning kawruh |
kang garwa matur nor raga |
inggih mugi amba paduka jatèni |
ing puji kang sampurna ||

48.
Wruhanira sajatining puji |
dudu lapal kang muni ing lesan |
swara lawan kumandhange |
pan unèn-unèn dudu |
dene puji sajatinèki |
pan iya harêpira |
kang suci sumunu |
pangidhangsing kirsa juga |
ingkang datan kajêg-kajêg iku yayi |
yèn kajêg iku aral ||

49.
Samangsane aral iku yayi |
unine sami lan swara kewan |
puji gugumyahan bae |
mandhak ngèlmu têkabur |
tiwas êrak gondhange salit |
pujine tan sampurna |
malah saya luput |
lupute kang ahli tama |
nora sêdya gêmbar-gêmbor amumuji |
ngur turut tan kangèlan ||

50.
Kang mangkono puji tanpa kardi |
tan manpangat ing donya ngakerat |
sabab puji awèl-awèl |
iku yayi dènemut |
sucèkêna karêpirèki |
karêp mring kaluhuran |
mardikaning tuwuh |
iku sênêting uliya |
kang minangka kang jêmparing pasopati |
puji kang wus muslim kak ||

Jilid 7 - Kaca : 18

51.
Iya karêpira ingkang suci |
iya maha suci jatineka |
tunggal wujud ing dununge |
puguting tingal luhung |
anèng kono suhuling Widi |
wadhaganing agêsang |
yèn durung sumurup |
ing sajatining puji ka |
kadya nora asih ing uripirèki |
awèt dadya paguywan ||

52.
Tambangraras sumungkêm ngabêkti |
ing pada dêlamakaning priya |
wus kêsanggêm jroning tyase |
tan ana kang kalimput |
malah maksih kirang kang wiji |
tyas maksih ombèr longgar |
saking gênging wahyu |
tinitah wali wanita |
Tambangraras rêrasan ngilmi winilis |
sasmitaning uliya ||

53.
Pajar gidib wayahe kang wêngi |
putêr bênggala munya sauran |
kêluruk ayam arame |
burung swarèng pakswa rum |
mrak jag-jagan nèng payon muni |
èsthane lir anggugah |
marang santri Subuh |
katampèn sasmitaning mrak |
santri samya agya ngambil toyastuti |
adan ayat-ayatan ||

54.
Miwah sakwèh tajug masjid-masjid |
kanan kering cêlak radi têbah |
samya sarênti adane |
angalik-alik arum |
anênangi langêning wêngi |
tan ewah lawan saban |
saban wêktu Subuh |
mangkana Sèh Amongraga |
dènnya Subuh angimami para èstri |
nèng gandhok kilèn (ng)gènnya ||

55.
Praptèng byar enjing bakdanirèki |
samya bubar kang makmum sadaya |
samya trap sasaosane |
Sèh Mongraga sih jungkung |
tangat Luka nêm salam nênggih |
sawusira pêragad |
dènnira akusud |
kundur lênggah ing jêrambah |
sinaosan wedang dhêdharan mawarni |
Suharja nèng pandhapa ||

56.
Pan ingadhêp para lurah santri |
rare cilik nèng latar paguywan |
dolan sakarêp-karêpe |
tamburan kumarusuk |
bênthik bengkat myang cirak umbris |
gendhongan miwah jajan |
sêga ramês pincuk |
ingkang nglawatakên dara |
kinêplokan myang kêkêplok gumruh atri |
wus lumrah wong sadesa ||