Ki-demang.com : Centhini

Jilid 7 - Kaca : 138

384 Mijil

74.
Dhuh masmirah kang asarwa rukmi |
kumala di kaot |
dèn-kêpara ing ngarsèngong kene |
baya tuhu sarining rêtna di |
ambêk ta ing laki |
mirah jawatèngsun ||

75.
Praptèng pitung wêktu de tan gingsir |
bukuh ing palunggoh |
sang lir puspita atur sêmbahe |
saha majêng mring ngarsaning laki |
pinapag ing liring |
pan sarwi anggayuh ||

76.
Jarijinya panuduh pinidih |
saha ngandika lon |
ajwa kaduk tampa nahing anggèr |
sarèhning sun mênêng masku ari |
mêngko sun tuturi |
mirah jiwaningrum ||

77.
Sayêktine sun arsa apamit |
mring sira masingong |
marang Naya-ganda ing banjure |
arsa wikan wêkas-wêkasaning |
kulon wetan yayi |
êlor lawan kidul ||

78.
Aywa dadi woding tyasirèki |
andasihkên ingong |
dipun tulus sihra nah-anggèr |
pan wus mêngkono karsèngsun yayi |
pan arsa nglanglangi |
ing wong ahli wuyung ||

79.
Poma yayi wêkas-sun sirèki |
ing sapungkuringong |
manawa na Hyang Suksma karsane |
pinundhut ingsun ajal dina kir |
sirèngsun-lilani |
krama-a sirèku ||

80.
Ngulatana kakung kang prayogi |
ingkang bagus anom |
kang utamèng ing sastra ta rêke |
nora kêna babo ginagampil |
iya wong akrami |
tuwin wong (ng)guguru ||

81.
Ya mulane angguguru yayi |
milih janma kaot |
datan kêna singa wonga anggèr |
kang kalêbu ing catur prakawis |
têmên gêmi muklis |
wêkêl ingkang wungkul ||

82.
Iya iku kang prayoga yayi |
kang wênang ginuron |
guru-laki tan ana bedane |
tiwasing guru badan tan kari |
sanggonne kang cangking |
dèn-dhadhunga katut ||

83.
sarêng myarsa dyah sabdaning laki |
sumaput kang panon |
lir katujwèng sela pranajane |
dadya bawur paningalirèki |
anglir dènlolosi |
sang dyah tulangipun ||

Jilid 7 - Kaca : 139

84.
Lir pinusus bayu mring wiyati |
sungsum balung otot |
sirna kabèh pêsat ing anggane |
mênggah-mênggah aturirèng laki |
dhuh panutan-mami |
sêksènana ulun ||

85.
Datan mantra-mantra yèn angimpi |
malih ing pandulon |
amba anut tuwan saparanne |
ajur kumur-kumura ing margi |
tan sumêdya gumingsir |
nadyan têkèng lampus ||

86.
Trênyuh myarsa Ki Sèh Amongragi |
myat kang garwa ngepon |
sang dyah luluh prasêtya atine |
Sèh Mongraga angandika aris |
astanira sarwi |
narik jangga pungkur ||

87.
Yayi dèn-kaparèng ngarsa mami |
myarsakna ling-ingong |
dèn-narima dèn-waspada Nikèn |
andhang pira tyasira kalêmpit |
lsira lawan mami |
mami lan Hyang Agung ||

88.
Sira datan andulu ing kami |
wus sinung pandulon |
mring Hyang Kang Maha Sukci Nikèn |
dadya sira tan pae lan mami |
mulyaning dat jati |
tar wang-wang sawegung ||

89.
Krana kabèh iku sajabaning |
êdating Hyang Manon |
yèku mahluk yayi sadayane |
tinggal nilib panggodhaning eblis |
amblês anèng kapti |
kapitèng tyas dudu ||

90.
Têguhêna yayi tyasirèki |
dating Hyang anèng jro |
jinêmira kasuciyanane |
upamane angganira yayi |
wastra lus seta di |
cinitrèng jalêngut ||

91.
Wit winasis rèngrèngan rêspati |
trusane tan dhompo |
rapêt datan nilib tembokane |
lilin putih wêdêlane langking |
mung kewala nganti |
ing babarannipun ||

92.
Pamberating citra ingkang rêmit |
liline linorod |
nètès kabèh adining panggawe |
pantês kagêm ing Sri Narapati |
liring Narapati |
Sang Hyang Kang Maha gung ||

93.
Yèku wangsuling awon mring bêcik |
bathikan linorod |
lêwih lara kinira majade |
rasaning wedang kang molak-malik |
babaranning wali |
linorod papa gung ||

Jilid 7 - Kaca : 140

94.
Panasing Hyang kang lêwih saking gêni |
yèn mungguha abot |
luwih saking watu wukir bote |
wong kang bisa tinggal kadonyèki |
sêbab iku sirik |
asih ing sisiku ||

95.
Kang kumandêl sira ing Hyang Widi |
sinung sih kinaot |
datan ana tinimbang padhane |
pasajèngsun pamit ing sirèki |
mung sira kang sun sih |
babare ing besuk ||

96.
Bok manawa na nugrahèng Widi |
mring sira masingong |
pupusên ing driyanira Nikèn |
kapindhone sun arêp ngulati |
ring arimu kalih |
jalwèstri kawlas-hyun ||

97.
Tan wruh lamun manggih pati urip |
anandhang rarêmpon |
rêbut urip saparan-paranne |
pisah lan manira kawlas-asih |
baya datan lami |
(ng)gèn-ingsun angluruh ||

98.
Nikèn Tambangraras tan bisa ngling |
mingsêg-mingsêg alon |
marawayan drawayèng pipine |
lumuntur lir turasan waspèki |
kang raka ngarihi |
sarwi ngusapi luh ||

99.
Surat ingkang nugraha marnani |
lir wulan angayom |
sasontên mila ngimur garwane |
Amongraga rumakêt ing rabi |
rinubanan ing sih |
kadya mas tumimbul ||

Jilid 7 - Kaca : 141

385 Maskumambang

1.
Gya sinambut binêkta mring tilamsari |
ginunturan sabda |
sang dyah tan sawalèng kapti |
makum pancadriyasmara ||

2.
Lungiding turidèng rêsmi kang ginati |
makaming Aminah |
Salamah Kotijah jati |
makam Patimah Ngasiyah ||

3.
Sarira nglês bêbalung lir dènlolosi |
syuh rêmpu kalihnya |
tan karkat angganirèki |
watgata jatining uswa ||

4.
Aluwaran sang ayu sinambut ririh |
binêktèng patirtan |
pan samya ashar kadasi |
Cênthini anampa wastra ||

5.
Pungun-pungun sang ro lir sawung kapilis |
pulasing sungkawa |
angawêngi ing ngawingit |
sawusira apasatan ||

6.
Tumama malih maring tilam-wangi |
sarwi sasareyan |
kalih kulinèng jinêmrik |
mawarga milutèng garwa ||

7.
Kinêrêkêt ing ngangga sinabda manis |
Nikèn Tambangraras |
kerup ing tyas èsmu arip |
alayap kaeca nendra ||

8.
Dyan sinarèkakên munggèng langênsari |
wanci wus anggagat |
dyah kêpati dènnya guling |
wus ingapit kajang sirah ||

9.
Sang mong-wuyung nimbali santrinya kalih |
bêktane waunya |
sing Karang Ki Jamal Jamil |
lah ki santri payo lunga ||

10.
Ki Sèh Amongraga karya surat aglis |
kang tika titiga |
tiningkêm wus dèn-cirèni |
satunggal mungêl mring sêrat ||

11.
Kang satunggil ciri mungêl mring kang rayi |
Jèngrèsmi Jèngraga |
srat kang satunggil malih |
ciri mungêl mring kang rama ||

12.
Sinèlèhkên wulu uloning aguling |
sang kakung angraras |
ngling ririh kariya yayi |
manirarsa anglêlana ||

13.
Ki Sèh luhung Mongraga tumurun aris |
parèstri kang nendra |
nèng jarambah myang Cênthini |
sidhêku nèng waton tilam ||

14.
Sèh Mongraga alon mêngakakên kori |
kang anèng paningrat |
Jamal Jamil gya umiring |
mêdal kori bubutulan ||

15.
Sakathahing manuk ingon ingkang muni |
kang putêr bênggala |
prêkutut dara Parêsi |
sêndhêt unine tan sora ||

16.
Cakikèring kate bêkisar nyaririt |
isthaning wangsitan |
ajwa na asru-sru muni |
lamun kagyat kang anendra ||

17.
Sèh Mongraga kang lagya nilap ing rabi |
kadhone tyas mêlang |
amuwuhi gênging kingkin |
kang arsa nis kapalangan ||

18.
Mila samya unining pêksi aririh |
wênèh èsthanira |
bêndara wurungêna nis |
garwanta Ni Tambangraras ||

19.
Pêsthi sangêt nandhang papa gung prihatin |
pisah lawan priya |
lagya nêdhênge among sih |
lamun ngucapa mangkana ||

Jilid 7 - Kaca : 142

20.
Yata wanci wêktu Subuh dènnya mijil |
praptèng jawi dhadhah |
kèndêl satêpining kali |
asalat Subuh nèng sela ||

21.
Wus paragat dènnira asalat sami |
anulya amangkat |
Jamal Jamil tansèng wuri |
minggah palêstrèn narmada ||

22.
Wus mêsat ing pêpèrèng napak têtêgil |
nurut pêgalêngan |
pagudhèn pagagan sabin |
lampahe awirandhungan ||

23.
Pan samarga Mongraga mandhêg anolih |
katingal kang garwa |
duk tinilar maksih guling |
katon trêsnane kalintang ||

24.
Yata wau kang mahawan Sèh Mongragi |
lawan santrinira |
tan ana baya kaèksi |
eca dènnira lumampah ||

25.
Mèh raina sêmu bang ing pajar sidik |
ima malang maya |
lir lungsiring tilamsari |
drawela langêning wiyat ||

26.
Ngalèr-ngetan sêdya nut pinggir pasisir |
Hyang Surya sumirat |
kawêngan pêdhut ngampaki |
adhêming bun kang kêsrampat ||

27.
Awurahan gumêdêr swaraning pêksi |
bubut lan kêpodhang |
cingcinggoling lan srigunting |
cuciyun manyar branjangan ||

28.
Jagigèring sata-wana lir malangi |
mring kang lagya linggar |
wangsula aywa ja anis |
garwanta kawêlas-arsa ||

29.
Miwah panggrahing sawung dhusun kapyarsi |
saking pêlinggaran |
tutuhu kolik mêlingi |
lir anguwuh kang wangsula ||

30.
Byar raina sirat soroting Hyang Rawi |
mrabani têkèng rat |
ngalèbi rêngganing salir |
Sèh Mongraga dènnya lampah ||

31.
Ngancik wana têrataban anut margi |
rêstari tumama |
mêmangun manguning wingit |
wus kapungkur padedesan ||

32.
Pan angambah sasêngkan ing wana wukir |
jurang jro mangunang |
nut têmbinging lêmah miring |
kapering parung ing ngarsa ||

33.
Gêgêr mênggêr agra gugur galêgêring |
lata anggrêgancang |
lumung lumut ambêlêti |
lulut lumêkêt ing sela ||

Jilid 7 - Kaca : 143

34.
Lyah iwah silak asiluk alêngki |
kèh pala kasimpar |
parèng ing mangsa maèsi |
kawarasan ing labuh pat ||

35.
Sri panjrahing sari marururum amrik |
abra patrah wijah |
(m)bêlasah wohing gênitri |
katragan gagar sumêbar ||

36.
Bogêm bana cêmpaka dulan sulastri |
myang kang kanigara |
wilasa lan gandasuli |
aglar ingkang anggrèk wulan ||

37.
Jangga mure argula kang wora-wari |
patra mênggala myang |
landêp lawan sanggalangit |
tanjung soka nagapuspa ||

38.
Kang sridênta kalak kênanga kêmuning |
lan prabu-setmata |
mêlathi pudhak sisili |
puspa capa lan kucila ||

39.
Sang Mong-brangta napak ing sela tumawing |
tumiling mèt awan |
lir nambrama kang lunga nis |
brêmara rèrèh manguswa ||

40.
Angrêrêngih rêngu mrih ruruning sari |
lir karunanira |
kênya pinarwasèng gati |
sang mong nêngkung alênglêngan ||

41.
Tan cinatur yata kang kantun aguling |
Nikèn Tambangraras |
kêbanjur dènnira guling |
kongsi byar dènnira nendra ||

42.
Pêksi jalak cocak gulathik lan nori |
gumêdêr cêrikan |
lir mamungu kang aguling |
dingarèn dènnira nendra ||

43.
Lah wunguwa aywa kêpati aguling |
tiwas rong prakara |
dhihin pot Subuhirèki |
pindho tinilar ing priya ||

44.
Nikèn Tambangraras wungu dènnya guling |
kagyat katêrangan |
Hyang Haruna wus umijil |
myat mring kang raka tan ana ||

45.
Lir sinêmpal angganira tyas monêng nis |
êpoting wêktunya |
nyana tinilar ing laki |
ngandika mring cèthinira ||

46.
Kabêsturon têmên sirèku aguling |
Ni Cênthini sigra |
gêragapan dènnya tangi |
kinèn ngucali kang raka ||

47.
Ingucalan ing tajug panêpèn wingking |
miwah ing patirtan |
wus gêmêt dènnya ngulati |
umatur mring Tambangraras ||

48.
Tan kapangguh rakanta kula-ulati |
Nikèn Tambangraras |
duk myarsa ture Cênthini |
mitênggêng tan kêna obah ||

Jilid 7 - Kaca : 144

49.
Tyas bèriwut supêg tan ana sêtugi |
sumumpêl anênggak |
napas kabêbêg ing kapti |
cumêkik niba bantala ||

50.
Anggadêdêr ngacêcêng lir kayu aking |
Cênthini (n)jrit sigra |
ngrungkêbi padanirèki |
anangis kalara-lara ||

51.
Umyang kabèh tuwa nom parèstri nangis |
Ki Bayi Panurta |
kagyat sru swaraning tangis |
lan garwa lumajêng ngetan ||

52.
Tinigalan kang putra sangêt tan eling |
Malarsih karuna |
kêna ngapa sira nini |
têmahan sira kantaka ||

53.
Kyai Bayi bêkuh-bêkuh dènnya nangis |
gumrah jroning wisma |
kapirêng saking ing jawi |
Jayèngrêsmi Jayèngraga ||

54.
Jalu èstri lumayu marang jro prapti |
samyambung karuna |
miwah ingkang para ari |
sêntana pra santri prapta ||

55.
Pêpêk jibêg jalu èstri samya nangis |
tan wruh purwanira |
gumêdêr arung anangis |
Tambangraras tinangisan ||

56.
Para tuwa Pangulu lawan Sêmbagi |
Jumêna Jêmpina |
gênti nêmbur anjampèni |
ting salêmprot agêbrèsan ||

57.
Jro pasuwuk sêsawanan angêcuwik |
sêmbur dringo bawang |
myang toya tuli ing canthing |
miwah pra tuwèstri samya ||

58.
Anêlusur sêsalang nyènèng thi-athi |
sarya akaruna |
kang mêtik pating jarêlih |
tanpa rungwan kang karuna ||

59.
Datan kêna sinapih pating jarêlih |
Kiyai Panurta |
lngling wis wis aja anangis |
mundhak amuwuhi susah ||

60.
Nikèn Tambangraras kang dangu tan eling |
sinundhang pra tuwa |
nulya kêkêtêg katawis |
tungtum napase kêsotan ||

61.
Tambangraras nulyèngêt lara anangis |
ingkang rama sigra |
ngisêp êmbunne kang siwi |
sarwi alon angandika ||

62.
Pamulane sira kantaka kêpati |
dhenok paran sira |
binêndon lakinirèki |
utawa katiban sada ||

63.
Lawan lakinira Ki Sèh Amongragi |
dene tan katingal |
asênêtan anèng ngêndi |
paran darunaning duka ||

64.
Ni Malarsih angling lah matura nini |
dinangu ramanta |
aywa dera pijêr nangis |
sarèhêna tyasmu rara ||

Jilid 7 - Kaca : 145

65.
Tambangraras pêgat-pêgat matur aris |
manêmbah ing rama |
kawula tan sinung runtik |
myang sada tumamèng ngangga ||

66.
Datan wontên dêdukanipun sakêdhik |
(n)Jêng rama putranta |
tan antuk lamun ngulati |
de kang dadya wod tyas amba ||

67.
Putra tuwan lamun kawuwus sayêkti |
linggar ing sasana |
ngêlalu anglalana nis |
tan wrin paranning kanêngan ||

68.
Duknya ratri dènnya ngikis sabda wingit |
adrêng kawularsa |
tumutur tan dèn lilani |
sawusipun pranèng basa ||

69.
Samya layap sakarongron lawan mami |
manawi punika |
sèstu lir linge duk ratri |
de puwara datan ana ||

70.
Kyai Bayi anjêtung tan kêna angling |
miwah sadayanya |
samya gêgêtun tan sipi |
myarsa ture Tambangraras ||

71.
Yata wau kucumbu cèthi Cênthini |
duk wau kalanya |
atrap wiwal ing guguling |
myat thika nèng soring bantal ||

72.
Tigang thika Cênthini kagyat ningali |
anulya ingalap |
ingaturkên ing (n)Jêng Kyai |
Ki Bayi gupuh ngandika ||

73.
Iku apa kang sira turkên ing mami |
wus katur tinampan |
putra ri samya ngungsêgi |
yun myarsa bukaning sêrat ||

74.
Kyai Bayi ningali alamatnèki |
marang Tambangraras |
satunggil mring rayi kalih |
satunggil marang kang rama ||

75.
Dyan binuka sastrane pegon angrawit |
pan winaos sora |
ungêling srat angalap sih |
yayi Nikèn Tambangraras ||

76.
Manira mit kariya bêktiyèng Widi |
kang mutlak ing bengat |
kang mapu(?) ing Suksma jati |
sun lêlana andralaya ||

77.
Angulati marang kadangira yayi |
kang padha anglunga |
kaboyong kalane jurit |
duk bêdhahe Sukaraja ||

78.
Binoyongan marang Naya-ganda sami |
marmèngsun nrang papa |
anggawa arinta kalih |
wusana pisah lan ingong ||

79.
Yayi sira kang tawakup mring Hyang Widi |
dèn-narimèng titah |
ragèngsun srahêna Widi |
sêdyèngsun pan nora lawas ||

80.
Kyai Bayi Panurta (m)barêbês mili |
mamacane magag |
marêngkak sêrêt tan titis |
kadho kadhot tyas kandhêhan ||

Jilid 7 - Kaca : 146

81.
Jalu èstri sadaya samya anangis |
netra tan ana sad |
bêmbêng kumocor luh mijil |
myang Jèngrêsmi Jayèngraga ||

82.
Tingal abang lir Hyang Haruna umijil |
bungkak marawayan |
tyas koncatan lir piningit |
suka cipta kinanthinya ||

386 Kinanthi

1.
Kang sêrat satunggilipun |
pinaringkên putra kalih |
Jayèngrêsmi anupiksa |
Jèngraga tumut nungkuli |
winaos sinukmèng driya |
samun tan katarèng lathi ||

2.
Pangaksamanta kang maklum |
yayi kang langgêng pupuji |
pupusing angga toh jiwa |
tanpa dharat tanpa tasik |
tan kêlêm datan kumambang |
misesa anèng pribadi ||

3.
Kadya antiganting sawung |
ingêrêm titising wiji |
narna cumaning kasidan |
dadya wuk maring kêjatin |
nikmat rasaning galinggang |
kang muhung brangti Hyang Widi ||

4.
Têgêse kulinèng luhung |
tan milih ênggon sawiji |
nèng jamaning kasamunan |
pasêmoning kang ahli wis |
Jayèngrêsmi Jayèngraga |
lir pinancas tyasnya kalih ||

5.
Ungêling srat mring ramèbu |
pan anor ing atur bêkti |
nuwun sokuring pandonga |
kagalatan ing pangikis |
tan kobêr atur uninga |
kawula limput ing wingit ||

6.
Karsaning Sang Kang Maha Gung |
amba pinulah ing kêlir |
winayang ing kawuyungan |
marang Hyang Kang Maha Luwih |
mangênês ing kaênêsan |
narah kumambèng wanadri ||

7.
Inggih pintên bangginipun |
ramèbu myat anggamami |
mugi sokur ing Hyang Suksma |
tulusing amal kang salih |
sindhêkah jariyah pitrah |
kang mêlêng mumulang pakir ||

Jilid 7 - Kaca : 147

8.
Ki Bayi kalangkung ngunngun |
ngêlus-êlus jènggodnèki |
kang srat tiningkêm kewala |
anjêtung tan kêna angling |
sarwi nênggak-nênggak waspa |
angling angrês-rêssi kapti ||

9.
Iya ta lah kang linuhung |
astakpirulah halalim |
sun sidhêp nora mangkana |
dene tan pracayèng kami |
sadaya susah ing driya |
Nikèn Tambangraras nangis ||

10.
Wus tetela sang dyah ayu |
yèn ingkang raka lunga nis |
têbah jaja sambat pêjah |
kalara-lara anangis |
sadaya ambyung karuna |
jalwèstri langkung prihatin ||

11.
Ki Panurtèmêng ing kalbu |
lah uwis mênênga sami |
padha pupusên tyasira |
takdir karsaning Hyang Widi |
wedaning kawula êngam |
tanpa wêkas gung prihatin ||

12.
Wus mênênga sira gêndhuk |
ywa pijêr (ng)giyêng anangis |
arahêna maring Hyang Sukma |
kandêlna tekadirèki |
aywanggung siranggêng brangta |
ala kang tinêmu nini ||

13.
Wis wis kabèh ywa kapiluh |
kewala muliha sami |
aja na prihatin dahat |
maring kang alêlana nis |
kang padhenak nambutkarya |
lawas enggale pan mulih ||

14.
Malah kang jumurung sokur |
sapakolèh muji dhikir |
nyêlamêtna lan sidhêkah |
kang lunga lawan kang kari |
ya kang padha duwe trêsna |
kang lagya nis ing prihatin ||

15.
Ingkang liningan umatur |
sandika jalu lan èstri |
samya pamit wus linilan |
gya mundur bubaran mulih |
sadaya sowang-sowangan |
tan cinatur kang gung kingkin ||

16.
Yata wau kang anglangut |
ngalèr-ngetan wus pasisir |
sira Ki Sèh Amongraga |
lan santrinira kêkalih |
tan arsa mampir padesan |
umahas ing wana wukir ||

17.
Ngambah jurang pèrèng parung |
parang rong miring kapering |
pring ori anggrit garotan |
gumêrit katiyup angin |
mawor krisiking cêmara |
tampêking kalingan aking ||

18.
Ngrapak kapidak kumrusuk |
sêmpal gumropak pang garing |
gigal papal kapalêsat |
sumyur lir jamak binênthik |
kabênthak palêthoking pang |
ngrêbatang ngalangi margi ||