Ki-demang.com : Centhini

Jilid 8 - Kaca : 106

57.
Suprandene eca dhikir |
tan etang lara sinêngka |
saking kadêrêng karêpe |
batine kaya-koyo-a |
wus luput ing duraka |
olèh gegeyongan guru |
bisa nuduhkên sawarga ||

58.
Mila sakathahing janmi |
sêdya andhêm karêm nyabat |
tan wruh sinulap kawruhe |
cinathok pangrasanira |
gunane Jamil Jamal |
ngêmpakakên ngèlmu Canthung |
wong desa asalang-tunjang ||

59.
Wus lêpas lampahirèki |
rêrêp kadalon sakêdhap |
anganti wulan (n)dadare |
anèng lêlêngkèh tunggangan |
ing ardi Jakatuwa |
santri sèwu-wolungatus |
anggêbèl ngêbêki paran ||

60.
Samya babêthak ngratêngi |
wus matêng samya mêmangan |
sapundhuhe dhompolane |
tan ana kang kaliwatan |
sawusira mangkana |
samya bubuka sadarum |
rahab anggayêr kêpala ||

61.
Sawusnya mangkana sami |
antara wijiling wulan |
sigra umangkat lampahe |
ngidul-ngilèn ngambah wana |
pêjatèn grêng rungkudan |
wana Giring sapêngidul |
sapêngalor pêngulonnya ||

62.
Tandhês wukir Imagiri |
parêng sukuning kang wetan |
ardi Sakêthi pungkase |
Imagiri wêkasannya |
yata ingkang lumampah |
santri kwèh gumêr-gumuruh |
wor gora alun samodra ||

63.
Wus mêdal saking wana writ |
ngambah alas tarataban |
bêbangkan gumuk parêdèn |
alas grengseng garêmbêlan |
liwat desa ing Mula |
myang desa ing Gunung-puyuh |
ing Panitèn Jati-wêkas ||

64.
Ing Sêmamar Wanasari |
ing Taruka Kêlampeyan |
rêrêp anèng ardi Cêlor |
ing wanci pajar sidik byar |
santrinira malatar |
lajêng abubuka junun |
war-wêr angguyêr kêpala |
angèl margine mring guwa ||

65.
Samya kalêngêr (ng)gulinting |
gêlasran lir binabadan |
blag-blêg saujur-ujure |
wus dangu antaranira |
kang samya nênggak napas |
nulya tangi ting badhêngul |
laju samya abêbêthak ||

Jilid 8 - Kaca : 107

66.
Yata Ki Sèh Amongragi |
alon dènnira ngandika |
Gorajati sun-têtakon |
iki ing ngêndi arannya |
umatur kang liningan |
ardi Cêlor namanipun |
guwane kang kidul-wetan ||

67.
yèn mangkono Gorajati |
aywa mulih myang Magora |
sarèhna dhingin nèng kene |
manira ayun anjajah |
patilasing pratapan |
Wrêgajati lan sirèku |
si Jamal Jamil kariya ||

68.
Momong sabat santri-santri |
manira ayun tirakat |
samya sandika ature |
dyan umangkat piyambakan |
anjajah patilasan |
santrinira kang tut-pungkur |
kêkalih tan kêna pisah ||

69.
Wrêgajati Gorajati |
karsanira Sèh Mongraga |
lumêbêt ing guwa Cêlor |
sadintên-sadalu dènnya |
anèng sajroning guwa |
langkung rêpit silukipun |
nulya mêdal saking guwa ||

70.
Laju ngalor mring wanadri |
guwa Manganti pinaran |
ardi alit pinggir lèpèn |
èpèn Oya ingongkangan |
lêlawanganing guwa |
majêng ngalèr-ngilèn sintru |
kêtalib pangoling sela ||

71.
Lêgok longkanganing kali |
kali Oya cêlangapnya |
kang kidul têmbing bambinge |
tumawing ngungkuli toya |
ngisoring lawang guwa |
ulêkan toya anêkung |
angèl margine mring guwa ||

72.
Maripit anurut bambing |
kang pinanjat ginujêngan |
wau ingkang mongol-mongol |
yata Ki Sèh Amongraga |
tan wang-wang sungiling lwah |
anjurang trêjungnya kêdhung |
lon-lonan dènnya tumama ||

73.
Angayut oyod inapti |
wus prapta lawanging guwa |
ningali pasang rakite |
pantês dadya pasênêtan |
dinulu alimutan |
Sèh Mongraga sigra laju |
santri loro ruruncungan ||

439 Pocung

1.
Yata wau Sèh Mongraga dènnya masuk |
lawan santrinira |
anèng ing guwa Manganti |
jroning guwa mulêg ganda rum angambar ||

2.
Sèh Mongluhung sasmita mring santrinira |
samya anoraga |
ing sêmu sampun andugi |
limutira ing guwa sêmada padhang ||

Jilid 8 - Kaca : 108

439 Pocung

3.
Rakitipun sajroning guwa apatut |
sela blêg kewala |
gogodhagane pêsagi |
pan sisinggêt ing têngah kori sajuga ||

4.
Wiyaripun mung sasêta sapandhuwur |
nulya linêbonan |
langkung pêtêng anglimputi |
pan sêsangat wus antara saya padhang ||

5.
Pan kadulu jroning guwa wênganipun |
ingkang kidul-wetan |
wontên toya anaritis |
sanginggiling kumênclèng tibèng bêlikan ||

6.
Kilènipun wontên sela-gilang alus |
kandêle sa-asta |
rong dhepu panjangirèki |
wiyaripun sabêlah kang sela-gilang ||

7.
Yata wau Sèh Mongraga duk andulu |
tilasing gêdubang |
maksih têlês durung aking |
nèng jêrambah larasan sêmprit rong lêmbar ||

8.
Lawan susur sajêbug têmbako alus |
myang têgêsan sadak |
anjrah pugutan lir sari |
kadya dèrèng kang mucang nis ing sasana ||

9.
Gandanipun saya mulêg marbuk arum |
anduk jêjêbadan |
sumrêbêt ratus kasturi |
Sèh Mongraga ririh dènnira ngandika ||

10.
Lah ya iku ana tilasing ngaluhung |
sirating pamucang |
mêksih mukêt sun-tingali |
santrinira mêlongok matur norraga ||

11.
Alon matur bisik-bisik wartinipun |
ing guwa punika |
sring-asring dipun-têdhaki |
inggih marang ing kangjêng sinuhun sultan ||

12.
Milanipun ing guwa Manganti nêngguh |
tan kambah ing janma |
kang dhingin dhasare wingit |
kaping kalih linarangan mring kang ngrêksa ||

13.
Sababipun pan inggih mênika wau |
asring tinêdhakan |
marang kang darbe nêgari |
lamun botên punika marêngi têdhak ||

14.
Tandhanipun kêtawis ganda marbuk rum |
apa mangkonoa |
kawula dugi mênawi |
nadhan ya-a manira angalap bêrkah ||

15.
Pan rong dalu Sèh Mongraga anèng ngriku |
tan susah we kadas |
nèng sela-gilang amupit |
pamaguting rasa têlênging kamulyan ||

16.
Tyas pinutu ing tanajul-tarki-nipun |
marang kajumbuhan |
dhauping kêdhap pinusthi |
ing pangaksi sisikuning Ngèksiganda ||

17.
Supaya sung wêwaton jalaring rampung |
pungkasing kasidan |
mêngkana abuntu budi |
budi tungtum nyamplêng tan karasa-rasa ||

18.
Angganipun mitênggèng antêng lir watu |
pan antaranira |
rong dina tan obah osik |
Wrêgajati Gorajati nora têbah ||

Jilid 8 - Kaca : 109

19.
Anèng pungkur ngadhêp kang lagya manêkung |
sawusnya mangkana |
wanci bakda Subuh enjing |
Sèh Mongraga ririh maca salam bakda ||

20.
Lingira rum Mongraga mring santrinipun |
lah payo umêdal |
saking ing guwa Manganti |
santrinira karo amatur sandika ||

21.
Nulya mêtu saking kori têngah wau |
santri nolèh wuntat |
pêtêng malih anglimputi |
namung kori jawi katon mêlong padhang ||

22.
Yata wau Sèh Mongraga praptèng pintu |
wus mijil sing guwa |
malipir pipining bambing |
lampahnya lon (n)dulur anjurudêmungan ||

440 Jurudêmung

1.
Yata wau Sèh Mongraga |
laju ngalèr lampahipun |
nabrang Oya karsanipun |
ngalèr-ngilèn mring Maladan |
wisan-gawe praptanipun |
wontên watu itêm gêngnya |
kêkalih bundêr sagênuk ||

2.
Nangsang kadya sinalangan |
ing oyot mandira agung |
sela-lus kadya parunggu |
ngandhap sitinya mêlatar |
sumilak rêsik kêlangkung |
lir kambah janma andina |
kayoman ing wrêksa agung ||

3.
Tan ana kaleyangira |
winêtara agêngipun |
witing wrêksa rolas prangkul |
rakit tambining mandira |
lir kêkobong tilam-arum |
têngah sela sumayana |
alus kadya akik wulung ||

4.
Kanan kiri anjêrambah |
pêtêng kinubêng ing sulur |
tataning tambing barukut |
awiwara kadya guwa |
tambining oyot nyakêdhung |
ngêthuwêng têpung nyêlangap |
sitinya angêtuk ranu ||

5.
Tambi lir windoning sêndhang |
awêning toyanya agung |
kalangkung asri asingup |
Sèh Mongraga myat karênan |
ing Maladan rakitipun |
nulya tumamèng (ng)gigilang |
sênêt sadintên sadalu ||

6.
Enjing mijil sing (ng)gigilang |
nèng oyod tumpang alungguh |
ana wong sawiji rawuh |
ngêthuyuk kêpara tuwa |
saking dhusun ing Parumpung |
Baulapa namanira |
mrêpêki amundhuk-mundhuk ||

Jilid 8 - Kaca : 110

7.
Prapta trapsila mangarsa |
Mongraga ngandika arum |
paman ing ngêndi sirèku |
lawan sapa arannira |
ingkang liningan umatur |
kawula pun Baulapa |
dhusun kawula ing Ngrumpung ||

8.
Kang têtangga ing Maladan |
won-awon jru-kuncinipun |
pundhèn Maladan puniku |
Sèh Mongraga angandika |
manira tanya yun wêruh |
critanira ing kuna |
ing Maladan adatipun ||

9.
Umatur Ki Baulapa |
lamun paduka andangu |
ing Maladan adatipun |
sela undhi sayêmbara |
sintên kang kuwat anjunjung |
kang sela nèng pasalangan |
manggul ngubêngi wrêksa gung ||

10.
Dèn-kongsiya têpung-gêlang |
utawi mubêng ping têlu |
winangsulakên ing (ng)gwannipun |
tinêkan barang sinêdya |
lamun tan kuwat anjunjung |
pan lêpat ingkang sinêdya |
yèn kuwat tuhu anggambuh ||

441 Gambuh

1.
Mangkana adatipun |
tiyang tirakat ngriki puniku |
kêdah sayêmbara pratiknya (n)janjèni |
punapa sadyanipun |
tatanèn dagang buburoh ||

2.
Kang sêdya sugih ngèlmu |
sugih donya miwah waris wayuh |
sugih sunu kang sêdya dadi priyayi |
kang amrih mênang prang pupuh |
kang sêdya durjana kang wong ||

3.
Sanadyan ambuburu |
sato pêksi barang kang kinayun |
anggêr kuwat anjunjung kang watu undhi |
sampun makatên puniku |
wus luluri praptèng mêngko ||

4.
Dene kang watu wau |
duka dalêm pan sampun kadyèku |
dadya sayêmbara ingkang watu undhi |
katrima sasêdyanipun |
tan ana ingkang malendo ||

5.
Kawula kang têtunggu |
anaidi wong kang darbe kayun |
lamun wontên inggih kêdhik kalih kêdhik |
sêkadar wêjananipun |
panêbase jambe suroh ||

Jilid 8 - Kaca : 111

6.
Pun bapa criyosipun |
duk jênate pun kaki rumuhun |
angladosi Jêng Panêmbahan Mêtawis |
Senapati dènnya nêkung |
nèng ngriki Maladan manggon ||

7.
Anèng gigilang ngriku |
dènnya sumungku pan tigang dalu |
pun kaki ingkang ngladosi dupa-mrik |
tanpa kanthi sang aulun |
kèh tan nyana lamun katong ||

8.
Mongraga ngandika rum |
yèn mangkono Maladan puniku |
tilasnya Jêng Panêmbahan Senapati |
aran kang sinuhun-suhun |
wong ngalap bêrkah kemawon ||

9.
Sawabe kang linuhung |
lah paman Baulapa sirèku |
wus kariya sun laju anutkên kapti |
Ki Baulapa umatur |
punapa sampun ambopong ||

10.
Sela undhi puniku |
Ki Sèh Amongraga mèsêm muwus |
nora susah anjunjung kang watu undhi |
ngalap bae bêrkahipun |
kang karya tilas kinaot ||

11.
Panrimèngsun wus cukup |
Baulapa sumangga turipun |
sawusira kariya andum basuki |
sun arsa nutukkên laku |
amêgat sih Sèh Mongkaot ||

442 Mêgatruh

1.
Kang liningan tumungkul alon umatur |
lamun parêng sang apêkik |
kawula sumêdya tumut |
Sèh Mongraga ngandika ris |
ya paman sokur kemawon ||

2.
Nulya mangkat Sèh Mongraga laju ngidul |
dadya têtêlu kang ngiring |
Baulapa anèng ngayun |
sêdya kampir ing Drêkaki |
kêdhunging Oya anyarong ||

3.
Ingudhunan pinggiring kali tumurun |
kathah ulame kaèksi |
tan liyan tambra lit agung |
liwêran kèh tanpa wilis |
ambubul mêdal saking rong ||

4.
Sèh Mongraga ngandika mring santrinipun |
anèh têmên kêdhung iki |
banyune ngisor lan dhuwur |
padha buthak banyu putih |
mung sakêdhung bae nyarong ||

Jilid 8 - Kaca : 112

5.
Baulapa iki paran marmanipun |
kali Oya ing Drêkaki |
dene tan buthak kang ranu |
beda kang ngisor myang nginggil |
Baulapa matur alon ||

6.
Duka dalêm mapan wus kang wau-wau |
kêdhung Drêkaki awingit |
tan ana kang purun-purun |
tan ketang wadêr sanyari |
sintên kang mêndhêt wurung wong ||

7.
Lajêng edan têrkadhang kang apês lampus |
mila tan wontên kang wani |
anjawi kangjêng sang ulun |
inggih kang darbe nêgari |
yèn karsa mundhut ulam-loh ||

8.
Gih puniku ing Drêkaki ulamipun |
mundhut kalih wontên kalih |
mundhut pitu wontên pitu |
mundhut kathah wontên inggih |
kathah ulame kang katon ||

9.
Liya saking pundhutan dalêm puniku |
tan kenging tiyang ngêpik-pik |
apan angkêre kêlangkung |
inggih pun kêdhung Drêkaki |
langêning ratu kinaot ||

10.
Pan puniku prênah pinarakanipun |
nanging tan wontên udani |
tinarka wong awon nganggur |
sêring klampeyan sauwit |
Sèh Mongraga ngandika lon ||

11.
Manira yun payo marono alungguh |
ngalap bêrkah sang winingit |
gya minggah ing bambing wangsul |
santri titiga tan kari |
anèng sandhaping kakayon ||

12.
Pan sadintên-sadalu dènnya nèng ngriku |
byar enjing umangkat aglis |
nabrang Oya lajêng ngidul |
ngambah wana jurang ardi |
nut agiraning lêlêmpong ||

13.
Pawukiran alit-alit ting pacucu |
lêstari lampahira ris |
laju mring pasisir kidul |
santrinira tansèng wuri |
kang kinanthi lêlana ndon ||

443 Kinanthi

1.
Yata wau lampahipun |
Mongraga praptèng pasisir |
ardi Bungas pagêbyugan |
pawukiran alit-alit |
raryan anèng ardi Bungas |
pagêbyuganing jêladri ||

Jilid 8 - Kaca : 113

2.
Ardi Putri wastanipun |
watu-karang parang-curi |
bintara lawan kucila |
tan ana liyane kang wit |
lambunging ardi gumrajag |
umili nêmpur mring kali ||

3.
Kali Kolor tan patya gung |
alit anjog ing jêladri |
sami grajagan sing arga |
nut lêmpitan suku ardi |
kêpagol pongoling sela |
gumarujug (n)jog jêladri ||

4.
Sandhaping grojogan ranu |
wiwara guwa awingit |
kagêbyug alun sêgara |
dadya guwa tan kaèksi |
lamun yèn alun nuju rat |
katon guwane sing nginggil ||

5.
Ki Baulapa umatur |
punika wontên guwa writ |
tan kenging kambahing janma |
winastan guwa Songpati |
saking èwêding kang marga |
kapêpêtan ngandhap nginggil ||

6.
Ngandhap alun samodra gung |
ing nginggil grojogan kali |
punika ingkang sênêtan |
Ki Agêng ing Bêngkung nênggih |
tan wontên tiyang kang bisa |
mariki marang Songpati ||

7.
Pan amung Ki Agêng Bêngkung |
Sèh Mongraga ngandika ris |
Ki Agêng kang sira pajar |
ing ngêndi sasananèki |
ana wong amara-tapa |
pira wayahe kang janmi ||

8.
Kang liningan lon umatur |
Ki Agêng Bêngkung puniki |
inggih sujanma martapa |
anèng ardi Imagiri |
sêjatinipun punika |
Kangjêng Sultan ing Matawis ||

9.
Jêng Sinuhun Sultan Agung |
puruitèng Imagiri |
yèn wus dènnya siniwaka |
kukuwu nèng Imagiri |
asênêt nèng kasamunan |
wana ing Bêngkung Magiri ||

10.
Anama Ki Agêng Bêngkung |
tanpa kanthi dènnya nêpi |
anungge nêkung priyangga |
tan ana ingkang udani |
kadhang tiyang padhusununan |
kang uning satunggil kalih ||

11.
Tan wruh yèn puniku ratu |
Sultan Agung ing Mêntawis |
tan mantra-mantra narendra |
pêngagêm tuwin kang warni |
lir saluguning pandhita |
kêpara sêpuh akaki ||

12.
Sanès dede kaotipun |
lawan yèn miyos tinangkil |
bagus tan kêna ing tuwa |
taruna cahya nêlahi |
(n)Jêng Sultan ing Ngèksiganda |
kalangkung sakti awingit ||

Jilid 8 - Kaca : 114

13.
Sèh Mongraga ris amuwus |
abdine kangjêng sang aji |
paran tan ana uninga |
mring ahline sri bupati |
Baulapa aturira |
inggih tan wontên udani ||

14.
Wontên satunggal rannipun |
Tumênggung Wiragunèki |
kang asring-asring umarak |
mring Kyagêng Bêngkung Magiri |
yèn dhangan karyaning nata |
lajêng mring Bêngkung pribadi ||

15.
Tanpa rewang praptanipun |
marêk marang sang palinggih |
pan winulang rèhing praja |
patrap ngawulèng narpati |
Ki Ageng Bêngkung sihira |
sring binêkta mring Songpati ||

16.
Tuwin maring liyanipun |
pêtilasan sadayèki |
pasisir wukir wanarga |
sakèh kang wêrit awingit |
Ki Tumênggung Wiraguna |
kikinthil datan mangêrti ||

17.
Marang Ki Agêng ing Bêngkung |
puniku yèn narapati |
Sèh Mongraga lon ngandika |
saking wingitirèng aji |
ratu agung Waliyullah |
anggêlar kêramat aib ||

18.
Pan iku ana satuhu |
paribasaning pralambi |
sêrati tan wruh dipangga |
kêmasan tan wruhing rukmi |
kang dadya Ki Wiraguna |
tan wêruh ratu kininthil ||

19.
Mangkana malih amuwus |
payo masuk ing Songpati |
ing di margane mring guwa |
guwa kasaban ing warih |
mangke kalamun alun rat |
kêdah rikat lampahnèki ||

20.
Nanging ta manawi dipun |
guwa punika abisi |
angling nadyan mangkonoa |
narah marang sang linuwih |
manira angalap bêrkah |
witne sukur wah utami ||

21.
Sigra masuk Sèh Mongluhung |
lan santrnira tan kari |
wus prapta sajroning guwa |
sumringèh ketampêg warih |
alun ngêsuk ing jro guwa |
rakiting guwa writ wingit ||

22.
Pan sela itêm sauyun |
apêtêng dalêm nglimputi |
tan pati wiyar godhagnya |
antara dangu sakêdhik |
ngrêrêmêng sêmada padhang |
wontên kori kang kaèksi ||

23.
Ting palongo samya pintu |
kanan kiri miwah nginggil |
patuting kori akathah |
kang benjo bundêr pêsagi |
têludhag undhak-undhakan |
sakilan wiyaring kori ||

Jilid 8 - Kaca : 115

24.
Lus-lusan apatut-patut |
dinuga tan sêdhêng janmi |
lan wontên satunggal lawang |
anèng sor marêp manginggil |
patute kadya kaluwat |
ngêluwêng angraras-ati ||

Jilid 8 - Kaca : 116

444 Mijil

1.
Sèh Mongraga nèng guwa Songpati |
jênêk tyasira non |
lir tan nyipta umijil sing (ng)gonne |
linging driya layak (n)jêng sang aji |
jênêk nèng Songpati |
patilasanipun ||

2.
Angandika mring santrinirèki |
lah cobanên kono |
lêbonana lawang guwa kabèh |
paran cêthèk lawan jêronèki |
Wrêgajati aglis |
Gorajati masuk ||

3.
Nora sêdhêng awak dèn-ring-ngiring |
ganti-ganti wong ro |
pinêksa-pêksa tan sêdhêng kabèh |
winaratan kori kanan-kering |
myang kang ngisor dening |
sangêt sêsakipun ||

4.
Sèh Mongraga sigra anglêboni |
kori kang mangisor |
apan sêdhêng kewala anggane |
pan kêpara logro wus lêstari |
glis wus tan kaèksi |
amblês ing asamun ||

5.
Santrinira katri anututi |
tan ana sêdhêng wong |
saya mingkup lawang pangrasane |
Baulapa lawan Wrêgajati |
miwah Gorajati |
dadya samya tunggu ||

6.
Sèh Mongraga dènnira umanjing |
jro guwa mangisor |
tri ari tan ana wêkasane |
ngampat nètèr nunjêm marang bumi |
nut pangol sela-lit |
kang samya mandhukul ||

7.
Wusnya tigang dalu tigang ratri |
Mongraga anèng jro |
wontên pangol sela lus agêdhe |
kandhêg rarywan nèng riku alinggih |
angaringkên kapti |
tapakur pitêkur ||

8.
Asru pêtêngira anglimputi |
angganya tan katon |
pampêt ilang sirna waranane |
datan ana lilabing pangèksi |
sira Sèh Mongragi |
ngikis raosing hyun ||

9.
Mathêt kaênêngannya tan mosik |
swuh tyasira mansoh |
nir tan ana labêt saciptane |
camplêng komplang angganya ngalithik |
wus datanpa kardi |
kantun ing alimut ||

10.
Tigang Subuh layaping awingit |
ngêningkên pandulon |
ing antara sajroning panane |
ana sabda tanpa swara (n)dêling |
waliya ywa lari |
dudu jalaripun ||

11.
Narendra gung Ngèksiganda pasthi |
karya jalaraning (n)don |
nir tang ing rèhira wus barêsêh |
pan sêsangat sangêting mèmèti |
ngangrêm ing Songpati |
mèh panêtêsipun ||

12.
Sèh Mongraga dènnira tarêki |
tanajulira lon |
wus mangkana nisirèng amêne |
angalêsêd dènnira alinggih |
micorèng jro galih |
ki apa tan uwus ||

13.
Mèksi amblêng kang luwêng Songpati |
anunjêm maring sor |
sapa ingkang bisa ngandhasake |
baya namung (n)Jêng Sultan Matawis |
ingkang wus linêwih |
wasis ing rèh samun ||

14.
Pan mêngkana Ki Sèh Amongragi |
dènnira nèng kono |
dadya nêm ari rêke lawase |
tyasira wus tuntas ing pangaksi |
gya wangsul manginggil |
nut watu mandhukul ||

15.
Pamanjatira dadya tri ratri |
mijile saking jro |
prapta panggya kalawan santrine |
Baulapa lawan Wrêgajati |
Gorajati sami |
sukanirèng kalbu ||

16.
Baulapa aturira aris |
amba gung kuwatos |
kantos sangang dintên ing lamine |
(ng)gèn-paduka sênêt nèng jro bumi |
mangke sampun mijil |
langkung sukur-sukur ||

17.
Ambakipun amba tiyang ngriki |
yêktinipun tan wroh |
ing Songpati pan dèrèng marang ke |
suwêg lawan paduka puniki |
lamun nguni-uni |
ing pawartosipun ||

18.
Sèh Mongraga angandika aris |
pan iku luwih jro |
lakon têlung dina mudhun bae |
durung kandhas maksih anglèng bumi |
sun rêsêp tri ratri |
gya manira wangsul ||

19.
Manjat têlung dina prapta iki |
wong têlu anjomblong |
myarsa Sèh Mongraga andikane |
angling malih lah wus payo mijil |
sing guwa Songpati |
kang liningan gupuh ||

20.
Pan umiring ing Sèh Amongragi |
wus mêdal saking jro |
ngantya rading alun samodrane |
glis lumaris napak parang curi |
nèng parung pasisir |
sang anom nèng ngayun ||

Jilid 8 - Kaca : 117

445 Sinom

1.
Yata Ki Sèh Amongraga |
ingadhêp santrinya katri |
nèng sandhaping wit kucila |
mêmêntèr sumuking rawi |
andhikanira aris |
ing êndi malih kang samun |
guwardi pêtilasan |
kang liningan matur aris |
inggih kathah kewala kang tilas-tilas ||

2.
Lajêngipun sapangetan |
kang samya wêrit awingit |
mapan akathah punika |
guwardi ing wana Giring |
datan wontên kang nglangkungi |
kadi kang paduka jujug |
Manganti ing Maladan |
pun Cêlor lawan Songpati |
mung punika guwa kang gawat kaliwat ||

3.
Yata malih angandika |
hèh Baulapa sirèki |
wus sun-trima lakunira |
tuduh tumutur ing kami |
nuli andum basuki |
sun-arsa laju lumaku |
marang ing Kanigara |
Baulapa matur aris |
pan kawula kêdah andhêdhèrèk lampah ||

4.
Tan nêdya mantuk mring wisma |
kawula adrêng tut-wuri |
Sèh Mongraga lon ngandika |
lah ya wus sokur sirèki |
anut wong kawlas-asih |
lan sira sun-lih aranmu |
Darmajati prayoga |
matur nuwun kang sinung sih |
dan umangkat mring Cêlor pondhokanira ||

5.
Kyai Guru Jamil Jamal |
nèng Cêlor ingkang winarni |
sêlawe dina dènnira |
tinilar ing Sèh Mongragi |
saya wêwah kang santri |
akarya têtarub agung |
ambanjêng langkung wiyar |
kang ara-ara aradin |
ing lalêngkèh ardi Cêlor kaèbêkan ||

6.
Têratag tarub bêlarak |
angêndhêng sing grêng toya sri |
wiyarira winatara |
têlung pambêdhil pêsagi |
santrinya jalu èstri |
apan wolulikur-atus |
têngah wisma gonjongan |
pan joglo agêng winêlit |
kang minangka masjid lamun Jumungahan ||

7.
Kalangkung mukti wibawa |
Kyai Guru Jamal Jamil |
sinêmbah ing santri kathah |
kêndhurinya sabên ari |
ratri ojrat kêndhuri |
alêlagon sru gumuruh |
emprak agêgabusan |
pangeram-eram angênting |
sadaya wong desa-desa kagawokan ||

8.
Byar enjing sami bubuka |
ramya dènnya mênggak dhikir |
kalêngêr pating sulayah |
saujure tumpang tindhih |
jalu kalawan èstri |
wor-winor carub matimbun |
kang katon jroning pana |
tan ana wênèh kaèksi |
mung Sèh Amongraga nèng dhampar ingayap ||

Jilid 8 - Kaca : 118

9.
Kinêbutan kering kanan |
andum nuduhkên swargadi |
ngapura donya akerat |
mring kang samya buka dhikir |
satangine anangis |
kêpengin kalangkung ngungun |
nuli munggah ing swarga |
swarga gadhanganirèki |
amêsthèkkên uripe luput duraka ||

10.
yèn sore samya jaranan |
wêlulang myang tampah tampir |
kayu miwah wilah panah |
solèt irus enthong ilir |
kang samya dèntunggangi |
bêng-ubêngan jroning tarub |
sirigan congklangan |
obah dhadha malang-kêrik |
lênggut-lênggut angalênggak langak-langak ||

11.
liyêr-liyêr netranira |
ambêcu tan ana angling |
tingale salin pangrasa |
lir wong anglilir angimpi |
pangrasane nunggangi |
jaran sêmbrani umabur |
ngayêngi awang-awang |
andulu sawarga adi |
patamanan samya ngunguwung sarwendah ||

12.
Kitri-kitri amangkawa |
prêdapa ambalêrêngi |
samya rinamês ing jaran |
sêmbrani kang mêmangani |
santri bungah kêpati |
pangrasane lir satuhu |
yèn wus tutug mangawang |
samya niyup mudhun sami |
dheyang-dheyang mudhune anglêr kapenak ||

13.
Lamun jog praptèng bantala |
byar pandêlêngannya salin |
mulih pandêlêngan saban |
turangga mulih lir nguni |
samya lungguh mangarsi |
asila kapang atêpung |
nèng ngarsane gurunya |
Jamal Jamil kang siniwi |
tan winuwus yata wau ingkang prapta ||

14.
Ki Ageng Sèh Amongraga |
lawan santrinira katri |
Ki Wrêgajati kalawan |
Gorajati Damarjati |
Wrêgajati wèh uning |
lamun Sèh Mongraga rawuh |
gupuh kang dhinawuhan |
amêthuk kang lagya prapti |
para lurah santri samya tumut mapag ||

15.
Wus tundhuk andhodhok nyêmbah |
uluk salam Sèh Mongragi |
sinauran santri kathah |
gumuruh samya nauri |
Darmajati duk mèksi |
mring santri kathah angungun |
wêwah jrih sungkêmira |
sêdyandhêm kèrêm ing gusti |
santri kabèh (n)dhodhok mire ngering-nganan ||

Jilid 8 - Kaca : 119

16.
Sèh Mongraga gya tumama |
nèng tarub agung miranti |
nèng wisma joglo gonjongan |
linangse ing sinjang putih |
sadaya apupuji |
wulangun myat gustinipun |
cahyane kilah-kilah |
sumilak wênês awingit |
ingkang sabên katon anèng pasuhulan ||

17.
Mangkana Sèh Amongraga |
ngandika mring Jamal Jamil |
saiki apa wus dhangan |
santrimu kang (n)don birai |
wuwuh pira kang prapti |
wong padesan urut gunung |
kang liningan turira |
inggih pangèstu sang yogi |
kalihèwu wolung atus kathahira ||

18.
Akarya tarub punika |
ngling malih mring Jamal Jamil |
lan desa ing Kanigara |
paran kêna dèn-ênggoni |
lêgane kang (n)duwèni |
bêbêkêl Kanigarèku |
desane saupama |
dadiya ênggonne santri |
Jamil Jamal umatur samya anêmbah ||

19.
(n)Jêng tuwan adhawuh sabda |
asung panggenaning santri |
ing Kanigara kinarsan |
kawula sampun anitik |
inggih langkung prayogi |
pan punika bêkêlipun |
wasta Wanamênggala |
akathah krandhahirèki |
ragi kapuwara urut pawukiran ||

20.
Kang (n)dombani paparentah |
karya tatarub puniki |
Sèh Mongraga angandika |
kon maju kêparèng ngarsi |
Ki Jamal sigra nuding |
mara majua umatur |
sigra ingkang liningan |
majêng tumungkul ngabêkti |
Sèh Mongraga ngandika lir guladrawa ||

446 Dhandhanggula

1.
Ingong tanya marang ing sirèki |
Wanamênggala pomahanira |
ing Kanigara bêcike |
para santri sêdarum |
dimèn kumpul asalu pranti |
nèng desa Kanigara |
supaya mundhak gung |
arjaning karajan desa |
nêmbah Wanamênggala umatur sari |
inggih dhatêng sumangga ||

2.
Tan sumêlang ing karsa sang yogi |
lamun taksih pun Wanamênggala |
kados tan cuwa karsangrèh |
Sèh Mongraga amuwus |
iya bangêt tarima-mami |
utama sêtyanira |
sumarah karsèng-sun |
lan sira sun wèhi aran |
ajênênga ya sira Atuhujati |
kang sinungsih anêmbah ||

Jilid 8 - Kaca : 120

3.
Angandika malih mring Ki Jamil |
lurah santri kabèh dhawuhana |
kon nêgor kayu kang gêdhe |
sun-karya masjid agung |
dadya pêndhak ing dina iki |
dêgna ing Kanigara |
lah wis ta dèn-guruh |
Jamil Jamal gya parentah |
marang para lurah-lurah sadayèki |
samya matur sandika ||

4.
Sigra lèngsèr sakathahing santri |
maring wana anêgori wrêksa |
samêkta sagêgamane |
rit-bapang pêthèl wadung |
pasah tatah samya miranti |
santri lanang sadaya |
anêgori kayu |
agêng-agêng rinêbahan |
kumêbras lir gudêbog kewala sami |
êmpuk datan rêkasa ||

5.
Miwah panggawene tan ngawrati |
ampang lir nyangking kapuk sakranjang |
samya gumun sadayane |
adat lan majadipun |
adat atos awrat ingambil |
mangka mangke mêngkana |
tan rêkasèng bau |
wêwatêsing ingukuran |
tinêtêsan lêlanjon cathokan dhamis |
rapêt tan ana rênggang ||

6.
Sirah gada kêbênthung kinancing |
dudur pangêncêng usuk pêngarak |
dêlurung adoh takire |
blandar pangiwanipun |
pamidhangan kang sunduk-kili |
danyang lambang pênanggap |
goco saka-guru |
myang rawa cèlèng talundhak |
jênêng pangimaman mimbarnya pinipil |
inêb gêbyog ngêplukan ||

7.
Kalowongan bêdhug gya winingkis |
sêrambi myang gandhokira kanan |
miwah pasrambèn parèstrèn |
ramut sadayanipun |
wus rinagang tan ana kèri |
rinayap santri kathah |
têlung dina rampung |
laju kinèn ngadêgêna |
anèng dhusun Kanigara wus rinakit |
ancêre inganjêran ||

8.
Nulya binodhol rancangan masjid |
andalidir sêlur sêsêmutan |
kewala laju adêge |
sami sadintên rampung |
srambi ngayun lan kanan kering |
pagêr gêbyog korinya |
kampung sadaya wus |
pinayu sadintên dadya |
balumbangnya ingilènan toya kali |
langkung asri dêgira ||

9.
Pêlataran ngarsaning surambi |
rêng-rêng tinaruban ing bêlarak |
sapêlambang panglajure |
para santri andulu |
langkung eram sakèhing jalmi |
tan mantra mêntas dadya |
tèn na labêtipun |
kadya wus lami taunan |
kyai guru nulya mring Cêlor tur-uning |
ingiring santri kathah ||

Jilid 8 - Kaca : 121

10.
Prapta ngarsanira Sèh Mongragi |
nêmbah umatur sampun kawula |
paduka duta wiyose |
akarya masjid agung |
dadosipun ing pêndhak ratri |
punika sampun dadya |
pitung dintên rampung |
tan wontên ingkang kuciwa |
saking sabda tuwan kêlangkung rêspati |
Sèh Mongraga ngandika ||

11.
Ya wus sokur Alkamdulilahi |
panggrayape santrimu sadaya |
wus sun-tarima sakèhe |
sesuk Jumungahipun |
anganyari masjid kang dadi |
dene panggonaningwang |
lir sabên katèngsun |
iya anèng pangimaman |
lêlangsenên kadya mimbar ywa kaèksi |
Jamil Jamal tur sêmbah ||

12.
Inggih sampun prayogi miranti |
yata ing wanci akiring Asar |
Sèh Amongraga karsane |
pindhah mring masjid gung |
(n)dan umangkat Sèh Amongragi |
ingiring santri kathah |
sêlawatan umyung |
lêlagon landhung lon-lonan |
ngayat-ayut rampak tan ana sarênti |
gumêr arum swaranya ||

13.
Singirira pan kalimah kalih |
ingurung-urung ing kering-kanan |
santri pangarsa lampahe |
wus prapta masjid agung |
Sèh Mongraga lagya lumaris |
ingiring para lurah |
kering-kanan pungkur |
kadya pêngantyan ingarak |
Sèh Mongraga ing mêrga pan sampun prapti |
masjid gung Kanigara ||

14.
Tumamèng pangimaman Mongragi |
tinangkêban langse tundha tiga |
rinangkêp gubah langsene |
santri samya umangsuk |
maksih samya lêlagon singir |
lungguh têpung akapang |
myang surambi pênuh |
dilah ing tarub malatar |
nulya suwuk kang samya sêlawat singir |
gya kinèn jêjaranan ||

15.
Ting caremplo anyengklak turanggi |
jaran walulang myang ilir tampah |
wilah papan irus solèt |
bugêl kayu lan munthu |
pan sadhengah dipun tunggangi |
jalu èstri lan bocah |
nunggang kêlut sapu |
pra samya jaran-jaranan |
tan karuwan lurah santri jalu èstri |
kadya êmprit anêba ||

16.
Bêng-ubêngan gumrêdêg swara tri |
nulya mêdal kambu abubulan |
ngetan mring Cêlor paranne |
[---] |
kèh èmbane nongklang anirig |
mêndhapan ajojogan |
adheyan kang mamprung |
angêterang nongklang mêdhar |
kèh solahe santri berag ambêsusi |
solah murwèng turangga ||