Anuntên byar raintên, aramé swaraníng kêndhang, gong, bèri.
Gongipún Prabu Krêsnå íngkang nåmå pún Påncåjannyå katabúh angungkúng, swaranipún kados dumugi íng Surålåyå. Pårå ratu íngkang sampún sami ngalêmpak sabalanipún, tiningalan kados sagantên. Anuntên barisíng Koråwå mêdal, agêngipún anglangkungi, kados upaminipún sagantên pasang. Gêlaripún taksíh Cåkråbyuhå, kados íngkang sampún kalampahan. Amúng íngkang wontên íng kipíng sanès. Wondéníng Sindurêjå botên tumút mêdal pêrang, dipún rêkså déníng pårå Koråwå.
Koråwå sampún angrakít gêlar Cåkråbyuhå, anangíng barís sapaningal. Ujuripún sadåså paningal. Kandêlíng barís mantri pêpilihan punåpå déné prajurít íngkang kêndêl kêndêl sartå sêkti sêkti sapaningal. Anuntên Pandhåwå animbangi nåtå gêlar Cåkråbyuhå. Drusåjumênå ngênggèni kipíng têngên, Wrêkodårå wontên íng kipíng kiwå, Dananjåyå wontên íng gulu, anitíh råtå kaliyan Prabu Krêsna. Wondéníng råtå punika kagunganipún Prabu Krêsnå, apangiríd kapal sakawan. Íngkang ngajêng anåmå Cíptåwêlåhå kaliyan Abråpúspå, íngkang wingkíng anåmå Sukånå kaliyan Sénåsêkti.
Pårå déwå mirêng ungêlipún gångså kang anåmå Påncåjannya, sami aningali wóntên íng ngawang awang sartå anjawahakên wêwangi. Mênggah gångså íngkang nåmå pún Déwådêntå wóntên íng wingkíng. Barís Pandåwå mêdal kapurunanipún, awít sakíng mirêng ungêlipún gångså kêkalíh wau. Panêrakipún kadós danåwå rêbatan dagíng, gêlaríng Koråwå dadal, bótên kuwawi anadahi pangamukipún barisíng Pandhåwå.
Anuntên råjåputrå íng Mandåråkå, anåmå radén Burisråwå, majêng nitíh råtå, badhé malês risakíng gêlaripún. Sêsumbaripún, : “Hèh, Sêtyaki, ngêndi ênggónmu kowé, ayo pådha ngadu kasêktên ånå íng kéné.”
Radèn Sêtyaki majêng nitíh råtå, anudingi radén Burísråwå. Wicantênipún: “Hêh, Burísråwå, bêgjå bangêt aku, déné kowé kang mapagaké pêrangku. Åjå kowé ngoncati!“
Sarêng sampún sami ajêng ajêngan, Radén Sêtyaki mênthang langkap, anglêpasakên jêmparíng, kéngíng ratanipún radèn Burísråwå rêmúk, dalasan kusír kapalipún sami pêjah. Burísråwå malumpat, sangêt nêpsunipún, lajêng amênthang langkap anglêpasakên jêmparíng, kéngíng ratanipún Sêtyaki rêmúk. Sêtyaki malumpat, dadós sami pêrang darat kémawón. Sami ambucal langkap, anyandak gådå kalíh kalíhipún. Lajêng ramé agådå ginådå. Sarêng gådå kêkalíh tugêl sami dipún bucal lajêng udrêg dêdêl dinêdêl, bucal binucal. Sarèhníng Sêtyaki kawón agêng inggíl, kangélan anggênipún andugang mêngsahipún. Wusånå dhawah kalumah, dipún idak idak dathêng Burísråwå, ngantós méh pêdhót napasipún. Sarêng Sêtyaki badhé dipún sudúk, Prabu Krêsnå angandika dhumatêng Dananjåyå: “Énggal Si Burísråwå panahên bauné kang sisíh, supåyå uwalå lêhé anjambak Si Sêtyaki.”
Dananjåyå lajêng anglêpasakên jêmparíng, kéngíng baunipún Burísråwå tugêl. Burísråwå kagèt, asêru wicantênipún: “Hèh, Pandåwå rusúh, tangkêbmu cidrå.”
Radén Dananjåyå amangsuli : “Pandåwå ora cidrå, mung nimbangi lakuníng Koråwå, awít patiné Si Abimanyu biyén iyå kênå íng cidrå.”
Radén Sêtyaki sarêng aningali Burísråwå tugêl baunipún, lajêng nyandak jêmparíng. Burísråwå dipún jêmparíng kéngíng gulunipún tugêl lajêng pêjah.
***
Gumurúh surakipún bålå Pandhåwå. Koråwå sarêng aningali Burisråwå pêjah, sami ngangsêg sumêdyå amalês íng pêjahipún Radèn Burísråwå. Pintên pintên jêmparíng íngkang dipún lêpasakên, ngantós kadós jawah. Pangamukipún Radèn Dananjåyå angobrak abrík. Wrêkodara, Drusåjumênå, Gatutkåcå, Nakulå, Sadéwå sabalanipún sami anarajang. Koråwå kuwalahên sami mundúr, mèh dumugi íng panggénanipún Sindurêjå. Wóntên íng ngriku sami kandhêg plajêngipún, amèpèti margi íngkang dhatêng panggénanipún Sindurêjå. Anglêpasakên jêmparíng kathah, amuríh mangsulakên íng pangamukipún Radén Dananjåyå utawi Pandåwå íngkang sêkti sêkti.
Wrêkodårå nyèlèhakên langkap, nyandak gådå anarajang. Pintên pintên Koråwå íngkang pêjah sami anggêlasah, amargi dipún amuk íng gådå dhatêng Radèn Wrêkodårå. Gêlar Cåkråbyuhå ngantós risak.
Pangamukipún Radén Dananjåyå kaliyan jêmparíng, kêtèn íngkang andhawahi mêngsah. Wóndéníng panarajangipún Koråwå sakíng kathahipún kadós sulúng, ambêlasah íngkang pêjah déníng gådå. Kathah pårå dipati íngkang pêjah, sartå íngkang rêmuk råtå tuwín gajahipún, awít kaamúk dhumatêng Radén Wrêkodårå. Tandangipún kadós gajah sèwu mêta. Pundi íngkang dipún têrak tumpês. Barís íngkang ngampíng ampíngi panggénanipún Sindurêjå mèh tipís, bålå Pandåwå tansah angangsêg anarajang, ngantós kangèlan anggènipún rumêkså dhumatêng Sindurêjå wau. Anuntên Koråwå sami amrayogèkakên, Prabu Durjudånå kundúrå ngungsi dhumatêng kithå. Namúng bagawan Sêmpani ingkang bótên angrêmbagi, taksihå wóntên íng paprangan, karêkså déníng barís. Bilíh ngantós sêsingidan, ciptanipún nisthå, sartå bótên, anêtêpi kasatriyanipún. Bagawan Sêmpani anjungkúng íng sêmadi, supadós íngkang putrå kang nåmå Radèn Sindurêjå lêpatå íng pêjah salêbêtíng pêrang Bratåyudå. Wóndéníng pamujinipún, sagêdå anyíptå warni Satus, íngkang kadós Radén Sindurêjå. Sampún ngantós kéngíng Sindurêjå íngkang sayêktósipún Kasupèn yèn íngkang mómóng íng Pandhåwå, Prabu Krêsnå, bótên kéngíng kêkilapan. Wóntênå warni satus ingkang Sindurêja sulap. amêsthi sumêrêp Sindurêjå íngkang sayêktósipún. Sayêktósipún Batårå Krêsnå bótên kéngíng dipún dorani.
***
Radèn Dananjåyå sayah anggènipún amêmêjahi pårå bupati tuwín prajurít. Angantós têlas saårå årå, íng wingkíng sangsåyå ambrubúl bótên karaós kalóngíng prajurít, kang pêjahakên. Íngkang punikå sang prabu Krêsnå maras íng galíh, awít déníng suryå sampún gumiwang, Sindurêjå dèrèng kapanggíh, kinubêng íng gêgaman. Énggal srêngéngé tinutúpan íng cåkrå, dipún anggang anggang, dadós sulakipún sumirat jênné. Lajêng dipún tétêpakên cakranipún, pêtêng kadós sêrap íng sayêktósipún. Kang sartå Batårå Krêsnå apêparéntah dhatêng Pandåwå, kapuríh akalêmpakå kajêng. Sarêng kajêng sampún ngalêmpak, lajêng kabêsmi, andadós latunipún.
Unduríng pêrang Pandåwå sami ngumpúl, sairíb kadós anjênêngi óbóngipún Radèn Dananjåyå.
Sindurêjå lêpat íng pêjah bilíh sampún kasêrapan suryå. Sampún kawartós yén Radèn Dananjåyå badhé óbóng. Koråwå sami bingah bingah aningali, bótên sumêrêp yèn rékå pagunanipún Prabu Krêsnå. Srêngéngé dipún tutupi cåkrå. Sangêt anggènipún sami sukå sukå, asurak surak gumêrah, alókipún : “Yèn Dananjåyå mati, Pandhåwå ilang pamúké. Síng kari prasasat cêcindhíl, múng kari angghêtak baé. Wrêkodårå tandangé pêrang kaku, ora julíg kåyå Si Dananjåyå.
Kålå samantên radèn Sindurêjå tumút aningali, wêdalipún sakíng gêdhóng íngkang karêkså íng barís, kadós pratingkahíng pandúng. Prabu Krêsnå sumêrêp sasolahipún Radèn Sindurêjå, angandika dhumatêng radèn Dananjåyå sarwi anêdhahakên : “Kaé Si Sindurêjå têkå, uculånå panahmu Si Pasopati diénggal, mbókmanåwå kasêlak wêrúh!“
Radèn Dananjåyå ngungak ungak, matúr dhumatêng Prabu Krêsnå : “Panêmbahan, panggénanipún Sindurêja wóntên íng pundi?“
Prabu Krêsnå lajêng nyênèng langkapipún Radén Dananjåyå
sartå anêdhahakên panggénanipún Sindurêjå, pangandikanipún: ”Kaé åpå, mårå panahên diénggal.”
Radén Dananjåyå jinjít, sampún sumêrêp datêng Sindurejå, lajéng dipún lêpasi jêmparíng, íngkang nåmå Pasopati. Sindurêjå kéngíng gulunipún tugêl, lajêng pêjah. Anuntên Prabu Krêsnå ngandikå dhumatêng Radèn Dananjåyå : “Éndasé Si Sindurêjå uncalnå mênyang ênggónê wóng tuwané, isarat panahmu Sarutåmå.”
Radèn Dananjåyå lajêng mêntang langkap, anglêpasakên jêmparíng pún Sarutåmå. Sirahipún radèn Sindurêjå katút kabêktå íng jêmparíng, dawah íng ngarsanipún íngkang råmå.
Bagawan Sêmpani pinuju sawêg sêmadi, wóndéné íngkang dipún têtêdå salêbêtíng puji, íngkang putrå unggulå íng pêrangipún, sampún ngantós mêngsah sagêd amêjahi Sindurêjå íngkang sayêktósipún, amung íngkang sulap kémawón. Déné yén malês íng mêngsahipún ambilaènånå, mêngsah sadåså utawi satús sarêngå pêjahipún. Anuntên sirahíng putrå dhawah íng ngarsanipún, dipún candak dumatêng bagawan Sêmpani, sêbútipún akaliyan nangís : “Dúh, anakku mati, yågéné kowé têkå nganti mati íng pêrang Bråtåyudå? Dêlêngên aku, lagi mêmujå anênêdha unggulé pêrangmu.
***
Sasêrapíng srêngéngé, sakathahíng barís sami mundúr dhatêng íng pasanggrahanipún piyambak piyambak. Prabu Druyudånå muwún, pangandikanipún dhatêng Drunå : “Kadipundi karêp andikå, paman, íng sapatiné satriya loro, pún Burísråwå karo pun Sindurêjå, prasasat kaicalan bau têngên lan bau kiwa, nåpå kang digawé pêpulíh.”
Anggénipún ngandikå makatên punikå kaliyan kasêsêgan, kang sartå angrêrêpå. Wóndéníng íngkang panuju wóntên íng ngajêngan : Salyå, Karnå, Sêngkuni, Karpå. Tumuntên angandikå malíh : ”Kadóspundi pratingkah puniki, mênggah karsané paman Drunå kadóspundi, sadulúr kulå katah kang pêjah; Si Citrådarmå, Citråyudå, Upåcitrå, Carucitrå, Jåyåsusénå, Rékådurjåyå, Darmajati, Surådurmå, Ångså ångså, Citraksi, íng sapunika sami pêjah déníng Wrêkodårå, kang sartå pangamuké Arjunå, ånglångkúngi íng prihåtín kulå, nåpå kang digawé pêpulíh?“
Drunå awicantên sêru: “Såpå amapagnå pêrangé Arjunå sakíng gêdéné sihé Hyang Batårå Guru? Såpå bisa anadhahi pangamukê Wrêkodårå, såpå kêlar nyêmbadani pêrangé prabu íng Wiråtå, lan såpå kêlar nadhahi pangamuké prabu íng Cêmpålå? Lah ånå manèh, såpå bisa nulak pagunané Prabu Krêsnå?
Wóng gêdhé kang limang iji iku, åpå síng digawé nadahi pêrangé?”
Sang Prabu Duryudånå lajêng angandikå dhumatêng Prabu Ngawånggå : “Hèh, andikå bénjíng énjíng kang mapagnå pêrangé pún Arjunå lan Wrêkodårå, nangíng anyuwunå paréntahipún sang Panditå Drunå.”
Aturipún Prabu Karnå : Ínggíh, bénjíng énjíng kulå íngkang amêthúkakên pêrangipún.”
Sakalangkúng bingah Sang Pandita Drunå.