Ki-demang.com : Centhini

Ngundhuh Serat Centhini PDF

ngundhuh-serat-centhini

Kaca Ngajeng

kaca-ngajeng

Ringkasan Serat Centhini

ringkasan-serat-centhini

Resensi / Ulasan Serat Centhini

resensi-serat-centhini

Pupuh Surat Centhini

pupuh-surat-centhini-01
pupuh-surat-centhini-02
pupuh-surat-centhini-03
pupuh-surat-centhini-04
pupuh-surat-centhini-05
pupuh-surat-centhini-06
pupuh-surat-centhini-07
pupuh-surat-centhini-08
pupuh-surat-centhini-09
pupuh-surat-centhini-10
pupuh-surat-centhini-11
pupuh-surat-centhini-12

    Jumlah Pengunjung

0434641
Hari ini     :Hari ini :41
Kemarin     :Kemarin :69
Minggu ini   :Minggu ini :107
Bulan ini   :Bulan ini :3270
s/d hari ini   :s/d hari ini :434641
Kunjungan Tertinggi
01-10-2023 : 1327
Pengunjung Online : 7

Kontak Admin.

email-kidemang

 (13) Kaca 67 – 70

 

( Bab ulah-asmara, Pambukaning Rahsaning Wanita, Nangèkakên Napsu-asmara

tuwin Panyêgah Wêdaling Rahsa )

3. Dipun-ampirakên Ki Amongtrustho, mirêngakên ungêling gangsa, dipunladosi dening para tlèdhèk, angsal katrangan bab ulah-asmara, pambukaning rahsaning wanita, nangèkakên napsu-asmara tuwin panyêgah wêdaling rahsa.


Kaca 67 - 70.


Jilid 1 - Kaca : 5

6. Kulup wus padhang tyasingsun |

datan sumêlang ing ati |

sira kariya raharja |

têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |

batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||

7. Têmbe ing sapungkuringsun |

sakèhe dunyarta mami |

sidhêkahna kang warata |

pêkir miskin anak yatin |

lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||

8. Poma kulup wêkasingsun |

Ni Samboja nulya lalis |

sawusira binêrsiyan |

layon kinubur tinunggil |

lan raka Kyai Samboja |

ing mangkya titiyang Giri ||

9. Lastantun pamundhinipun |

ing gusti Jêng Sunan Giri |

samya kapanjingan iman |

nglampahi sarengat Nabi |

ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||

10. Gêmah arjane kalangkung |

tan ana kang laku juti |

samya cêkap nyandhang mangan |

adoh ingkang dadya miskin |

têntrêm ciptane raharja |

wong ngamanca kathah prapti ||

11. Kabanjur tan arsa mantuk |

kalajêng wisma ing Giri |

raja pandhita Sètmata |

jujuluk Susunan Giri |

Gajah Kadhaton minulya |

kawêntar ing liya nagri ||

12. Miwah wus pinundhut mantu |

ing Suhunan Ngampèlgadhing |

dhinaupkên lan putrinya |

Nyai Agêng Ratu nami |

atut dènnya palakrama |

lêstantun ngantya sisiwi ||

13. Wowolu èstri myang jalu |

Nyi Agêng angrumiyini |

kondur maring rahmatolah |

layon sumare anunggil |

marasêpuh èstri priya |

garwa putra gung prihatin ||

14. Sigêg gantya kang winuwus |

Brawijaya Narapati |

mirêng pawartos sanyata |

ing mangkya Susunan Giri |

linulutan sakèh janma |

nungkul tan kalawan jurit ||

15. Sang prabu utusan gupuh |

Gajahmada kyana patih |

kinèn lumampah priyangga |

mukul prang Giri Garêsik |

tan cinatur lampahira |

wus prapta jajahan Giri ||

16. Gègère kadya pinusus |

kang katrajang samya ngili |

minggah kadhaton Prawata |

Jêng Sunan Giri marêngi |

anyêrat manêdhak Kur'an |

kagyat mirêng suwaraning ||

Jilid 1 - Kaca : 6

17. Tiyang alok mungsuh rawuh |

sumêdya ngrisak ing Giri |

kalam ingkang kagêm nyêrat |

anulya binucal aglis |

andodonga ing Pangeran |

sinêmbadan ing sakapti ||

18. Kalam lajêng dadya dhuwung |

cumlorot ngamuk pribadi |

pra wadya ing Majalêngka |

kathah ingkang angêmasi |

sakantune kang palastra |

pra samya lumayu (ng)gêndring ||

19. Mantuk marang Majalangu |

sawusira mêngsah gusis |

dhuwung wus wangsul pribadya |

sumèlèh ing ngarsanèki |

panyêratan sang pandhita |

sarta akukuthah gêtih ||

20. Kagyat risang amanêngkung |

miyat dhuwung kuthah gêtih |

dahat panalangsanira |

dyan dodonga mring Hyang Widdhi |

mugi Allah ngapuntêna |

solah amba ingkang sisip ||

21. Sang pandhita ngandika rum |

marang ing wadyanirèki |

kabèh padha piyarsakna |

myang anêksènana sami |

katgèki sun wèhi aran |

si Kalammunyêng prayogi ||

22. Sakèh wadya saur manuk |

wus samya kalilan mulih |

mring wismane sowang-sowang |

lêstantun asramèng Giri |

jumênêngnya Jêng Susunan |

Prabu Sètmata linuwih ||

23. Gêmah arjane kalangkung |

saya wêwah wadyanèki |

tan ana kang kasangsaya |

nahan wus antara lami |

Sunan Giri nandhang gêrah |

kaparêng praptaning takdir ||

24. Kundur mring rahmatolahu |

gumêr tangis ing jro puri |

wandu wandawa sungkawa |

layon sawusing barêsih |

sinarèkkên nora têbah |

sangking padalêmanèki ||

25. Sedanira tilar sunu |

sadasa kakung lan putri |

kang kalih sang king ampeyan |

Pangran Pasirbata nênggih |

kalawan Siti Rohbayat |

wowolu sangking padêmi ||

26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |

putra sêpuh sinung nami |

Ratu Gêdhe ing Kukusan |

nulya Sunan Dalêm nênggih |

katrinira apanêngran |

Susuhunan Têgalwangi ||

27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |

panca Sunan Kidul nênggih |

Ratu Gêdhe Saworasa |

Sunan Kulon kang sumêndhi |

Sunan Waruju ragilnya |

wau ta ingkang winardi ||

Kacara 1 : 7

28. Sasampunira pangubur |

kumpul para wadya Giri |

angrêmbag ingkang gumantya |

mandhirèng Susunan Giri |

pra wadya wus golong rêmbag |

Sunan Dalêm kang gumanti ||

29. Gya ingangkat ajujuluk |

Sunan Giri kaping kalih |

Susunan Giri Kadhatyan |

garwa kakalih padêmi |

tan mashur ing panjênêngan |

Jêng Sunan wus praptèng jangji ||

30. Kundur mring rahmatolahu |

ugi sumare ing Giri |

atilar putra sadasa |

(m)bajêng Sunan Sedamargi |

panênggaknya apêparab |

Sunan Giri Prapèn Adi ||

31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |

Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |

Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |

Pangran Bongkok nulya Nyai |

Agêng Waru arinira |

Pangeran Bulu sumêndhi ||

32. Wragil Pangran Sedalaut |

paripurna kang wus swargi |

rêmbag kang yoga gumantya |

kêmpal sakèhe kang dasih |

Sunan Parapèn ingangkat |

linuwih lir eyang swargi ||

33. Mandhirèng Giri Kadhatun |

jujuluk maksih lêstari |

Sunan Giri Prapèn dibya |

suyut kang wadya gung alit |

kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||

 

3. Mêgatruh

1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |

sampun amiyarsa warti |

lamun Sunan Giri Prabu |

Sètmata wus angêmasi |

mangkya wayahe gumantos ||

2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |

lalajone kadya nguni |

sang wiku tan arsa nungkul |

marang nagri Majapait |

dadya sru bêndu sang katong ||

3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |

miwah kinanthèn pra siwi |

angirid wadyabala gung |

kinèn ngrabasèng ing Giri |

wus samapta nulya bodhol ||

Jilid 1 - Kaca : 8

4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |

mring sang prabu Majapait |

wus budhal carakèng prabu |

kya patih myang rajasiwi |

balane lir samodra rob ||

5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |

karsanira nanggulangi |

mring carakèng Majalangu |

tan dangu mêngsah kaèksi |

nulya pinapak prang popor ||

6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |

kathah ingkang nandhang kanin |

tanapi tumêkèng lampus |

Sunan Prapèn angoncati |

sagarwa putra wus lolos ||

7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |

binasmènan kitha Giri |

sadaya wus dadya awu |

rajabrana dènjarahi |

rajaputra tindak alon ||

8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |

Sunan Giri kang wus swargi |

ingkang rumêksa ing kubur |

tyang kakalih samya dhêngkling |

rawuhe sang prawira nom ||

9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |

gya tumandang sagung dasih |

halate sang maha wiku |

cihnaning wali linuwih |

singa cêlak anggaloso ||

10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |

kang kantun kalangkung giris |

bramantya sang rajasunu |

tumandang pribadi ajrih |

merang lamun tan kalakon ||

11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |

kinèn andhudhuk dèn aglis |

binilaèn yèn tan purun |

pasthi tumêkèng ing lalis |

kinarya coban kris waos ||

12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |

dupi prapta blabak jati |

tutuping tabêlanipun |

binuka saking sakêdhik |

nulya ana ingkang miyos ||

13. Warni kombang tan petungan kathahipun |

mabur ngèbêki wiyati |

maniyub lir langit rubuh |

nêmpuh wadya Majapait |

dènnya nanggulang pakewoh ||

14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |

bingung wadya Majapait |

ting bilulung rêbut dhucung |

dènnira angungsi urip |

sèlèh gagamaning pupoh ||

Jilid 1 - Kaca : 9

15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |

sirah rapêt ngroyok sikil |

ngaruara sambat bingung |

prapta nagri Majapait |

kombang anglut datan kegoh ||

16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |

tan kawawa nanggulangi |

dadya tilar prajanipun |

sawadya balanirèki |

gusis praja tan ana wong ||

17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |

wangsul mring nagrinya malih |

siji tan ana kang kantun |

sang aprabu Majapait |

sawadya wangsul ngadhaton ||

18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |

datan nêdya malih-malih |

nyikara dhatêng sang wiku |

ngamungêna ingkang uwis |

ing tyas datan walangatos ||

19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |

kanugrahan mantun dhêngkling |

gagancangan lampahipun |

anusul Jêng Sunan Giri |

ingkang lagya amakuwon ||

20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |

tyang kalih marêk tur uning |

ing mangkya mêngsah wus larut |

jalaran tinêmpuh dening |

kombang ingkang mapak pupoh ||

21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |

tilar gagamaning jurit |

samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |

tan ana ingkang tinolih |

swarane pating galêmbor ||

22. Sampun katur ing purwa wasananipun |

dalah waluyaning dhêngkling |

sang wiku kalangkung sukur |

(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |

rahayu ywa na pakewoh ||

23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |

wus paripurna ing nguni |

eca tyase para wadu |

satêngah ana kang kibir |

sajêg tan na mungsuh rawoh ||

24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |

lamun kraton Majapait |

wus andungkap sirnanipun |

jalarane sangking siwi |

dyan Patah mijil karaos ||

Jilid 2 - Kaca : 67

106 Kinanthi

37.
Kang kapanduk tyas kumêpyur |
ênar-ênir sênig-sênig |
riwe kumyus marawayan |
Ki Saloka Palakarti |
kalawan Ki Kartipala |
katrinya tumungkul êning ||

38.
Ki Amongtrustha lingnya rum |
anggèr sampun mawi ajrih |
punika anak-anakan |
sanès yogangong pribadi |
tumênga Ki Mas Cêbolang |
tanya pintên kang pangarsi ||

39.
Anggèr kalihdasa amung |
kang nate mungkasi kardi |
(m)bêdhah praja (m)tuk boyongan |
pun Anggrèk pun Nagasari |
pun Capaka Rukêm Kalak |
pun Dilêm Taluki Sruni ||

40.
Wungu Landêp Pudhak Dhuru |
pun Jêlamprang Manis Nyinyir |
Mèlêm Landêp Bayi Thilang |
pun Ngidung ingkang mungkasi |
radi kuciwa ing wanda |
mung suwara awèh brangti ||

107 Asmaradana

1.
Wusnya wanci lingsir ratri |
Ki Saloka Kartipala |
Palakarti katigane |
samya aso mring modinan |
de para waranggana |
mantuk maring têngganipun |
sadhiya lamun kampiran ||

2.
Kang kantun anèng pandhapi |
gunême tan ana kêmba |
gupruk gar-gêr sru gujênge |
Mas Cêbolang lon lingira |
Kiyai Amongtrustha |
paranta darunanipun |
pra apsari asih trêsna ||

3.
Niku anak wontên kalih |
saking isarat myang tingkah |
kang kalêbêt tyasing wadon |
kasiyat saking pandhita |
Lukmanulyakin nama |
bab kêmate apulang-hyun |
dununge rasèng wanita ||

4.
Ing dalêm saari-ratri |
awit suruping Hyang Arka |
tumêkèng pêndhak surupe |
rahsa angalih panggonan |
anut lampahing tanggal |
sapisan nêmbêlas gathuk |
têkèng tanggal tigangdasa ||

5.
Lamun ayun pulang rêsmi |
anuju tanggal sapisan |
awit arasên bathuke |
tanggal pindho awit ngaras |
pupusêr tanggal tiga |
wiwit mijêt wêntisipun |
kanan kering karo pisan ||

6.
Ping pat mijêt lêngên kalih |
kaping lima awit ngaras |
ing prêmbayun kalih cêcêg |
Ki Têngara Mas Cêbolang |
Nurwitri sami latah |
de tanggal kaping nêmipun |
kawit ngaras slaning imba ||

Jilid 2 - Kaca : 68

7.
Tanggal kaping pitu awit |
ngaras slaning payudara |
ping wolu ngaras lathine |
ing nginggil lawan ing ngandhap |
tanggale kaping sanga |
mijêt pupu kalihipun |
sarta angusap walikat ||

8.
Tanggal ping sadasa awit |
garapên wêtênge ika |
ping sawlas ngaras granane |
ping rolas ngusap walikat |
tanggal ping tigawêlas |
wiwit angaras prêmbayun |
jumbuh lan tanggal ping lima ||

9.
Kaping kawanwêlas wiwit |
ngaras lathi ngusap suryan |
ping gangsalwêlas wus pantog |
wiwit ngaras kalih imba |
puniku yèn linakyan |
kalangkung utamanipun |
awit punika wanita ||

10.
Pakolèh rahsa kang luwih |
nikmat kalawan manpangat |
de kapêndêng panggonane |
dèn ungsir têmah glis mêdal |
katarik gunging trêsna |
pun wadon mring kakungipun |
tan darbe cipta liyanya ||

11.
Trênyuh tyas mung ciptèng laki |
tamat kang saking prêtingkah |
wontên malih saking êmèl |
bilih nuju among raras |
punika kang winaca |
Alahuma jannibinus |
saetan mara jattana ||

12.
Yèn badhe bêtah kêpati |
ron lêgundhi ron widurya |
myang babakan trênggulune |
pinipisa ingkang lêmbat |
ginalintir inguntal |
lah punika èsmunipun |
winaca ping kalih wêlas ||

13.
Kumala sahaheka di |
kun payakun ilaika |
datuka muka natane |
-ka Allahuma yamuka |
nunujra rumnya ala |
huyamuka datbiramu |
ika sangkrama rakiman ||

14.
Yêkti kuwat dakarnèki |
sartane tan nuntên mêdal |
wontên mèl pangampêt manèh |
kaol saking tiyang sabrang |
bilih ayun sahuwat |
winacaa kaping têlu |
yêkti dangu wêdalira ||

15.
Ari panas rênggang bumi |
ari hujan rapêt kisma |
utawi dènusapake |
marang darbèking wanita |
rapêt kadi parawan |
yèn arsa miyoskên gupuh |
mung winalik êmèlira ||

16.
Pami botên akaronsih |
nanging sagêd trusing rahsa |
amung gêmriming mundrine |
pinidih niki mèlira |
kunta ngalai mukadas |
brai mung punika sampun |
yêkti kumyus marawayan ||

Jilid 2 - Kaca : 69

17.
Utamine sahuwati |
lawan wadone priyangga |
aywa raosan salire |
tuwin ywa angalêmbana |
sakawit amaosa |
tangawud sawuse putus |
lajêng maos Bissêmilah ||

18.
Hirakêmanirakimin |
nuntên amaos rabana |
rabini rabi inni-ne |
wêdaling kang punang rahsa |
(m)bun-bunan tiniyupa |
ywa ambêkan kaping têlu |
ing batin maos punika ||

19.
Bismilah rahmanir rahkim |
macan putih ana (n)dhadha |
umêtu banyu uripe |
ing urip sajroning toya |
lailaha ilolahu |
Mukhamad Rasulolahu |
wontên malih sarat-sarat ||

20.
Mawi lapal sinêrat ing |
dhaharan ron dalancang |
punika anak wêrdine |
parimbonira binuka |
sadaya samya miyat |
katrinya anurun guyup |
winantu sukaning driya ||

21.
Mas Cêbolang tanya malih |
èstri mrih saekapraya |
kadiparan ing sarate |
Amongtrustha mèsêm lingnya |
anak pratingkah kasar |
ing sawusira pulang hyun |
têka kèndêlna kewala ||

22.
Aywa nganggo dènbêrsihi |
nulya kagêm rambah-rambah |
marang wong wadon sanèse |
sadaya ingkang kaambah |
adat kang wus kalakyan |
nadyan nganti èstri wolu |
sadaya anunggal karsa ||

23.
wontên ingkang alus malih |
pangèdhêpan pangasiyan |
miwah saeka kaptine |
ananging punika sarat |
kêdah mangsuk ing angga |
sadhengaha tingkahipun |
watone klêbêt padharan ||

24.
Kumpule kêrokan dhiri |
wontên kalihwlas pangenan |
pasung myang kalamênjinge |
kukulung ati kalawan |
kêkèlèk kalihira |
tuwin têkukaning sikut |
ingkang têngên miwah kiwa ||

25.
Têkukan gêl-ugêl kalih |
èpèk-èpèk kalih pisan |
slaning jêmpol asta karo |
kalawan kalih walakang |
têkukan dhêngkul samya |
tungkak kalih myang slanipun |
jêmpolan suku kalihnya ||

26.
Jangkêp kalihwêlas warni |
nulya winoran kalawan |
ing rahsane pribadine |
wus kumpul dadya satunggal |
tinrap pèk-èpèk kiwa |
asta kanan ngudhêg gupuh |
maos Ya Allah Mukhamad ||

Jilid 2 - Kaca : 70

27.
La makbuda ilolahi |
la nujudda ilolaha |
ping tiga nulya winorke |
dhaharan myang (n)juk-unjukan |
ingasungakên marang |
pun êndi kang dadya kalbu |
Insa Allah asih trêsna ||

28.
Taksih kathah ingkang warni |
nanging punika wus cêkap |
winantu lawan bêgjane |
sadaya nuwun turira |
wus wanci gagat enjang |
Amongtrustha lingira rum |
prayoga sami bibaran ||

29.
Tamu katri minta pamit |
wus linilan lèngsèr sigra |
sapraptanira ing pondhok |
ngaliyêp amung sakêdhap |
satangining anendra |
Ki Cêbolang lingira rum |
adhi wawi miyat liman ||

30.
Ki modin angling prayogi |
sawusnya nadhah sarapan |
sigra mentar lan tamune |
prapta lun-alun pêngkêran |
(n)jujug ing pawantilan |
umiyat dipangga jalu |
gadhing pêthak sêmu jênar ||

31.
Agêng inggil lêma klimis |
Cêbolang tanya kisanak |
dipangga sintên namane |
srati Gajahsura lingnya |
kagungan dalêm liman |
paring dalêm (n)Jêng Sinuhun |
nama Kyai Brajamuka ||

32.
Sadangunira ningali |
anyukani kang têtêdhan |
kalapa têbu pisange |
satêlase kang tatêdhan |
kang samya anon liman |
linajêngkên lampahipun |
arsa aningali sima ||

33.
Mêdal jroning balowarti |
anjog wetan siti bêntar |
prapta alun-alun êlèr |
pojok ingkang kidul wetan |
prênahe kandhang sima |
kinarangkèng glugu bakuh |
datan dangu miyat sima ||

34.
Mêdalira amiyarsi |
swara gumrênggêng tan kêndhat |
Mas Cêbolang tatanya lon |
adhi swaraning punapa |
kang gumrênggêng punika |
lah kakang kumandhangipun |
pêkên agung ambrêmara ||

35.
Wawi adhi aningali |
dupi wus prapta ing pasar |
kalangkung eram driyane |
kathahe wong wawadeyan |
miwah ingkang têtumbas |
jêjêl-uyêl suk ingêsuk |
nanging tan na sangsayangya ||

36.
Mas Cêbolang tumbas kêris |
lêrês pamor bêras wutah |
rêgi gangsal reyal kropyok |
tanya adhi dhapur napa |
ki modin tan uninga |
wawi kakang sami mucung |
mampir dhumatêng Pandheyan ||


 kds penutup
wangsul-manginggil

  • < (12) Kaca 64 – 66
  • (14) Kaca 71 – 89 >