Ki-demang.com : Centhini

Jilid 2 - Kaca : 350

172 Asmaradana

40.
Suwawi sami ningali |
kagungandalêm sri nata |
mariyêm ingkang kinaot |
punapa inggih kenginga |
kakang kenging kewala |
dintên punika pinuju |
kang caos Ki Narataka ||

41.
Punika prênah pakcilik |
nak-sanak kalih pun biyang |
sartane sagêd cariyos |
asale mriyêm sadaya |
lah adhi kalêrêsan |
wontên kang tinêmbang gambuh |
wus prapta ing Brajanala ||

173 Gambuh

1.
Ki Narataka tundhuk |
lan Ki Amat miwah tamunipun |
sasalaman Ki Amat Têngara aris |
pakcilik bilih panuju |
kakang Cêbolang yun anon ||

2.
Kagungan sang aprabu |
mriyêm-mriyêm saha asalipun |
Narataka angling iya luwih bêcik |
ingirid sadayanipun |
minggah pagêrbumi kraton ||

3.
Nyi Sêtomi jinujug |
nulya miyat mriyêm sanèsipun |
tan kliwatan cacah kalihdasa iji |
rampung dènnira andulu |
wangsul ing panggenan caos ||

4.
Mas Cêbolang sinuguh |
wedang sangu sumangga ki bagus |
gantos-gantos rèhning cangkir mung satunggil |
sadaya wus samya nginum |
Mas Cêbolang tatanya lon ||

5.
Bilih kaparêng kalbu |
saha èngêt cariyosing dangu |
asalipun kagungan-dalêm sang aji |
mariyêm sadaya wau |
dene gêng-ngagêng kinaot ||

6.
Narataka lingnya rum |
inggih anak saking criyosipun |
tiyang sêpuh tuwin kang kulasêrêpi |
rumuhun cacah salikur |
mariyêm kagungan katong ||

7.
Kyai Sêtama luhung |
lawan Nyai Sêtomi puniku |
pisungsunge kumpêni bangsa Portugis |
dhatêng Pangran Jakartèku |
kala jaman Dêmak kraton ||

Jilid 2 - Kaca : 351

8.
sarêng jumênêngipun |
Jêng Sinuhun Kangjêng Sultan Agung |
Ki Satama kalawan Nyai Satomi |
pinundhut dhatêng Matarum |
kalih pinarnahkên manggon ||

9.
Anèng ing luhuripun |
pagêrbumi karaton puniku |
kiwa têngên cêlak Brajanala kori |
Ki Satama nèng Mantarum |
tan alami karsa katong ||

10.
Pinaringakên wangsul |
mring Jakarta awit sabên dalu |
asring-asring marimpèni ingkang kêmit |
saha sabên malêmipun |
Jumuwah Anggara Kliwon ||

11.
Gêrêng-gêrêng gumrunggung |
damêl miris mring kang samya tungguk |
kang lêstantun kantun Jêng Nyai Sêtoni |
tan ana sangsayanipun |
dados wasiyat karaton ||

12.
Ki Gunturgêni wau |
lawan Kyai Swuhbrastha puniku |
kalih sami pisungsungipun Walandi |
tuwan Jendral Jan Pitêrskun |
katur kangjêng sang akatong ||

13.
Kiyai Bagus Alun |
Kyai Gêlap Ki Balêdhèg anung |
lawan Kyai Sagarawana namèki |
myang Ki Sagara-palwèku |
Ki Sapujagat kinsot ||

14.
Ki Kumbawikumbèku |
Aswanikumba Pancawara nung |
mriyêm sanga yasandalêm sri bupati |
Jêng Sinuhun Sultan Agung |
Anyakrakusuma kaot ||

15.
Mênggaha kang tinuduh |
damêl mriyêm bangsa kulit pingul |
lawan pandhe kumpulan satanah Jawi |
dene Kyai Kadhalbuntung |
lawan Ki Mangsakêmalo ||

16.
Tigane Nyai Dhukun |
sakawane Ki Gringsing puniku |
pisungsunge tutuwan Jendral Pandêrlis |
kunjuk Kangjêng Sultan Agung |
Anyakrakusuma katong ||

17.
Kyai Kumbarawèku |
Kyai Kumbarawi malihipun |
Kyai Pintèn Kyai Tangsèn caturnèki |
punika pisungsungipun |
raja Siyêm kitha bangkok ||

18.
Jangkêp dwidasa sampun |
namung Kyai Pancawara wau |
panggrayange sarjana kang ahli budi |
nama makatên puniku |
pikajênganing suraos ||

Jilid 2 - Kaca : 352

19.
Pan Pandhita satuhu |
dados wataking sangkala pitu |
ca pancarêm watak nênêm kang pinirit |
saking ing rasa puniku |
wa wuruk ingkang kinaot ||

20.
Watak gangsal miturut |
apan saking wisikan puniku |
ra pan ratu puniku watak satunggil |
ênggèr saking sagêdipun |
ingkang wus widakdèng kawroh ||

21.
Ngajêng wau kinumpul |
Pandhita carêm wuruking ratu |
dadosipun ing taun angkaning warsi |
inggih sèwu gangsal atus |
sawidak pitu wus cocog ||

22.
Yèn gêrba têgêsipun |
Pancawara prahara ngin agung |
Mas Cêbolang nuwun atatanya malih |
kiyai saèstunipun |
cariyos sampeyan maton ||

23.
Awit samirêng-ulun |
Ki Satama Nyi Satomi wau |
kalihipun kadadosan saking jalmi |
mêrtapa wontên ing gunung |
tan wrin gancaring cariyos ||

24.
Inggih wontên nak bagus |
sêrat ingkang nyariyoskên iku |
Ki Satama sakaliyan Nyi Satomi |
kala jaman kraton Galuh |
ingkang ajumênêng Katong ||

25.
Sang Arya Bangah Prabu |
Ki Satama iku patihipun |
ingkang èstri anama Nyai Satomi |
nuju ri ratri sang prabu |
sare supêna kang katon ||

26.
Sanghyang Pramèsthi Guru |
langkung têtela pangèksinipun |
lir wèntèhan katone sri narapati |
sawungunya asru ngungun |
kagagas sajroning batos ||

27.
Dadya lami sang prabu |
tan sineba mungging sitiluhur |
ribênging tyas animbali kyanapatih |
lawan nyai garwanipun |
praptane byantara katong ||

28.
Ngandika sang aprabu |
bapa ingsun ing sawiji dalu |
asupêna Hyang Jagatnata nêdhaki |
angsung kanugrahan mring-sun |
arupa mariyêm loro ||

29.
Warnane bagus-bagus |
saupama ana wujudipun |
ing saiki yêkti ingsun nora pangling |
bapa ulatana gupuh |
lan si bibi sakaloron ||

Jilid 2 - Kaca : 353

30.
Poma dikongsi pangguh |
nadyan kongsi jambul wannên mabluk |
lamun durung katêmu ywa mulih-mulih |
aja mandhêg nolèh pungkur |
bapa poma dènkalakon ||

31.
Tarlèn manira amung |
anyangoni rahayu lakumu |
kyai patih sakaliyan mangênjali |
manguswa suku wus mundur |
praptèng (n)jawi arawat loh ||

32.
(n)Jujug wismaning sunu |
Prabu Sangkan gurawalan mêthuk |
kyana patih ngrangkul putra luh drês mijil |
kaki kariya rahayu |
dènbisa suwitèng katong ||

33.
Karsaning jawata gung |
manira lan ibunira kulup |
wus pinasthi pisah lawan sira kaki |
dyan Prabu Sangkan tumutur |
marawayan matur alon ||

34.
(n)Jêng rama nyuwun ulun |
ing pawartos darunaning giyuh |
kyana patih angling miwiti mêkasi |
ing dhawuhnya sang aprabu |
Prabu Sangkan matur alon ||

35.
Rama pangraos-ulun |
langkung gampil kalêksananipun |
mriyêm-mriyêm jarahan dipun pilihi |
ingkang kêmbar sae bagus |
lajêng ingaturkên gupoh ||

36.
Kya Patih mèsêm muwus |
luwih gawat tan mangkono kulup |
dudu iku kang kinarsakkên narpati |
binisikan ingkang sunu |
dyan anjrit ngrungkêpi pangkon ||

37.
Uwis pupusên kulup |
iku apan karsane Dewa Gung |
kinèn mungkul kasuciyan mrih kajatin |
angêningkên cipta jumbuh |
anèng kene aywa seos ||

38.
Kaki sapungkuringsun |
panggaweyan pangrèhing praja gung |
ingsun pasrahakên marang ing sirèki |
kang eling sabarang laku |
mring utama karahayon ||

39.
Pirabara ing besuk |
lamun ingsun lan ibunirèku |
bisa olèh kamurahaning Hyang Widdhi |
kumambang narimèng kalbu |
muhung kang karêp titinjo ||

Jilid 2 - Kaca : 354

174 Maskumambang

1.
Hyang Wasesa wus paring wasitajati |
paningal wus suda |
tan awas bakuning nagri |
untu uwis padha oyag ||

2.
Lire uwus tan kekah anggilut nagri |
miwah rambutingwang |
warna ro irêng lan putih |
wus mangro marang kamuksan ||

3.
Ing têgêse kulup karsaning narpati |
wong olah nagara |
iku aja nganti malih |
amaro ing idhêpira ||

4.
Lamun jalma wus atuwa kaya mami |
mangro idhêpira |
mulane kawignyan mami |
samêngko ngalih mring sira ||

5.
Ingsun miwah ibunta madhêp sawiji |
tarlèn mring kamuksan |
poma dèn-patitis titi |
kaki kariya raharja ||

6.
Kyana patih tandya umangkat sarimbit |
mring asramèng eyang |
napaktilasing ngaluwih |
sapraptanira pratapan ||

7.
Sakaliyan mujung kadi jalma lalis |
mangkya kawuwusa |
kang kantun anèng nagari |
putra Satama Dyan Sangkan ||

8.
Sinêngkakkên ngaluhur dumadya patih |
ing Galuh nagara |
dupi wus antara lami |
sakèhing mriyêm jarahan ||

9.
Pinilihan kang sae wêtah mantêsi |
tan wontên kang dadya |
kaparênging narapati |
wit dene kang kasupêna ||

10.
Patih Sangkan ngantya têlas kang pambudi |
satêmah sungkawa |
tilar nadhah tilar guling |
miminta sihing jawata ||

11.
Wanci bangun kyana patih Sangkan ngimpi |
katingal kang rama |
sakaliyan sarêng prapti |
ngandika angsung sasmita ||

12.
Lamun saking sih pitulunging dewa-di |
samangkya wus angsal |
mariyam adi kakalih |
ingkang kasupênèng nata ||

13.
Prathistha asrama pamujanmami |
kulup dèn ainggal |
maringa asrama ngambil |
kagyat wungu patih Sangkan ||

14.
Pungun-pungun ngungun supênanirèki |
tandya wus umangkat |
mring pratapan tanpa kanthi |
sêdya ngaturkên supêna ||

Jilid 2 - Kaca : 355

15.
Sapraptaning pratapan kapanggih guling |
mujung sakaliyan |
sisingêp piniyak ririh |
dyan Sangkan kagyat sru (n)jola ||

16.
Kalih sampun ical sipating kang jalmi |
warna mriyêm samya |
Radyan Sangkan anungkêmi |
karuna amêlasarsa ||

17.
Nulya ana swara ingkang kapiyarsi |
kulup wis mênênga |
aywa adawa prihatin |
kamuksanku wus sampurna ||

18.
Apatitis marang kailangan jati |
mung ngalih panggonan |
isih momong sira kaki |
yêkti ora paran-paran ||

19.
Mungguh iku pratikêlmu dipratitis |
ywa kaliru sira |
di-bisa misahkên dhiri |
pisahe kalawan suksma ||

20.
Wruhanira mariyêm iku sajati |
wujuding ragèngwang |
suksma sampurna maring wit |
lêpas kailangan mulya ||

21.
Nanging lamun pratitis pratikêlnèki |
bisa pangolahnya |
sayêktine ponang dhiri |
tan pisah lan suksmanira ||

22.
Isthane lir layangan lan kênurnèki |
tinut saparannya |
mangkana upama ragi |
lan suksamne tan prabeda ||

23.
Yèn pisaha nora kumpul iku sisip |
dadya kudhandhangan |
pan iku kurang pratitis |
sajêge bingung kewala ||

24.
Awêkasan tiba sanggon-ênggonnèki |
dene ta kang wus man |
ngaworkên suksma lan ragi |
iku tunggal kamuktènnya ||

25.
Lawan ora ana êntèking kang pasthi |
tan nganggo wêkasan |
yaiku kang wus ngênggonni |
ingaran jaya-sampurna ||

26.
Wruhanira kulup gustinta sang aji |
iku bijaksana |
luwih sidik ing pangèksi |
uninga ing susurupan ||

27.
Iya iki kang dadi supênèng aji |
wus pinasthi dadya |
kabrêkatan narapati |
kang mêngkoni tanah Jawa ||

28.
Nganti turun-tumurun ingkang (n)darbèni |
mariyêm wasiyat |
iku kang dadya ugêring |
nagara ing tanah Jawa ||

29.
Dupi sampun têlas wangsiting sudarmi |
patih Sangkan tandya |
mundur ing samargi-margi |
kagagas ing yayah rena ||

30.
Praptèng praja lajêng sumiwi sang aji |
alon angandika |
patih dene awigati |
sira marang ngarsaningwang ||