Ki-demang.com : Centhini

Ngundhuh Serat Centhini PDF

ngundhuh-serat-centhini

Kaca Ngajeng

kaca-ngajeng

Ringkasan Serat Centhini

ringkasan-serat-centhini

Resensi / Ulasan Serat Centhini

resensi-serat-centhini

Pupuh Surat Centhini

pupuh-surat-centhini-01
pupuh-surat-centhini-02
pupuh-surat-centhini-03
pupuh-surat-centhini-04
pupuh-surat-centhini-05
pupuh-surat-centhini-06
pupuh-surat-centhini-07
pupuh-surat-centhini-08
pupuh-surat-centhini-09
pupuh-surat-centhini-10
pupuh-surat-centhini-11
pupuh-surat-centhini-12

    Jumlah Pengunjung

0434692
Hari ini     :Hari ini :92
Kemarin     :Kemarin :69
Minggu ini   :Minggu ini :158
Bulan ini   :Bulan ini :3321
s/d hari ini   :s/d hari ini :434692
Kunjungan Tertinggi
01-10-2023 : 1327
Pengunjung Online : 34

Kontak Admin.

email-kidemang

 (07) Kaca 60 – 61

 

( Lampahipun dumugi sêndhang Banyubiru )
4. Lampahipun dumugi sêndhang Banyubiru ingkang rumiyinipun papan mêjang ngèlmu raos, sarta sami ningali siti ingkang kaangge Jaka Tingkir anggala maesa. Maesa ngamuk, ingkang sagêd nyêpêng namung Jaka Tingkir.
Lajêng sami jiyarah ing astana Banyubiru. Mas Cêbolang kapengin kapanggih Sèh Hèrsaranu, dumadakan mirêng suwantên bilih sagêdipun kapanggih Sèh Hèrcaranu benjing mênawi sampun emah-emah wontên ing Wanataka
Kaca 60 - 61

Jilid 1 - Kaca : 5

6. Kulup wus padhang tyasingsun |

datan sumêlang ing ati |

sira kariya raharja |

têtêpa (ng)gonmu mêngkoni |

batihmu para sudagar | isining asramèng Giri ||

7. Têmbe ing sapungkuringsun |

sakèhe dunyarta mami |

sidhêkahna kang warata |

pêkir miskin anak yatin |

lawan tukokna amanat | kaji mring Mêkah nagari ||

8. Poma kulup wêkasingsun |

Ni Samboja nulya lalis |

sawusira binêrsiyan |

layon kinubur tinunggil |

lan raka Kyai Samboja |

ing mangkya titiyang Giri ||

9. Lastantun pamundhinipun |

ing gusti Jêng Sunan Giri |

samya kapanjingan iman |

nglampahi sarengat Nabi |

ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid ||

10. Gêmah arjane kalangkung |

tan ana kang laku juti |

samya cêkap nyandhang mangan |

adoh ingkang dadya miskin |

têntrêm ciptane raharja |

wong ngamanca kathah prapti ||

11. Kabanjur tan arsa mantuk |

kalajêng wisma ing Giri |

raja pandhita Sètmata |

jujuluk Susunan Giri |

Gajah Kadhaton minulya |

kawêntar ing liya nagri ||

12. Miwah wus pinundhut mantu |

ing Suhunan Ngampèlgadhing |

dhinaupkên lan putrinya |

Nyai Agêng Ratu nami |

atut dènnya palakrama |

lêstantun ngantya sisiwi ||

13. Wowolu èstri myang jalu |

Nyi Agêng angrumiyini |

kondur maring rahmatolah |

layon sumare anunggil |

marasêpuh èstri priya |

garwa putra gung prihatin ||

14. Sigêg gantya kang winuwus |

Brawijaya Narapati |

mirêng pawartos sanyata |

ing mangkya Susunan Giri |

linulutan sakèh janma |

nungkul tan kalawan jurit ||

15. Sang prabu utusan gupuh |

Gajahmada kyana patih |

kinèn lumampah priyangga |

mukul prang Giri Garêsik |

tan cinatur lampahira |

wus prapta jajahan Giri ||

16. Gègère kadya pinusus |

kang katrajang samya ngili |

minggah kadhaton Prawata |

Jêng Sunan Giri marêngi |

anyêrat manêdhak Kur'an |

kagyat mirêng suwaraning ||

Jilid 1 - Kaca : 6

17. Tiyang alok mungsuh rawuh |

sumêdya ngrisak ing Giri |

kalam ingkang kagêm nyêrat |

anulya binucal aglis |

andodonga ing Pangeran |

sinêmbadan ing sakapti ||

18. Kalam lajêng dadya dhuwung |

cumlorot ngamuk pribadi |

pra wadya ing Majalêngka |

kathah ingkang angêmasi |

sakantune kang palastra |

pra samya lumayu (ng)gêndring ||

19. Mantuk marang Majalangu |

sawusira mêngsah gusis |

dhuwung wus wangsul pribadya |

sumèlèh ing ngarsanèki |

panyêratan sang pandhita |

sarta akukuthah gêtih ||

20. Kagyat risang amanêngkung |

miyat dhuwung kuthah gêtih |

dahat panalangsanira |

dyan dodonga mring Hyang Widdhi |

mugi Allah ngapuntêna |

solah amba ingkang sisip ||

21. Sang pandhita ngandika rum |

marang ing wadyanirèki |

kabèh padha piyarsakna |

myang anêksènana sami |

katgèki sun wèhi aran |

si Kalammunyêng prayogi ||

22. Sakèh wadya saur manuk |

wus samya kalilan mulih |

mring wismane sowang-sowang |

lêstantun asramèng Giri |

jumênêngnya Jêng Susunan |

Prabu Sètmata linuwih ||

23. Gêmah arjane kalangkung |

saya wêwah wadyanèki |

tan ana kang kasangsaya |

nahan wus antara lami |

Sunan Giri nandhang gêrah |

kaparêng praptaning takdir ||

24. Kundur mring rahmatolahu |

gumêr tangis ing jro puri |

wandu wandawa sungkawa |

layon sawusing barêsih |

sinarèkkên nora têbah |

sangking padalêmanèki ||

25. Sedanira tilar sunu |

sadasa kakung lan putri |

kang kalih sang king ampeyan |

Pangran Pasirbata nênggih |

kalawan Siti Rohbayat |

wowolu sangking padêmi ||

26. Kasêbut Nyai Gêng Ratu |

putra sêpuh sinung nami |

Ratu Gêdhe ing Kukusan |

nulya Sunan Dalêm nênggih |

katrinira apanêngran |

Susuhunan Têgalwangi ||

27. Catur Nyi Gêng Saluluhur |

panca Sunan Kidul nênggih |

Ratu Gêdhe Saworasa |

Sunan Kulon kang sumêndhi |

Sunan Waruju ragilnya |

wau ta ingkang winardi ||

Kacara 1 : 7

28. Sasampunira pangubur |

kumpul para wadya Giri |

angrêmbag ingkang gumantya |

mandhirèng Susunan Giri |

pra wadya wus golong rêmbag |

Sunan Dalêm kang gumanti ||

29. Gya ingangkat ajujuluk |

Sunan Giri kaping kalih |

Susunan Giri Kadhatyan |

garwa kakalih padêmi |

tan mashur ing panjênêngan |

Jêng Sunan wus praptèng jangji ||

30. Kundur mring rahmatolahu |

ugi sumare ing Giri |

atilar putra sadasa |

(m)bajêng Sunan Sedamargi |

panênggaknya apêparab |

Sunan Giri Prapèn Adi ||

31. Tri Nyi Gêng Kuruganngurun |

Nyi Gêng Ngulakan kang sukci |

Pangran Lor Pangran Dhêkêt sad |

Pangran Bongkok nulya Nyai |

Agêng Waru arinira |

Pangeran Bulu sumêndhi ||

32. Wragil Pangran Sedalaut |

paripurna kang wus swargi |

rêmbag kang yoga gumantya |

kêmpal sakèhe kang dasih |

Sunan Parapèn ingangkat |

linuwih lir eyang swargi ||

33. Mandhirèng Giri Kadhatun |

jujuluk maksih lêstari |

Sunan Giri Prapèn dibya |

suyut kang wadya gung alit |

kawêntar ing liyan praja | tan pêgat kadya ing nguni ||

 

3. Mêgatruh

1. Ya ta wau sang prabu ing Majalangu |

sampun amiyarsa warti |

lamun Sunan Giri Prabu |

Sètmata wus angêmasi |

mangkya wayahe gumantos ||

2. Ajujuluk Sunan Prapèn Giri luhung |

lalajone kadya nguni |

sang wiku tan arsa nungkul |

marang nagri Majapait |

dadya sru bêndu sang katong ||

3. Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung |

miwah kinanthèn pra siwi |

angirid wadyabala gung |

kinèn ngrabasèng ing Giri |

wus samapta nulya bodhol ||

Jilid 1 - Kaca : 8

4. Sunan Prapèn wus mirêng badhe ginêmpur |

mring sang prabu Majapait |

wus budhal carakèng prabu |

kya patih myang rajasiwi |

balane lir samodra rob ||

5. Sunan Prapèn sampun sanega ing pupuh |

karsanira nanggulangi |

mring carakèng Majalangu |

tan dangu mêngsah kaèksi |

nulya pinapak prang popor ||

6. Wadya Giri kasoran ing yudanipun |

kathah ingkang nandhang kanin |

tanapi tumêkèng lampus |

Sunan Prapèn angoncati |

sagarwa putra wus lolos ||

7. Lajêng ngungsi maring sapinggiring laut |

binasmènan kitha Giri |

sadaya wus dadya awu |

rajabrana dènjarahi |

rajaputra tindak alon ||

8. Dhumatêng ing astananira sang wiku |

Sunan Giri kang wus swargi |

ingkang rumêksa ing kubur |

tyang kakalih samya dhêngkling |

rawuhe sang prawira nom ||

9. Para wadya dhinawuhan kinèn (n)dhudhuk |

gya tumandang sagung dasih |

halate sang maha wiku |

cihnaning wali linuwih |

singa cêlak anggaloso ||

10. Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus |

kang kantun kalangkung giris |

bramantya sang rajasunu |

tumandang pribadi ajrih |

merang lamun tan kalakon ||

11. Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu |

kinèn andhudhuk dèn aglis |

binilaèn yèn tan purun |

pasthi tumêkèng ing lalis |

kinarya coban kris waos ||

12. Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk |

dupi prapta blabak jati |

tutuping tabêlanipun |

binuka saking sakêdhik |

nulya ana ingkang miyos ||

13. Warni kombang tan petungan kathahipun |

mabur ngèbêki wiyati |

maniyub lir langit rubuh |

nêmpuh wadya Majapait |

dènnya nanggulang pakewoh ||

14. Pinarjaya tan keguh ngêntub pikantuk |

bingung wadya Majapait |

ting bilulung rêbut dhucung |

dènnira angungsi urip |

sèlèh gagamaning pupoh ||

Jilid 1 - Kaca : 9

15. Samya kudhung gêdabikan kênèng êntub |

sirah rapêt ngroyok sikil |

ngaruara sambat bingung |

prapta nagri Majapait |

kombang anglut datan kegoh ||

16. Sang aprabu Brawijaya langkung gugup |

tan kawawa nanggulangi |

dadya tilar prajanipun |

sawadya balanirèki |

gusis praja tan ana wong ||

17. Ngungsi têbih dupi kombang wruh wus suwung |

wangsul mring nagrinya malih |

siji tan ana kang kantun |

sang aprabu Majapait |

sawadya wangsul ngadhaton ||

18. Aprasêtya sang aprabu Majalangu |

datan nêdya malih-malih |

nyikara dhatêng sang wiku |

ngamungêna ingkang uwis |

ing tyas datan walangatos ||

19. Kacariyos tyang kalih kang ngrêksa kubur |

kanugrahan mantun dhêngkling |

gagancangan lampahipun |

anusul Jêng Sunan Giri |

ingkang lagya amakuwon ||

20. Kawlasarsa anèng satêpining laut |

tyang kalih marêk tur uning |

ing mangkya mêngsah wus larut |

jalaran tinêmpuh dening |

kombang ingkang mapak pupoh ||

21. Madhul-madhul palayune numbuk bêntus |

tilar gagamaning jurit |

samya ngungsi gêsang (n)jrunthul |

tan ana ingkang tinolih |

swarane pating galêmbor ||

22. Sampun katur ing purwa wasananipun |

dalah waluyaning dhêngkling |

sang wiku kalangkung sukur |

(n)dêdonga marang Hyang Widdhi |

rahayu ywa na pakewoh ||

23. Nulya kundur tan cinatur laminipun |

wus paripurna ing nguni |

eca tyase para wadu |

satêngah ana kang kibir |

sajêg tan na mungsuh rawoh ||

24. Sunan Giri datan samar jangkanipun |

lamun kraton Majapait |

wus andungkap sirnanipun |

jalarane sangking siwi |

dyan Patah mijil karaos ||

Jilid 4 - Kaca : 60

273 Girisa

20.
Wusing aring lumaksana |
tan cinatur lampahira |
tlatah Banyubiru prapta |
miyat tatanêmanira |
dhangkèl êmpu warna-warna |
pinantha-pantha (ng)gènnira |
kêncur sèdhête watara |
laos gêdruge ngrêmbaka ||

21.
Kunci borose tumruna |
puyang prit kapur-dipangga |
lirihe sumêdhêng samya |
sunthi jae kunir-seta |
bêngle dlingo têmu-krêsna |
êpoh glènyèh giring lathya |
wrêsah pacing puspanyidra |
brambang bawang cabe mrica ||

22.
Nahên Ki Suhud kang lagya |
sênêng myat tanêmanira |
kawistara sing mandrawa |
Ki Sahid dadya pangarsa |
urut kacang lampahira |
gupuh mlajêngi wus panggya |
rarangkulan sung pambagya |
myang tatanya rencangira ||

23.
Ki Sahid uwus sajarwa |
ing purwa madya wasana |
Ki Suhud gya jawatasta |
mring Cêbolang sarencangnya |
myang nyênyês wijiling sabda |
rèh ulun tiyang ing arga |
sigug kau pamicara |
sampun kirang pangaksama ||

24.
Alit tumêkèng samangkya |
dèrèng nate ngambah praja |
ulun kadangipun wrêdha |
lan Ki Sahid Taruwangsa |
masputu krama kawula |
Cêbolang suka turira |
dhuh lae botên kadosa |
sakarsa ywa wancakdriya ||

25.
Sanadyan nêmbe kêpanggya |
saèstu raosing nala |
tarlèn sih sumungkêm kula |
lan rinta Ki Taruwangsa |
Ki Suhud kapadhan-karsa |
alon wijiling wacana |
suwawi miyat talaga |
Banyubiru kang kinarya ||

26.
Nguni mêjang ngèlmi rasa |
myang miyat patilasannya |
kisma pinêndhêt kinarya |
anggala kanang maesa |
Cêbolang matur sumangga |
saksana gya lumaksana |
wusnya umiyat sadaya |
gya mring sêndhang kidulira ||

27.
Astananya sang minulya |
Purwata sidik sudibya |
wus sêdhêng Asar wêktunya |
samya wulu minggah nulya |
mring masjid alit sadaya |
Kyai Suhud imamira |
ing wêktu Ngasar wus bakda |
sung salam nêngên mangiwa ||

Jilid 4 - Kaca : 61

28.
Pêtêng dhêdhêt madyantara |
mêndhung angêndhanu krêsna |
mabarung kang wujut mala |
Suhud Sahid lan tamunya |
saking masjid mring astana |
binuka kori wus mênga |
atur salam sadayanya |
nyarêngi jawah prahara ||

29.
Amung luhuring astana |
sumilak lir mawa teja |
tan wontên grimis tumiba |
kanan kering drês jawahnya |
ayêm kang nèng jro astana |
Cêbolang sarencangira |
sangêt ngungun ing wardaya |
Ki Buyut agung kramatnya ||

30.
Gya tahlil paragatira |
andonga matumpa-tumpa |
galudhuk lir barung swara |
balêdhèg ngamini munya |
ing sabakdanira (n)donga |
sumilak blas ngantariksa |
sumorot trang Sang Hyang Surya |
lon sumuruping bantala ||

31.
Ki Buyut ngling mring tamunya |
masputu prayoginira |
aso rumuhun mring wisma |
nyi wisma sampun sadhiya |
sugata sawontênira |
Mas Cêbolang aturira |
sumangga (n)dhèrèk sakarsa |
nanging sajroning wardaya ||

32.
Dahat kepengin kapanggya |
lan Sèh Hèrcaranu mulya |
pakèwêd yun mêdharêna |
anulya mirêng suwara |
hèh Suhud sira waraha |
iya marang tamunira |
Cêbolang dènnya yun panggya |
lan Sèh Hèrcaranu mangkya ||

33.
Iya durung mangsanira |
têmbe yèn wus palakrama |
kalunta nèng wana pringga |
ing kono (ng)gonne kapanggya |
myang sung prênah Wanataka |
aywa sumêlang ing nala |
Cêbolang dupi miyarsa |
dahat jrih sumungkêm kisma ||

34.
Jênggèlèk Ki Suhud tanya |
paran kang dadya daruna |
punapinggih mirêng swara |
katrangan krêntêging nala |
kang dhinawuhkên mring kula |
Cêbolang mèsêm aturnya |
inggih mirêng tur têtela |
sangêt panuwun kawula ||

35.
Tandya atur salam samya |
sawawêngkoning astana |
siti mobah kaping tiga |
lir lindhu obahing kisma |
wus mundur saking sêtana |
sapraptanira ing wisma |
Hyang Surya sampun diwasa |
mèt toyastuti sadaya ||

36.
Wus minggah maring ing masjid |
adan ayun wêdal Mahrib |
Ki Suhud ngimani tartip |
Ngisane gantya Ki Sahid |
ing sabakdanira Ngisa |
dhikir atanapi (n)donga |
paragat wangsul mring wisma |
Ki Suhud manis lingira ||


   kds penutup
wangsul-manginggil

  • < (06) Kaca 56 – 59
  • (08) Kaca 62 – 63 >