Ki-demang.com : Centhini

Jilid 5 - Kaca : 168

355 Sinom

72.
Ngrasèhkên Ijêmak Kiyas |
sarya sêdya angantêpi |
dèn-toh-jiwa dèn-angrasa |
wirang yèn tan anglampahi |
dene kang kaping kalih |
makripate tekadipun |
kêdah eklas amberat |
ing misil karana lahir |
tan marduli ingkang kipayah kal-donya |

73.
Dènkirigakên sadaya |
sêmbahyang ngaji tan sudi |
tan kêpengin majêmukan |
tan kadêrêng nyandhang mukti |
tan kapengin kamuktin |
nendra rajah têmah nginum |
tan parduli sadaya |
pan amung dhatêng Hyang Widi |
kang kaèsthi majênun mungguling Allah |

74.
Punika tekad kang tama |
cangcalan cêcalon dadi |
ing kasidan pinardika |
kang angga saingga katri |
muyêg tumruna adi |
tan ana lêng-olêngipun |
bèsèr wohe ngayangan |
punika ingkang supami |
salah satunggale aywa apepeka |

75.
Ki Bayi angling nor-raga |
inggih kasinggihan ugi |
tyaskula sangsaya padhang |
nêrawang datan kalêmpit |
rumaos tekad sisip |
ing ngèlmukula kang wau |
mangke wus angsal brêkah |
winulang jatining ngèlmi |
inggih mugi kinuwatna dening Allah |

76.
Sarta sawabe pun anak |
kang tansah kawulapundhi |
lah kapriye kono sira |
kulup apa kaya mami |
matur kang putra kalih |
inggih ing manah saèstu |
tan pae lan paduka |
kathah indhakipun wêning |
andhêradhag tyaskula kadya pinilar |

77.
Wus samya suka pirêna |
datan mamang ing pangèsthi |
Sèh angling Alkamdulilah |
Allah ingkang nêmbadani |
lulus santosèng ngèlmi |
kang rimbag iktekadipun |
yata malih ngandika |
mring rama myang rayi kalih |
lamun parêng paduka sami kundura |

78.
Kawula arsa iktikap |
tangat palilah ing ratri |
anuwun maklum paduka |
mugi paduka lilani |
Ki Bayi Panurta ngling |
inggih sumangga aplalu |
payo kulup alinggar |
madal pasilan umijil |
ingkang putra kalih umatur sumangga |

Jilid 5 - Kaca : 169

79.
Nulya mêdal katrinira |
santri Luci angêluti |
pinire ingkang dhêdharan |
dènnya têtêbah wus rêsik |
mulya mundhut paguling |
kajang sirah klasa batu |
tinata anèng langgar |
sira Ki Sèh Amongragi |
mring patirtan susuci sawusnya kadas |

80.
Mring langgar tangat palilah |
tan cinatur solahnèki |
yata Ki Bayi Panurta |
nèng wisma lan putranèki |
Jèngraga Jayèngwèsthi |
Ki Bayi alon amuwus |
tanya èsmu sungkawa |
mring garwa Nikèn Malarsih |
priye mau tutugêna tuturira |

81.
Lan sutanta Tambangraras |
dene nora na kaèksi |
kang garwa matur pasaja |
putra paduka pan lagi |
atangat ing awêngi |
sasontên mila andulu |
nginte lawan kawula |
malêthèk kajang rong nyari |
aleyangan saêlêr gapit jêjêdan |

82.
Kawula inggih kadyèka |
sami nêdya aniniling |
myarsa (ng)gyan paduka bantah |
lan tami sang Amongragi |
uning sasolahnèki |
paduka pan jinatèn wus |
putranta Tambangraras |
kalêsêdan dènnya linggih |
kados lamun kawuron myat tamu tama |

83.
sarêng paduka ngandika |
ibunta punapa kenging |
mênggah ing basa punika |
tamu dalêm matur aris |
[.
.
.
] |
sayêkti wontên anggêripun |
angsal bêkti ing priya |
agung ganjaran pinanggih |
putra tuwan asênggruk-sênggruk karuna |

84.
lajêng mantuk maring wisma |
anumpa tangatirèki |
sapunika dèrèng kêndhat |
putranta kandhuhan kingkin |
sumangga (ng)gyan anggalih |
putra paduka puniku |
saèstu wus kantênan |
brangta mring Sèh Amongragi |
mugi-mugi kagaliha putra tuwan |

85.
Kang rama tyasnya wus lêjar |
myarsakkên aturing siwi |
wusana alon ngandika |
ingsun nuruti sirèki |
yèn wus padha ngrêmbagi |
sun têmbunge mêngko esuk |
matur inggih prayoga |
yèn paduka wus marêngi |
pan sadalu dènnira arêrêmbagan |

86.
Wanci wus akir ijabat |
manjing Subuh pajar gidib |
myarsa swaraning wong adan |
ing langgar Ki Jamal Jamil |
nulya mring masjid |
jalu èstri samya Subuh |
mung Nikèn Tambangraras |
Subuh ing wisma pribadi |
wusnya kadas sadaya sami asunat |

Jilid 5 - Kaca : 170

87.
Wusnya sunat nulya kamat |
Sèh Mongraga angimami |
ngangkat usolli parêlal |
Subêki rakangatèni |
ada-an imamami |
lilahi tangalahu |
akbar tasbih kabiran |
alkamdulilahi kasir |
ran wa subkanallah bukratan wasilan |

88.
Lajêngira maca wajah |
ini wajahu wajêhi |
ya aliladi pataras |
samawati wa arli |
kanipan muskinani |
wa mahyaya wa mahmatu |
ila almurikina |
nulya takbir kang makmumi |
Amongraga pasêkat Patekahira |

89.
Wacan sawuse Patekah |
surat Sujadawalnèki |
akire wusing Patekah |
surat Kasar kang kinardi |
panjang wawancanèki |
ing Sujada mawi sujud |
dadya dangu dêgira |
tumaninahira trêtib |
ingkang makmum sadaya kalangkung rêhab |

90.
Datan ana kang kuciwa |
trap tingkahe kang ngimami |
kang salat antaranira |
prapta ing tahyat kang akir |
salawat atasing Nabi |
myang atas kulawargèku |
tumaninah iptitah |
nulya salam awal akir |
bakda salam pupujiyan sasarêngan |

91.
Nganyut-anyut swara rampak |
wus pupuji nulya dhikir |
lalagon lajêng asantak |
ambata rubuh kapyarsi |
wus kawanatus dhikir |
numpa donga limang wêktu |
kang nasib Jayèngraga |
swaranira rum amanis |
wusnya donga sêlawat asêsalaman |

92.
Miwah kang samya asolat |
ing masjid mangu pan asri |
ing mangu kang dadya imam |
kêtib Kyai Nursukidin |
gilir lan Talabodin |
kang salat ing masjid agung |
sabên kang dadya imam |
Ki Pangulu Basarodin |
kadhang Kyai Bayi Panurta piyambak |

Jilid 5 - Kaca : 171

93.
Swaranira sêsauran |
kang lagya arame dhikir |
wênèh sawêg pupujiyan |
myang lagya (n)donga anasib |
piniyarsa mêwahi |
asri sênênning desa gung |
sabên kang kuwat-kuwat |
santana sudagar sugih |
nadyan pipit masjid piyambak-piyambak |

94.
Wêktu Subuh Mahrib Ngisa |
rame swarane sarênti |
warata sadesa pisan |
kathah sabawaning santri |
tuwin yèn nuju sasi |
Ramêlan trawèhanipun |
sagolongannira |
karsanira Kyai Bayi |
satus trawèh sajroning ing Wanamarta |

95.
Tan wun arjaning kang desa |
yata kang salat ing masjid |
sira Ki Sèh Amongraga |
wus bakda Subuh anuli |
tangat Loka akasil |
nêm rêkangat tri salam wus |
dhikir tapakur ing Hyang |
mupid dènnira awirit |
sawusira luwar saking pasuhulan |

96.
Nulya samya lalênggahan |
lan rama myang ingkang rayi |
Jayèngwèsthi lan Jèngraga |
wus wau bakda anganti |
dhêdharan gya sumaji |
Sumbaling Cênthini wau |
kang ngladèni ing ngarsa |
pateyan lan wedang kopi |
gêmblong lèmpèng tan-kolak juwadah jênang |

97.
Ledre isèn lawan bikang |
puthu gêdhang mayang cangkir |
glali-sutra jênang-caca |
surabi lan kupat mujid |
bakaran pisang kuning |
bakaran dhèndhèng ginêpuk |
wus tinata nèng ngarsa |
Sumbaling cèthi Cênthini |
mundur sarwi (m)bêkta tup saji karangan |

98.
Luci kang têngga cèrètnya |
uthi anepassi gêni |
mangkana Sèh Amongraga |
aris matur mring Ki Bayi |
punapa wus kaèsthi |
masalah mênggahing ngèlmu |
manawi wontên ingkang |
karaos sumêlang galih |
inggih mugi paduka anglairêna |

99.
Miwah putranta kalihnya |
punapa sampun anunggil |
manawi salayèng karsa |
tuwin kirang rêsêpnèki |
prayogi kang kawijil |
karana Allah apllalu |
(ng)gyan tuwan sarasehan |
lan putranta yayi kalih |
ing rujuke kang ujar wau punika |

Jilid 5 - Kaca : 172

100.
Ki Bayi aris aturnya |
botên anggèr (ng)gih sayêkti |
apan ta mamang samêndhang |
ujar punika wus êning |
sayêktine nakmami |
ibunta duk panggih mring sun |
yata mêdhar pasaja |
saliring solah sakalir |
saraose sira Ki Bayi Panurta |

101.
Andhêku Sèh Amongraga |
myarsa lingira Ki Bayi |
putra kalih nambung sabda |
mangrêpa aturirèki |
kathah-kathah minta sih |
mring Amongraga mlas-ayun |
yata Sèh Amongraga |
umatur marang Ki Bayi |
pan amêdhar sajarah nênggih ing lampah |

102.
Asal-usule wus jarwa |
nênggih duk rusakirèki |
nagari ing Sukaraja |
wus jinarwakakên sami |
Ki Bayi duk miyarsi |
lawan putra kalihipun |
anjêtung ngêmu waspa |
sadangunira alinggih |
saking dening ngunngun myarsa tuturira |

103.
Sadaya ciptaning nala |
tan bodho kêncêng tyasmami |
nyata wijiling ngawirya |
trah kusumandana warih |
turasing amêrtapi |
ngulama abangsa luhur |
nulya nutugên rêmbag |
yata Ki Sèh Amongragi |
anuruti yèn wus panggih kadangira |

356 Dhandhanggula

1.
Langkung awlas Ki Sèh Amongragi |
aningali mring Bayi Panurta |
tuwin ing ari kalihe |
wusana ris umatur |
karsa tuwan amba umiring |
nanging panuwunamba |
ing tuwan pukulun |
sampun (n)dhatêngakên suka |
inggih dipun sagêd rumêksa ing kami |
rèhning ngêmong turida ||

Jilid 5 - Kaca : 173

2.
Kyai Bayi wus sagah ing jangji |
apan samya turut-tinurutan |
cumêplong bolong driyane |
ical riringanipun |
suka bungah sajroning galih |
narima maring Allah |
ciptèng tyas katuju |
ana lêgane kang karsa |
yèn tan payun kapriye ing solahmami |
kaya tan anèng donya ||

3.
Kyai Bayi Panurta ngiling aris |
marang ingkang putra kalihira |
kinèn ambêkta-a age |
marang ing wismanipun |
apan sarya winêling-wêling |
ing salir solahira |
ing saturutipun |
putra kalih wus atampa |
nulya matur Jayèngwèsthi mring Mongragi |
sumangga kundur mêdal ||

4.
Ki Panurta anambungi aris |
inggih prayogi yèn parêng ing tyas |
mijil kundur ing wismane |
ing rayinta kang sêpuh |
Jayèngwèsthi nyarèhkên pikir |
kawula pirêmbagan |
ing tumuntênipun |
Sèh Mongraga tan lênggana |
wusnya pamit sêsalaman binêkta glis |
mantuk mring wismanira ||

5.
Yata kundur wau Kyai Bayi |
praptèng wisma panggih lan kang garwa |
duk lênggah lawan putrane |
nulya winartan sampun |
ingkang garwa salir ing nguni |
kalangkung sukanira |
garwa duk angrungu |
ana kêdhik sêngkêling tyas |
dene putra lagya ana dènkarsani |
sawêg manggih sungkawa ||

6.
Nikèn Tambangraras duk miyarsi |
pangandikanira ingkang rama |
sukèng tyas ana sêngkêle |
kang dadi sukanipun |
tan andimpe yèn trah priyayi |
kang dadi sêkêlira |
dene ngêmu wuyung |
nanging dyah waspadèng tingal |
nadyan silih dhumatênga lara pati |
luluha wus sinêdya ||

7.
Dene antuk ngulama linuwih |
sêdya krama ing donya akerat |
mangkana wau ciptane |
dènnya lênggah tumungkul |
nèng ngarsane ramanirèki |
kang rama angandika |
babo putraningsun |
mung sira woding wardaya |
bêgjanira ana kang sira karêpi |
kêpalang sêkêling tyas ||

8.
Nanging narimaa lamun pêsthi |
palaling Hyang kang paring mring sira |
nanging wêkasingsun anggèr |
kang putra gya winuruk |
salir ingkang wong palakrami |
ondhe kang kina-kina |
èstri kang wus kasub |
bêbaku dèwi Patimah |
sorsoranne Aklimah garwèng wong krami |
kakunge ala tuwa ||

Jilid 5 - Kaca : 174

9.
Pan winartan patraping mring laki |
wontên malih dara Murtasiyah |
mring kakung Sèh Ngarip trape |
lan Joharmani iku |
antêpira adarbe laki |
wus pinajar sadaya |
salir solahipun |
kang putra sarêng miyarsa |
andikane kang rama sang rara nuli |
tumungkul rawat-waspa ||

10.
Poma wêkasngong mring sira nini |
nêm prakara tekading wanita |
ingkang wus muktamad rasêh |
parèstri kang linuhung |
ageyongan ing nêm prakawis |
tinuwajuhkên ing tyas |
tan mèngèng sarambut |
èstri kang dadi lêpiyan |
kae mau kang suntuturkên sirèki |
lire kang nêm prakara ||

11.
Dhingin wêdi kapindhone asih |
kaping têlu sumurup ing karsa |
kaping pat angimanake |
ping lima (m)bangun-turut |
kaping nême labuh ing laki |
lire wêdi sira ywa |
wani ngrusak wuwus |
kabèh sapadhane ngrusak |
lire asih aja kêmba sira nini |
rahabmu marang priya ||

12.
Êndi kang dènkarêmi ing laki |
sira mèluwa rahab kang trêsna |
sabab sih tunggal wujude |
nalikane kayungyun |
kang sinung sih lan kang ngasihi |
tan pae ing paeka |
miluwa sih lulut |
lire sumurup kang bisa |
amèt ati ing priya kang anyondhongi |
apa kang dadi cipta ||

13.
Pêpanganan bubungahan tuwin |
ing lêlèjêm sasmitaning priya |
priya rujuke karsane |
lire ngimankên iku |
ngeling-eling walêring laki |
tan ngilang-ilang wulang |
anggugu mituhu |
lire (m)bangun-turut ingkang |
anglakoni sapakon-pakoning laki |
ywa wangkot ing sakarsa ||

14.
Abot ènthèng saèn wirang isin |
kinarya la ayu ing sawiyah |
-wiyah linakonan bae |
lire kaping nêm labuh |
tan onjodan datan mangêni |
tumamèng lara pêjah |
tan nilar tan kantun |
toh jiwa donya akerat |
aywa duwe tyas rêngkêd kang êsak sêrik |
lilakna angganira ||