Ki-demang.com : Centhini

Jilid 8 - Kaca : 71

431 Gambuh

2.
Lah payo padha nusul |
apanjatan marang ardi Bangun |
gya lumampah Jamal Jamil Wrêgajati |
tan adangu praptèng ngayun |
Sèh Mongraga mèsèm tumon ||

3.
Alon andikanipun |
sira lagya pa anèng ing dhusun |
Jamal Jamil umatur kawula inggih |
amumulang awon nganggur |
kang sami rêmên angaos ||

4.
Ing birai ojrat dul |
ngalap barkah ing paduka nêngguh |
jalu èstri kang samya masuk birai |
pan sangêt sumuyutipun |
Sèh Mongraga lingira lon ||

5.
Lah iya sakarêpmu |
wong kang padha kajat ngaji ngèlmu |
sala silah birai ojrat ripangi |
banjurna (ng)gwanmu mumuruk |
ing ngèlmu mring sakèhing wong ||

6.
Manira arsa wêruh |
kumpulêna kabèh pra sabatmu |
gêdhe cilik manira arsa udani |
Jamal Jamil nuding gupuh |
tinimbalan sadaya wong ||

7.
Tan dangu prapta gupuh |
tuwa anom lanang wadon sampun |
pêpak anèng ngarsane Sèh Amongragi |
langkung bingah manahipun |
Sèh Mangraga ngandika lon ||

8.
Hèh Jamil karsaningsun |
ingong arsa yasa masjid agung |
kang supaya rahaba sakèhing santri |
ya kabèh para sabatmu |
iku kang wus padha mansoh ||

9.
Iya maring ngèlmu dul |
ing sala silah ripangi iku |
Jamal Jamil parentah sigra nandangi |
karya masjid apan sampun |
pagêr myang batur binanon ||

10.
Tan lami dadosipun |
saengga pupujan masjid wau |
sing katri-manira Ki Sèh Amongragi |
dinarbo lajêng binatur |
ing dintên Kêmis pinayon ||

11.
Pagêr balumbangipun |
ingilènan toya wêning sampun |
datan ana labête anyar kinardi |
kadya wus dadya sêtahun |
Sèh Mongraga nulya manggon ||

12.
Malêm Jumungahipun |
inganyaran salawatan agung |
wus kawarta ngakathah yèn Sèh Mongragi |
amumuja masjid agung |
ing sami sadintên dados ||

Jilid 8 - Kaca : 72

13.
Mangkana dalunipun |
kathah kang prapta samya andulu |
dhusun kiwa têngên urut ing Matesih |
mring Lêmahbang dalu-dalu |
pêtêng samya (m)bêkta obor ||

14.
Ing sontên wancinipun |
bakda Ngisa wus samya ngalumpuk |
santrinira sadaya kang jalu èstri |
nèng masjid sadayanipun |
apan kalihatus jodho ||

15.
Atarap kalang têpung |
ingkang anèng pangimamanipun |
Sèh Mongraga kinarya pupundhènèki |
apan kang linuhur-luhur |
kadya rinatu dening wong ||

16.
Langkung jrih sungkêmipun |
sadayanya wus samya akêbut |
pan Ki Agêng Amongraga ing Sitibrit |
dadya panêmbahanipun |
ing tanah Matesih kono ||

17.
Jamal Jamil amuwus |
lah mara wong majua ring ngayun |
ambuka-a bengidira ing ripangi |
nèng têngah sabojonipun |
kang tinuding lanang wadon ||

18.
Nulya majêng ing ngayun |
nêrbang nèng têngah sila sidhupuk |
nulya winèwèhan jimat rajah sami |
tinutupkên netranipun |
rajah pambukaning raos ||

19.
Sigra lêkas sadarum |
adhikiran kang lagonnya landhung |
sawusira lêlagon dhikirirèki |
arêmpêk swaranira sru |
gya santak anduduk-wuloh ||

432 Mêgatruh

1.
Langkung ing panggêjêgipun rapal tuhu |
amêgêng napasirèki |
sauni-uninya rusuh |
tan sarêng samya sarênti |
ak - ak ik - ik uk - uk ok - ok ||

2.
Asru-sinru anêlaskên napasipun |
têlasing swara kang muni |
kari gobag-gabigipun |
gya blag-blêg samya gumlinting |
tindhih-tumindhih carub wor ||

Jilid 8 - Kaca : 73

3.
Ujurira tan karuwan undhungipun |
pating karingkêl jalwèstri |
wong nêm kang binuka wau |
samya sru pamuwusnèki |
minta ngapura dosèngong ||

4.
Sakathahing dosa ingkang uwus-uwus |
barang kang wus dèn-lakoni |
ngomèl lir mêndêm kêcubung |
dènnya bandrèk begal maling |
miwah dènnira nyênyolong ||

5.
Kêdhik kathah awone pandamêlipun |
sawuse têlas dènnya ngling |
nulya nangis ting salênggruk |
ningali Sèh Amongrogi |
munggwing dhampar mutyara byor ||

6.
Pan ingayap pra widadari yu-ayu |
myang janma nom adi-adi |
sarwi ngandika dhêdhawuh |
pangapura sadosèki |
mring wong kang ambuka raos ||

7.
Sarta nuduhakên ing ganjaranipun |
swarga mring kang buka dhikir |
katon sanalikanipun |
mila sru nangis kapengin |
tumêka-a swarga kono ||

8.
Tan antara santri jalwèstri sadarum |
kang samya pana ing dhikir |
kang tangi kang maksih kantu |
sadaya sampun anglilir |
rumasa sampurnèng batos ||

9.
Wong nênêm kang tinutupan netranipun |
rajah nèng dluwang rong nyari |
pan sakilan panjangipun |
tinutup prapta ing kuping |
sauwusira ing kono ||

10.
Ingulapan kang rajah mring Jamal sampun |
wong nênêm maksih anangis |
katonton ingkang kadulu |
anèng sajroning adhikir |
Sèh Mongraga ingkang katon ||

11.
Wusnya aris dènnya birai asuhul |
kyai guru Jamal Jamil |
amundhut têrbang pipitu |
angklung nênêm kêndhang kalih |
tan dangu prapta sumaos ||

12.
Wus sinêntak têrbang tinatab gumêmbrung |
kêndhang ro wus dèn-kêncêngi |
wus katêmu gêdhugipun |
adan lêkas Jamal Jamil |
narêbang lawan wong wadon ||

13.
Wus miranti kang nêrbang ngêndhang lan ngangklung |
lima kang nêrbang pawèstri |
kapitu lan kyai guru |
bawa singir Jamal Jamil |
wis maca sêlawat alon ||

Jilid 8 - Kaca : 74

14.
Adan lêkas swara jalwèstri (m)barung rum |
lêlagon landhung mlas-asih |
lir kadêmung lan panêrus |
nganyut-anyut (n)dudut ati |
aris rarase nyalendro ||

15.
Singirira ojrat mêrambat ing kayun |
ya hu Allah ya Ilahi |
ngulatana ngèlmu luhung |
pusakaning ing ngaurip |
ya hu Allah sauran wong ||

16.
Nyai-nyai wong wus tuwa aja tungkul |
golèka ngèlmu sêjati |
ya hu Allah ya Ilahu |
salawase ya Ilahi |
anèng donya rewa-rewo ||

17.
Kang dêlanggung roro paranning tan wurung |
siji marang ing swarga di |
siji marang naraka gung |
ya hu Allah ya Ilahi |
babadên ing ngèlmu raos ||

18.
Ngèlmu rasa kang karasa ing sirèku |
rasakêna kang hakiki |
wong ngaurip ya Ilahu |
badan roh-nyawa suksma di |
angilo-a ing pasêmon ||

19.
Allah Allah ya hu Allah ya Ilahu |
gudhe pandhak jannur kuning |
pandam têlas urubipun |
pupuse sajroning pati |
datan ana kang karaos ||

20.
Siti lumêng surya kêmbar wadanèku |
kali tan kalaban warih |
kasatmata ing swarga gung |
ya hu Allah ya Ilahi |
aramya sauran ing wong ||

21.
Panêrbange imbal lêlamban ajêgur |
kêndhang ro ambêbanggèni |
tampèlan kêmpyang lan gêdhug |
angklungnya gojogan ngênthir |
anjurudêmung sri tinon ||

433 Jurudêmung

1.
Kang nonton uyêl-uyêlan |
samya karênan andulu |
kapengin mèlu masuk dul |
jare ngilangkên duraka |
olèh ganjaran swarga-gung |
saikine katingalan |
sajroning dhikir ing riku ||

2.
Mêngkana dènnya samyojrat |
nutuk sababakan suwuk |
angaring-aring sadarum |
nulya ngêdalkên ambêngan |
kêndhuri rolas ngêndhukur |
miwah wedang pêpanganan |
nulya dinongan Majêmuk ||

Jilid 8 - Kaca : 75

3.
Kyai guru kang andonga |
amine ambata-rubuh |
sawusnya donga ki guru |
parentah mring santrinira |
lah mara padha-a kêpung |
ambêngan kono Bismilah |
ywa etung èstri lan jalu ||

4.
Lanang wadon tan prabeda |
ya lanang ya wadon iku |
aran padha tunggal ngèlmu |
kang liningan langkung bungah |
anggêpe samya nyadulur |
tan ana sumêlanging tyas |
nutug royoman akêmbul ||

5.
Sawusnya samya anadhah |
ambêngan nulya ingêdum |
warata sadayanipun |
mung kari wedang panganan |
jaga nyanyamikan kantun |
mung sêkul kang binêrkatan |
wus samya wangsul (ng)gènnipun ||

6.
Kyai guru Jamil Jamal |
lêkas salawatanipun |
lagu gêndhing Sêkar-gadhung |
berag santrine sadaya |
samya angantêp swara sru |
arêmpêk gêng alit sora |
la ilaha i-lêlahu ||

7.
Muhamad Rasullolah |
rampak tan ana (m)barênjul |
gumêr gora sru gumuruh |
wor têrbang pitu gênturan |
abarung kêndhang lan angklung |
tung ting tung pyêk byang prung prung brang |
pêp pêp bah bah bah gur bah gur ||

8.
Tung plêk tung plêk dhêng dhung dhung brang |
plak blang plak blang klur klu thir thur |
nampani singir wong pitu jalu kalih èstri gangsal |
kang sami narêbang bêsusu |
swarèstri gêtas arênyah |
anglik mêrit manis arum ||

9.
Lir panêrus binarungan |
anggêndèr lawan kadêmung |
pating salênthuk angguguk |
ngapipir tangane kiprah |
kang emprak nêm somah maju |
liru rakit bojonira |
pan samya anyêpêng sumbu ||

10.
Arame dènira emprak |
sajodho sumbu-sinumbu |
sajodho têb-têban watu |
sajodho agêgabusan |
sajodho pênthung-pinênthung |
sajodho urêk kris pêdhang |
sajodho awake murub ||

11.
Sakathahe kang tumingal |
suka gêgêtun agumun |
kagawokaning pandulu |
sajêge tan wruh tontonan |
kang èdi-èdi kadyèku |
eram sakèh kang umiyat |
sadaya samya kayungyun ||

12.
Wus dangu antaranira |
nulya salin sajakipun |
sêsêg têrbang kêndhang angklung |
myang kang emprak salin sajak |
carub wor dènnira (m)barung |
tan etang kancahanira |
arusuh mungsuh minungsuh ||

Jilid 8 - Kaca : 76

13.
Kang ningali giris mulat |
tan mantra yèn karya guyu |
wus lir prang sayêktinipun |
sura sru samya bramantya |
sawiji èstri sinuduk |
jaja trus marang walikat |
niba blêg rahnya sumêmbur ||

14.
Siji wong lanang pinêdhang |
mring èstri gulunya rampung |
tugêl bêt pisah lan gêmbung |
kêpalane galundhungan |
gêladrahan gêmbungipun |
sasomah kang kêkêprukan |
ing lilinggis wêsi sampyuh ||

15.
Kumêpruk polone muncrat |
rênyêk babathuke sumyur |
jur mumur gêtih sumêmbur |
sasomah bakar-binakar |
gosong awake sakujur |
ambune sangit kêliwat |
kumronyos umob akumyus ||

16.
Wong myat kèh kalêngêr niba |
kami-rurusên andulu |
wênèh kang nangis gumrumung |
myang kang mambu sanakira |
ana kang ambêngok asru |
e e e e Allah Allah |
biyang biyang priye iki ||

17.
Wênèh lumayu umpêtan |
tan tahan ningali marus |
samya jrih gila andulu |
tyase samya têrataban |
tan duwe ati salugud |
sadaya ulate biyas |
samya micarèng jro kalbu ||

18.
Sabêne nora kadyèku |
kangsi samya têkèng lampus |
dahad padha têguh timbul |
tan ana braja tumama |
ih nora dhêngêr satêngu |
têka mangkono akalnya |
tan ana bisa cêlathu ||

19.
Kami-tênggêngên sadaya |
dalah têrbang kêndhang angklung |
suwuk cêp nora tinabuh |
tan ana walang sisikan |
mêngkana kiyai guru |
nuduh pawèstri sajuga |
kinèn ngidêri atêpung ||

20.
Sarta singir nabuh têrbang |
lan wong lanang siji tumut |
nèng pungkur anabuh angklung |
kang liningan sigra mentar |
angêlik swara mrik arum |
têrbang nibani irama |
angklung lamba ngêthur-êthur ||

21.
Mêngkana sisingirira |
ana tangis layung-layung |
tangise wong wêdi lampus |
ya hu Allah gêdhongana |
kuncènana dèn-akukuh |
ing pati mangsa wurunga |
santri kèh nauri barung ||

22.
Landhung rêmpêg swaranya |
hu Allah ya hu Allahu |
gya singir anganyut-anyut |
ya Nabi salawatulah |
ing sakate ya Illahu |
karamate Waliolah |
jalma luwih mêrga ayu ||

Jilid 8 - Kaca : 77

23.
Ayu-ayu ya hu Allah |
mangkana sisingiripun |
ngubêngi kang samya lampus |
têpung gêlang kaping tiga |
anulya kiyai guru |
amundhut padupanira |
kang mênyan ingobor murub ||

24.
Urube akantar-kantar |
sangsaya gêng urubipun |
gumrêbêg sundhul masjid gung |
nunu bangke ing kalangan |
swaranya pating jarêblug |
angimpun urubing brama |
pan wus antaranya dangu ||

25.
Bêbangke mulya sêdaya |
lalu sirêp urubipun |
kang emprak pulih lir wau |
malah wuwuh rupanira |
barêsih lir mêntas adus |
gya têrbang brung brung barungan |
sauranira gumuruh ||

26.
Kang nonton abungah-bungah |
alatah-latah gumuyu |
ya talah ih sukur-sukur |
pênyanaku banjur modar |
nyata èdi kyai iku |
bisa gawe salah endah |
mandah (n)jêng ki agêngipun ||

27.
Ing saktine baya ana |
pitung guru wolung guru |
gumêdêr nauri atur |
e lah mêsthi ta karuwan |
yèn ngluwihi kyai guru |
sumaur hêng êh karuwan |
wong sabate mono iku ||

28.
Yata wau wayahira |
wus lingsir mèh tabuh têlu |
samya bubaran sadarum |
kang nonton mulih sowangan |
salong lajêng nginêp kantun |
ingkang mêntas sêlawatan |
laju dhikiran sêdalu ||

29.
Kang mulih ya dhidhikiran |
ting karo-lah ting karê-hu |
kang mangalor wismanipun |
kang ngulon mangidul ngetan |
dhikiran turut dêlanggung |
kongsi praptèng wismanira |
mênêng tan dhikir yèn turu ||

30.
Pan mangkana lumrahira |
adhikir ing siyang dalu |
sanadyan (ng)garu maluku |
yèn tan pêgat dhidhikiran |
mangkana salaminipun |
wong kathah dènnya dhikiran |
samya wirangrongan ngèlmu ||

434 Wirangrong

1.
Yata Kyagêng Sèh Mongraga |
anèng pangimanan manggon |
pan kinarobongan alus |
rinangkêp gubah brit |
jênêg nèng pangimanan |
sinaji dhahar dhaharan ||

Jilid 8 - Kaca : 78

2.
Sabên wayahe abukti |
awis dhinahar tan kalong |
lêt rong dina kadhang sêkulipun |
kalong sa-kêmiri |
tan rêmpid rampadannya |
ulam dhadharan mung pisang ||

3.
Satugêl ulêr binukti |
tilas lir sisaning codhot |
tan arsa umêdal lamun ayun |
ngandika mring santri |
kewala nèng krobongan |
matur sawijining gubah ||

4.
Ing nalikanira enjing |
Jamal Jamil ingayap wong |
anèng plataran sandhapipun |
ingkang kayu wungli |
Jamal Jamil paprentah |
mring sakèhing santrinira ||

5.
Pan samya dipun aranni |
Jatiraga sawênèh wong |
Ragajati miwah Jatiwuyung |
wênèh Darmajati |
Têlêngjati kalawan |
Ragasuksma Suksmaraga ||

6.
Langgêngjati Tuturjati |
Mintajati Jatilewo |
Ragalewo lawan Jatitupu |
miwah Dulêngjati |
kang kinarya lulurah |
dinum sarèh-rèhanira ||

7.
Sabat kawanatus nênggih |
pinara sangalas rêko |
lurah lèrèhannya anyèlikur |
langkung wong sawiji |
koyuping lurah ngarsa |
sadaya nuwun sandika ||

8.
Kang winênangakên sami |
ambuka ing dhikir raos |
amulang ing sabat ngayut-ayut |
mrih masuk birai |
mangka ki guru Jamal |
Jamil Wrêgajati samya ||

9.
yèn dalu ojrat ripangi |
yèn rina akarya gawok |
pangeraman sulap sarat masrut |
singluning pangèksi |
amêdhar ngèlmu karang |
kabuyutan kang kinarya ||

10.
Wong tani bêntil (m)bêtitil |
ing rêpit rikoh tan wêroh |
mung macul kewala (ng)garu-mluku |
kapintêranèki |
ing ngèlmu tan kabuka |
manut margèng kagawokan ||

11.
Wau ta ki guru kalih |
akarsa karya guguyon |
anuding bocah ro samya gundhul |
umur limang warsi |
thèsèl pancèn kêpalang |
ingundang praptèng ing ngarsa ||

12.
Mathêkêl awake kusi |
ran si Thêngul lan Sêntolo |
kang rare kalihnya rada mrusul |
kinèn mangan sami |
kang sêga ramês pindhang |
ngathêkul rare ro mangan ||

Jilid 8 - Kaca : 79

13.
Binênturan blag-blêg kêni |
bathuk rai wêtêng bokong |
tan obah tan (n)jingkat eca nyamuk |
-nyamuk nyangga takir |
watu bata myang padhas |
samya mundur tan karasa ||

14.
Ana ngunus tumbak kêris |
pêdhang kalewang myang bandhol |
sigra barêng mara sami nyuduk |
pêdhang ngênglewangi |
kang rare samya latah |
kapingkêl gumuyu suka ||

15.
Kêri lir dèn-ilik-ilik |
alêkèk-lêkèk mêrongos |
cape tanganira kang ambêntur |
dhengah wong (m)bênturi |
watu lir dhêmpo kumba |
sumyur pêcah anggalêpang ||

16.
Rare loro kinèn ngambil |
ambrengkal watu sagênthong |
sigra binarengkal wus kajunjung |
gya têb-têban sami |
kadya kapuk salamba |
watu ingumbulkên tawang ||

17.
Muluk angungkuli krambil |
tinadhah gigir bokong |
miwah tinadhah ing gundhul |
myang sinikut bali |
kinarya gagathèngan |
kang watu sagênthong ampang ||

18.
Tinonton sakèhing janmi |
dhengah mulat gawok-gawok |
tan dangu gègèran kêbo ngamuk |
kèh curnan binijig |
sinundhang ing maesa |
usus mrodhol kulawèran ||

19.
Wong akèh pating jalêrit |
sru gumuruh lanang wadon |
ki guru angatag lah dèn-gupuh |
bocah ro sirèki |
papagên kêbo gidrah |
anglêburakên wong kathah ||

20.
Gya tandang rare ro nuli |
mapag abijig lan kêbo |
ingêlokkên kathah sru gumuruh |
kang jêblès abijig |
binut ro kang maesa |
kang siji (ng)gujêngi kêkah ||

21.
Sikiling kêbo kang wingking |
tan bisa (ng)gronjal si kêbo |
ngarêp binijigan mring si Thêngul |
dhag-dhêg dèn jêblèsi |
sunguning kêbo pokah |
gigal karo tibèng lêmah ||

22.
Kêbo ambruk (n)jrum ing siti |
pêcah êndhase malopor |
polone maesa lajêng lampus |
andêladak gêtih |
(n)dhas ajur lir ginêcak |
bathang kêbo gya binuwang ||

23.
Jinunjung sikile (m)buri |
sinawatakên tibèng doh |
mêlongok kang mulat gya kang tatu |
anyuwun jêjampi |
apan tiyang sêkawan |
tatu tri pêjah satunggal ||

Jilid 8 - Kaca : 80

24.
Ingaturkên guru kalih |
sarwi tinangisan kang wong |
sigra tinambanan wong kang tatu |
marang Jamal Jamil |
mênyêt indrênging pisang |
ingusapakên minantran ||

25.
Kang kinèn mulya lir nguni |
kang mati ginudag kêbo |
nulya ingusadan gya sinêbul |
bun-êmbunanèki |
rinaupan ing toya |
ginugah nulya gumregah ||

26.
Mulya kadya duk winuni |
kang umiyat kabèh (n)jomblong |
kagawokan marang kyai guru |
nguripkên wong mati |
misuwur ing ngakathah |
èdi sêktine gurunya ||

27.
Sanake bungah kêpati |
mulya saking guru karo |
mangkana karsanya kyai guru |
mundhut walulang glis |
dhadhalang kinèn natah |
jaran mawi lar kang kathah ||

28.
Mangkana kabèh wus dadi |
jaran walulang rong puluh |
pinaringakên lurah sadaya wus |
kinèn anunggangi |
jaran walulang sigra |
ginêtak pan kinêplokan ||

29.
Gya mabur bêr ngawiyati |
têgar pucaking kêkayon |
sadaya kang nunggang raosipun |
pan jaran sêmbrani |
ulêt ijo mawi lar |
pakanne prêdapa kêmbang ||

30.
Tutug sakarsanirèki |
mayêng-mayêng mibêr adoh |
kitêr nèng kêkaywan sabatipun |
gèdhèg-gèdhèg sami |
gawok eram mulat |
agiris mring gurunira ||

435 Girisa

1.
Yata kang sami têtêgar |
mring awang-awang polatan |
wus dangu antaranira |
samya maniup mangandhap |
prapta anèng ngarsanira |
ing guru santri sadaya |
mudhun saking panunggangan |
wus mulih jaran walulang ||

2.
Uwus kawêntar ing desa |
kang doh-adoh sami prapta |
pan anyabat masuk ojrat |
kapengin sampurnèng titah |
tinêkan sakajatira |
kang linuwih ing ngakathah |
saking tuwajuh angalap |
saking wau bêrkahira ||