Ki-demang.com : Centhini

Jilid 10 - Kaca : 140

618 Dhandhanggula

179.
Miwah garwane para priyayi |
sami kagawokan dènnya mulat |
mring Jayèngraga baguse |
babag kèh èmpêripun |
lan Pangeran ing Pranaragi |
kang wus nitèni lawas |
pamuluning wangun |
kaot ngrangkung Jayèngraga |
bagus dhèmês aluwês mêntês-mantêsi |
awayang winawangwang ||

180.
Wênèh ngucap sènggane wak-mami |
yèn duweya bojo kang mangkana |
baya sun-simpêni bae |
nora wèh mêtu-mêtu |
yèn kajambar kèh kang mèliki |
nora kêna kumrengkang |
tinêmu pèk clêmut |
ginawa lumayu lunga |
kowang-kowang kelangan bojo jêlanthir |
kèh bawane parojar ||

181.
Yata wau kang pra tamu prapti |
samya busana kêling samoa |
pinapatut sasênênge |
kinêtog pamèripun |
kuluk kanigara mawarni |
baludru langking rêta |
wilis wungu biru |
miwah mathak myang udhêngan |
kêling sutra jingga mèpèt pinalipit |
asusumping puspita ||

182.
Ingkang dhêsthar cêlêpan myang bathik |
parang-rusak modang sêmu-kirang |
kang sawit udan-ririse |
akathah warnanipun |
jor-jinoran panganggenèki |
samana bèi dêmang |
kang samya alungguh |
Dyan Ngabèi Wiryabrata |
Bratawangsa Wangsapati Wirapati |
Dyan Bèi Wijakangka ||

183.
Lawan Dyan Bèi Wijayapati |
Radèn Angabèi Malangdewa |
Dyan Bèi Puspalayane |
Dêmang Jayabilaru |
myang Mas Dêmang Nandipurèki |
Dyan Dêmang Mangunpura |
Mangunrana nêngguh |
Mas Dêmang Jayasantika |
Dêmang Ekalaya Radèn Puspagati |
tuwin Dêmang ing Rawa ||

184.
Dêmang Ranubaya Ranupati |
Dêmang Ranutirta Ranudênta |
Dêmang Ranumanggalane |
myang Dêmang Ranukèwuh |
Dêmang Ekamantri dan malih |
Dêmang Ranudikara |
wus pêpak nèng ngayun |
tan klèru lungguhanira |
Kae Kidang Wiracapa lir bupati |
nuju dina grêbêgan ||

Jilid 10 - Kaca : 141

185.
Mas Wirancana sakadangnèki |
Mancanapura Singabancana |
Sancana Wiryajanane |
Mangunjana waruju |
samya kampuh sindur papali |
Ke Kidang Wiracapa |
tan busana mabru |
nganggo kur rêsik padinan |
apra abdi kang putra Ki Jayèngrêsmi |
tan arsa liya wastra ||

186.
Namung pra kadangira Ngabèi |
Wirancana lawan Wirangkara |
miwah Ki Wirabajrane |
nganggo sapantêsipun |
Ki Wuragil Kulawiryèki |
anyamping parang-rusak |
lan sadhêstharipun |
paningsêt cindhe barendan |
agagombyok dhuwung sumping krang mêlathi |
borèh kuning barutan ||

187.
Lir jajaka birai apêkik |
Ki Nuripin tansèng wurinira |
lan wong nonton sapraptane |
jalu èstri asêlur |
wong parapat manca-limèki |
myang têbih sami prapta |
nonton ing atayub |
mring karajan Lêmbuasta |
sakalangkung jêjêl supênuh sujanmi |
angsukup yêl-uyêlan ||

188.
Jayèngraga kang lagya umijil |
saking dalêm agêng mring pandhapa |
ingiring ronggèng katrine |
Gêndra Tèki myang Madu |
miwah Bala Wukir tan kèri |
binusanan lir putra |
karo binabagus |
kasêlak katranging pandam |
lir jawata widadara widadari |
kaendran kawistara ||

189.
Cingak sakèhe wong kang niningali |
mulat marang Kae Jayèngraga |
kang kadya dewa-dharate |
mangkana nulya lungguh |
nèng keringe Ki Jayèngrêsmi |
kang lênggah sadayobah |
mitênggêng andulu |
marang kabagusanira |
Jayèngraga kang ngêpak langêning sigid |
tan ana tumandhinga ||

190.
Ronggèng si Gêndra lan Madu Tèki |
anèng ngarsanira Jayèngraga |
asasêlèn busanane |
Gêndra asinjang kawung |
sari kêmbên gadhung mêlathi |
tinêpèn renda jênar |
kawêng adu mancung |
agêlung malang sinêkar |
paningsêtan sutra mandhalagiri brit |
kacu kumbaya kusta ||

191.
Si Madu sinjang garingsing ringgit |
kêmbên jingga-mangsa pinarada |
pinatut adu-mancunge |
gêlung nêdhêng rinarum |
dhêt sutra jo mandhalagiri |
Tèki sinjang prangrusak |
kêmbên tulakbangun |
atatêpèn para rèndan |
apamêkak tumpal seta mandhalardi |
gêlung sèntêg sinêkar ||

Jilid 10 - Kaca : 142

192.
Ronggèng katri abusana adi |
sami awiwir rukmi tinatrap |
tinrètès intên byur bèjèn |
kalpika mirah tajug |
glung pinlangkan ing suri rukmi |
cundhuk-mêntul tamèngan |
kalangkung linuhung |
tan cara talèdhèk desa |
pan cinara dalêman sarimpi adi |
sangsaya wimbuh endah ||

193.
Mas Ayu Wiryabrata kang wasis |
tate maèsi pangantèn kitha |
dalêman myang pra putrane |
tan liyan mung Mas Ayu |
Wiryabrata ingkang maèsi |
pilalaning santana |
ingkang samya mantu |
mangkana wusnya samakta |
Kae Kidang Wiracapa ngandika ris |
mring ari Wirabajra ||

194.
Wong niyaga kiwa têngên sami |
konên munggah na munggèng pandhapa |
ricik sacukupe bae |
ingkang liningan gupuh |
Wirabajra Mangunjanèki |
tan dangu wus samêkta |
gamêlan mangayun |
Ki Wuragil Kulawirya |
bisik-bisik mring kang putra Jayèngragi |
bilah dene aeram ||

195.
Apik-apik ronggèng kene iki |
beda ing ronggèng kana-kana |
ana ayu ayu manèh |
ronggèng ing ngêndi iku |
Jayèngraga mèsêm nauri |
lo paman kakilapan |
paran yakti tan wruh |
punapa botên pun Gêndra |
inggih mranggi sampeyan piyambak nguni |
nyarungakên dawala ||

196.
De kang kilèn pun Madu kariyin |
duk sampeyan manglar nèng karandhan |
Ki Kulawirya anjêngèk |
gumuywa ngling amuwus |
iki dene panglingên mami |
bilah dene sayèndah |
yune ngundhung-undhung |
dhèk biyèn nora kadyèka |
kang putra ngling satunggalipun pun Tèki |
ronggèng Dalêman kitha ||

197.
Ki Wiryo-jar bubur ati-mami |
moyang-moyang bilah setan beka |
tlèdhèk nyêmpalkên kathèklèk |
Jayèngraga gumuyu |
myat kang paman wuyung kapati |
mangkana Kae Kidang |
Wiracapa muwus |
sapa kang wiwit janggrunga |
Dyan Ngabèi Wirabrata matur aris |
prayogi (ng)gih pun Gêndra ||

Jilid 10 - Kaca : 143

198.
Gya pun Madu anuntên pun Tèki |
ngling pênêt lah pan para niyaga |
paran gêndhing purwakaning |
sandika kang tinuduh |
nulya talu Kabor kang gêndhing |
adan lêkas Ni Gêndra |
anênggak anjanggrung |
nutug pangikaling guna |
gêndhing niba gya ronggèng mungsêr sisirig |
ngalètèr nèng kalangan ||

199.
Imbal kêplok badhute nyênggaki |
gêndhing laju turun muni Bondhan |
Ni Gêndra nuli anggêndhèng |
anuntung manis arum |
enggar kabèh tyase kang myarsi |
obah sapannontonan |
samya rêbut aju |
Ni Gêndra yèn wus ambondhan |
tuwa anom bocah myat guthule tangi |
ambadêdêng sadaya ||

200.
Panggambyonge lir prênjak tinaji |
parêpêtan sisiring klintingan |
ambondhan ngêtog solahe |
angglintir gagang payung |
munyêt pinalangkaning wêntis |
anglèyèk dhèyang-dhèyang |
mundur muntup-muntup |
singa myat winèhan ulat |
ting galêmbor gumêrah wong angukuki |
ngawêt nêkên guthulnya ||

201.
Wus anutug panggambyongirèki |
anulya suwuk gêndhinganira |
Gêndra wangsul (ng)gyannya linggèh |
gantya Madu anjanggrung |
gêndhing munya Jungkang angrangin |
si Madu ngrimong wastra |
nênênggak anjanggrung |
masang kêmayan sumbaga |
pisalining pandalu gingsiring ati |
mring Madu nèng kalangan ||

202.
Wusnya mamati niba kang gêndhing |
lêkas anggambyong anumpak raras |
gya laju Gondrong gêndhinge |
antokon Gondrongipun |
dyan anggêndhèng ngêlik gumlindhing |
plêng binglêng wong kang myarsa |
sindhène si Madu |
Gondrong niba Lela-lela |
nyandhak payung mêgar sinumpah pinêthit |
minuwêr ingidêran ||

203.
Lir sikatan dinamu akêsit |
kêkicatan kesit tan katingal |
cat anglela kakèmpole |
sampêlah kang andulu |
dolongèhe kaduli-duli |
si Madu nulya ngikal |
manthêng mênthang payung |
pinutêr bantêr nèng asta |
nurung sindur mêrpêt wèh ulat wong ngaksi |
barêng surak kukukan ||

Jilid 10 - Kaca : 144

204.
Copot ikêt sabuk miwah kêris |
tinawakkên mring bok Madu ika |
nya kiye Madu nya kiye |
tèk-golèk luru-luru |
mung wèhana ulat wakmami |
batur Dêmang èpoknya |
dèn-tawakkên Madu |
anutug panggambyongira |
ronggèng nêmbah kèsodan wangsul (ng)gènnèki |
suwuk gêndhinganira ||

205.
Nulya gantya Ni Tèki kang kèri |
rawitira gêndhing Taliwangsa |
padha krasa panabuhe |
angalêp nganyut-anyut |
apan lêkas ngayêr si Tèki |
ngrimong cindhe jalamprang |
anênggak payung yun |
amatak sêmbaga gêndam |
limuting tyas tinuntun manjinging kingkin |
kinon jroning kanêngran ||

206.
Hongilahèng nayang ganur lathi |
tharinga jarinira pinupa |
mêdhar cahya hongilahèng |
sakèh ingkang andulu |
gêdhe cilik tuwa nom tuwin |
lanang wadon tumingal |
mring badan sliraku |
pan katon asmara-tura |
rongèh gorèh têka wêlas têka asih |
lulut onèng maring wang ||

207.
Pan mangkana kamayanirèki |
tar antara Taliwangsa niba |
gya Tèki raras sarimpèn |
tumpak saliring gambyung |
kakêjêr lir branjangan paksi |
sasirig anyênyêtan |
awasis sauyun |
sèdhêt pêthêting tanaga |
panibane lajêng ladrang Lara-nangis |
Tèki ngangkat ambondhan ||

208.
Nulya nyandhak payung Tèki manis |
pinanthêng-panthêng bau andhingklang |
pinalangkan ginalèntèr |
mêmêt madyaning pupu |
payungira pineyang-paying |
lir paningkising sara |
parampinganipun |
angêlik sora rum rara |
gêtas rênyah mêthit mêrit wuluh rujit |
rujat tyase kang myarsa ||

209.
Papas rantas rontog rontang-ranting |
atining wong angrungu sindhènnya |
amlas asih lantikane |
cipta mèlu kalayu |
jalu èstri abranta kingkin |
Tèki mêdhar tanaga |
-nira dènnya (ng)gambyung |
akêsit nindur wèh ulat |
mring wong nonton singa kang kinincang alis |
samya lok sumyak-sumyak ||

Jilid 10 - Kaca : 145

210.
Barang kang cinandhak kang cinangking |
ting karopyag anggêbugi cagak |
sarya sru surak-surake |
kadya ngêpung simagung |
kang sinênggrang surak gora tri |
mangkana antaranya |
pambondhanira wus |
mêndhak nêmbah wangsul (ng)gyannya |
jèjèr wayang nèng ngarsane Jayèngragi |
suwuk gamêlanira ||

211.
Mas Mangunjana gupuh angrukti |
nuduh mring wong kasinomannira |
mêdalkên pasugatane |
wedang pangananipun |
tan dangu wus lumadyèng ngarsi |
sarta lariyannira |
midêr kang aminum |
Kae Kidang Wiracapa |
angandika (m)bok bacutan bae bêcik |
aja tanggung ing raras ||

212.
Lamun nora kongsi maratani |
ngantu-antu kang padha ngombe rak |
prayoga nuli lêlangèn |
Ki Wuragil gumuyu |
sarwi nangkut kang ronggèng katri |
dèn-eling wong lulumban |
anglali nèng banyu |
iki anglangi nèng jogan |
Jèngraga ngling nora jamak paman iki |
mundhak pasangon ulat ||

213.
Samya gumujêng suka ing galih |
ronggèng Ni Tèki Madu lan Gêndra |
kang ngèsêmi mring kalihe |
Wiryabrata umatur |
mring Ke Kidang Wiracapèki |
kasinggihan sabdanya |
pênêt nuntênipun |
ngling malih sintên kang bêksa |
matur prayoginipun kang ngrumiyini |
putranta pinangantyan ||

214.
Angandika nakmas Jayèngragi |
kula-aturi angraras bêksa |
kang putra nuwun ature |
kewala mangke pungkur |
luhung kang putra tamu rumiyin |
kang rama mèsêm nabda |
ing prayoginipun |
nakmas Dêmang Wirancana |
(n)dhinginana katêmpuh kang darbe kardi |
dadya panuting kathah ||

215.
Mas Prawirancana Angabèi |
tan lênggana ing karsa nut sabda |
Lung-gadhung pamundhutane |
para niyaga gupuh |
sigra lêkas ngunèkkên gêndhing |
ronggèng tri sigra tandhak |
barung gêndhèng arum |
Mas Dêmang Prawirancana |
nulya bêksa pasaja datan (m)bèragi |
marasêmu kewala ||

216.
Para rencangira angêploki |
lan sanjatanira barondongan |
antara patang gongane |
pangibingira sampun |
ronggèng raryan suwuk kang gêndhing |
Ke Kidang Wiracapa |
alon dènnya muwus |
nakmas Radèn Wiryabrata |
ingkang dadya wawaton wiwit angibing |
nuntên saurutira ||

Jilid 10 - Kaca : 146

217.
Wiryabrata tan lêngganèng tuding |
nulya mundhut gêndhing Onang-onang |
ronggèng anggêndhèng katrine |
Dyan Wiryabrata gupuh |
angadêgi wusnya angibing |
pra ri ing (ng)Galèk-wulan |
bêksa larihipun |
samya lok wong (ng)Galèk-wulan |
kêplok atri bêdhil barondongan muni |
suka sakèh tumingal ||

218.
Wiryabrata dasar wignya ngibing |
ababêsus dènnira ambêksa |
bêksa kêmbang pangukêle |
ronggèng tri parêng nindur |
sarêng wiwalira ningkapi |
sisirig (ng)gyannya mara |
nindur maju mundur |
ronggèng tri kangsèn kalangan |
wus antara rolas gongan dènnya ngibing |
pan wus dènnya ambêksa ||

219.
Nulya gantya saurutirèki |
Rahadyan Ngabèi Bratawangsa |
nulya Dyan Wirapatine |
Wijakangka wusipun |
Wangsapati gya Jayapati |
nuntên Dyan Malangdewa |
gya Jayatilaru |
nulya Radèn Puspalaya |
ganti Sandipura Mangunpura nuli |
Mangunrana abêksa ||

220.
Mas Dêmang Jayasantika tuwin |
nulya Radèn Dêmang Ekalaya |
gya Radèn Puspagatine |
pangibingira baut |
tuwa-tuwa maksih (m)bêsusi |
dhasare tukang bêksa |
asring amumuruk |
pra anom-anom ing kutha |
kang (ng)guguru marang Radèn Puspagati |
mila kèh wignya bêksa ||

221.
Radèn Puspagati dènnya ngibing |
saplak lan ronggèng pangukêlira |
ronggèng ganti panindure |
lèngèk linglingan (n)dulu |
kadi dara angloloh piyik |
pra kadang (ng)Galèk-wulan |
kang nglarihi minum |
mring bangsa ing Pranaragan |
sadangunya ganti-ganti kang pra ari |
nglarihi ingkang bêksa ||

222.
Wus antara pangonjoting ngibing |
nulya raryan wangsul ing (ng)gyannira |
pan wus suwuk gamêlane |
Ke Kidang ngandika rum |
lagya pintên kang samya ngibing |
matur Mas Wirancana |
ingih kintênipun |
sawêg sapalih kang bêksa |
sadaya wus bangsa Pranaragan ngibing |
kantun pra Dêmang Ngrawa ||

223.
Manirarsa nyêlani nêngahi |
prayogine bagus pinangantyan |
aywa yèn kongsi kalungsèn |
pra ngabèi umatur |
inggih sakalangkung prayogi |
ngandika mring kang putra |
Jèngraga umatur |
manawi parênging karsa |
lamun sampun arinta paman Wuragil |
inggih nuntên kawula ||

Jilid 10 - Kaca : 147

224.
Kang rama mèsêm ngandika aris |
lah dhi Ragil kula-turi bêksa |
punapi gagêndhingane |
matur sumangga kayun |
sun-patute inggih dhi Ragil |
mojar marang niyaga |
nabuh pelogipun |
lah unèkna kênong pisan |
pathêt barang iya gêndhing Gunungsari |
sigra gamêlan munya ||

225.
Pelog pelak Gunungsari asri |
nulya ronggèng Madu Tèki Gêndra |
parêng (ng)gambyong rêng gêndhènge |
Ki Kulawirya gupuh |
angadêggi kalangan ngibing |
surak umung gumêrah |
bêdhilan (n)dharudhul |
abêksa rangin araras |
mênthang asta mathênthêng lir Bima-kunthing |
manthuk thêg pacak jangga ||

226.
Langkung gulêtira ing pangibing |
ronggèng tri parêng panindurira |
sarta barang panggêndhènge |
aruntut manis arum |
lir sundari katiyup ngangin |
samya nanêngkah madya |
ngugêr nèng pandulu |
sakèh suka kang tumingal |
Mas Mancanapura tan purun nglarihi |
dene bangsa ngulama ||

227.
Wus parentah ririh kêploknèki |
mring sakèhe wong (ng)Galèk-wulan |
myang bêdhil kèh têngarane |
kalangkung rêmênipun |
wus antara dènnira ngibing |
wangsul lênggah (ng)gyannira |
gamêlannya suwuk |
Jèngraga nuduh mring Laba |
myang si Wukir rare ro kinèn angibing |
Lompong-kèli gêndhingnya ||

228.
Nulya lêkas gêndhing gêndhèng muni |
Laba Wukir barêng dènnya bêksa |
lir bambang kêmbar bêksane |
ronggèng gantya anindur |
sami bautira angibing |
dhasar rare mêjana |
pajarane bagus |
karêngga dening busana |
wuwuh sigid anjêlanthir Laba Wukir |
ngalètèr nèng kalangan ||

229.
Langkung suka sakèh kang ningali |
pra wadonan kumrêsêg bawanya |
dhêmên mring Laba Wukire |
rarasan ngaruh-aruh |
karo sapa Laba lan Wukir |
gaibe bêksanira |
karo bagus-bagus |
parawan walanjar randha |
anggalêgês mangèngès andapès ngisis |
cariwis kaèprèsan ||

Jilid 10 - Kaca : 148

230.
Kang dèn-uprès mung si Laba Wukir |
kang malipar mungsêr nèng kalangan |
kinatêlon marang ronggèng |
kang tumingal kayungyun |
mring rare ro si Laba Wukir |
wus dènnira antara |
tutug dènnya (ng)gambyung |
marêk suwuk gamêlannya |
Kae Kidang Wiracapa ngandika ris |
marang sang Jayèngraga ||

231.
Lah suwawi nakmas Jayèngragi |
kula turi wiragèng kalangan |
punapa gagêndhingane |
matur sumanggèng kayun |
ngling (ng)gih papantêsing kang gêndhing |
Gènjong-goling aniba |
ginonjing umangguh |
lah mara gè wong niyaga |
si Bèr-manis bae sigra kang tinuding |
ngunèkkên gêndhingira ||

232.
Ronggèngira Madu Gêndra Tèki |
samya tandhak cadhang nèng kalangan |
Ki Jayèngraga nulya ge |
mundhut sondhèr wus sinung |
pan jumênêng lêkas amiwir |
horêg sapanontonan |
samya rêbut aju |
ting gadhêgês yêl-uyêlan |
datan etang caruk wor jalu lan èstri |
rusuh adat wong kathah ||

233.
Cêlêr-cinêlêr sakênanèki |
kèh kelangan tan ora rinasa |
lalu pêrlu pandulune |
kang (m)bêsur analusur |
susu ingmèk saking ing wuri |
myang gagap gêmbokira |
sisilak sing pungkur |
sakatêke dêg-adêgan |
kang ginarap nora èrèp dèn-karêpi |
malah ekar sukunya ||

234.
Kang tan tau arêp (n)jêlih isin |
mupus mênêng prandene sakeca |
apan wucapêning akèh |
Kidang Wiracapèku |
langkung sukanira ing galih |
akêplok astanira |
dadya sêdayèku |
samya akêplok sênggakan |
miwah Jayèngrêsmi mèlu angêploki |
angrahapi kang rama ||

235.
Mas Wirancana sakadangnèki |
angêploki sênggak sumyak-sumyak |
suka bungah myat mantune |
sakèhe pawong batur |
samya surak gumuruh atri |
bêdhil drèl barongdongan |
myang kalataka sru |
mawantu-wantu larihnya |
mring sakèhe priyayi kang sami linggih |
tansah kêplok sênggakan ||

236.
Datan ana ingkang mênêng siji |
samya kurmat bungah sukèng manah |
kang martuwa sakadange |
tambuh raosing kalbu |
sajêgipun tan kadya mangkin |
asuka pari-suka |
ngênting kalangên hyun |
Jèngraga dènnya angraras |
bêksa Panji-anèm Madura rêspati |
pacak pasang kusuma ||

Jilid 10 - Kaca : 149

237.
Pangadêge andoran-tinangi |
jaja mungal anjunjung widhangan |
kawiwilan darijine |
wiwir sondhèr angrajung |
angêpipir sondhèr kumitir |
mingsêd wêdhi-kèngsêran |
jangga nglunging gadhung |
jarijwa gêng têkêplêran |
mênthang asta andhêngklang gandhewa gadhing |
tatanjak kêbo-mênggah ||

238.
Ngikal nampir sondhèr anaricik |
nyidhang nurung lumarap nêdhikan |
anguntap pacak-janggane |
pamagêle gol-lambung |
alimbangan ula ngêlangi |
raras ngundur ramagang |
angglong ing dhadhêngkul |
tungkak ambengkat tumapak |
tanjak pacak jangga pêksi angên napsi |
rinambah bêksa kêmbang ||

239.
Jayèngraga angêtog angibing |
tanpa mèmba langêning kalangan |
eram kang tumonton kabèh |
kang durung bêksa kantun |
cipta ora arêp angibing |
puthêr puthês bèragnya |
sanadyan kang uwus |
tan kaduga ming kalihnya |
tanpa wasis bêsuse gusis tan mingis |
kapapasing Jèngraga ||

240.
Kang jalanthir anganjir pribadi |
ngêpak samoaning pra wiraga |
Jayèngraga pangibinge |
ronggèng tri angarubut |
marang Jayèngraga ngunduri |
Ni Tèki Madu Gêndra |
barung kang gêndhèng wus |
kadya suling tinêrusan |
cumalinthing cumliring bêning gumrining |
lir wuluh apipitan ||

241.
Ulon nyamlêng kêplêng tan sarênti |
katri lir pèndah êmprit ingundha |
kakêjêr kalangan kangsèn |
nindur paniyupipun |
mencok pinalangkan ing wêntis |
anêngkah-nêngkah madya |
kanan keringipun |
nglinglingan kongah-kangèhan |
kadya Juna mangrurumi Rarasati |
Srikandhi Drêsanala ||

242.
Warga pilut kapaliring ing ngling |
ngingling rayung susumping raditya |
dadi lara kawulane |
yèn tan tinurut ing hyun |
kisma rengat tidhêming sasi |
bêndara sunlaela |
kasuruping dalu |
pêtêng apan wus pitaya |
pintêr guling gambar anèng kêrtas adi |
yèn adoh kapinendra ||

243.
Lamun pêdhak amamanas ati |
gya ronggèng tri miwal sing palangkan |
anglir pêksi madal pange |
prêpêt kadi amabur |
bêr-ubêran mungsèr sêsirig |
ngandhuyuk atikingan |
mingsêr mêdhi lungsur |
anyambi nyikut wèh ulat |
mring wong akèh barêng surak angukuki |
ting braok galêmboran ||

Jilid 10 - Kaca : 150

244.
Bêlah setan kêblak thèthèk pidhir |
nora jamak nyoplokake mata |
dipandêng mataku molèr |
dhuh biyung aku mênthung |
anèng lurung bêncèt mlècèti |
olèha cowèk gombal |
sun-sungkên katêlu |
mring si Tèki Madu Gêndra |
nora wêdi tombok umur sun-lakoni |
mung èsêmana ingwang ||

245.
Apa sing ko(k)-jaluk ngong-têkani |
tadhahmu pira aku sing nyangga |
omahku urupna tikè |
kèh swarane aumuk |
kang abêksa samya pêrmati |
Jayèngraga kawuryan |
kabagusanipun |
ronggèng tri samya kasmaran |
mring Jèngraga dènnya wèh ulat mumurih |
supaya dèn-anggeya ||

246.
Sakèh wong tumingal jalu èstri |
samya karênan panontonira |
ronggèng ngêtog panggambyonge |
sarêng tèplêg anindur |
katri pinalangkan ing wêntis |
tan kagol pambêksanya |
pacak-jangga manglung |
parigêl ukêling asta |
ronggèng têlu kinêmulan sondhèrnèki |
golang-galing ling lingan ||

247.
Ulêt wilêtira angluluti |
lumêkêting lathi lir cêcêpan |
ngayuh gantyan sing wajane |
apanjêran pandulu |
ronggèng katri ginanti-ganti |
liniling malêngèyan |
èsême mra-sêmu |
kêplok sênggake tan kêndhat |
myang têngara bêdhil drèl mawanti-wanti |
sarênti ajêdhotan ||

248.
Yata kang anèng wisma parèstri |
samya suka tumingal Jèngraga |
awiraga ngayut ronggèng |
sadaya angguguyu |
nanging sira Rara Widuri |
pan wus sasore mula |
atinira (n)jêblug |
lir (m)balêdhos iganira |
saking katêk ajujul pêgêling galih |
rungsang kadya ginangsa ||

249.
Anarêthêg gathik wajanèki |
mondar-mandir netyanya awangwa |
anggaluga ngatirahe |
anggigit sadak luput |
nguntar-untar panasing ati |
tumingal kang pèl-pèlan |
lan kang raka dangu |
krêp idu tan têkèng lêmah |
tibèng sinjang wrata lir sinêmbur abrit |
saking sangêt aruntik ||

Jilid 10 - Kaca : 151

250.
Panglanggare sêdya anêkani |
(m)bêsot marang panggêdhongan dandan |
bêngkung ningsêti kêmbêne |
sawusira babêngkung |
wangsul ing (ng)gyannira linggih |
ningali ring pandhapa |
ronggèng sih kinêmul |
pangrasane ingarasan |
malah-malah kinarsan agênti-gênti |
ingaras nèng kalangan ||

251.
Tan saranta ngadêg nyat Widuri |
sarwi anyangkring bata sarimbag |
tan wangwang dening wong akèh |
nyampe lantak ingunus |
sanjata kang ngampil ing wuri |
Widuri gya narajang |
ronggèng sru binêntur |
mojar pêcah (n)dhasmu pisan |
tan andungkap liyan sikute Jèngragi |
bata sumyur (ng)galêpang ||

252.
Ni Widuri sigra anggitiki |
ronggèng kêna tatu gigirira |
Jèngraga nampèl lantake |
Widuri ngrangsang gupuh |
nyandhak gêlung angulêng wani |
ronggènge tiba lênggah |
kang roro lumayu |
gègèr wong sapakalangan |
lêng-ulêngan parèstri pating jalêrit |
arungan tanpa rungyan ||

253.
Para ri ing (ng)Galèk-wulan aglis |
nyandhak marang kaponakanira |
Widuri ingundurake |
gronjalan maksih nêpsu |
mosra-masru sarwi anangis |
mêngko paman uculna |
ngur matiya ingsun |
barênga lan si Dilabrag |
angarêbut bojo-bojoku pribadi |
dipatung ngajak rangkat ||

254.
Sinêntak-sêntak mring pamannèki |
sira Mas Dêmang Prawirancana |
kalangkung sangêt dukane |
marang sutanirèku |
bocah kapanjingan ing eblis |
patènana wa pisan |
urip durung tutug |
gawe wirang wong atuwa |
sun tan-etang anak dadaman sawiji |
bêcik angur padhêma ||

255.
Ki Kulawirya lan Jayèngragi |
anyandhangi ronggèng kang lumajar |
si Gêndra Madu Tèkine |
Ki Wuragil amuwus |
payo marang pondhokan-mami |
ywa lungguh nèng pandhapa |
anglingsêmi dhapur |
nulya linggar sing pandhapa |
ronggèng Gêndra Madu Tèki Laba Wukir |
Nuripin tan kêna sah ||

256.
Praptèng wisma papondhokannèki |
Jayèngraga alon angandika |
Nuripin turana age |
paman Mangunjanèku |
Ki Nuripin sigra ngaturi |
tan dangu nulya prapta |
kang putra lingnya rum |
paman andika matura |
marang kyai ing dalu kula nèng ngriki |
datan mantuk mring wisma ||

Jilid 10 - Kaca : 152

257.
Mangunjana aturira inggih |
Ki Kulawirya anambung sabda |
puniki adhi prabote |
Ni Tèki Gêndra Madu |
suwawi andika widèni |
slêpè kalpita sêngkang |
lawan cundhuk-mêntul |
cundhuk kang sawiji cuplak |
pangarake pèlot labêt kênèng gitik |
mung rong podhi kang ilang ||

258.
Wus tinampan parabot sadyèki |
Gêndra Madu Tèki aturira |
kula dospundi Kêmase |
arta potombok wau |
anèng bokor sintên kang ngambil |
sakite awak-kula |
pinupuh kèh abuh |
kawula anuwun priksa |
anauri Mangunjana mring ronggèng tri |
ya wus aja na susah ||

259.
Picis ing bokor wus dèn-rumati |
mèntar sing ngarsa marang ngayunan |
ngaturkên parabot ronggèng |
wus rinukti liripun |
Mangunjana ingkang ngrampungi |
tan matur marang raka |
bicaraning blèdru |
tan dangu wangsul praptanya |
angling mojar maring ronggèng lah ta iki |
picis patombokira ||

260.
Lawan sira pinaringan picis |
pan nêm reyal ngêrong reyal edhang |
sêwêk kang ko(k)anggo kuwe |
udhêt tapih kêmbênmu |
pinaringkên marang sirèki |
ronggèng tri aturira |
inggih langkung nuwun |
nulya lèngsèr saking ngarsa |
Mangunjana andadak dhawuh (n)dandani |
pandhapa binrukutan ||

261.
Gêdhèg pajang lêlêmpitanèki |
jaba jro mah kakobong gêbêran |
wus dangu aramut kabèh |
nulya kinèn amundhut |
pasareyan kasur guguling |
pajêgan pinapajang |
wus prayoga mungguh |
Ki Wuragil Kulawirya |
mulating Mas Mangunjana langkung asih |
sajroning driyanira ||

262.
Bisa ngrêrapu angalap ati |
marang mantunira Jayèngraga |
mrih tan kalantur rêngune |
alon dènnira matur |
puniki (ng)gyan kawula ngrukti |
nistha dama sasama |
sompok sumpêkipun |
Ki Kulawirya lingira |
inggih sangêt panrimah-kula ingkang sih |
tan sagêd mangsulêna ||

263.
Jayèngraga angandika aris |
langkung anuwun ingkang sih marma |
kang paman nuwun ature |
lah inggih paman sampun |
kula-turi dhatêng mangarsi |
amaklumipun paman |
kathah damêlipun |
Mas Mangunjana mit mèntar |
Mas Wirya ngling priye ronggèng têlu iki |
mangsa bodhoèng sira ||

Jilid 10 - Kaca : 153

264.
Matur kanjêngipun wontên ngriki |
tiga pisan ngladosi pun paman |
manah-kula taksih rongèh |
kaetang mingut-mingut |
mangsa borong paman pribadi |
kawularsa rêrêman |
kewala nèng ngriku |
ing kampung pandhapa ngarsa |
kula mijil nèng pandhapa kampung alit |
tinilam pinajang ||

265.
Ing pandhapa gêng bubaran sami |
nora tutug dènnira kasukan |
cuwa kadung dening ronggèng |
wong nonton bubar mantuk |
ingkang kari anèng pandhapi |
[---] |
sungkawa angungun |
cipta tan bisa widada |
palakine sira Ni Rara Widuri |
kaewan satingkahnya ||

266.
Rètna Widuri lara anangis |
rinapu-rapu dening wong kathah |
miwah ing sasêntanane |
kang ibu êmbahipun |
anunutuh amituturi |
lupute tingkahira |
angladèni kakung |
akarya runtiking driya |
Ni Widuri tan etang rumangsa sisip |
mung brangtanirèng driya ||

267.
Kudu-kudu mêtu Ni Widuri |
mring (ng)gyaning raka anèng pondhokan |
ingampah dening wong akèh |
dadya tan kêna surup |
kaptinira Rara Widuri |
yata Ki Kulawirya |
nèng pondhokanipun |
ngompot lan ronggèng titiga |
ingoncèkan ginarap aganti-ganti |
nutug sakarêpira ||

268.
Babonangan susu manglus pipi |
malu pêncutu cimplungan capang |
tênggar tugar têlu talèn |
akulin lintu-lintu |
lincak gagak anglalantaki |
nunumpak tumpak lawak |
lèwag-lèwêg ngluwung |
katêmbèn tingkah mangkana |
anutugi ngêtog rasaning kamuktin |
mumpung gampang anumpang ||