Ki-demang.com : Centhini

Jilid 9 - Kaca : 144

554 Jurudêmung

18.
Reyang umiring raharja |
mugi basukiyèng purug |
kêdhatêngana ing kayun |
wusnya samya kinalilan |
sarêng dènnira amundur |
Ki Dhatuk gupuh tumêdhak |
nguntap ing pêlataripun ||

19.
Ngawirya matur nor-raga |
ingriki kewala sampun |
Ki Dhatuk lingira rum |
laju tumurun mêngandhap |
ngidul-ngetan nut lulungur |
(n)jog dhusun ing Dringo ngandhap |
kathah kanthining lêlaku ||

555 Kinanthi

1.
Kang liningan lon umatur |
nuwun umangkat lumaris |
pan anut pitudingira |
Ki Dhatuk Danumayèki |
saking Parantèn mêngandhap |
lêlêngkèh tunggangan kêndhit ||

2.
Lulungur wasta ing Griguh |
sela wêlaka amagir |
kêwilis ing katèpan |
walêd nampu kajar angkrik |
lulumut lunyu kêbunan |
ngacêm ing padanira tis ||

3.
Rêpêt saput-lêmah pêdhut |
limut lumalating enjing |
mijang kang mawèng sêsela |
silo ampak anampêki |
tar kawistara tang mêrga |
gêrago garap maririh ||

4.
Ruruntungan rangu-rangu |
karêngon rêmêng mêksènjing |
ima masinjang bangun bang |
lulusiran ngawiyati |
sumirat pajar sidik byar |
ambabar nêrantang wukir ||

5.
Mèh rahinèsmu mabangun |
Hyang Aruna duk umingib |
-mingib ing udayèng ngarga |
lir laraping dyah ma-èksi |
andhingkik têkèng mahawan |
awawan mimilih mêrgi ||

6.
Swabawèng pêksi narawung |
ngocèh kacakswuh kapyarsi |
sata-wana pêpêtukan |
kêluruk ramyèng pang garing |
mrak nyêngungong ing abahan |
beyo bayan lawan nori ||

7.
Prêkutut anduduk layu |
manggung cumêngklung sênggani |
asri swaranira rungwan |
kumringsing jangkrik bêbêring |
kungkung kongkang ing pangrongan |
ngumandhang ing jurang trêbis ||

Jilid 9 - Kaca : 145

8.
Kasulak silak tan siluk |
kasirat kênyaring rawi |
drawela Hyang Andakara |
mrabani sèsining bumi |
acitra kawining patra |
katrapan dipèng suryènjing ||

9.
Kadya wadining asinglu |
ningid kacacadanèki |
jrih kawistarèng narendra |
andhar pangungsèn ri ratri |
wusana wus kacênthikan |
pangadilaning nrêpati ||

10.
Tan kenging ngumpêt sawêgung |
tang roning kitri duk ratri |
mangsènjing katrangan ingkang |
Hyang Raditya ngujwalani |
mêngkana umapanèka |
rêsmining langêning wukir ||

11.
Yata wau lampahipun |
Jayèngrêsmi Jayèngragi |
katri lan Ki Kulawirya |
Pakujiwa lan Nuripin |
Ki Paku lumakèng ngarsa |
ing Griguh malipir tambing ||

12.
Tumurun saking lulungur |
mêrgi ngêrakal arumpil |
asingub silak luk-lukan |
jurang parang ngrong kapering |
anètèr ing pangungangan |
nêrampat rumput ngêbêsi ||

13.
Ing lampah sêngkan tumurun |
pèpèrèng sukuning wukir |
tugaran tinêgal gaga |
gaganing wong ing Balimbing |
pinagêr wuluh risigan |
lanjaran kacang kêcipir ||

14.
Kêkara kêrai timun |
kêtela katès gêmbili |
lombok terong jarak kapas |
jagung ontong canthèl jali |
suwêg gadhung walur kacang |
têgal têtêbakan sami ||

15.
Banjêngan tanêmanipun |
sasukanira mijèni |
kang lumampah anut dhadhah |
mudhun nabrang lèpèn alit |
minggah tètèring cêlangap |
nampak pasabinan radin ||

16.
Mêlipir pinggiring dhusun |
ing sawo asri kaèksi |
raryan sor bulu mêmucang |
Jèngrêsmi ngandika aris |
lah wus paman Pakujiwa |
kewala nimpang nèng riki ||

17.
Nulya sinalaman gupuh |
Ki Pakujiwa amundhi |
nuwun-nuwun aturira |
liningan andum basuki |
salam pangabêktiningwang |
rika aturna kiyai ||

18.
Dhangeyan Sèh Sidalaku |
Ki Pakujiwa turnya ris |
amba andhèrèk raharja |
sinauran sami-sami |
gantya wus samya salaman |
Pakujiwa lèngsèr ngarsi ||

Jilid 9 - Kaca : 146

19.
Gupuh kang lumampah mantuk |
umangkat ngawirya katri |
laju mêrgèng pagalêngan |
mêngidul dènnya lumaris |
ing dhusun Pakêm pangkalan |
ngidul ngetan lorog sabin ||

20.
Ing lampah anjog mêrga gung |
amanjat gêgênêng inggil |
sumêngka sangêt anênggak |
ing Bubuk wastanirèki |
wana bubulak tar wrêksa |
lungur gêng mênggêr amagir ||

21.
Anggênggêng galagah rayung |
situn ri tanjang kêlampis |
sisir usit sêrut maja |
rurumbut gêrumbul kingking |
kêlangkung rêkasèng lampah |
anduduk nênggêl mênginggil ||

556 Mêgatruh

1.
Yata ingkang mahanjat mêrgi ing Bubuk |
kabêntèr surya tumiling |
kêlangkung rêkasèng laku |
tan ana payomanèki |
Nuripin agrigah-grigoh ||

2.
Gêrundêlan dêlanggung apa kêlangkung |
anênggak dene atêbih |
sapa kang gawe dêlanggung |
niaya mring wong lumaris |
(m)bok menggok sing êndhèk kono ||

3.
Ki Wirya ngling lho Nuripin lêkas muwus |
anutuh wong gawe mêrgi |
lah (m)bok aywa rêp lumaku |
bêcik nimpanga pribadi |
sasênêngira amenggok ||

4.
Ki Nuripin akesotan sarwi muwus |
(ng)gènnipun menggok mring pundi |
jurangipun nyamut-nyamut |
kanan kering samya trêbis |
Ki Wirya muwus lho êmbuh ||

5.
Anêmplunga ing kono jurang kang trêjung |
pilihên sadhengahnèki |
apa êlor apa kidul |
lèhmu angglundhung nimpangi |
iya mrih bisane aso ||

6.
Lon umatur dede pabênan puniku |
aso-aso apan posit |
mangsi umura sabêdhug |
ngling jabakna positnèki |
nanging pêsthi bisa aso ||

7.
Ginaguyu mring kang putra kalihipun |
anamur rêkasèng mêrgi |
sakêdhap tansah ngrêrapuh |
kèndêl ing lampah tan linggih |
jumênêng kewala ngaso ||

Jilid 9 - Kaca : 147

8.
Ngantak-antak dènnira samya lêlaku |
panasing surya nêngahi |
mêksih anêngka mêndhuwur |
sinampyêng pamanjatnèki |
santri Nuripin angrèmpong ||

9.
Lingsir kulon campêde inggahanipun |
praptèng tutungganganèki |
mênggêr agiring lalungur |
wontên wrêksa gung sawiji |
kusambi ngêrongkob ayom ||

10.
Samya kang katoran anèng ngriku |
munggul kaididan angin |
kang rèrèh rasa pikantuk |
sêgêr kemarutan isis |
lêlêson sêsèndhèn kayon ||

11.
Ki Nuripin anggloso sarwi amuwus |
e lah olèh gawe iki |
kangian anèng sêsèdhum |
dudu rasaning kang mêrgi |
esuk kongsi lingsir kulon ||

12.
Nora wêruh rasane kayèn kang seyup |
lagyèki nêmua aring |
aras-arasên lumaku |
kongsiya sêpasar bêcik |
nèng kene kêpenak aso ||

13.
Kae Kulawirya gumujêng amuwus |
iya kariya pribadi |
mêngko kariya sirèku |
ing kono witing kusambi |
dimène pinangan potho ||

14.
Ki Nuripin sarwi turon mungkur matur |
kados tiyang dosa pati |
dene mawi dipun-êrut |
puniku ta botên jangji |
tiyang ngraosakên aso ||

15.
Pan sanès pêrkawis dede sambungipun |
sawêg sakeca aisis |
garundêlan ririh muwus |
ingong bae dèn-wanèni |
bok karo putrane keyok ||

16.
Kulawirya gumuyu asru amuwus |
lho dene edan Nuripin |
cêlathu sêmbari mungkur |
nora ngrèmèsi wong angling |
jawane madhakkên bokong ||

17.
Samangsa dèn-bandhêma cêngêle ngrajuk |
Nuripin nolih atangi |
gumuyu sila umatur |
bangêtên bêndara kyai |
wong kêsêl-kêsêl binêndon ||

Jilid 9 - Kaca : 148

18.
Anèng wana (m)bok inggiha ingkang maklum |
Ki Wirya gumuyu angling |
lah ya wus turonna bagus |
matur ah botên ajrih jim |
yèn dosa malih awêdos ||

19.
Lho bandhole Nuripin angot ambêrung |
lèhmu ngewuhake ati |
mêngko tak lempar lambemu |
yèn dèn-kon kaya dèn-pênging |
yèn pinênging kaya dèn-kon ||

20.
Glela-glele Nuripin tyase pakewuh |
jêg nora jêg dèn-lakoni |
Ki Wirya kèngêtan lamun |
gêgilanane Nuripin |
tumingal ana têmbêlong ||

21.
Dèn-uncalkên ing wêtêngira kumapluk |
kandhêg nèng kandhutanèki |
Nuripin (m)bêngok anjêpluk |
biyung bêlah setan-rojim |
aniba blêg sru mimisoh ||

22.
Kêna sibat têmên dudu wong si Jidu |
sarwi mundêlik tan eling |
kêjot gumêtêr sakojur |
mata dhipêt (m)brêbês-mili |
ngawirya ro kagyat gupoh ||

23.
Anulungi mring Nuripin kang tan emut |
têmbêlong binuwang aglis |
Jèngrêsmi wêlas andulu |
ngusapi luhe Nuripin |
Jèngraga anguwoh-uwoh ||

24.
Jroning driya Jèngraga angampêt guyu |
dènnya (n)jangkar mring ki Ragil |
Ki Kulawirya gêgêtun |
dinalih tan klêngêr yêkti |
jro tyas gumuyu wlas anon ||

25.
Pan ginugah-gugah mring Jèngraga dangu |
dènnya kêlêngêr Nuripin |
nulya-ling gragapan gugup |
lir wong tindhihên dènnya ngling |
hèh hèh hèh hèh angruruntoh ||

26.
Jayèngrêsmi pa wus waras sira iku |
sarwi tinangèkkên aglis |
matur inggih sampun emut |
mêksih mèwèk (m)brêbês-mili |
lir pinucung dhêlog-dhêlog ||

557 Pocung

1.
Ginaguyu Nuripin alêngar-lêngur |
Jèngraga ngling latah |
mêtu pamère Nuripin |
anggêgancar sêjarah duk jan-munijan ||

Jilid 9 - Kaca : 149

2.
Sru gumuyu Ki Kulawirya amuwus |
ambakna wong gila |
têmbêlong kang dèn-wêdèni |
tan matèni nglaranana bae nora ||

3.
Kêjabèku jrih mring ula macan patut |
yèn dèn-gilanana |
sababe ambilaèni |
nora patut wruh têmbêlong bae gila ||

4.
Sêtun-sêtun mring ulêr nglarani bidhur |
patut winêdènan |
luwih gêdhe bae wêdi |
Ki Nuripin mêksih ngoso aturira ||

5.
(n)Dika niku mring cindhil kewala kagum |
dospundi wawi ta |
cindhil nglarani punapi |
Jayèngrêsmi Jèngraga gumuyu suka ||

6.
Mèsêm muwus Ki Wirya sarwi gumuyu |
jêr ngong wruh rupanya |
kinyir-kinyir (ng)gigilani |
Ki Nuripin ngêcêmut matur plorokan ||

7.
Prandenipun tan têpa-têpa puniku |
èh e (m)bok paduka |
dèn-uncalana lir mami |
Ki Wirya ngling (m)bok jajalên uncalana ||

8.
Pêsthi nêmu bilai sira sun-pênthung |
cêngêlmu bèn modar |
Nuripin grundêlan angling |
andêlêna mring wong bae waninira ||

9.
Dèn-wus-uwus ngawirya ro sru gumuyu |
myat mring kang paguywan |
wus tata alênggah sami |
Kulawirya angling marang putranira ||

10.
Lah ya iku wong gila-gila andulu |
paran kang amawa |
dene sabên wong tan sami |
lah apane kang amawa mêngkonowa ||

11.
Mèsêm muwus Jèngrêsmi inggih puniku |
pêngraos kawula |
pan ing ngagêsang puniki |
wus pininta linging Kadis Rasulolah ||

12.
Wong puniku pinanjingan wus têrtamtu |
apan ginantungan |
ing wolung prêkawis pêsthi |
kêndêl jrih asih lan sêngit punika ||

13.
Pintêr blilu tan kenging botên puniku |
sipat janma gêsang |
têmtu kang kalih prêkawis |
ingkang dèn-karêmi lan sinêngitan ||

14.
Apan uwus ing dalêm titah puniku |
pan tan ketang pêcat |
kang tinampik kang pinilih |
kang mawi puniku panjingane titah ||

15.
Kang puniku kenging tinarik lan wuruk |
saking ginaluta |
yèn pinrih saking sakêdhik |
dintên têkèng saban-saban tahan tuman ||

16.
Nambung wuwus Jèngraga mring pamanipun |
yèn kadyèka paman |
paduka gila mring cindhil |
ginulanga lami-lami mantun gila ||

Jilid 9 - Kaca : 150

17.
Mèsêm muwus lah iya iku ta êmbuh |
pêngraos-manira |
kaya nora bisa mari |
matur inggih sawêg prangaos-paduka ||

18.
Sru gumuyu priye ing kono sirèku |
Nuripin ya padha |
duwe gigilan lir mami |
paran bisa ginulang mrih mari gila ||

19.
Aturipun ah kula pilalah lampus |
pinurih puruna |
mring têmbêlong langkung ajrih |
(ng)gih sêdasa-dasa tiyang kêdah gila ||

20.
Lingira rum Jayèngrêsmi iya iku |
saking atinira |
tan kudu (ng)gugulang wani |
pênggulangmu namung maring dhandhanggula ||

558 Dhandhanggula

1.
Yata wau ingkang ngaring-aring |
mêngnginggiling lulungur tunggangan |
ing Bubuk langkung kasêngne(?) |
Jèngrêsmi lon amuwus |
wawi paman umangkat aglis |
mutawatir ing wayah |
poting wêktu Luhur |
yèn kalularatan toya |
Ki Wirya ngling ya bêbêgjan bae mangkin |
yèn êpot mêngko jamak ||

2.
Ngalap wênang jamak anèng mêrgi |
nulya umangkat saking agiran |
ngetan tumurun lungure |
andêrojog ngêlantur |
angêrakal mêrginya rumpil |
kêrikil awiwalan |
kêsandhung ing suku |
Ki Nuripin gêriguhan |
gêrundêlan dêlanggung êmbuh pinilih |
kang mudhun lan kang manjat ||

3.
Sarwa nora kuwagah nglampahi |
dening rasane laraning ngawak |
dêlanggung padha kêsuwèn |
anglulu wong lumaku |
boyok cingklak polok lir pêthil |
tungkak kadya cêpola |
kapancal ing watu |
Nuripin sangêt dènnira |
angrêrêmpong kantun nèng wuri atêbih |
bot thukul bubulira ||

4.
Bubul mundul grigah-griguh wigih |
kagriyul kêrikil anjêngat |
andheprok asru larane |
kadhiglagan lumaku |
parêmbèhan ambrêbês-mili |
datan nututi lampah |
angantun sang bagus |
rêrèndhonan lampahira |
praptèng jurang sampun wontên lèpèn alit |
kali Sêmpu wastannya ||

Jilid 9 - Kaca : 151

5.
Dangu-dangu anganti Nuripin |
nulya prapta linggih sila-tumpang |
anguwik-uwik bubule |
sarwi dinamu-damu |
pan kinukur-kukur ing pinggir |
ngêdên ngrasakkên lara |
nyêdhak dènnya lungguh |
lah Ki Ragil Kulawirya |
lagya turon rêm-rêm ayam ngaring-aring |
Ki Wirya kagyat mulat ||

6.
Mojar e e bandholên Nuripin |
apa dhasare sira ko(k) jarag |
dene abênêr prênahe |
irungku lan tungkakmu |
cêdhak têmên lèhira-linggih |
nèng ulon-uloningwang |
bangêt dêgsuramu |
Nuripin mèsêm ngrêrêpa |
inggih nuwun apuntên (n)dara kiyai |
rèhning sakit kêsêsa ||

7.
Angot bubulên duk wingi ratri |
sarêng tumurun wau punika |
kang bubul mundhak malênte |
asring kagriyul-griyul |
ing kêrikil (n)dheprok ing mêrgi |
mila kantun atêbah |
repot dening bubul |
Ki Wirya mèsêm lingira |
yèn mêngkono têgêse manira iki |
kon ngambung bubulira ||

8.
Nuripin mêngkêrêt gulunèki |
matur nuwun lah botên amokal |
lamun mêkotên artine |
sêlak botên kadyèku |
kala panggih pintên prakawis |
Ki Kulawirya mojar |
êmbuh jarmu iku |
dhasar wus wong sira-jarag |
cocokormu kaungkulkên rai-mami |
nora idhêp ing tata ||

9.
Sarwi binalang bubulirêki |
Ki Nuripin anjêlèh kumrengkang |
bilah bangêtên kenthole |
ngalih (ng)gon dènnya lungguh |
(ng)gêrêng ngêsês (m)barêbês-mili |
Ki Wirya latah-latah |
mojar karêpamu |
tambane wong cêlangkrakan |
jêr (m)bêdadhok durèn nora nganggo eling |
kêponggene dèn-untal ||

10.
Jayèngrêsmi mèsêm ngandika ris |
iya ta lah e Nuripin sira |
nèng paran repot sikile |
mêsakakên sirèku |
apa ingkang kinarya jampi |
Jayèngraga lingira |
(m)bok lir man pêngulu |
kinojahan Jamil Jamal |
biyèn kae apa ora wus mangêrti |
tambaning bubul bêlak ||